________________
: ૨૯૩ : થાય ખરો ! આમાં તથ્ય શું છે? શું ગુરુએ આપણને ભેળવ્યા? અહીં કંઈ જ રહસ્ય સમજાતું નથી. પણ હા. ચાલે, નજીકમાં જ હસ્તિતાપસ છે. તેને જઈ પૂછીએ અને આપણું સંદેહનું નિવારણ કરીએ. એમ નિશ્ચય કરી બંને હસ્તિતાપસ પાસે ગયા. આદરપૂર્વક પ્રણામ કરી ભૂતલે બેઠા. વિનયપૂર્વક પિતાને સંદેહ તેમને જણાવ્યું કે, “એક આજીવિકા માટે અનેક જીવોનો નાશ કરવું તે શું યુક્ત છે? સ્વરક્ષા માટે પરને વિનાશ કરવામાં શું ઘમ છે?
ત્યારે તેમણે પણ વિચારીને પ્રત્યુત્તર આપ્યો જુઓ, આ કંદમૂળાદિને આહાર કરવાથી અનેક જીવોને નાશ થાય છે. પણ તે તાપસને ઉચિત લાગ્યો છેપણ અમારા ગુરુને તે અનુચિત લાગતાં અમને આ પ્રમાણે કહ્યું: “હાથીનું માંસ ખાવું” વળી એક જ હાથીને વધ કરતાં તેનું માંસ પણ ઘણા દિવસ સુધી ચાલે છે. વળી શરીરની સ્થિતિ પણ ઘણા કાળ સુધી ટકાવી શકાય છે. માટે હાથીના માંસને આહાર કરવામાં દોષ નથી પણ ગુણ છે. કેમકે એક જીવન વધથી અનેક જીવોનું રક્ષણ કરવું તે શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે. વળી ઘણા ગુણોની સિદ્ધિ થતી હોય, તે લેશમાત્ર દેષ સેવવો તે ઈષ્ટ છે. જેમાં સમગ્ર શરીરની રક્ષા માટે સર્પદંશવાળી અંગુલિને છેદ કરવો હિતાવહ છે, તેમ હે વત્સ! હાથીનું માંસભક્ષણ કરવામાં કંઈ દેષ નથી.
પિતાની મતિ અનુસાર હેતુ, ઉદાહરણ દર્શાવી તેણે પિતાના મતનું ખંડન અને તાપસવ્રતનું ખંડન કર્યું. અને
