________________
: ૩૧૯ : રીતની આ લગડી છે. તેવી જ સર્વે હશે. તેથી કેશવ ખૂબ સંતાપ કરવા લાગ્યો. ફરીથી સુવર્ણકારે કહ્યું : “આ પ્રમાણે કૃત્રિમ સુવર્ણ બતાવીશ તે ક્યારેક તું રાજાથી પણ નિગ્રહને પામીશ.” તેથી તેને ઘરમાં જ છુપાવી રાખજે. સારૂં, એમ કહીને કેશવ ઘરે આવ્યો. તેણે કૃત્રિમ સુવર્ણને મૂકી દીધું.
હવે અત્યંત ચિંતાતુર તે ચિંતવવા લાગ્યો.” આ અનર્થ નિર્માણમાં શું કારણ હશે ! શું પૂર્વકૃત દુષ્કૃત્ય ! શું પિશાચાદિથી કરાયેલ હશે? અથવા કોઈ એ લઈને કૃત્રિમ સુવણને ફરીથી સ્થાપન કર્યું હશે. ! કંઈ જ કારણ જણાતું નથી. આમ અનેક સંશયરૂપી અનિલ લહરીથી ડોલાયમાન ચિત્તવાળો તે શોક કરવા લાગ્યો. પરિણામે તેની રતિ દૂર થઈ ગઈ. તેની ભેજનેચ્છા તૂટી ગઈ. રાત્રીમાં તેની નિદ્રા હરામ થઈ ગઈ, તેની ધીરતા પણ ખૂટી અને તેણે કુલમર્યાદા પણ ત્યજી દીધી.
જાણે મદેન્મત્ત જ ન હોય, તેમ તે મૂછિત, ચિત્રમાં આલેખિત જ ન હોય તેમ તે નિશ્ચષ્ટ-શરીરી થયે. દીર્ઘ શ્વાસોશ્વાસ લેતે હોય, તેમ તે વિવિધ વિચારોમાં પણ ધનની અનર્થતા પ્રદર્શિત કરતું હતું, એમ કરતાં તે મહાદુઃખી થયો. પરિણામે તેના શરીરમાં જવર લાગુ પડ્યો, તે વિવશ થઈ પડયો રહે. લોકોમાં વાત ફેલાઈ કે કેશવને જીવલેણ રોગ થયેલ છે. તેને પ્રતિકાર કઈ જ કરી શકતું નથી. વાયુવેગે ફેલાયેલી આ વાત શંકરના કાને પડી. ત્યારે પિતાની બુદ્ધિથી નિધાન સંબંધ જ રોગનું કારણ છે એમ જાણી શંકર ભ્રાતૃપ્રેમથી કેશવ સમીપે ગયે.
