________________
૦૨
વિવેચન—ચેાથેા અવાચ્ચ ભેદ ખતાવે છે જો એજ સમયમાં પર્યાય તથા દ્રવ્ય રૂપ અને અર્થ કહેવાની ઇચ્છા કરીએ તે તે પદાર્થ અવકન્ય દશામાં આવી જાય છે કેમકે એ તે સહેજ સમજાય તેવુ છે કે એકજ વખતે અને એકજ શબ્દવતી અને અર્થનુ કથન કોઈ કાળે થઇ શકતું નથી, સમુઠ્ઠાલ’બન જ્ઞાનથી એયક્તિને ક્ડી શકાય છે પણ તેના જુદા જુદા અર્થ એકજ વખતે કદી કહી શકાયજ નહિ માટે અને નયના અથૅની અપેક્ષાથી અવાચ્ય છે. (૧૧)
e
( પાંચમા ભાંગા કહે છે )
પર્યાચારથ કલ્પ ન ઉત્તર
ઉભય વીવક્ષા સધિરે ભિન્ન અવાચ્ય વાસ્તુ તે કહી સ્યાતકારને અધિરે—શ્રુત રા
ભાવાર્થ—પ્રથમ પર્યાયાર્થે નયની કલ્પના કરીને પછી અને નયની જો વિવક્ષા કરવામાં આવે તે વખતે તે વસ્તુ પર્યાયથી ભિન્ન અને અને નયથી 'થચિત્ અવાસ્થ્ય થઇજાય(૧૨)