________________
७४
- વિવેચન–હવે છઠે ભાગે કહે છે. (૬) જે પ્રથમ દ્રવ્યા ર્થિક નયની સર્વ વસ્તુમાં કલ્પના કરવામાં આવે તે
અભિન્ન પણું જણાય અને પછી એકજ કાળમાં દ્રવ્યા ર્થિક અને પર્યાયાથીંક એમ બંને નયની સાથે સર્વ વ
તુમાં વિવક્ષા કરવામાં આવે તે વસ્તુ અવાચ્ય થઈ જાય. તેથી દ્રવ્યાર્થિક નયથી અભિન્ન અને બંને નયથી અવક્તવ્ય એમ યેજના કરતાં છઠે સ્યાત અભિન્ન અવક્તવ્ય ભાંગે સિદ્ધ થયો. (૭) અને જયારે અનુકમવાર દ્રવ્યાર્થિક નય અને પર્યાયાથિક નયની વિવક્ષા કરવામાં આવે અને તરતજ દ્રવ્યાર્થિક તથા પર્યાયાથિક બને નયની પેજના કરાય ત્યારે ભિન્ન અભિન્ન અને અવકતવ્ય એમ સાતમે ભાગે થઈ જાય છે. આ પ્રમાણે જેમ ભેદભેદની એક પર્યાયમાં સપ્તભંગી જેડી તેમ સર્વત્ર જોડી દેવી હવે આ પ્રમાણે સપ્તભંગીને વિચાર કરતા કઈ એમ શંકા કરે કે જ્યાં બે નયના વિષયને જ વિચાર હોય ત્યાં તે એક બીજાના પૈણ મુખ્ય ભાવે સપ્તભંગી થાય પણ જ્યાં પ્રદેશ પ્રસ્થાદિ (અવયવ અવયવી) ને વિચાર હેય. ત્યાં તે પાંચ છ સાત આદિ નયના જુદા જુદા વિચાર હોય અને તેથી વધારે ભંગ થઈ જાય તે પછી સપ્ત ભંગીને નિયમ કેવી રીતે રહી શકે! આ શંકાના જવાબમાં એમ જ
IકII
