________________
= ૨૩૭ :
આપના દર્શનનો અભિલાષી એક પુરૂષ રાજદ્વારે ઉભે છે. તેને આવવાનું પ્રયોજન વારંવાર પૂછવા છતાં કંઈ જ જવાબ દેતું નથી. એટલે તેને દ્વારદેશે ઉભે રાખીને હું અનુજ્ઞા લેવા આવ્યો છું.
તેને પ્રવેશ કરાવે. એમ રાજાની આજ્ઞા થતાં પ્રતિહારીએ પ્રવેશ કરાવ્યું, તે રાજાના ચરણમાં પડી વિનંતી કરવા લાગ્યો. દેવ ! આ જ નગરીને વાસી ભાનુશ્રષ્ટિ છે, તેને હું દત્ત નામનો પુત્ર છું. હું વ્યસનને સંગી છું. સમગ્ર વ્યસનમાં પારંગત છું. હું દ્રવ્યને વ્યય કરતા હતા. ત્યારે પિતાએ મને વાય અને ઠપકો આપ્યો કે, વત્સ ! ધનનો વ્યય કરવાથી દરિદ્રતાને વાસ થશે. માટે તું અનેક પ્રકારની શિલ્પાદિ ક્રિયાઓ દ્વારા એક એક કવડિ ધન ભેગું કર તે ઘણું કાળે ઘણું ધન થશે. જેમ મધમાખી એકે એક રસ-બિંદુઓમાંથી મધપૂડો તૈયાર કરે છે. તેમ તું પણ ધનની વૃદ્ધિ પમાડ.
ઘણું ધન હોવા છતાં પણ વેશ્યાગમન, જુગટુ રમવું વગેરે વ્યસનોથી ધનને વ્યય કરતાં દ્રવ્યનો નાશ થાય છે. તે પરિમિત દ્રવ્ય વ્યય કરવાપૂર્વક તું સુખેથી જીવન જીવ. નહિતર ટૂંક સમયમાં અત્યંત દયનીય સ્થિતિ પામીશ, માટે તું તારા ભવિષ્યનો વિચાર કર, ત્યારે વચનમાત્રથી મેં પિતાનું વચન શિરોધાર્ય કર્યું, પણ “શેઠની શિખામણ ઝાંપા સુધી.” તેમ ફરી પાછો સ્વચ્છેદપણે વવા લાગ્યો. એક વાર મને સૂરદેવ જેગીની સાથે મિત્રતા થઈ. પછી તો હું રોજ તેની પાસે જવા લાગે. એકવાર તેણે કહ્યું: મારા