________________
ઇર્ષો અગનજાળ–જીવન કરે ભસ્મીભૂત
સમગ્ર દ્વીપ-સમુદ્રની મધ્યમાં એક લાખ યોજન વિસ્તાર વાળો જંબુદ્વીપ છે. તેના ભાલતલના તિલકભૂત ઐરાવત નામનું ક્ષેત્ર છે. તેમાં ઇંદ્રપુર સમાન નયનરમ્ય સુવર્ણપુર નામનું નગર છે. તે નગરમાં જડતા તે કમળમાં જ હતી, શ્યામતા તે સર્પોમાં જ હતી અને રાત્રીએ પ્રિયને વિરહ તે ચક્રવાકીને જ હતે. એટલે કે નગરના લોકે સરળ હતા, પ્રિયને વિરહ તે ક્યારેય દષ્ટિગોચર થતે ન હતો.
તે નગરમાં શત્રુરૂપ હાથીઓના ગંડસ્થળોને તેડી નાંખનાર, વિજયપતાકાને દેશના ખૂણે-ખૂણે લહેરાવનાર નરેન્દ્રોથી સેવા પ્રતાપી, મહાપરાક્રમી શિવધર્મ નામનો રાજા રાજ્ય કરે છે. અને તેને બુદ્ધિવૈભવમાં બૃહસ્પતિ તુલ્ય વામદેવ નામને મંત્રી છે. તેની પતિપરાયણ, ગંભીર શિવા નામની પત્ની છે. તેને અદૂભુત રૂપ, લાવણ્ય, ગુણથી અસરાઓની શેભાને તિરસ્કાર કરનારી બંધુમતી નામની પુત્રી છે.
બંધુમતી એકવાર નગરની બહાર પૂર્વોત્તર દિશામાં રહેલ મન્મથ-મંદિરમાં સખી પરિવારથી ચુકા, પુષ્પ, ધૂપ, દીપક, અક્ષતાદિ પૂજાની સામગ્રી સહિત ગઈ. ત્યાં આગળ કામદેવની પૂજા કરી. ત્યારબાદ આજુબાજુ ફરવા લાગી, ત્યારે ત્યાં એક બાજુ ચિત્રપટ બનાવતા ચિત્રકારના પુત્રની દષ્ટિ તેની ઉપર પડી? અહો રૂપ! અહો સુંદરતા! અહો લવણિમા !
