________________
૧૧૪ ને છે એટલે જે ભવિષ્યમાં થવાનું હોય તેમાં થઈ ગયાનું આરોપણ કરવું તે. જેમકે જીનેશ્વર કેવળી ભગવાન છે. અને તેઓ સિદ્ધ થવાના છે એમ નકકી છે તેથી તેને સિદ્ધ થ. મા અગાઉ સિદ્ધ કહી શકાય છે તેથી બીજો ભેદ ભૂતવત્ ભાવિનિગમ સિદ્ધ થાય છે. અને ત્રીજો ભેદ વર્તમાન બૈગમ છે તેને અર્થ ભાવિમાં વર્તમાનનું આરોપણ કરવું તે થાય છે જેમકે તેરમા ગુણ સ્થાનકે વર્તતા એવા કેવળીને વર્તમા ન સિદ્ધ તરીકે કહી શકાય છે. ભાવાર્થ એ છે કે વર્તમાન કાળમાં જન અવસ્થા છે, થોડા કાળ પછી તેઓ સિદ્ધ અવસ્થાને પ્રાપ્ત થવાના છે જો કે વર્તમાન જન અવસ્થામાં સિદ્ધ અવસ્થા પ્રાપ્ત થઈ નથી તે પણ આપણી કેવળી સિદ્ધ છે એમ કહી શકાય છે, આ અપેક્ષાથી જીતેંદ્ર ભગવાન કેટલેક અંશે સિદ્ધ અને કેટલેક અંશે અસિદ્ધ એમ સિદ્ધ સિદ્ધરૂપ છે તે પણ વર્તમાન નગમથી તેને સિદ્ધ સમાનજ સમજવા જોઈએ. (૯)
(નગમ નયનું વળી ઉદાહરણ આપે છે)
ભાષિયે જીમ ભક્ત પશ્ચિમે વર્તમાન રપ રે
