________________
કાલ છે તે કાલના સ્થાનમાં કાલાણુ એ વ્યવહાર થાય છે અને એક આકાશના સ્થાનમાં મંદ ગમનન ધારક પરમાણુ જેટલા કાલમાં જાય છે તેટલા તે કાલને પર્યાય રૂપથી સમય કહે છે અને સમય રૂપ જે કાલ છે તે પર્યાય રૂ૫ સમયનું ભાજન કાલાણુ છે અને તે કાલણ એક આકાશના પ્રદેશમાં એક છે આ પ્રમાણે જયારે કરીએ છીએ ત્યારે કાકાશન સમસ્ત પ્રદેશના સમાન કાલાણુ થાય છે અર્થાત કાકાશના અ સંખ્યાત પ્રદેશ છે અને એક એક પ્રદેશમાં એક એક કાલા શુ છે આ પ્રમાણે અસંખ્યાત કાલાણું થાય છે તેજ દ્રવ્ય સ ગ્રહમાં કહ્યું છે કે રત્નની રાશીની પેઠે કાલાણુ અસંખ્યાત દ્ર
છે. (૧૪) (આદિગંબર મતને અનુસરીને બીજા કેઈએ
કહ્યું છે તે બતાવે છે) યોગ શાસ્ત્રનારે અંતર કલેકમાં એ પણ મત છેરે ઈડ લોક પશેરે અણુઆ જુ આ મુખ્ય કાલે તિહાં દીઠ--સમ ઉપા ભાવાર્થ–પગ શાસ્ત્રનું અંતર કલાકમાં આ દિગંબ