________________
૨૨૮
એવા સમાતમાં સાધારણ ધર્મ એજ દ્રવ્યમાં છે અન્ય દ્રવ્યે માં નથી. અર્થાત્ ધર્મ દ્રવ્ય સિવાય ખીજા કોઈપણુ દૃશ્યમાં ગતિ નથી અને અધર્મ સિતાય બીજા કોઇપણ દ્રશ્યમાં સ્થિતિ સ્વભાવ નથી. આથી એજ સિદ્ધ થાય છે કે ગતિ તથા સ્થિતિમાં પરિણત જે સ દ્રશ્ય છે તેમાં એક એક દ્રવ્યની લઘુતાથી જે કારણતા સિદ્ધ થાય છે તે કારણપણું આ મેજ દ્રવ્યમાં છે આથી કરીને મસ્ત્યાદિના ગમનનુ' જે અપેક્ષા ક રણપણ જલ દ્રશ્યમાં છે ત્યાં ધર્માસ્તિકાય આદિ દ્વયંના લક્ષ શ્રુની અતિ વ્યાપ્તિ ન થઈ કારણકે ત્યાં પણ ધર્મ દ્રશ્યાદિ ગતિ આદિમાં કારણ છે એજ તાત્પ છે (૫)
(હવે ધર્માસ્તિકાયને વિષે પ્રમાણુ કહેછે)
સહેજે ઉર્ધ્વગતિ ગામી મુકતને વિના ધર્મ પ્રતિબંધ ગગને અન તેરે કહીએ નવિટલે ફિરવારસનાર ધંધ—સંમ ॥ ૬ ।।
ભાવાર્થ –– સ્વાભાવીક પણે ઉર્ધ્વ' ગમન કરવા વાળ માક્ષના જીવને ધર્માસ્તિકાયના પ્રતિબંધ વગર અનંત
