________________
૨૧૧ (વળી ઉત્પાદનો ભેદ દર્શાવે છે.) સાગ વિના એકત્વને તે દ્રવ્ય વિભાગે સિદ્ધરે છમ બંધ વિભાગે અણુપણું વલી કર્મ વિભાગે સિધ્ધરે-જીન પર ભાવાર્થ–સંગ વિના જે વિશ્રા ઉત્પાદ છે તે એકત્વિક છે અને તેને કવ્યાંશથી ઉત્પાદ જાણ જેમ બંધના વિભાગથી અણને ઉત્પાદ થાય છે અને કર્મોના વિભાગથી છવની સિદ્ધતા ઉત્પન્ન થાય છે (૨૧) -
વિવેચન—સંગ વિનાને જે વિશ્રસા નામને ઉત્પાદ છે તે એકત્વ છે અને તેજ એકત્વને દ્રવ્યાંશથી અર્થાત્ તેદ્રવ્યન, વિભાગથી સિદ્ધતા (ઉત્પાદ) જાણવી જોઈએ જેમ કે બે પ્રદેશાદિ ધના વિભાગથી પરમાણુ દ્રવ્યને ઉત્પાદછે તથા કર્મોને વિભાગ થઈ જવા પછી સિધ્ધ પણને ઉત્પાદ છે અવયના સાગથીજ દ્રવ્યની ઉત્પતિ થાય છે પરંતુ વિભાગ થી ઉત્પત્તિ નથી થતી એવી રીતે કેટલાએક નૈયાયિકો કહે છે તેઓના મતમાં એક તતુ આદિના વિભાગથી ખડ પાડી કેવી