________________
: ૩૫૯ :
આ બધા પ્રસંગે જોઈ રાજાની ચિંતન ધારા વેગવતી બની. રાજાને સંસારની અસારતા અને સ્વાર્થ પરાયણ જીવની સ્થિતિ સમજાઈ. વિશેષમાં નારી ચરિત્રની પિછાણ થઈ. અહો! નારીનું ચરિત્ર દુર્લક્ષ્ય છે. કેવલી જ પોતાના જ્ઞાન દ્વારા જાણે છે. સામાન્ય મનુષ્યની દષ્ટિમાં તે આવે પણ નહિ.
અહો ! નારી કૂડકપટની ખાણુ! નરકની દીવડી! અરે તેની વાણીમાં કંઈ, આચરણમાં કંઈ અને હૃદયમાં પણ જુદુ જ હોય છે. એને તાગ પામી શકાય નહીં. અન્યની સાથે રમે અને અન્યને કાર્યમાં જોડે. અનાચારના કામ કરી પતિને પણ પાયે લગાડે છે. આવી નારી! વળી મૃદુ, મધુર, મનહર વાણથી અન્ય માનવને બાંધે છે. આવી પાપી મહિલાઓનો વ્યવહાર પણ કંઈ જ જુદો જ દેખાય છે. પણ આ પાપીએ આવું કાર્ય કર્યું. તેને શરમ પણ ન આવી. વિકાર છે આવી નારીને ! તેના ચરિત્રને ! વળી અકાર્ય કરીને પાછી દુખ ધારણ કરી બીજાને ઠગે છે ! તેથી જ નારી એટલે તુચ્છ બુદ્ધિવાળી ! કુટિલા ! અકાર્ય કરવામાં સજજ ! કુલ અને શીલને મલીન કરનારી! અનર્થને વિસ્તારનારી છે. તેથી જ તે મહાપુરૂષે ધન્ય છે કે, જેમણે અનર્થને પ્રાપ્ત કરાવનારી નારીને સંગ, સર્પિણીની જેમ ત્યો છે. અને તે જ સુખી કે જેઓ ભયંકર ભવસમુદ્રને પાર પામ્યા છે. અને તેઓ જ હાલમાં આ જગતમાં વિજયી બન્યા છે. અને તેઓ અહીં જ દેવ-દાનવોને પણ વંદનીય છે. અને દુઃસાધ્ય એવા કાર્યની સિદ્ધિ તેમને જ વરી છે. અહો ! તે પુરૂષે ધન્ય છે જેઓ કટાક્ષ ફેંકતી ચપળ, પદ્મલોચનવાળી