________________
૨૯૫
વિવેચન–પરમ ભાવ ગ્રાહક નયની અપેક્ષાથી ભય સ્વભાવ તથા અભવ્ય સ્વભાવ માનવા યંગ્ય છે ભવ્યતા તે સ્વભાવ નિરૂપિત છે, અને અભવ્યતા તે ઉત્પન્ન સ્વભાવની તથા પરભાવની સાધારણ છે માટે અહીંઆ અસ્તિ નાસ્તિ સ્વભાવની પેઠે સ્વપદ્રવ્યાદિક ગ્રાહક નયની બે પ્રવૃત્તિ થતી નથી, શુદ્ધ અશુદ્ધ સ્વભાવ આગળ કહેલ છે અને ચેતન સ્વ. ભાવ તે કેવળ જીવને જ છે બીજા દ્રશ્યને નથી. (૫)
અસદભુત વ્યવહારથી ચેતન કર્મને કર્મ પરમભાવ ગ્રાહક નયેરે
તેહ અચેતન ઘરે–ચતુર દા ભાવાર્થ—અસદ્દભુત વ્યવહાર નથી કર્મ તથા ને કર્મમાં પણ ચેતનાને વ્યવહાર થાય છે અને પરમભાવ ગ્રાહ ક નયમાં તે કર્મ અને નેકમ જનિત ચેતન સ્વભાવનું અચે તન ધર્મપણું છે. (૬)
વિવેચન – અસદભુત વ્યવહાર નથી જ્ઞાનાવરણ આદિ કર્મ અને મન વચન કાય રૂપનેકમ એ બંનેમાં