________________
: ૩૨૬ :
કાંતિવાળી થઈ ગઈ. તેના મૃણાલ એવા સુંદર ખાડું યુગલ ક્ષીણ થયા, ચામડાની સેાટી જ ન હાય, તેવા જ ઘાયુગલ થયા. ત્યારે તેની ચિકિત્સા માટે રાજાએ ઘણા વૈદ્યોને ખેલાવ્યા તેમણે પણ અનેક ઔષધાતુ પાન કરાવ્યું. પણ તેણીના શરીરમાં લેશમાત્ર ફેરફાર થયા નહીં. બધા જ ઉપાય। ન્ય ગયા. દિન-પ્રતિદિન તેની કાયા ક્ષીણ થવા લાગી. ત્યારે તિલકસુ'દરી આકુળવ્યાકુળ થઈ ગઈ. પેાતાના પ્રાણને ધારણ કરવા અસમર્થ થઈ, અને રાજવીને ખેલાવ્યા. તેણે પ્રણામપૂર્ણાંક કહ્યું. “ હે દેવ ! આપના ચરણારવિંદના દર્શન કરવા હું અયેાગ્ય છું. તેથી જે મારી ઉપર તમને સ્નેહભાવ હાય, તા મારા પરલેાકના હિતાર્થે દાનાદિકને કરા. ” રાણીનાં વચન સાંભળી દુઃખિત અશ્રુપૂર્ણ નયનથી રાજાએ કહ્યું. “ દેવી ! કાનને વનિ સમાન આવા વચનને તું શા માટે ઉચ્ચારે છે ! મને આ રાજસુખથી શું? અને આવી રાજ્યલક્ષ્મીથી પશુ શુ ? આ ચાતુરંગ સૈન્યથી પણ શું ? તારા જીવિત વિના સ ફ્રાગટ છેઃ મારે એની કશી કિંમત નથી. પ્રાણથી પણ અધિક પ્યારી, હદયાન દકારી તુ' જ છે. તારી હાજરીમાં જ આ પદાર્થો મને આનંદ આપનારા છે, તારી ગેરહાજરીમાં નહીં. માટે જ દેવી ! તારા પ્રાણને મચાવવા કદાચ મારા જીવનની આહૂતિ આપવી પડશે, તે હું આપી ચૂકીશ. પણ તું આવા વચના ઉચ્ચાર નહીં. તુ' ધીરજ ધારણ કર તારા વિરહ હું જીરવી શકીશ નહીં. સર્વ પ્રયત્નાથી તારા રાગના પ્રતિકાર માટે પ્રયત્ન કરીશ, પ્રાણના ભાગે પણ તારી રક્ષા કરીશ. ત્યારે રાણીએ કહ્યું : હું પ્રિયતમ! શરીરની ક્ષીણતા