________________
અભાવ અચેતનત્વ છે અને મુર્ત ત્વને અભાવ અમર્તત્વજ છે માટે અચેતનત્વ અને અમૂર્તત્વ પૃથક ગુણ નથી એવી શંકા ન કરવી જોઈએ કારણ કે અચેતન તથા અમૂર્ત દ્રવ્ય વૃતિ જે કાર્ય જનતા અવહેત્વરૂપથી વિશેષ વ્યવહાર અચેતન તથા અમૂર્તરૂપ વ્યવહાર વિશેષના નિયામક કારશુતાવરછેદક હેવાથી અચેતનત્વ અને અમુત્વ પણ પૃથક ગુણ છે. આ ઠેકાણે અમૃત એ શબ્દથી મૂર્તિને અભાવ નહિ પણ મૂર્તથી ભિન્ન ભાવનું ગ્રહણ કરવું જોઈએ આ દશ ગુણ સામાન્યથી સર્વ દ્રવ્ય સાથે મેળવવા થી કહેલા છે તેમાંથી મુર્તત્વ, અમુત્વ ચેતન અને અચે તત્વ એ ચાર ગુણ પરસ્પરના પરિહારથી દ્રવ્યમાં રહે છે, આથી એ સિદ્ધ થાય છે કે એક એક દ્રવ્યમાં આઠ આઠ ગુણ હોય છે જેમ જયાં ચેતનત્વ છે ત્યાં અચેતનવ નથી જ્યાં મુર્તત્વ છે ત્યાં અમુર્તત્વ નથી આ રીતે બે ગુણ ઓછા કરવાથી શેષ આઠ ગુણ પ્રત્યેક દ્રવ્યમાં રહે છે માટે પ્રત્યેક દ્રવ્ય માં આઠજ ગુણ સામાન્ય છે એમ સમજવું. (૨) (હવે વિશેષ ગુણના વર્ણનની ઈચ્છાથી કહે છે.)
જ્ઞાન દ્રષ્ટિ સુખ વીર્ય ફરસ રસ
