________________
૧૪૮
મઇ નાણાદિક આતમારે અશુદ્ધ તેહ સાપાધર–પ્રાણીuરા
ભાવાર્થ—ઉપાધિ રહિત પણ્ જીવ કેવળ જ્ઞાનાદિ રૂપ છે તે શુદ્ધ નિશ્ચય, અને ઉપાધિ સહિત પણે જીવ મિ જ્ઞાન આદિ રૂપ છે એ અશુદ્ધ નિશ્ચય નય સમજવા. (૨)
વિવેચન—કર્મની ઉપાધિથી કેવળ રહિત અર્થાત્ કેવળ જ્ઞાન મય જીવ અનુપાધિક છે એટલે જીવ શું છે એમ કહેવુ તે શુદ્ધ નિશ્ચય નયથી કહેવાય છે તથા બીજો અશુદ્ધ નિશ્ચય ભેદ છે તેમાં મતિ જ્ઞાનાદિક આત્મા કહેવાય છે એટલે કર્મરૂપ ઉપાધિએ સયુકત હાય અને મતિજ્ઞાના વરણીય કર્મોના ક્ષયથી જે જ્ઞાન થાય તે જ્ઞાની આત્મા મતીજ્ઞાની કહેવાય અર્થાત મતિજ્ઞાન તે જીવ છે એમ અશુધ ઉપલક્ષિત થાય છે; કેમકે મતિજ્ઞાન છે તે સેાપાધિક એટલે કર્માં જન્ય છે. તાત્પર્ય એવું છે કે કેવળ જ્ઞાન છે. તે શુઘ્ધ ગુણ છે તેથી કરીને તેવા શુદ્ધ ગુણે કરીને યુકત એવા આત્મા પણ શુદ્ધ છે અને તેથી તેને શુદ્ધ નિશ્ચય કહેવાય છે મતિ જ્ઞાન આિ Y છે તે અશુદ્ધ છે માટે અશુદ્ધ ગુણે કરીને યુકત એવા આત્મા અશુદ્ધ ગણાય છે તેથી તે અશુદ્ધ નિષે