________________
ભાવાર્થ_એવી રીતે કાલાષ્ટ્રને માનવ થી પરમાણુ જ ગમનને હેતુ માનીને ધર્મ દ્રવ્યને પણ અણ સિદ્ધ થઈ જ શે અને ત્યારે એક પદાર્થના સાધારણતાને ગ્રહણ કરવાથી સમય અંધતા પણ સિદ્ધ થઈ જશે (૧૭)
વિવેચન–આ રીતે પરમાણુના ગમન રૂપ હેતુને ગ્રહણ કરવાથી ધર્મ દ્રવ્યને પણ અણ થઈ શકે છે અને ત્યારે તે કેઈપણ પદાર્થની સાધારણતાને ગ્રહણ કરવાથી સમયે સ્કંધતા પણ સિદ્ધ થઈ જશે માટે અણુઓના મંદ ગમન રૂપ જે કા
છે તેને હેતુ જે પર્યાય સમય ભાજન છે તેને દ્રવ્ય સમ થાણુ કલ્પના કરે છે તે મંદ આણુ ગતિમાં હેતુલા રૂપ ગુણ ના ધારક ધર્માસ્તિકાય દ્રવ્ય પણ સિદ્ધ થાય છે અને એ જ રીતે આ ધર્માસ્તિકાય દ્વવ્યના અણુને પણ સંભવ થાય. હવે કદાચિત એ મ કહે કે સર્વ સાધારણ ગતિ હેતુતા આદિનું ગ્રડણ કરી ને ધર્માસ્તિકાય આદિ એક સ્કધ રૂપ દ્રવ્યની કલ્પના કરે છે તે દેશ પ્રદેશ આદીની કલ્પના પણ તે સ્કંધના વ્યા વહારના અનુરોધથી પાછળથી કરવી પડશે અને સર્વ જીવ અજીવ દ્રવ્યમાં સાધારણ રીતે આજે વર્તન હેતુ રૂપ ગુણ છે તે ગુણને ગ્રહણ કરીને કાળી દ્રવ્યની પણ લેક પ્રમાણ ક ૯૫ના કરવી યુકત છે એમ કહેશે તે ધર્માસ્તિકાય આદિ
