________________
૨૦૩
અનુગમથી છે એવી રીતે મેક્ષમાં પણ ત્રણ લક્ષણ છે (૧૫) - વિવેચન—જે ભવસ્થ પર્યાયની અપેક્ષાને ધારક કેવળ. જ્ઞાન પ્રથમ ભવસ્થ દશામાં સ્થિત હતું તે સિદ્ધાવસ્થામાં પણ થાય છે અહીંઆ ભવસ્થના ક્ષીણ થવાથી અને સિદ્ધત્વ ના ઉત્પન્ન થવાથી ભય તથા ઉત્પાદ થાય છે અને નિત્ય. અર્થાત્ ધ્રુવ પણું એવી રીતે છે કે વ્યય અને ઉત્પત્તિએ બં નેની જે એકતા છે તેથી કેવળ જ્ઞાન ધ્રુવ છે આ રીતીએ મેક્ષમાં લક્ષણ ત્રય સિદ્ધ થાય છે પણ આ લક્ષણ ત્રય કાલ્પનિક છે કારણકે પદાર્થને વિચાર કરવાના અનેક પ્રકાર છે એજ કારણથી ૩પને જવા યુવા કંચિત્ ઉત્પન્ન થાય છે કથંચિત્ નષ્ટ થાય છે અને કથંચિત ધ્રુવ છે ઈત્યાદિ વાકયની યેજના થાય છે અર્થાત આ ઉત્પાદક આદી કેઈકેઈ અપેક્ષાથી નિરૂપત થાય છે (૧૫)
જે શેયાકારે પરીણમે જ્ઞાનાદિક નિજ પર્યાય
વ્યતિરેકે તેથી સિદ્ધને તિય લક્ષણ ઈમપણ થાય છનો ૧૬