________________
૩૦૮
અનુગત કાલ કલિત કહે વ્યંજન પર્યાય વર્તમાન સુષિમ તિહાં
અWહ પજજાય–શ્રી છના રો ભાવાર્થ-જે જેને ત્રિકાલ સ્પેશિ પર્યાય તે તેને વ્યંજન પર્યાય કહેવાય અને વર્તમાન સુક્ષમ કાલ વતિ જે પર્યાય તે. અર્થ પર્યાય માને છે. (૨)
વિવેચન બે ભેદ કહ્યા તેમાં પ્રથમ વ્યંજન પર્યાય છે તે ત્રિકાલ સ્પશી છે અર્થાતુ પુવાપર અનુગત સર્વ કાળની સાથે તે પયય સ્પર્શ કરે છે તાત્પર્ય કે જેને સ્પર્શ ભુત ભવિષ્ય તથા વર્તમાન એત્રણે કાલમાં થાય છે તેવ્યંજન પર્યાય છે જેમ ઘટાદીને પ્રતિકાદો પર્યાય વ્યંજન પર્યાય છે અર્થાત મૃત્તિકા આદીપર્યાયને પ્રકાશિત કરે છે અને બીજો અર્થ પર્યાય છે તે વ. તમાન અણુને વિષય છે અર્થાત સુફમ કાળ વતિ અર્થ પર્યા
છે જેમ ઘટ આદીને તે તે ક્ષણમાં રહેવા વાળા પર્યાય જે કાળના ક્ષણમાં વર્તમાનતાથી સ્થિત છે તે તે કાળની અપેક્ષાથી ઉત્પતિ દ્વારા વિદ્યમાન હોવાથી તે અર્થ પર્યાય કહેવાય છે મતલબકે જે ક્ષણમાં ઘટ વિદ્યમાન છે તે ક્ષણની વિવમાનતાથી
