Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ G * AMkhe pATA jevuM : jJAnAvaraNIya karma * dvArapALa jevuM -darzanAvaraNIya karma pU.paM.zrI meghadarzana vijaya ma.sA. " * madirA jevuM - mohanIya karma * rAjabhaMDArI jevuM = - aMtarAya kama
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ : ::: karmanuM kapyurTora :: karmanuM kamyuTara bhAga-2 : lekhaka : (pU. paM. zrI caMdrazekhara vi. ma. sAhebanA ziSya pU. paMnyAsa zrI meghadarzana vijaya ma.sA. : prakAzaka : akhila bhAratIya saMskRti rakSaka daLa ra777, nizApoLa, jhaverIvADa, rIlIpha roDa, amadAvAda - 380001. phona naM. : pa3pa 58 23, pa3pa 60 33
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ krama 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. kyAM zuM vAMcazo ? viSaya ATha karmo jJAnAvaraNIya karma zrutajJAnAvaraNIya karma avadhijJAnAvaraNIya karma manaH paryavajJAnAvaraNIya karma darzanAvaraNIya karma vedanIya karma mohanIya pharma darzana mohanIya karma cAritra mohanIya karma nokaSAya mohanIya karma veda mohanIya karma AyuSya karma AyuSyakarmanA upakramo sauthI mahattvano prazna pAnA naM. 1 4 (9 15 19 24 31 35 42 51 65 75 79 84 91 prInTIMga : zAha ArTa prinTarsa, muMbaI-400 064. phona : 022-28755912
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) AI kemAM lagna karIne paradezamAM seTa thayeluM eka navapariNIta yugala ekAda varSa bAda bhArata AvyuM. thoDAka divaso haravA-pharavAmAM pasAra thayA tyAM yuvAnano 30mo janmadina Avyo. janmadinanI ujavaNI nimitte eka pArTInuM Ayojana thayuM hatuM. aneka mitro - svajanone nimaMtraNa paNa pAThavAI gayuM hatuM. khuzanumA vAtAvaraNa ane saMgItanA sUro vacce mahephila jAmI hatI. 28 varSanI navayuvAna patnInA hRdayamAM potAnA patinA 30mA janmadinanI khuzAlI mAtI nahotI. potAnA patine atyaMta priya kophI temanA mukhe mAMDIne potAnI khuzAlI pragaTa karavAnI tenI icchA hatI. samaya thatAM, hAthamAM kophInA glAsa laI, harSavibhora banelI te patnI potAnA hAthe potAnA patinA hoThe jyAM glAsa aDakADayo tyAM ja ekAeka patinuM prANapakheruM UDI gayuM! AnaMda ane ullAsabharapUra vAtAvaraNa kSaNavAramAM rUdana ane AkraMdathI bharAI gayuM. karuNasvaro anekonI AMkhone bhIMjavA lAgyA. pelI patnI to chAtIphATa rUdana karavA lAgI. tene lAgelA AghAtane zAMta karavAnI tAkAta te samaye koinI nahotI. kophImAM jhera nahotuM. A to te ja samaye te yuvAnane ekAeka hArTaeTeka AvyA ane tarata te DhaLI paDayo. ahIM savAla e uddabhave che ke yuvAnane tenA ja 30mA janmadine koNe motane ghATa utAryo? tenI patnIne 28 varSanI kAcIkumaLI vayamAM koNe vidhavA banAvI? zA mATe vidhavyanA duHkho A strI upara akALe tUTI paDayAM? pArTInI mahephilane ekAeka zokasabhAmAM pheravI koNe? zuM A badhuM bhagavAne karyuM? bhagavAna eTalA badhA krUra ane niSphara che ke aThThAvIsa varSanI bharayuvAna strIne te vidhavA banAve? nA.... paramAtmA to karuNAnA mahAsAgara che. teo AvuM krUra- niSphara kArya kadI na kare. teo to badhAne jivADe. koIneya na mAre. teo to badhAne sukhI karavA icche. kadI ya koIne duHkhI teo zA mATe kare? hakIkatamAM te yuvAnanuM mota bhagavAne nahi tenA karmoe karyuM che. tenuM AyuSyakarma pUrNa thayuM eTale teNe paraloka tarapha prayANa karavuM paDayuM. te strInA durbhAgyakarmano udaya thayo ke jenA kAraNe tenuM saubhAgya jhuMTavAI gayuM. tene vidhavA banavuM paDayuM. bhagavAna A duniyAne batADe che kharA; paNa banAvatA to nathI ja. A vizva je jhajhajha 1 ke karmanuM kamyuTara bhAga-2
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ svarUpe che, te svarUpane kevaLajJAna vaDe joIne paramAtmA ApaNane batADe che. meM ke tame karelAM sArA ke kharAba karmo anusAra mATe ke tamAre sukhadu:khano anubhava karavo paDe che. ha ! paramAtmAnI bhakti karavAthI, ApaNA hRdayamAM UchaLatA kRtajJatA-bahumAna vagerenA bhAvothI pApakarmo nAza pAme che, puNyakarma baMdhAya che. pariNAme duHkho dUra thAya che. sukhanI prApti thAya che. ko'kane sukhI to ko' kane duHkhI, ko'kane rAgI to ko'kane dveSI, ko'kane krodhI to ko'kane kAmI, ko'kane paMDita to ko'kane jaDa, kokane dekhato to ko'kane AMdhaLo banAvavAnuM kAma karmo kare che. karmo bhale jaDa che. chatAMya teo cetana evA AtmA upara asara batAvI zake che. - ramaNa khUba DAhyo chokaro hato. suMdara majAnA tenA saMskAro hatA. paNa ekavAra tene kharAba mitrano kusaMga thai gayo. jIvana tenuM khoTA raste caDI gayuM. mitronA AgrahathI teNe ekavAra dArU paNa pIdho. tenI upara tarata ja dArUnI asara thai. zarIra lathaDiyAM khAvA lAgyuM. hAva-bhAva palaTAI gayA. mukhamAMthI lavArA nIkaLavA lAgyA. viveka badho visarAI gayo. bhAna bhUlelo ramaNa na