________________
: ૧૫૬ :
શા કારણથી મારા ઉપર અનુરાગી થઈ! વળી તમે તેને સંબંધ જાણવા છતાં શા માટે સંગ્રામ ખેલ્યો?
અવધિજ્ઞાની ગુરુ ભગવંતે જ્ઞાનથી પૂર્વભવ જાણું કહ્યું : હે રાજપુત્ર ! સાંભળ. આ જબૂદ્વીપમાં ઐરાવત નામનું ક્ષેત્ર છે. તેમાં કંડિનપુરનગરમાં અર્જુન નામને બ્રાહ્મણ ભિક્ષાવૃત્તિથી જીવનનિર્વાહ કરતે હતો. તેની સુશીલા, ધર્મપરાયણ સુસેના નામની ભાર્યા હતી. તેને બાલ્યકાળથી સહચારી, કેલિદત્ત નામનો મિત્ર છે. સર્વ સ્વભાવથી અનુકંપામાં પરાયણ, દાક્ષિણ્યશાલી, સજજનોની પ્રશંસા કરનારા, કુશલ પ્રવૃત્તિમાં પરાયણ તેઓ સુખપૂર્વક કાળ પસાર કરતાં હતા. પરંતુ અર્જુન બ્રાહ્મણ અત્યંત ક્રોધી અને ઈર્ષ્યાળુ હતું. જ્યારે સુસેના તેનાથી વિપરીત સ્વભાવવાળી હતી. અને કેલિદત્ત પ્રતિજ્ઞા-પાલનમાં તત્પર, સરળ સ્વભાવ હતો. બધા સુખપૂર્વક દિવસો પસાર કરતા હતા. - હવે એકવાર હેમંતઋતુ આવી. તેવા સમયે વસ, તેલ, કામળ, અગ્નિ વગેરે કિંમતી દેખાય છે, તિલક, લેધ, કંદ, મોગરો વગેરે અનેક જાતિના પુષ્પવને ખીલી રહ્યા છે. ઠંડો પવન મુસાફરોના દાંતની વીણુ વગાડે છે. અને એ ઋતુ જળચંદ્ર-કિરણ-મહેલની અગાશી ચંદન અને મેતીની સુભગતાની પ્રીતિને હરણ કરે છે. વળી દુર્જન માણસની સબત પેઠે દિવસે ટૂંકા થાય છે, સજજનની મિત્રતાની પેઠે રાત્રિઓ લાંબી થાય છે. વિશુદ્ધ જ્ઞાનની પેઠે અનાજનો સંગ્રહ કરવામાં આવે છે. જાણે કાવ્યની પદ્ધતિ હય, એમ મનહર વેણુઓની