________________
શ્રી મહાવીર ચરિત્ર.
દુરાચારી લાગે છે કે જે આવું રૂપ કરી, આપણને પરાભવ પમાડવા માગે છે; માટે અખલિત ગતિથી એને આવવા દ્યો કે જેથી તેને દુર્વિનયને દૂર કરીએ.” એમ તેમના બેલતાં ગોશાળા પાસે આવી પહોંચ્યું, એટલે તેમણે દૂરથી જ સાભિલાષ-હે માતુલ આવ, તને સ્વાગત છે.' એમ કહેતાં તેમણે પકડે અને તેની પીઠ નમાવી. ત્યાં મરણુભયથી વ્યાકુળ થયેલા તેણે પિતાની પીઠ માંડી. પછી પાંચસો ચોર સહિત ચોરસ્વામીએ આરૂઢ થઈને ઘણીવાર તેને યથાક્રમે ચલાવ્ય, એવામાં સુધા, તૃષ્ણ અને પરિશ્રમથી તે જ્યારે મરણતોલ થઈ ગયો ત્યારે તેને મૂકીને ચેરે સ્વસ્થાને ચાલ્યા ગયા. અહીં ગશાળે પણ જાણે મુદુગરના પ્રહારથી જર્જરિત થયેલ હોય અથવા જાણે વજથી તાડના પામેલ હેય તેમ અત્યંત આકુળ-વ્યાકુળ થતાં મૂરછ આવતાં એક વૃક્ષની છાયા તળે થોડીવાર પડ્યા રહેતાં, શીતલ પવનવડે ચેતના પામતાં તે શેક કરવા લાગે કે-“હા! હા! હિતાથ છતાં નષ્ટ બુદ્ધિના મેં બહુ જ ખોટું કર્યું કે અચિંત્ય માહામ્યના ભંડાર એવા સ્વામીને મૂકી દીધા. નાથ નિર્દોષ છતાં કુવિકલ્પને લીધે હતાશ મેં જે તેમની અવજ્ઞા કરી તે અત્યારે મારે શિરે આવી પડી. તેમના પ્રભાવથી દુરશીલ છતાં હું અનેક સ્થાને નભી શકે, પરંતુ હવે તેમના વિરહમાં મારે જીવવું મુશ્કેલ છે. અથવા તે બરાબર વિચાર્યા વિના ઉતાવળે જે કાર્યો કરવામાં આવે છે તે અપથ્ય ભેજનની જેમ પરિણામે દુઃખદાયક નીવડે છે. મને તે એમ લાગે છે કે આ બાનાથી કૃતાંત મને છળવા ઈચ્છે છે, નહિ તે મને આવી કુબુદ્ધિ કેમ ઉપજે? માટે હવે તેના શરણે જાઉં અને માર્ગ લઉં અથવા તે કેની આગળ દુઃખ પ્રકાશીને હું નિશ્ચિત થાઉં? અથવા આવા વિકલ્પ કરવાથી શું ? તે એક ધર્મસૂરિને મૂકીને ત્રણે લોકમાં મારે કઈ આધાર નથી, માટે હવે તેની શોધ કરૂં.” એમ નિશ્ચય કરી, સંસારની જેમ સુભષણ તે અરણ્યને મહાકષ્ટ ઓળંગી સ્વામીની શોધ કરતે તે પ્રામાદિકમાં ભમવા લાગ્યો.
અહીં વીર ભગવાન અનુક્રમે વિહાર કરતાં વિશાલ કલાથી વેછિત તથા કામેન્મત્ત રામાઓથી અભિરામ એવી વૈશાલી નગરીમાં પહોંચ્યા. ત્યાં ઘણા કારીગરો (લુવારે)ની માલીકીના એક મકાનમાં ત્યાંના લેકની અનુજ્ઞા લઈ, પ્રભુ પ્રતિમાને રહ્યા. એવામાં એકદા એક કારીગર રેગથી પીડિત થતાં છદ્દે મહિને નીરોગી થવાથી પ્રશસ્ત તિથિ અને મુહૂર્ત મંગલવાઘપૂર્વક, શરીરે ચંદન ચોપડી હરહાસ્ય કે કાસકુસુમ સમાન શ્વેત વસ્ત્ર પહેરી, શિર પર અક્ષત અને સરસવ છંટાવી સ્વજને સાથે નીકળતાં તે તે જ કારીગરોની શાળામાં આવ્યું.
