________________
વિવેચન–હવે મૂળ બે નયની અપેક્ષાથી રસપ્તભંગીના ભેદ અભેદ કહે છે. (૧) પર્યાયાર્થિક નયની અપેક્ષાથી દ્રવ્ય ગુણ પર્યાય યુક્ત સર્વ પદાર્થ ભિન્ન છે અને (૨) કવ્યાર્થિક નયની અપેક્ષાથીદ્રવ્યગુણ પર્યાયયુકત સર્વ પદાર્થ કથંચિત અભિન્ન છે કેમકે દ્રવ્યનાંજેગુણપર્યાય છે તેઆવિભૉવઅનેતિભાવરૂપેઇએ મઆગળ કહેવાઈ ગયું છે. અનુક્રમે જ્યારે દ્રવ્યાર્થિક અને પયયાર્થિક બંને નયની યોજના કરીએ છીએ ત્યારે કંચિત ભિન્ન અને કથંચિત અભિન્ન થઈ જાય છે કેમકે પર્યાયથી ભિન્ન છે અને દ્રવ્યથી વસ્તુ અભિન્ન છે. (૧૦)
જે એકદા ઉભય નય ગ્રહિએ તે અવાઓ તે કહીએ રે એકે શબ્દ એકજ વારે દેય અર્થ નવિ કહીએરે-શ્રત છે ૧૧
ભાવાર્થ...જો એકજ વખતે બંને નયનું ગ્રહણ કરી એ તે સર્વ વસ્તુ અવાચ્ય થઈ જાય કેમકે એકજ શબ્દથી એકજ વખતે બે અર્થ કહી શકતા નથી. (૧૧) D]