________________
૧૦૦
છત અર્થ મ દાખેરે-જ્ઞાન ૧૭ ભાવાર્થવ-દવ્યાદિક ગ્રાહક નામને આઠમે ભેદ દ્ર વ્યાર્થિને કહે છે. સ્વ દ્રવ્યાદિક ચતુષ્ટયની અપેક્ષાથી ઘટ આદિ પદાર્થને સરૂપ અર્થજ દેખાય છે. (૧૭)
વિવેચન—પિત પિતાના દ્રવ્ય આદિને ગ્રહણ કરવા વા
આઠમો દ્રવ્યાર્થિક નયને ભેદ કહ્યા છે. કારણકે ઘટ આ દિ પદાર્થ સ્વદ્રવ્ય, સ્વક્ષેત્ર, સ્વ કાળ તથા સ્વભાવથી સત્ રૂ પ પણેજ દેખાય છે. સ્વદ્રવ્યથી ઘટ મૃત્તિકાથી બનેલું છે, સ્વ ક્ષેત્રથી પાટલી પર છે, સ્વકાળથી ઘટ અમુક ઋતુને છે અને સ્વભાવથી ઘટ શ્યામ કે રકત છે આ પ્રમાણે દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળ અને ભાવ એ ચારેમાં ઘટ દ્રવ્યની સતા પ્રમાણે કરીને સિદ્ધ છે. માટે “સ્વદ્રવ્યાદિગ્રાહક દ્રવ્યાર્થિક નય” નામને આઠમે ભેદ જાણ. (૧૭)
(હવે નવમે ભેદ કહે છે.)
પર દ્રવ્યાદિક ગ્રાહકો નવમ ભેદ તે માહિરે
