________________
હ
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
અને દિવ્ય ગધ, ચૂર્ણ અને પુષ્પાવર્ડ પૂજિત તથા સાંગાપાંગ અક્ષીણુ ભગવંતને જોઈ, ઉત્કૃષ્ટ સિંહનાદ કરતા તે પ્રભુના પગે પડ્યા અને પરસ્પર આ પ્રમાણે કહેવા લાગ્યા કે—· અહા ! દેવાયે યક્ષને શાંત કર્યાં. તેણે આ પૂજા કરી છે. ’ એવામાં ઉત્પલ પણ ભગવતને ઓળખીને ભારે સંતુષ્ટ થયા અને વંદન કરી પ્રભુના ચરણુ-યુગલ પાસે તે બેસી ગયા. પછી પ્રભુએ કાયાત્સગ પારતાં ફ્રી નમસ્કાર કરી, અષ્ટાંગ નિમિત્તના સામર્થ્યથી સ્વપ્નાના વ્યતિકર ૠણીને તે કહેવા લાગ્યા કે હે સ્વામિન્! તમે રાત્રિના અંતિમ ભાગે દશ સ્વપ્ના જોયાં, તેનું આ ફળ સમજાય છે. જે તમે મહા-ઉન્નત તાલિપશાચને માર્યાં, તેથી અલ્પ કાળમાં તમે મેહનીય કર્મના નાશ કરશે. (૧) શ્વેત પક્ષી જોવાથી તમે શુકલધ્યાનમાં લીન રહેશે. ( ૨ ) વિચિત્ર કાકિલ જોવાથી તમે દ્વાદશાંગીની પ્રરૂપણા કરશેા. ( ૩ ) ગાવગથી તમે જે ઉપાસના કરાયા, તેથી શ્રમણુ, શ્રમણી પ્રમુખ ચતુર્વિધ સંધ તમારી સેવા કરશે. (૪) પદ્મસરાવર જોવાથી ચતુર્વિધ દેવતાઓ તમારી ઉપાસના કરશે. ( ૫ ) સાગર પાર ઉતરવાથી તમે સંસારથી ઉત્તીણુ થશેા. ( ૬ ) સૂર્ય જોવાથી તમે અલ્પ વખતમાં કેવળજ્ઞાન પામશેા. ( ૭ ) ઉદરથકી આંતરડાં કહાડીને માનુષાત્તર પર્વતને જે વીંટચે, તેથી તમારા નિર્મળ યશ, કીર્ત્તિ અને પ્રતાપ સમસ્ત ત્રિભુવનમાં અનિવારિત થઈને ભમશે. (૮) 'મંદરગિરિના શિખરે આરૂઢ થવાથી તમે સિહાસન પર આરૂઢ થઇ, દેવ-દાનવ અને મનુષ્યેાની સભામાં ધર્મ પ્રકાશશે. (૯) વળી જે દામયુગલ જોયુ, તેનું ફળ હું જાણુતા નથી. ’ ત્યારે સ્વામી મલ્યા—‘ હૈ ઉત્પલ ! જે તું જાણતા નથી તે હું તને કહી સંભળાવું—જે એ દામયુગલ જોયું, તેથી હું દ્વિવિધ શ્રાવક અને સાધુધર્મની પ્રરૂપણા કરીશ. ' એમ સાંભળતાં ભારે હર્ષથી રામાંચિત થતાં ઉત્પલ, પ્રભુને નમસ્કાર કરી ત્યાંથી ચાલ્યા ગયા. અહીં ભગવંત પશુ ધર્મધ્યાનમાં તત્પર રહી, કાલ–નિમન કરવા લાગ્યા. એમ અમાસક્ષમણુ એટલે એક એક પક્ષના ઉપવાસ કરતાં અને વિવિધ અભિગ્રહમાં ઉપયુક્ત થતાં ચાતુર્માસ વીતાવી, તે અસ્થિક ગામથી ચાલી નીકળ્યા. ત્યારે શૂલપાણિ યક્ષ ભગવતની પાછળ પાછળ જઈ, ચરણુ-કમળમાં શિર નમાવી ભક્તિપૂર્વક કહેવા લાગ્યા કે— હે નાથ ! તમને તીવ્ર ઉપસર્ગ કરવાથી મારા સમાન કાઈ પાપી નથી, વળી તમે જે અહીં ચાતુર્માંસ રહ્યા, તેથી મારા જેવા કૃતાર્થ પણ કાઈ નથી. હું સ્વામિન્ ! હું સમજ્યા કે તમે મને પ્રતિધ પમાડવાને જ અહીં પધાર્યાં; કારણ કે શ્વાનશાળામાં કોઇ નિવાસ ન કરે. હે વિભુ ! જો તમે અહીં આવ્યા
"
8