________________
અપેક્ષાથી કથંચિત ઘટ છે (૨) ઘટસ્થાપત્યેવ પરદ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળભાવની અપેક્ષાએ ઘટ કથંચિત નથી. (૩) “ચાવવા વ” એકજ સમયે અસ્તિનાસ્તિની વિવક્ષા નહિ કરી શકાતી હોવાથી ઘટ કથંચિત અવાઓ છે. (૪) “યાત પૂર્વ નાણ્યેવ સ્વરૂપથી અસ્તિત્વ અને પરરૂપથી નાસ્તિત્વ હેવાથી ઘટ કર્થચત્ છે અને કચતુ નથી. (૫) “અતિ વય વળ્ય', એક અંશ સ્વ સ્વરૂપથી અને બીજો અંશ એક જ સમયમ બંને રૂપથી વિવક્ષિત કરતાં ઘટ છે પણ અવાચ્ય છે. એમ પાંચમે ભાગે થાય છે. (૬) સ્થાપ્તિ થવા અન્ય દ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિથી ઘટ નથી અને બીજો અંશ ઉભય રૂપથી વિવિક્ષિત કરતાં અવાચ્ય છે તેથી ઘટનું અસત્વ અને અવાગ્યપણું થાય છે. (૭) “યતિ નાસ્તિ વિશ્વ” સ્વદ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિથી ઘટનું સપણું, પરદ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિથી અસ પણું તથા અસ્તિનાસ્તિ બંને રૂપથી ઘટ અવાચ્ય છે એ સાતમે ભાગે થયે. આ પ્રમાણે સપ્તભંગી થાય છે ટુકામાં કહિએ તે જે ઘટ લેક પ્રસીદ્ધ દેખાય છે તેની આપ્રમાણે સપ્ત ભંગી થઈ શકે (૧) સ્વ દ્રવ્ય ક્ષેત્રકાલ ભાવથી ઘટ છે (૨) પર દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલ ભાવ થી ઘટ નથી (૩) એકજ વખતે બે પર્યાય નહિ કહી શકાય તેથી
