________________
: ૧૩૮ : છ ખંડના અધિપતિ, નવનિધાનના સ્વામી, વિવિધ પ્રકારના પ્રવાલ-રનાદિથી યુક્ત મહેલાતે વાળા, વળી કામદેવનું ઘર, લાવણ્યનું સંકેત સ્થાન, મહાપ્રતિબંધનું મંદિર, રૂપાદિ ગુણસમૂહને નિધાન, સુરસુંદરીને પરાભવ કરનારી ૬૪ હજાર અંતઃપુરની અપ્સરા સરખી નારીઓ, તેઓના પ્રીતિના બંધને તેડી મમતાને ફગાવી, તેના પ્રેમભર્યા વચને તિરસ્કારી, ભેગેને તૃણસમાન ગણતે, ચરણમાં પડતી નારીઓના પ્રણયને અવગણી, ભેગની ભીતરમાંથી નીકળી, ગની ભીતરમાં ડેકિયું કરવા સનકુમાર મહર્ષિએ સંસારમાંથી સિંહની જેમ નિષ્ક્રમણ કરી અણગારી જીવન અંગીકાર કર્યું. અણગારના ભેખ ધારણ કરીને આ પૃથ્વીતલને પાવન કરતાં વિરહવા લાગ્યા હતા. ભેગદશામાંથી છૂટી વૈરાગ્યદશામાં આગેકૂચ કરતાં સનસ્કુમાર ચકીને ધન્ય છે ! તેથી જ હે મહાનુભાવ! સુંદર અંતાપુર હોવા છતાં તે મહાસત્ત્વશાળી આત્મકલ્યાણની કેડીએ પ્રસ્થાન કરી ગયા. ત્યારે તું હઠથી પરસ્ત્રીને ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છા કરે છે? આવી સ્ત્રી ઉપર મેહ શા માટે? નારી એટલે નરકની દીવડી! દુર્ગતિના દ્વાર સમી નારી ઉપર રતિ શા માટે? તેના ઉપર સદભાવ શા કારણે ?
આમ પિતાશ્રીની હિતશિક્ષા સાંભળી અનંતકેતુનાં જીવનમાં પરિવર્તન થયું. પિતાની દુષ્ટ ચેષ્ટાથી લજજાળુ, અને શ્યામ મુખવાળે તે દુષ્કૃતની ગહ કરવા લાગ્યો. તેના અશુભ કર્મ બંધનો શિથિલ થયા. તે શુભાગમાં મગ્ન બન્યો. તેની કુગમાંથી દષ્ટિ બહાર નીકળી, ચિંતન-મનન કરતાં તેને