________________
૧૮૯
શુધ્ધત્વ અને અશુધત્વ, આ છ સ્વભાવ આછા કરતાં બાકી ના પંદર સ્વભાવ કાળના રહે. અને આ છ સ્વભાવમાં જે પ્રથમ બહુ પ્રદેશ સ્વભાવ છે તે સહિત ધર્મોસ્તિકાય,અધર્માસ્તિકાય અને આકાશાસ્તિકાય દ્રવ્યના સાળ સ્વભાવ થાય છે (૧૩)
વિવેચન—બહુ પ્રદેશ સ્વભાવ, ચેતન સ્વભાવ, મુત સ્વભાવ, વિભાવ સ્વભાવ, શુધ્ધ સ્વભાગ અને અશુધ્ધ સ્વભાવ, એ છ ભાવ જ્યારે એકવીસમાંથી કાઢી લઈએ ત્યારે બાકીના જે પંદર સ્વભાવ રહે તે કાળના છે અને કાઢી લીધેલા છ સ્વભાવમાંથી પહેલા બહુ પ્રદેશ સ્વભાવ રાખીને એકવીસમાંથા બાકીના પાંચ કાઢી લેતા સેાળ સ્વભાવ રહ્યા તે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય અને આકાશાસ્તિકાયના થાય છે. (૧૩)
હે। પ્રમાણ નય તે અધિગમે લાલા જાણી એહવા ભાવ જા સુયશ વિબુધ્ધજીનસ ગતે લાલા ધરોચિત્ત સુભ ભાવ-ચતુર ॥ ૧૪૫
ભાવાર્થ –આ પ્રમાણે પ્રમાણુ તથા નયના જ્ઞાનથી એકવીસ
