________________
• ૩૫૮ :
વળી દેવીએ કહ્યુ . ” દેવ ! હું મહાપાપી છું! તિલકસુદરીએ અંતિમ સમયે પ્રણય-પૂર્વક મારા ઉપર વિશ્વાસ રાખી પેાતાના પુત્રને મને આપ્યા હતા. “ સારી રીતે સભાળ રાખજે” એમ કહી મને અપણુ કર્યાં હતા. છતાં મે વિશ્વાસઘાત કર્યો છે. તેના વચનને મેં મનમાં ધારણ કર્યું નહીં. હા હા ? વિશ્વાસઘાતીમાં હું પ્રથમ થઈ! એટલુ જ નહીં દેવ! દુયરૂપી વૃક્ષનું પુત્ર મરણુરૂપી ફળ મને પ્રાપ્ત થયું. હજી પણ મને પરભવમાં દુ:ખદાયી વિવિધ ફળની પ્રાપ્તિ પણ થશે.
તે દેવ, તીવ્ર પુત્રવિયેાગરૂપી વાગ્નિથી મળતી હુ· જળમાં પડી મારા દેહને નષ્ટ કરવા ઇચ્છું છું ત્યારે રાજાએ કહ્યુંઃ જે બનવાનુ હોય, અને જ છે. તેને કાઇ રાકી શકતુ નથી. તુ તે નિમિત્તમાત્ર છે. તેાવિષાદને મૂક અને સમયે ચિત કાર્ય ને કર.
પણ રાજન્ ! સાંભળેા ! પુત્ર વિયેાગતુ. દુઃખ મારા મનને વ્યથિત કરતું નથી, પણ સંતતિ-વિચ્છેદનુ' પ્રત્યક્ષફળ જોતા મારું' હૃદય દ્રવી ઉઠે છે. અનાય એવી મે' કેવલ મારા આત્માને અનથ માં નાંખ્યા નથી. કિંતુ જ્યેષ્ઠપુત્રના નાશથી નરનાથ! તમને પણ અનમાં નાંખ્યાં છે. આ દુઃખ કાંઈ જેવું તેવું નથી. તેના ચિત્ત સતાપને જોઈ અવસર પામી રાજાએ વિજયચ'દ્રકુમારને વિજય, રાજ્યલામ થા, વિગેરે તે સબધી વાતેા કરી. તે સાંભળતા જ અગ્નિમાં ઘી નાંખવાથી અગ્નિજવાળા પ્રદીપ્ત થાય, તેમ સૌભાગ્યસુંદરી હૃદયમાં પ્રદીપ્ત થઈ, સાંભળતા જ તેના મનમાં ચમત્કાર થયેા. પછી મધુરવાણીથી આશ્વાસન પમાડી, દેવીને ભેાજન કરાવી રાજા રાજમહેલમાં ગયા.