karavA jevAM kAryo karavA lAgyo. are bhAI ! mahAsaMskArI A ramaNanI AvI hAlata Aje kema thaI gaI ? kusaMge to AkhuM jIvana barabAda karyuM paNa Aje je lathaDiyA mAratI hAlata jaNAya che te to dArUnI asara che ne? to zuM dArU mANasa upara ATalI badhI kharAba asara karI zake? dArU to jaDapadArtha che. jayAre mANasa to cetana che. AtmA che. jaDapadArthanI cetana padArtha upara asara thAya ? paNa dArUnI asara dekhAya to che ja. tene mAnyA vinA koithIya cAle tema nathI. are ! cazamA paNa jaDa ja che ne? chatAM te mANasa upara kyAM asara nathI karatAM? camA kADhI do to na dekhAya. cazmA pahero to dekhAvAnuM cAlu thAya. A che cazmAnI asara ! haraDe laIe to tarata reca chUTe che. davA letAMnI sAthe mAthAno duHkhAno dUra thAya che. Ama duniyAmAM evA DhagalAbaMdha jaDa padArtho che, ke jenI asara cetana evA AtmA upara thAya ja che. te ja rIte karmo paNa jaDa hovA chatAM AtmA upara asara batADyA vinA rahetAM nathI. je AtmA rAga ke dveSathI jevA prakAranAM vicAro, uccAro ane AcAro seve, te rItanAM te kama bAMdhe. sArA vicAra uccAra ane vartanathI sArA karmo baMdhAya, je jIvanamAM ja ra ka karmanuM kamyuTara bhAga-2
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukha vagere Ape. kharAba vartanAdithI kharAba karmo baMdhAya, je jIvanamAM duHkho vagere lAvyA vinA na rahe. ApaNA AtmA upara je karmo lAge che, te jayAre udayamAM Ave tyAre judI judI aneka jAtanI asaro batADe che. te judI judI asaronA AdhAre te karmo ATha prakAranA gaNAya che. (1) jJAnAvaraNIya karma (2) darzanAvaraNIya karma (3) vedanIya karma (4) mohanIya karma (5) AyuSya karma (6) nAma karma (7) gotra karma ane (8) aMtarAya karma. ApaNo AtmA anaMta guNono svAmI che. paNa te guNone DhAMkIne avaguNo pedA karavAnuM kArya A karmo kare che. sUryasvayaM prakAzita che. temAMthI nIkaLatAM kiraNo pRthvIneya prakAzita karavAnuM kArya kare che. paNa jo sUryanI AgaLa vAdaLa AvI jAya to prakAzanA badale aMdhakAra phelAya che. basa, te ja rIte AtmA potAnA anaMtA guNothI svayaM prakAzita che -- guNI che. paraMtu A karma rUpI vAdaLa jyAre AtmAne DhAMkI de che, tyAre avaguNo rUpI aMdhakAra pedA thAya che. AtmAnA anaMta guNomAM ATha viziSTa guNo che : (1) anaMta jJAna (2) anaMta darzana (3) avyAbAdha sukha (4) vItarAgatA (5) akSayasthiti (6) arUpIpaNuM (7) agurulaghu ane (8) anaMta vIrya. A AThe guNone DhAMkavAnuM kArya A ATha karmo kare che. niMbara guNa | DhAMkanAra karma | karmanI asara 1 anaMta jJAna | jJAnAvaraNIya karma | ajJAna, mUrkha, jaDa 2 anaMta darzana darzanAvaraNIya karma | mUMgA, baherA, bobaDA, nidrA anaMta cAritra vedanIya karma sukha - duHkha 4 avyAbAdha sukha | mohanIya karma kAma, krodhI, ahaMkArI,mithyAtvI akSayasthiti AyuSya karma deva - manuSya - nAraka - tiryaMca 6 arUpIpaNuM nAma karma puruSa, strI, kALA - dhoLA vagere 7 agurulaghu gotra karma ucca kuLa - nIca kuLa 8 anaMta vIrya | aMtarAya karma kaMjUsa, dIna, azakta AThe karmone sahelAIthI yAda rAkhavAM A Tucako dhArI rAkhavo. jJAna caMdazeTha darzana karavA gayA. rastAmAM vedanA UpaDI sAme AvatA mohanabhAI vaidyane kahe, "o vaidyarAja ! jaldIdavA karo, nahi to mAruM AyuSya pUruM thaze. mohanabhAI kahe, "bhagavAnanuM nAma lo, gotra devatAne yAda karo to tamArA badhA aMtarAya dUra thaI jaze. kadara ja 3 | karmanuM kamyuTara bhAga-2 : % 8
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) zotAvaraNIya kAma ApaNA AtmAno sauthI viziSTa guNa jo koI hoya to te che anaMta jJAna. jJAna eTale jANavuM. ApaNo AtmA vizvanA anaMtAnaMta - tamAma - padArthone jANavAnI zakti dharAve che, jo vartamAnakALamAM ApaNo AtmA potAnI pAchaLa rahelI cIjane paNa jANI zakato na hoya to temAM tene udayamAM AveluM A jJAnavaraNIya karma kAraNa che. jyAre A jJAnAvaraNIya karmano udaya hoya che, tyAre te AtmAnI jANavAnI zaktine DhAMkavAnuM kArya kare che. anaMtajJAnano svAmI AtmA ajJAnI bane che. mUrakhanA jAma tarIke prasiddhi pAme che. loko tenI mazkarI kare che. Thera Thera niMdA ane TIkAnuM te pAtra bane che. A jJAnavaraNIya karma pAMca prakAranuM che: (1) je matijJAnane DhAMke te matijJAnAvaraNIya karma. (2) je zrutajJAnane DhAMke te zrutajJAnAvaraNIya karma. (3) je avadhijJAnane roke te avadhijJAnavaraNIya karma (4) je mana:paryavajJAnane aTakAve te mana:paryavajJAnAvaraNIya karma. ane (5) je kevaLajJAnane pragaTa thavA na de te kevaLajJAnAvaraNIya karma. jJAna pAMca hovAthI, temane DhAMkanAra jJAnAvaraNIya karma paNa upara jaNAvela pAMca prakAranuM che. jema ApaNI duniyAmAM rahelA koI dekhatA mANasane jo be AMkhe pATo bAMdhI devAmAM Ave to te mANasamAM badhuM ja jovAnI zakti hovA chatAM