________________
૨૮૬ છે તેના વિના પરંતુ જ્ઞાન થઈ શકતું નથી (૧૦)
વિવેચન–જે સ્વભાવની સતા એક પદાર્થમાં નિયમથી છે તે સ્વભાવને જયારે અન્ય સ્થાનમાં આપ (ઉપચાર) કરીએ છીએ ત્યારે તેને ઉપચરિત રવભાવતા થઈ જાય છે તે ઉપચરિત સ્વભાવને જે સ્વીકાર ન ીએ તે આ મા પિતાના અનેક પરના જ્ઞાનમાં વ્યવસ્થાત્મક જ્ઞાનને ધારક છે તે કેમ કહી શકાય આ કારણથી એમ સિદ્ધ થાય છે કે જે પિતાનું જ્ઞાન છે તે તે અનુપચરિતજ છે અને પરની અપેક્ષાથી જે જાણે છે તે પર નિરૂપિત સબંધથી ઉપચરિત છે અને આ પ્રકારે જે ઉપચરિત સ્વભાવ છે તે બે પ્રકાર છે તે આગળ કહે છે (૧૦)
છહ કર્મજ સહજ બે ભેદ જે લાલા મૂર્ત અચેતન ભાવ જીહો પ્રથમજીવની સિદ્ધને
લાલા એપાર પરજ્ઞસ્વભાવ ચતુર૧ ભાવાર્થ...તે ઉપચરિત સ્વભાવ બે પ્રકારે છે (1) કર્મ જનિત અને (ર) સ્વભાવ જનિત આ બંને મૂર્ત તથા અર્ચ