________________
: ૧૯૧ : જેમ શબ્દશ્રવણનું કારણ કાન છે, તેમાં આંગળીને પડદે નાખતાં કેવળ શબ્દવનિ અનુભવાય છે, તેમ લક્ષમીની ઈચ્છા ઉપર દબાવ પડતાં આત્મા અપૂર્વ લક્ષમીમય બની જાય છે. આંખ મીંચી દેવાથી જેમ આખા જગત ઉપર ઢાંકણું દઈ દીધું જણાય છે. તેમ લોભ ઉપર પડદે નાંખવાથી સમસ્ત રાગવૃત્તિઓ ઢંકાઈ જાય છે. સંતોષી નર સદા સુખી, ચક્રવર્તી કે ઈંદ્રનું ઐશ્વર્ય વિકાર-શ્રમ-ખેદથી ભરેલું છે. જ્યારે સંતોષ-જન્ય સુખ નિર્વિકાર છે, અનાયાસ એની સિદ્ધિ છે, એ સ્વસન્નિહિત છે અને સ્થિર છે. માટે સંતોષવૃત્તિ ધારણ કરવી જોઈએ.
જેમ દૂધ પીવા માટે તલપાપડ બનેલી બિલાડી દૂધના કટેરાને જ જુએ છે, સામે પડેલા દંડને જોતી નથી, તેમ આજને ભોગલંપટ માનવી ભેગાસક્ત બની ભાવિમાં સજાતી દુઃખ પરંપરાને જતો નથી, કેવળ ભેગી-ભ્રમર ભેગ સુખમાં લપેટાઈ જાય છે. સરસવ માત્ર સુખને માટે મેરૂ સમાન દુઃખ ઉપાર્જન કરે છે. થોડા જીવિતને માટે અનેક ઘણું પા૫ કરે છે. વિષય વાસનામાં ચકચૂર બની જીવનની બરબાદી કરે છે, હવે વધુ કહેવાથી શું ? આ પ્રમાણે કર્મની વિચિત્રતા જણાવી.
આ બાજુ નંદ-સ્કંદ, તેને કુટુંબ પરિવાર, પ્રતિજન્મ સુધા-તૃષાના દુખેને અનુભવતાં તિર્યંચાદિ ગતિમાં પરિભ્રમણ કરી, અંતરાય કર્મની ઘણા પ્રમાણમાં નિર્જરા કરી, કાંપિલ્યપુર નગરમાં નંદને જીવ સાગરશેઠને ધનદેવ નામે પુત્ર થયે. અને સ્કંદને જીવ તેને જ લઘુ બાંધવ ભાનુદત્ત નામે થયે.