te joI zakato nathI, sAme rahelAM padArthane paNa jANI zakato nathI. tema ApaNA AtmAmAM badhuM ja jANavAnI acinta zakti (jJAna) hovA chatAM ya A jJAnAvaraNIya karma rUpI pATo baMdhAI javAthI ApaNo AtmA badhuM ja jANI zakato nathI. mATe A jJAnAvaraNIya karmane zAstrakAro AMkhe bAMdhelA pATAnI upamA Ape che. A jJAnAvaraNIya karma ApaNA AtmAnA je pAMca jJAnone DhAMkavAnuM kArya kare che, te pAMca jJAnonuM svarUpa nIce pramANe che: (1) matijJAna : mati=buddhi, saMjJA, cintA. pAMca Indriyo ane mana dvArA A jJAna thAya che. meM kAMIka joyuM, sAMbhaLyuM, sUMThuM, svAda anubhavyo, sparza karyo evuM je jJAna thAya che, te matijJAna che. A matijJAnanA zrutanizcita ane azrutanizrita ema be peTA bheda che. zrutajJAnanA 4 karmanuM kamyuTara bhAga-2 sika
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdhAre je matijJAna thAya te Rtanizcita matijJAna kahevAya paNa zrutajJAnano AdhAra lIdhA vinA je matijJAna thAya te azrutanizcita matijJAna kahevAya. eka gAmamAM eka strI garbhavatI hatI. samaya pasAra thato hato ATha mahinA ya haju pUrA nahotA thayA. acAnaka eka divasa te strIne duHkhAvo upaDyo. tene khyAla Avyo ke akALe tenA bALake mAtra paga bahAra kADhyo che, tenI pIDA te anubhavI rahI che. sAsumAne vAta karatAM teo paNa vicAramAM paDI gayA. meTaraniTI homamAM tarata tene dAkhala karI. DokaTara paNa hAjara thaI gayA. pezanTane tapAsIne teo pote bhaNelAM zAstro yAda karavA lAgyA. AvI rIte akALe jo bALaka paga bahAra kADhe to te kayo roga gaNAya? kaI davA ApIe to bALaka mare nahi, paNa paga pAcho aMdara kheMcI le ane mAtAne koI pIDA thAya nahi. pote bhaNelA pustakonA AdhAre temaNe upAya zodhI kADhyo. ane te upAya ajamAvatA mAtAne sAruM thaI gayuM. Avo ja prasaMga pharI eka vAra eka nAnA gAmaDAmAM banyo. gharanI garbhavatI putravadhune pIDA pedA thaI. tenA peTanA bALake akALe paga bahAra kADhyo hato. vahue potAnI sAsumAne potAnI takalIpha jaNAvI.. sAsumA tarata ja eka divAsaLI saLagAvIne bALakanA bahAra nIkaLelA paganI pAse laI gayA. garamI lAgatAM ja te bALake potAno paga jhaDapathI aMdara kheMcI lIdho. mAtAne rAhata thai gaI. pahelA prasaMgamAM DokaTara sAhebe davA ApatAM pahelAM bhaNelA pustako upara vicAraNA karI hatI. A kyA prakAranI takalIpha gaNAya? ane meDIkala sAyansa pramANe teno upacAra zuM hoI zake? te pustakanA AdhAre temaNe je vicAryuM ! te temanuM zrutanizcitamatijJAna kahevAya, kAraNa ke A matijJAna zruta (zAstra) jJAnano AdhAra laIne pedA thayela che. paraMtu bIjA daSTAMtamAM sAsumAe divAsaLIno je Tucako karyo, te koI zAstro ke pustakonA jJAnanA AdhAre nahoto karyo. temaNe Avo upAya kyAMya vAMcyo ke sAMbhaLyo nahoto. paNa duniyAmAM koI jIvane duHkha gamatuM nathI. sukhabadhAne game che. duHkhanA vicAra mAtrathI jIva trAse che. A sanAtana satyane dhyAnamAM laIne teNe vicAryuM ke, "jo huM tene divAsaLI saLagAvIne aDADIza to tenI garamInA trAsathI te bALaka jAte ja potAno paga kheMcI leze.' ane kharekhara tema banyuM. Tara bhAga-2
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahIMA buddhi pedA karavA mATe sAsumAe koi zAstro ke pustakono sahAro lIdho na hato. sahaja rIte temane A buddhi pedA thaI. temanI A buddhi azrutanizrita matijJAna kahevAya. divALI vakhate copaDApUjanamAM "abhayakumAranI buddhi hojo evuM je lakhavAmAM Ave che, te abhayakumAranI buddhi azrutanizcita matijJAna hatI. koI paNa prazna pUchavAmAM Ave ke tarata ja dhaDa karato teno sAco javAba koI paNa AdhAra lIdhA vinA teo ApI zakatA hatA. mahArAjA zreNikane pa00maMtrInA adhipati tarIke buddhimAna maMtrInI jarUra hatI. ghaNI tapAsa karavA chatAM ya tevI buddhizALI vyakti temane maLatI nahotI. chevaTe eka khAlI kuvAmAM rahelI vIMTI, kAMThe UbhA rahIne je kADhe, te buddhizALIne maMtrI banAvavAnuM nakkI thayuM, paNa koi tevI vyakti maLatI nathI. eka nAnakaDo chokaro tyAM Avyo. badhI vAta jANatAM tene A kArya ekadama saraLa lAgyuM. kAMThe Ubho rahI teNe chANano podaDo pelI vIMTI upara nAMkhyo. pachI ghAsa vagere aMdara nAMkhI saLagAvyuM. thoDIka vAramAM te sUkAyeluM chANuM banI gayuM. pachI pAIpa vATe kUvAne pANIthI bharI dIdho. jemAM vIMTI coMTelI che, te chANuM taratuM taratuM upara AvyuM. kAMThe UbhA rahetA te bALake chANuM hAthamAM laI, temAMthI vIMTI kADhI lIdhI. Ama, kAMThe UbhA rahI, teNe kUvAmAMthI vITI meLavI lIdhI. rAjAe tene 500 maMtrIono svAmI mahAmaMtrI banAvyo. tenuM nAma hatuM abhayakumAra. vIMTI kADhavAnI tenI A buddhi autpAtika buddhi nAmanuM azrutanizcita matijJAna gaNAya. akabara-bIrabalanA to aneka prasaMgo ApaNane sAMbhaLavA maLe che. temAM hAjara javAbI bIrabalanA javAbo tenI autpAtikI