________________
વિવેચન-ઘટ પુદગલ દ્રવ્ય છે તે મૂળ તે કાળા રંગને. હોય છે તેજ ઘટ જ્યારે ભઠ્ઠીમાં પાકે છે ત્યારે પિતાની મેળેજ રકત ભાવને પામે છે અને ત્યારે તેને રકત ઘટ એવું ભિન્ન નામ અપાય છે. હવે જે ઘટ પ્રથમ શ્યામ કહેવાતે હતે તેજ રક્ત ઘટ કહેવાય છેઆવી રીતે ભેદ હોવા છતાં. મૂળ ઘટ દ્રવ્ય એ બંને નામથી કઈ રીતે ભિન્ન નથી અર્થત. શ્યામ અને રકત એવા નામથી ભેદ જણાય છે અને તે બંને પર્યાય મૂળ ઘટ દ્રવ્યની સાથે હોવાથી ઘટથી અભેદ રૂપે છે. આવી રીતે ઘટની સાથે ભેદ અભેદ હોવામાં કોઈ પણ વિરોધ જણાતું નથી. આવી જ રીતે જેમ ઘટમાં રાતે અને કાળે બંને જુદા જુદા પર્યાય નામ પડી જવા છતાં મૂળ ઘટમાં ભેદ પડે નહિ તેમજ દ્રવ્ય ગુણ પર્યાયને પણ પરસ્પર ભેદ માનવામાં કોઈ વિરોધ જણાતું નથી-ઘટના દૃષ્ટાન્તથી દવ્યા. દિકની પરપર ઐયતા સમજી શકાય છે. (૪)
બાલ ભાવ જે પાણી દીસે તરૂણ ભાવ તે ન્યારે દેવદત ભાવે તે એકજ