________________
ર૭૭
કર્મને બંધ થાય છે. આ પ્રમાણે જે જીવને ચેતન સ્વભાવ નહિ માનવામાં આવેતે કર્મને કેવળ અભાવ થઈ જશે. (૧)
હીજે ચેતનતા સર્વથા લાલા વિના અચેતન સ્વભાવ
હે ધ્યાન ધ્યેય ગુરૂશિષ્યની
લાલા શિખપશુદ્ધ સ્વભાવ ચતુર નારા ભાવાર્થ– જીવમાં અચેતન સ્વભાવ વગર માત્ર ચેતન સ્વભાવજ માનશે તે ધ્યાન અને ધ્યેય તેમજ ગુરૂ અને શિષ્યને વ્યવહાર કેવી રીતે થઈ શકે? અને શુદ્ધ વ્યવહારજ કેવી રીતે રહિ શકે? (૨)
વિવેચન—જે અચેતન સ્વભાવ સિવાય જીવમાં ચેતન સ્વભાવજ કહીએ તે જે અચેતન કર્મ દ્રવ્ય છે તેના સંબંધી ઉત્પન જે ચેતનામાં વિકાર છે તેને અભાવ થઈ જવાથી સર્વ જવેમાં જે સિદ્ધ આત્મા છે તેની સમાનતા થઈ જાય અર્થાત અચેતન કર્મને અભાવથી સર્વ જીવ સિદ્ધ સમાન થઈ જાય એવો નિશ્ચય છે અને સવા જીવની સિદ્ધના થવાથી ધ્યાન ધ્યેય, ગુરુ અને શિષ્ય તેની વ્યવસ્થા થઈ શકે નહીં. કારણ કે સર્વ જીવ સમાન થવાથી ગુરૂ અને