________________
• અષ્ટમ પ્રસ્તાવ-જમાલીને થયેલ વૈરાગ્ય-માતપિતાની રજા માંગવી. ૩૮૭ અને મરણ વિગેરે ઉપદ્રવોએ કરીને સહિત જળના પરપોટાની જેમ અશાશ્વત (ક્ષણિક) અને શરદ્દ ઋતુમાં પર્વતના શિખર પરથી નીકળેલી નદીના તરંગની જેમ ભંગુર (નાશવંત) છે; તેથી કેણ જાણે છે કે-પ્રથમ મરણધર્મવાળા કેશુ? અને પછી મરણધર્મવાળા કોણ છે? વળી–
* આટલું પણ (મરણને પણ) કોઈ પણ જે જાણે તે શું પરિપૂર્ણ નથી? પરંતુ અકસ્માત જ અખંડિત આગમનવાળો યમદંડ આવી પડે જ છે. વળી વિષયે કોના હૃદયને હરણ કરતા નથી ? સ્વજને કોને હાલા લાગતા નથી? પરંતુ કઠોર પવનથી હણાયેલા કિસલય( નવાંકુર)ની જેમ આ જીવિત ક્ષણભંગુર છે. તેથી કરીને જ દુર્જનના મનની જેમ રાજ્ય અને દેશ વિગેરેને ત્યાગ કરી ધીર પુરૂષે દુઃખેથી આચરી શકાય તેવા સંયમમાર્ગને પામ્યા છે; તેથી કરીને તમે મેહના પ્રસરને છેદીને મને ધર્મ કરવાની અનુજ્ઞા આપ. શું અગ્નિથી બળતા ઘરમાં કઈ માણસ પોતાના વહાલા જનને રૂંધી રાખે?” આ પ્રમાણે જમાલિએ કહ્યું ત્યારે માતા-પિતાએ ફરીથી કહ્યું કે-“હે પુત્ર! આ તારું શરીર વિશેષ પ્રકારના લક્ષણ (રેખાઓ),
વ્યજંન (તલ-મસા વિગેરે ) અને ગુણએ કરીને યુક્ત છે, ઉત્તમ બળ, વિર્ય અને સત્વવડે સહિત છે, ઉત્કૃષ્ટ સૌભાગ્યવાળું છે, સમગ્ર રોગ રહિત છે, પાંચ ઇન્દ્રિય પુષ્ટ અને નહીં હણાયેલી છે, અને શરૂ થયેલી યુવાવસ્થાના ગુણેને અનુસરતું છે; તેથી દુખેથી પાળી શકાય તેવા સંયમને તું શી રીતે પાળી શકીશ? કારણ કે
કમળનું વન મદોન્મત્ત મેટા હાથીના દઢ ચરણનું ચંપાવું સહન કરી શકે નહીં, તેથી હે પુત્ર! તું દુષ્કર સંયમ ગ્રહણ કરવાથી વિરામ પામ.” - તે સાંભળી જમાલિ બોલ્યા કે-“હે માતા ! આ મનુષ્ય સંબંધી શરીર અનેક રોગ અને શેકથી મળેલું છે, હાડકાના સમૂહથી ઉત્પન્ન થયેલું છે, મેટી અને નાની નસના સમૂહથી વ્યાપ્ત છે, કાચા માટીના વાસણની જેમ થડા કાળમાં જ ભાંગી જવાના સ્વભાવવાળું છે, અશુચિ છે, રૂધિર, માંસ, વસા, મેદ, શુક વિગેરે મલિન પદાર્થથી ભરેલું છે, સર્વ પ્રકારના ઉપદ્રવાળું છે અને અવશ્ય ત્યાગ કરવા લાયક છે.
આવા પ્રકારના નિસાર શરીરની પણ આટલા માત્રવડે જ સારતા કહી છે કે જે શરીર મોક્ષને માટે ઉદ્યમ કરનારા છને ઉપકાર કરવામાં પ્રવર્તે