________________
: ૩૫૩ :
ભવમાં અનુભવ્યા. એક રાજ્યના લોભે પુત્રના સુખની પાછળ પાગલ બનેલ મેં વિજયચંદ્ર રાજપુત્રને અન્નમાં સૂર્ણ ભેળવી કામણ-ટુમણથી જેવી અવસ્થા પમાડી, તેનું ફળ પ્રગટપણે મને પ્રાપ્ત થયું છે, ખરેખર ! મેં અયુક્ત કાર્ય કર્યું છે.
એમ તે સંતાપ કરતી રહી. ત્યાં તે એકદમ ધાત્રીએ પ્રવેશ કર્યો, એ વેગથી ચાલતી આંખમાંથી આંસુ વહાવતી પ્રલાપ કરવા લાગી. હા વત્સ ! ક્યાં જઈ તને જોઈશ ? અરે પાપી દૈવ? કેમ એકદમ પુરૂષરત્નથી હિત પૃથ્વીતલને કરવા ઉપસ્થિત થયે? અરે! અરે ! દેવી! સૌભાગ્યસુંદરી ! તું કેમ અનાકુલપણે રહી છે? તું જાણતી નથી કે વત્સ પદ્યદેવે કાળની દશમી અંતિમદશાને પ્રાપ્ત કરી છે. તેની ચેતના નષ્ટ થઈ છે. તેના નયને મિચાઈ ગયા છે. તેના શ્વાસોશ્વાસ વેગીલા બન્યા છે. વાણી નષ્ટ થઈ, શરીરને પીડા કરતી મહાનિદ્રા અવતરી છે. અને તું અહીં જ પડી રહી છે!
આ પ્રમાણે સાંભળી જાણે અકાળે વાઘાતથી તાડના કરાયેલી જ ન હોય તેમ તે મૂછ પામી, તેની આંખો મીંચાઈ અને ધરણી તલે સૌભાગ્યસુંદરી પછડાઈ પડી. પછી તત્કાલેચિત ચંદનવિલેપન શીતલ પવન દ્વારા તે ચેતના પામી અને રડવા લાગી તથા વિલાપ કરવા લાગી. સમગ્ર વાતાવરણ ગમગીન બની ગયું. હા ! હા ! વત્સ ! મંદભાગી મને મૂકીને તું ક્યાં ચાલ્યો ગયો ? હા વત્સ ! ફરી જ્યારે તેને જોઈશ! તારા વિના મારું શું થશે,? અરે ! ક્યારે મને તારૂં મિલન થશે ! એમ વિલાપને કરતી, છાતી કૂટતી રાજપુત્ર વીણું વાગે. ૨૩