buddhi rUpa azrutanizrita matijJAnane jaNAve skula-kaoNlejanuM bilakula jJAna nahi lenArA ApaNA vaDilonA keTalAMka buddhi bharapUra kAryo joIne ApaNe AzcaryamAM mUkAI jaIe chIe. ApaNane thAya che ke AvI viziSTa buddhi vagara zikSaNa temaNe kevI rIte prApta karI haze? temanI pAse anubhavAtmaka jJAnano nIcoDa che. temanI A buddhi kArmikI buddhi nAmanuM azrutanizcita matijJAna che. te kAma karatAM karatAM sahaja rIte pedA thAya che. te ja rIte gurubhagavaMto, zikSako vagereno vinaya karatAM karatAM viziSTa prakAranuM jJAna pedA thAya che. tene vainAyikI buddhi rUpa azrutanizcita matijJAna kahevAmAM Ave che. " eka ja guru pAse be vidyArthIoe eka ja sarakhuM jJAna meLavyuM hoya, ekI sAthe aaaaaaa 6 He karmanuM kamyuTara bhAga-2 -
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaNyA hoya, pATha ApavAmAM gurue paNa jarAya pakSapAta na karyo hoya chatAM ya keTalIya vAra evuM bane che ke eka vidyArthIne bIjA karatAM viziSTa bodha thayo hoya che. AvuM thavAnuM kAraNa jo tapAsAya to mAluma paDaze ke, jene viziSTa bodha thayo che, te mahAvinayI hato. potAnA gurunI te badhI rIte vizeSa kALajI leto hato. A vinaya karavAthI tene vaijayinI buddhi nAmanuM azrutanizcita matijJAna pedA thayuM hatuM. keTalIka vyaktio pAse dIrdhadaSTi hoya che. bahu dUra sudhInuM teo vicArI zake che. temanI khUba AgavI najara hoya che. temanI te buddhine pariNAmikI buddhi kahevAya che. eka rAjAnA yuvAna maMtrIone vRddha maMtrIo pratye aruci hatI. temaNe vRddha maMtrIone kensala karIne navA yuvAna maMtrIonI nimaNUMka karavA rAjAne vinaMtI karI. rAjAe yuvAna maMtrIone pUchyuM ke, "jo koi mane lAta mAre to mAre zuM karavuM?" yuvAna lohI samAnyataH garama hoya. temaNe to paraspara saMtalata karIne kahyuM ke je Apane lAta mAre te bevakUphane phAMsIe caDAvavo. tene jIvato zI rIte rahevA devAya? Apane lAta mAravA rUpa apamAna karanAro kayo mADI jAyo jabhyo che? hamaNAM ja ene batAvI daie ! rAjAe temane zAMta karI vRddhamaMtrIone bolAvIne A savAla pUchyo. vRddha maMtrIoe vicAraNA karI. ApaNo rAjA mahAbaLavAna zUravIra che. temane lAta mAravAnI tAkAta konI hoya ? pAriNAmikI buddhivALA temane tarata khyAla Avyo ke A to jyAre rAjA potAnA khoLAmAM laIne rAjakumArane ramADatA hoya tyAre te rAjakumAra kadAca ramatamAM potAnI vAta rAjAne mArI de, tevuM bane. A rAjakumArane phAMsI na apAya, paNa rAjapATa apAya. A rIte vicArIne temaNe rAjAne kahyuM, "rAjana ! Apane lAta mAranArane rAjapATa apAya. phAMsI nahi." rAjAe tathA yuvAnamaMtrIoe jyAre A javAba pAchaLanuM rahasya jANyuM, tyAre teo temanI buddhi upara ovArI gayA. A pariNAmika buddhi paNa azrutanizritamatijJAna kahevAya. vartamAnakALamAM suMdarajAnA jinAlayonA sarjana thaI rahyA che. khUba moTA upAzrayo paNa banI rahyA che. paraMtu te derAsara ke upAzrayamAM AvanAra varga dinapratidina ocho thai rahyo che. - dArU, jugAra, Drikasa, durAcAramAM yuvA peDhI potAnuM jIvana barabAda karI rahI che. navI peDhInA bALakonA saMskArono konvenTa zikSaNa ane TI.vI.-kebala-vIDIyo dvArA khAtmo bolAI rahyo che. bhAvimAM saMghanA AdhArasthaMbho koNa banaze? kevA banaze? te moTo savAla che. kakakakakakakaDA 7 karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ bahu dUra sudhInA vicAro karIne, A pariNAmika buddhinA AdhAre pUjyapAda gurudeva paM. zrI candrazekhara vi. ma. sAhebe AjathI 20-25 varSa pahelAM yuvAnonA jIvanane sadAcArI banAvavA prayatno AdaryA. akhila bhAratIya saMskRti rakSaka daLa tathA vardhamAna saMskRti dhAma jevI saMsthAo dvArA aneka yuvAnone taiyAra karyA, jenuM pariNAma Aje spaSTapaNe dekhAya che. aneka gAmomAM A yuvAno paryuSaNa parvanI suMdara ArAdhanAo karAve che. zrI zatruMjaya girirAja para rajanIkAMtabhAI devaDIe karAvelA abhiSeka kAryanI saMpUrNa javAbadArI A yuvAnoe saMbhALI hatI. prAcIna saMskRti pramANe nIkaLelA giranArajInA saMghamAM A yuvAnonuM pradAna ochuM nahotuM. muMbaI jevI mohamayInagarInA 900thI vadhAre yuvAnoe covihAra chaThTha karIne zatruMjaya girirAjanI sAta yAtrA karIne badhAne Azcaryamugdha banAvI dIdhA che. aneka yuvAno covihAra hAusa dvArA roja covihAra kare che, te zuM AzcaryanI vAta nathI? pariNAmikI buddhinA prabhAve zarUAtathI ja bALakone ugArI levA tapovano UbhA karAyA che. jemAM sAcA mANaso taiyAra karAI rahyA che. haju dazeka varSa pachI tenA viziSTa koTinA pariNAmo najare dekhAze. A azrutanizrita matijJAnanA (1) autpAtikI (2) vainAyikI (3) kArmikI ane (4) pAriNAmika buddhi, ema cAra prakAro che. jayAre zrutanizrita matijJAnanA 28 peTA bhedo che. avAranavAra evA kissA sAMbhaLavA maLe che ke jemAM koI vyaktine potAnA pUrvabhavonuM jJAna