________________
૩૫
ભાવાર્થ—દ્રવ્યની સાથે ગુણ અને પર્યાયને જે સંબં ઘ છે તે અભેદ રૂપે છે, તેને જો ભિન્ન રૂપે માનીએ તે અનવસ્થા દોષને પ્રબંધ થઈ જાય છે. (૨)
વિવેચન જૈન શાસ્ત્રમાં દ્રવની સાથે તેના ગુણ પર્યાય પરસ્પર અભેદ સંબંધ કહે છે કારણ કે જે દ્રવ્યને ગુણ પર્યા અને સમવાય સંબંધ ભિન્ન છે એમ કલ્પના કરીએ અનવ સ્થા દેશનું બંધન થાય એટલે ગુણ અને ગુણના પરસ્પર સંબંધની જે વ્યવસ્થા શાસ્ત્રોમાં કહી છે તે રહે નહી અને એમતે થઈ શકે નહિ. ગુણ પર્યાયને સમવાય સંબંધ જે દ્રવ્યથી અલગ હોય તે સમવાયને પણ બીજાની સાથે સંબંધ જોઈએ, વળી તે સંબંધને પણ બીજાના સંબંધની અ ક્ષિા રહી જાય એમ ગણતા કઈ જાતની સ્થિતિ રહે નહિ માટે જ સમવાયના સ્વરૂપ સંબંધને દ્રવ્યથી અભિન્મ માની એતે ગુણ અને ગુણને સ્વરૂપ સંબંધ બબર મળી આવે છે, અને બીજાના સંબંધ ની અપેક્ષા રહેતી નથી. (૨)
