________________
૫૧
રનું જ્ઞાન થાય છે અથવાત નિગમ નયથી વર્તમાન પણાને તેમાં આરોપ કરીએ ત્યારે અતીત પદાર્થનું જ્ઞાન થાય છે પણ સર્વથા જ્ઞાન રવભાવથી અછતા પદાર્થનું જ્ઞાન નથી થતું. (૧૨)
(વળી ભેદભાવ દર્શાવે છે. ) ધમી અછત ધર્મનો જ અછતે કાળે સહાય સર્વ કાળ નિર્ભય પણે તો સસશિંગ જણાયરે-ભવિકા-૧૩
ભાવાર્થ—જો (અતીત ઘટરૂપ) ધમાં અસત હવા છે તાં તેને (આકાર રૂ) ઘર્મ પણે સર્વ કાળે ભાસે છે તે સસલાને શિંગડા પણ નિર્ભયપણે સર્વ કાળને વિષે જણાતા હોવા જોઈએ પણ તેમ નથી થતું. (૧૩)
વિવેચન–અતીત ઘટ જે ધમી અવિદ્યમાન હોય ત્યારે અવિદ્યમાન આકારરૂપ જે ધર્મ તે ઘટાભાવ કાળમાં વિદ્યમાનરૂપે