thayuM hoya. elekajhAnDara kenonA nAmanI vyaktie "dha pAvara vidhina' nAmanuM pustaka lakhela che, jemAM teNe pUrvabhavo yAda AvyAnA ghaNA kissAo jaNAvyA che. A pUrvabhavonA jJAna rUpa jAtismaraNajJAna paNa matijJAnano ja eka peTA prakAra che. mati jJAnAvaraNIya karmano jo tevA prakArano kSayopazama thAyato jAtismaraNa jJAna pedA thAya che, ane te jJAna dvArA jIva potAnA pUrvabhavone AbehUba jANI zake che. A matijJAnane pragaTa thatuM aTakAvanAra karmache, te matijJAnAvaraNIya karma kahevAya che. te karmanA udaye jIva ajJAnI bane che. bhaNavA chatAM tene yAda rahetuM nathI. tenI dhAraNAzakti maMda paDe che. yAda rAkheluM paNa te bhUlI jAya che. te jaDabharata jevo lAge che. tevuM na banavAdevA A mati jJAnAvaraNIya karmane khatama karavAnI sAdhanA karavI joIe. tathA navuM na baMdhAya tenI kALajI rAkhavI joIe. kAja a 8 BE karmanuM kamyuTara bhAga-2 ka
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ NC 3) zatenAtAvaraNIya ke (2) zrutajJAna : pAMca Indriyo ane mana vaDe thatuM, zabda ane tenA arthanI vicAraNA pUrvakanuM jJAna zrutajJAna kahevAya. zabdanA ullekhapUrvaka bodha thato hovAthI zrutajJAna kahevAya che. A zrutajJAnanuM kAraNa banatAM zabda, pustaka, prata vagerene paNa vyavahArathI zrutajJAna kahevAmAM Ave che. paMca pratikramaNa sUtro, cAra prakaraNa, traNa bhASya, cha karmagraMtha, 45 Agamo, ghera beThAM tattvajJAna vagere mAsiko, dhArmika pustako vagere paNa zrutajJAna kahevAya che, kAraNake tenA vAMcana - manana dvArA AtmAmAM zrutajJAna pedA thAya che. A zrutajJAnane DhAMkanAruM karmate zrutajJAnAvaraNIya karma teno udaya thatAM ApaNAmAM vAMcavA - lakhavAnI zakti na Ave. lakheluM barobara na samajAya teno khoTo artha karI besIe. saMsAranI asAratA jANIne eka bhAIne vairAgya jAgyo. gurubhagavaMtanA caraNomAM teNe potAnuM samagra jIvana samarpita karI dIdhuM. jJAna - dhyAnanI sAdhanAmAM te lIna banyA. paNa karelA karmo kadI ya koIne choDatA nathI. cAhe te sAkSAta tIrthakara bhagavaMtano AtmA kema na hoya ! prabhu mahAvIranA AtmAe potAnA aDhAramA tripRSTha vAsudeva tarIkenA bhavamAM, potAnI AjJAnuM pAlana na karanAra zayyApAlakanA kAnamAM dhagadhagatuM sIsuM naMkhAvIne je karma bAMdhyuM hatuM, te karme bhagavAna mahAvIra tarIkenA sattAvIsamAM bhavamAM potAno paraco batAvyo ja. sAdhanAkALa daramiyAna bhagavAnanA kAnamAM govALIyA dvArA A karme be khIlA ThokAvyAM. are! A to sAdhanAkALanI vAta thaI, paNa cAra ghAtakarmo khapAvyA bAda, sAkSAta bhagavAna tarIkenA kALamAM paNa karmoe bhagavAnane choDyA nathI. lagAtAra cha mahInA sudhI bhagavAnane lohInA jhADA ane ulTI A karmoe karAvyA. karmo kahe che ke, "mAro paraco batADuM, te pahelAM tame mane khatama karI nAMkho, kAM tapa karIne, kAM pazcAttApa karIne. parantu jo tame mane khatama na karatAM jIvatAM rAkhyA to yAda rAkhajo, mArA jevo khataranAka duzmana tamAro koI nathI. mana mUkIne huM tamArI upara tuTI paDIza. tamArA mATe pachI ekeka paLa pasAra karavI muzkela thaI jaze." A munivarane paNa pote bAMdheluM zrutajJAnAvaraNIya karma udayamAM AvyuM. gAthA a jha 9 karmanuM kamyuTara bhAga-2 - ja
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ gokhavAnI mahenata kare che paNa gAthA caDatI nathI. jyAM ekAda gAthA paNa na caDe tyAM zAstro bhaNavAnI to vAta ja kyAM? temanA gurudeva vicAramAM paDI gayA. potAnA AzritanuM hita karavuM te potAnI pharaja che, tenuM temane sArI rIte bhAna hatuM. mArA Azare AvelA AtmAnuM kalyANa thavuM ja joIe. tenuM akalyANa na thAya tenI mAre pUrNa kALajI levI ja joIe. te mATe temaNe sarva zAstrono sAra zodhIne potAnA te ziSyane Apyo. A lokamAM te ja mAtA - pitA ke gurune sAcA mAtA-pitA ke gurujana kahevAya, jeo potAnA zaraNe AvelAnuM hita karavAmAM tatpara hoya paNa mAtra mAMsanA piDane janma ApI denArAne ke te bALakanA AtmAnA saMskAra mATe kadI ya kazI ya kALajI nahi lenArAne mA - bApa zI rIte kahevAya? samagra dvAdazAMgIno sAra che: "mAruSa! mA tuSa! he AtmA! tuM kadI ya koI upara roSa na kara to kadI koI upara toSa na kara." koI tane kharAba zabdo saMbhaLAve, koI tane kharAba rUpa dekhADe, koI durgadha choDe ke be svAdI vastu tane Ape, kaThora ke karkaza, garama ke rUkSa sparza tane karAve to paNa tuM tenI upara khIjAIza nahi. tArA manamAM kSaNa mATe ya acibhAva pedA karIza nahi. tevI paristhitimAM ya huM samabhAvamAM raheje, tArA mukhanA bhAvo te samaye karamAI na jAya tenI kALajI leje. ane jyAre tane zabda, rUpa, gaMdha, rasa ke sparza anukULa maLe, majAnA maLe, tyAre tuM temAM levAIna jato, teno AnaMda na mANato. temAM Asakta thato mA. nahi to tArA AtmAnuM kalyANa tArA hAthamAMthI jhuMTavAI