________________
૪૯
(હવે ઢાળ સમાપ્ત કરતાં કહે છે)
એમ એ ભાષ્યારે સખેપે કરી દ્રવ્યતા ષટ ભેદ
વિસ્તા તે તારે જાણી શ્રુતથકી સુજશ લહેા ગતખેદ—સમ ॥ ૨૧ ॥
ભાવાર્થ—એ પ્રમાણે સક્ષેપથી દ્રના છ ભેદ કહ્યા તેના વિસ્તાર શ્રુત સિદ્ધાંતથી જાણી ખેઢ ર્હુિત થયાં થાં ઉત્તમ પ્રકારના જશને પામે. (૨૧)
વિવેચન—એ પ્રમાણે સૂત્રમાં કહેલા છ દ્રવ્ય સક્ષેપથી કહ્યા. ધર્મ, અધમ, અકાશ, કાલ, પુદગલ અને જીવ એ છ દ્રવ્ય સિદ્ધ કર્યાં. આ ષટ્ દ્રબ્યના વિસ્તાર સૂત્ર સિદ્ધાંતમાં ઘણા છે ત્યાથી સમજી લવા અત્રે તે સ ંક્ષેપ માત્રથી કહેલ છે. ષટ્ દ્રબ્યૂનુ સ્વરૂપ જેમ જેમ વિશેષ સમજાશે તેમ તેમ ખેત આ થશે અને સુખેધ તથા સુજશની વૃદ્ધિ થઈને ઉંચ્ચતા તે પ્રાપ્ત કરશેા. (૨૧)