________________
૧૯૮ બાબત આ ગાથામાં કહેલી છે જેમ ઉત્પદ્યમાન કાળમાં ઉત્પન્ન થાય છે ઉત્પન્ન થએલું નષ્ટ થાય છે એવા બે ભેદ કહીને ત્રિકાલ વિશેષને વિશેષિત કરે છે. (૧૨)
ઉત્પતિ નહિ જે આગળ તે અનુત્પન્ન તે થાય રે જમનાશવિના અવિનષ્ટ છે
પહેલા તુજ કેમ સુહાયરેજીન ૧૩ ભાવાર્થ–જો પ્રથમ દ્વિતીયાદિ ક્ષણમાં ઉત્પત્તિ ન થઈ અને અનુત્પન્ન થાય છે એમ જે વ્યવહાર માને છે તે નાશ વિના જે અવિનષ્ટ છે તે પ્રથમ કેમ નથી રૂથતુ? (૧૩)
વિવેચન–જે દ્વિતીયાદિ ક્ષણમાં ઉત્પતિ નથી થતી તે તે ઘટ આદિ તે દ્વિતીયાદિ ક્ષણમાં અનુત્પન્ન થાય છે અને જેમ નાશ વિના અનન્ટ થયું એમ જે કહેવાય છે તે કેમ રુચતું નથી? કારણ કે પ્રતિક્ષણે ઉત્પાદ નાશ પરિણામ દ્વારા માનવાગ્યા છે અને દ્વિતીયદિક્ષણમાં દ્રવ્યાર્થદેશની અપે ક્ષાથી ઉત્પતિને વ્યવહાર તમે કહે છે તે નાશના વિના નાશ વ્યવહાર થવે પણ ગ્ય છે અને એજ રીતીથી ક્ષણના અંતરભાવથી