jaze. "mA ruSa mA tuSa" mAtra cAra zabdomAM kevAM tatvajJAnano dariyo ghUghavATa karI rahyo che ! jo A cAra zabdonA sArane ApaNe ApaNA AtmAmAM utArI daIe to ApaNA AtmAnuM TUMka samayamAM kalyANa thayA vinA na rahe. gurudeve samagra zAstrono sAra A cAra zabdomAM guMthIne ApI dIdho. ziSyanA AnaMdano pAra na rahyo. basa! have to gurue ApelA A cAra zabdone barobara gokhI levA che. teno ja japa karavo che. A te maMtrAlaro che. AnA prabhAve cokkasa mAruM mohanuM jhera nIcovAI jaze. gurudeva pratyenI akATaya zraddhAthI teNe te cAra akSaro gokhavAnA zarU karyA, paNa aphasosa ! teNe bAMdhelA zrutajJAnAvaraNIya karmano humalo eTalo badho joradAra hato ke A cAra zabdo paNa tene yAda rahetA nahotA. kAzIzI 2 bhAga-2
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAraMvAra gokhavAno prayatna cAluM che. paNa karma kahe che ke, "Aje tuM mahenata karI karIne mathI jA, thAkI jA, paNa huM tane yAda rAkhavA nahi ja dauM." te munivara vicAre che ke, "mane yAda rahe ke na rahe, huM to mahenata karavAno ja. jJAna caDavuM ke na caDavuM, bhale mArA hAthamAM na hoya, karmane AdhIna hoya, paNa jJAna prApta karavA mATenI mahenata karavI to mArA hAthamAM che ne? huM udyama karavAmAM zA mATe pAcho paDuM?" teNe to gokhavAno udyama cAlu ja rAkhyo. kevI umadA vicAraNA che temanI, jo dareka viSayamAM AvI vicAraNA ApaNe karatAM rahIe to kyAreya ApaNAmAM dInatA Ave nahi. game te paristhitimAM ApaNe mastIne TakAvI zakIe. karmanA udaye zarIra pratikULa hoya to ApaNe kadAca tapa na paNa karI zakIe, paNa tyAga karavo to ApaNA hAthamAM che ne? upavAsa kadAca na thaI zake paNa khAMDa vinAnA khAkharA vAparIne tyAga bharapUra navakArazI karavI to ApaNA hAthamAM che ne? roja 100 gAthA gokhIe. paNa kadAca eke ya gAthA yAda na rahetI hoya to bepAMca kalAka, chevaTe aDadho kalAka gokhavAnI mahenata to karI zakIe ne? temAM zA mATe pAchI pAnI karavI? pelA munivara "mAruSa, mA tuSa' cAra zabdo gokhI rahyA che paNa yAda rahetAM nathI. jarAyaDagyA ke akaLAyA vinA temanI mahenata cAluM che. vacce vacce to pote zuM gokhavAnuM che? te ya bhUlI jAya che. AjubAju rahelAM sAdhuo temane yAda karAve che. paNa pAchA bhUlI jAya che. vidvAno, tejasvIo, viziSTa zakti saMpanna sAdhuo kyAreka A maMdamati sAdhunI mazkarIo paNa kare che. paraMtu A mUnivara to anya sarva sAdhuo pratye paNa namrabhAva rAkhIne, temano ya vinaya karI karIne potAnuM gokhavAnuM cAlu rAkhe che. paNa mAruSa-mA tuSa bolatAM bolatAM "mASa tuSa," "mASa tuSa' bolavA lAgyA. te ja rIte gokhavAnuM cAlu thayuM. anya munivaro vAraMvAra sudhAro kare che, paNa pAchuM mApatuSa 'mASatuSa' thavA lAge che. tethI badhA sAdhuoe te muninuM nAma mazkarImAM "mASatuSa' pADyuM. , vAraMvAra A sAdhunI mazkarI karatA jyAre anya sAdhuo "mASatuSa" uccAra kare che tyAre A namra sAdhu ema mAne che ke A sAdhuo bhUlI gayelA mane sAco pATha yAda karAve che. ane tethI temano upakAra mAnavA pUrvaka pote "mApatuSa' "mASatuSa' gokhavA lAge che. ghaNA samaya sudhI mApatuSa" "mASatuSa' gokhavA chatAMya yAda rahetuM nathI, tethI A cAra bArIka 2 bhAga-2
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ mASatuSa muni eka vAra vicAre che ke, ''a2222 ! mAro AtmA kevo bhAre karmI che ke ATa - ATalI mahenata karuM chuM, chatAM mane A cAra zabdo ya yAda rahetA nathI. gayA bhavamAM kevuM jJAnAvaraNIya karma bAMdhyuM haze ! meM kAgaLo bALyA haze. kAgaLo u52 bhojana khAdhuM haze. bagalamAM pustaka rAkhyuM haze. eThAM moDhe bolyo hoIza. akSaravALI vastu laIne saMDAza - bAtharUma gayo hoIza. - jJAnane thUMka aDADyuM haze. akSaravALA vastro paheryAM haze. bhaNavAnA samaye pramAda karyo haze. chatI zaktie bhaNyo nahi hoya. mane bhaNAvanAra zikSakajanono meM virodha karyo haze. herAna karyA haze. jJAnIonI meM niMdA karI haze. bhaNeluM bhUlI gayo hoIza. a222 ! meM jJAnanI keTalI badhI AzAtanA karI.'' A rIte tIvra pazcAtApa karatAM karatAM teno AtmA raDI UThyo. AtmA upara bAjhI paDelAM karmonA Dhera ne Dhera nIce kharavA lAgyA. pedA thayelAM pazcAtApanA pAvaka agnimAM pUrve baMdhAyeluM jJAnAvaraNIya karma khatama thavA lAgyuM. nA mAtra jJAnAvaraNIya karma ja nahi, pUrva baMdhAyelA darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya karmonA paNa Dherane Dhera khatama thavA lAgyAM. te mahAtmA cAre ya ghAtIkarmono khAtmo bolAvIne kevaLajJAna kevaLa darzana pAmyA. cAra zabdo paNa gokhavAnI tAkAta nahi dharAvanAra te munivara have traNe lokanA traNe kALanA sarva padArthonA jJAtA banyA. baMdhAI gayelAM pApAno khAtmo bolAvavAno zreSTha mArga che : A pazcAttApa, AMkhamAMthI vahetAM codhAra AMsu. ApaNA jIvanamAM ya