________________
૧૦૪ :
હવે આ બાજુ ધન જોઈ ક્ષેમંકરની બુદ્ધિ બગડી ગઈ. ખરેખર લક્ષમી જઈ મહાપુરૂષોના મન પણ ચલાયમાન થઈ જાય, તે સામાન્ય પુરૂષ ક્ષેમંકરની શી વાત? મણિ, કંચન રત્નાદિએ તેનું મન આકળું, તેને લેભવાસના જાગૃત થઈ, ખરેખર લેભને થાભ નથી.
લોભ એટલે મેક્ષમાર્ગના પથિક મહાશયને લૂંટનાર. લભ એટલે મહારાજાને મુખ્ય પ્રધાન. લભ એટલે સંસારનું મૂળ. લોભ એટલે ચિંતારૂપ લતાઓને કંદ. લભ એટલે ગુણોને કેળી કરી જનાર રાક્ષસ,
લોભ એટલે પુરૂષાર્થની સિદ્ધિમાં મહાન વિજ્ઞ. કષામાં દુય લાભ છે. લોભ જિતવાથી ત્રિલેકીમાં શું ન છતાયું? સમગ્ર જીતાયું, લેભાd માણસ કયું કણ-કાર્ય કરતા નથી ? લાભથી હણાયેલે માણસ શું અકાર્ય કરતું નથી ? લોભરૂપ છરીથી હણાઈ ગયેલી અંતદષ્ટિવાળે માણસ પોતાના માતા પિતા બાંધને પણ અનર્થના ખાડામાં નાંખે છે.
આ બાજુ લોભાભિભૂત ક્ષેમંકર પણ મિત્રનું કાસળ કાઢવા પ્રયત્નવંત બન્યો, તેની જ પળેની રાહ જોવા લાગ્યો. પ્રેમસંબંધની તેને વિસ્મૃતિ થઈ તે કુલક્રમની અવગણના કરીને સર્વદ્રવ્યગ્રહણ કરવા અભિલાષી થયે.
કેવી રીતે શ્રીદત્તને માર? એમ ઉપાય ચિંતવવા લાગ્યા. અસ્તવ્યસ્ત મનવાળા તેને શ્રીદત્તે પૂછયું : મકર! તું