________________
ચેતન સ્વભાવ છે. કેમકે કર્મ અને કર્મ એ બંનેમાં ચેતનના સંગથી થએલા પર્યાય છે તેથી કરીને ચેતન સંગ કુત પર્યાયથી “મુડદાને ભસ્મ કરે છે” એ વ્યવહાર અને “આ શરીરને હું આવશ્યક ગણું છું” એ વ્યવહાર થાય છે અને પરમ ભાવ ગ્રાહક નયથી તે તે કર્મ અને કર્મ થી ઉત્પન્ન ચેતન ભાવનું અચેતન સ્વભાવ પણું છે જેમકે ઠંડુ ધી વીગેરે. (૬)
અસદભુત વ્યવહારથી રે જીવ અચેતન ધર્મ પરમભાવ ગ્રાહક નયેરે
મુરત કર્મ કર્મો રે–ચતુર કા ભાવાર્થ—અસદ્દભૂત વ્યવહાર નયથી જીવમાં અચેતન સ્વભાવતા છે અને પરમ ભાવ ગ્રાહક નયમોને કર્મ તથા નેકમ મૂર્તિ છે. (૭)
વિવેચન--અસદભુત વ્યવહાર નયના મતથી જે પ્રાણ ધારણ કરે છે તે છવછે તે અચેતન ધર્મ પણું એટલે જીવ અચેતન સ્વભાવને ધારક છે તે અચેતન સ્વભાવ માનવાથી આ જીવ અચેતન છે, જડ છે, ઈત્યાદી વ્યવહાર થાય છે, આથી હું આ