Dagale ne pagale jJAnanI virAdhanAo thatI haze. hAthamAM ghaDiyALa paherIne ke pAse paisA laIne khAtA - pItAM - saMDAza - bAtharUma jatAM jJAnAvaraNIya karma baMdhAya che. akSarovALA kapaDAM na paherAya. cazmAnI phrema paranA ya akSaro dUra karavA joIe. kapaDAM upara lAgelI - TelaranA nAmanI - kApalI paNa kADhI nAMkhavI joIe. kAgaLa - chApAMnA paDikA na vaLAya. temAM khavAya paNa nahi. noTa - chApAnI pastI na vecAya. jamIna upara noTa - pena - chApuM - pustaka vagere jJAnanA upakaraNo na mUkAya. jJAna upara thUMka na uDe tenI kALajI levI joIe. rUpiyAnI noTo gaNavA, noTa copaDInA kAgaLa pheravavA ke kavara - TikiTa coMTADavA thUMkano upayoga na karAya. bagalamAM pustaka na rakhAya. ema. sI. nA samaye bahenothI jema dhArmika pustako na vaMcAya tema navalakathAo paNa na vaMcAya. cAre divasa eka khUNAmAM besI rahevuM joIe. skUlamAM paNa bhaNavA na karmanuM kampyuTa2 bhAga-2 HEB 12
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ javAya, parIkSA paNa na apAya. nahi to jJAnAvaraNIya karma baMdhAya. dharmamAM atyaMta custa vyaktio bhUtakALamAM ja hatI ema nahi, vartamAnakALamAM paNa che. eka bhAInI yuvAna putrI s. s. C. mAM bhaNatI hatI. borDanI parIkSA AvI gaI. be pepara patyA bAda te putrI ema. sI. vALI thaI. tenA pitAe tene kahyuM, beTA! have tArAthI parIkSA nahi apAya. huM jANuM chuM ke A borDanI parIkSA che tethI jo tuM parIkSA na Ape to nApAsa jAhera thaze. tAruM eka varSa bAtala jaze. paNa o mArI vhAlI dIkarI! M. C. nA samayamAM pustaka - kAgaLa ke penane aDAya ja nahi. jo tuM parIkSA na Ape to tAruM eka varSa bagaDe, paNa jo parIkSA Ape to tArA bhavobhava bagaDe. have beTA ! tuM ja bola ! eka varSa bagADavuM ke bhavobhava bagADavA? tane bemAMthI zuM maMjUra che? jo tAre tArA bhavobhavane barabAda na karavA hoya to A varase tu bAkInA peparo ApavAnuM mAMDI vALa." ane pitAnI hRdayanI bhAvanAne te dharmapriya dIkarIe vadhAvI lIdhI. potAnA kahevAtA atyaMta mahattvanA varSane bagADavAnuM teNe svIkAryuM. paNa esa. esa. sI. nI parIkSA to na ja ApI. jIvanane pavitra rAkhavuM hoya to sattvazALI to banavuM ja joIe. sAva reMgApuMgA bane na cAle, samAja, loko, bahenapaNIo zuM kaheze? badhA mane zuM mAnaze? tevI vevalI vAto na karAya. paNa AtmAnA kalyANa mATe paramAtmAe cIMdhyA rAhe kadama baDhAvavA sattvazALI ja banavuM joIe. jema jJAnanI AzAtanA karavAthI jJAnAvaraNIya karma baMdhAya che tema jemaNe jJAna prApta kareluM che, tevA jJAnIonI AzAtanA karavAthI paNa jJAnAvaraNIya karma baMdhAya che. skUla - kolejamAM bhaNAvanAra zikSakajanonuM paNa apamAna na karAya. temanI mazkarI. na karAya. te ja rIte jeo ApaNane dharmanuM jJAna Ape che, tevA gurujanono paNa kyAreya anAdara na karAya. tevA vidyAguruo pratye hRdayamAM uchaLato bahumAnabhAva joIe. jJAna ane jJAnIonI karAtI AzAtanA jo jJAnAvaraNIya karma baMdhAve che, to jJAna ane jJAnIo pratyeno tIvra sadbhAva, uchaLato bahumAnabhAva jJAnAvaraNIya karmane khatama karavAnuM kAma kare che. tethI jemane paNa jJAnAvaraNIya karma khatama karavuM hoya temaNe jJAna, jJAnanA sAdhano ane jJAnIonA vaMdana -pUjana - satkAra karavA joIe. temanA pratye satata Adara bahumAna rAkhavuM joIe. suMdarInAmanI strIe jJAnanA sAdhano pratye arucI karI. potAnA putronI phariyAda + = = = += += wiligital +-- ta - 2bhAga-2
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMbhaLIne temanA zikSaka pratye arucibhAva pedA karyo tathA temanA pustako AgamAM saLagAvyA to teNe marIne bIjA bhavamAM zeThanI muMgI - rogI putrI guNamaMjarI banavuM paDyuM. jJAnAvaraNIya karme tenI upara barobara humalo karyo. te ja rIte dIkSA laIne AcArya banelA nAnAbhAI vasusAra munie - vAraMvAra prazno pUchavAthI UMghamAM khalela paDatAM, pote - bhaNavA badala pastAvo karyo, potAnA bhAI nathI bhaNyA tenI prasaMzA karI ane have pachI nahi bhaNavA nahi bhaNAvAno nirNaya karyo to pachInA bhavamAM teo koDhIyA - jaDa - mUrakhanA jAma varadatta kumAra nAmanA rAjakumAra banyA. jJAnAvaraNIya karme temanI pAsethI buddhi jhUMTavI lIdhI. jJAnI gurubhagavaMta pAsethI pUrve bhavomAM pote bAMdhelA jJAnAvaraNIya karmanI jANa thatAM, temaNe te jJAnAvaraNIya karmane toDavAno bhISaNa puruSArtha AraMbhyo. ApaNI IcchA paNa jo A jJAnAvaraNIya karmano kSaya - kSayopazama karavAnI hoya to ApaNe paNa temanA jevI ArAdhanA karavAnuM zarU karavuM joIe. kArataka suda pAMcamane jJAnapaMcamI kahevAya. te dinathI temaNe jJAnapaMcamI tapano AraMbha karyo. dara mahInAnI suda pAMcame covihAro upavAsa karavAno. ubhayaTaMka pratikramaNa tathA trikALa devavaMdana karavAnA. vyAkhyAna sAMbhaLavAnuM. jJAnane UMcA sthAne padharAvIne pAMca dIveTano dIvo karavo. jJAnanA 51 khamAsamaNa devAnA. 