________________
= ૫૧ ૪
રત્નને જન્મ આપનારી બનજે. પણ આવું ગાઝારૂં કૃત્ય કરીશ નહીં.
આ બાજુ પુત્ર વિનાની કમલાવતી જાણે શુક્લ પક્ષના ચંદ્રમાની જેમ કાંતિવિહીન નિસ્તેજ જણાતી હતી. રાષ્ટ્રની દુઃખદ અવસ્થા જાણી રાજાએ દુખનું કારણ પૂછ્યું. ત્યારે તેણે કહ્યું : હે રાજન્ ! પુત્ર વિનાનું જીવન અને કારમું લાગે છે. અને આ આંગણું ઉજજડ દીસે છે. પુત્ર પ્રાપ્તિની તીવ્ર ઝંખનારૂપી વિકલ્પથી તરંગિત થયેલું મારું મન ક્યાંય રતિ પામતું નથી. તે હે રાજન્ ! કેઈ ઉપાય કરે, જેથી મારી ઈચ્છા પરિપૂર્ણ થાય.
કમલાવતીદેવીની ઇચ્છા પૂર્ણ કરવા રાજાએ અનેક મંત્રવાદી, તંત્રવાદીને બેલાગ્યા. વિદ્યો દ્વારા તેના શરીરની ચિકિત્સા કરાવી, દેવતાઓની પૂજા કરાવી, પણ રાણીની મનોકામના પૂર્ણ થતી નથી.
આ બાજુ ક્ષેમપાલ રાજવી નિર્ભયપુરના રાજા દેવસેન સાથે વારંવાર યુદ્ધ કરતા હતા. અને નગરને આક્રમણ કરવા દ્વારા લૂંટતે હતે.
દેવસેન ભૂપાલ પાસે સિન્ય, હાથી, ઘડા વિગેરે સામગ્રી પૂરતી ન હતી. જ્યારે ક્ષેમપાલ રાજવી પાસે સેન્યાદિ અતુલ સામગ્રી હતી. તેથી તે ક્ષેમપાલ સાથે લડાઈ કરવા અસમર્થ હતું. તેથી નગરને કિલ્લાથી સજજ કરી, નગર રક્ષા કરવા દ્વારા તે દિવસે પસાર કરતા હતા. પણ વારંવાર થતાં