51 logassano kAussagga karavAno. UMcAmAM UMcA naivedya - phaLa dharavAnA. ''OM maiM namo nANassa' maMtranI 20 mALA gaNavAnI. dara mahine 51 sAthIyA vagerenI anukULatA na hoya to chevaTe pAMca - pAMca - khamAsamaNa sAthIyA vagere karavA, A rIte samagra jIvana daramiyAna, chevaTe pAMca varSane pAMca mAsa sudhI jJAnanI ArAdhanA karavAnI. A ArAdhanA pUrNa thatAM potAnI zakti mujaba jJAnapaMcamI tapanI ThAThathI ujavaNI karavAnI. A rIte tapa karavAthI jJAnavaraNIya karma tuTavA lAge che. varadattakumAra tathA guNamaMjarIe A jJAnapaMcamI tapanI suMdara ArAdhanA karI. tenA prabhAve temanA rogo nAza pAmyA. guNamaMjarI bolatI thaI. suMdara pati tene prApta thayo. dIkSA laI teNe potAnuM AtmakalyANa sAdhyuM. varadatta kumArane paNa A tapanA prabhAve buddhikauzala prApta thayuM. aneka rAjakuMvarIne te paraNyo. chelle dIkSA lIdhI. AtmakalyANa temaNe sAdhI lIdhuM. ApaNe paNa jo A jJAnapaMcamI tapa ArAdhyo na hoya to Aje ja A tapa karavAno saMkalpa karavo joIe. ane AvanArI kA. suda pAMcamathI teno AraMbha karavAmAM pAchI pAnI karavI nahi. 14 loko karmanuM kampyuTara bhAga-2 SUBJECT
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) avadhijJAnAvaraNIya karma (3) avadhijJAna: pAMca IndriyomAMthI eka paNa IndriyanI sahAya lIdhA vinA AtmA vaDe thatAM rUpI padArthonA jJAnane avadhijJAna kahevAya che. avadhi = maryAdA. kevaLajJAna maryAdA vinAnuM jJAna che. te tamAma padArthonuM jJAna karAve che, jyAre A avadhijJAna tamAmarupI padArthonuM ja jJAna karAve che. te arUpI padArthonuM jJAna nathI karAvatuM paNa mAtra rUpI padArthonuM jJAna karAve che. tethI tene pUrNa (kevaLa) jJAna na kahetAM avadhijJAna kahevAya che. vaLI A adhijJAna bIjI paNa maryAdAvALuM che. avadhijJAna pAmelA AtmAmAM rUpI padArtho jANavAnI yogyatA paNa ochI - vattI (maryAdAmAM) pedA thAya che. mATe paNa A avadhijJAna kahevAya che. A avadhijJAnane rokavAnuM kArya je kare che, tenuM nAma avadhijJAnAvaraNIya karma che. A karmano udaya hoya to ApaNe rUpI padArthonuM jJAna karI zakatA nathI. ApaNI pAchaLa rahelI divAlanI pAchaLa zuM che ? te ApaNe kyAM jANI zakIe chIe ? paNa A avadhijJAnAvaraNIya karmano kSayopazama thatAM ApaNane jo avadhijJAna thayuM hota to ApaNe pAchaLa pharyA vinA, divAla pAchaLa gayA vinA, tyAMne tyAM beThAM beThAM, divAla pAchaLanI rupI vastuo jANI zakata. tamAma devo tathA nArakone A avadhijJAna (ke vibhaMgajJAna) hoya che. temane maLelA te te bhavano svabhAva evo che ke tyAM utpanna thanArAne avadhijJAna ke vibhaMgajJAna paNa pedA thAya ja. (mithyAtvI jIvane utpanna thayelAM avadhijJAnane vibhaMgajJAna kahevAmAM Ave che.) rUmamAM paMkho hovAmAtrathI paMkhAno pavana na maLe, paNa te paMkho svIca oNna karI zarU karo to teno pavana anubhavAya. te rIte avadhijJAna hovA mAtrathI rUpI padArthonuM jJAna na thAya, paNa te avadhijJAnano jo u5yoga karavAmAM Ave to ja te rUpI padArthono bodha thAya . ApaNI duniyAnA koIka mAnavane koIka deva sahAya karato hoya ke herAna karato hoya tevuM kyAreka jANavA maLe che. tenuM kAraNa e che ke te deve devalokamAM utpanna thayA BABE test 15 karmanuM kampyuTara bhAga-2
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAda A avadhijJAnano upayoga mUkI potAno pUrvabhava jANyo hoya che. potAnA pUrvabhavIya snehI ke vairIne jANatAM, pedA thayelAM te sneha ke vairane vaza thaI te sahAya karavA ke herAna karavAno prayatna karato hoya che. - narakanA jIvo paNa avadhijJAnathI ke virbhAgajJAnathI thoDIvAra pachI potAne AvanArAM duHkhone jANe che. jo te samakitI hoya to te duHkhone samatAthI sahana karavA taiyAra bane che. paNa, mithyAtvI hoya to duHkho AvyA pahelAM ja, duHkho AvI rahelAM jANIne teno pratikAra karavAnuM ke tenAthI DarIne hAyavoya karavAnuM zarU karIne navAM DhagalAbaMdha karmo bAMdhavAnuM zaru kare che. tamAma tIrthakara bhagavaMtone garbhamAM AvatAMnI sAthe mati - zrutajJAnanI sAthe avadhijJAna paNa hoya che. paramAtmA mahAvIradeve garbhamAM lagabhaga cha mahinA pasAra thayA, tyAre mAtAnI bhaktithI prerAIne, temane duHkha na thAya te mATe halavAnuM baMdha karI dIdhuM hatuM, paNa garbha gaLI gayAnI kalpanA karIne mAtA vadhu duHkhI thaI. prabhu mahAvIre te vakhate avadhijJAnano upayoga mUkyo. dIna vadanavALI mAtAne joI. pAcho avadhijJAnano upayoga mUkI mAtA-pitAnuM AyuSyakarma tathA potAnuM bhogAvalI karma paNa joyuM. potAnI dIkSA thatAM mAtA - pitAnuM mRtyu thavAnI zakyatA jaNAtAM, te moTA - amaMgaLane rokavA bhagavAne mAtA - pitA jIvatAM hoya tyAM sudhI dIkSA nahi levAno abhigraha karyo. ane ApaNane mAtA - pitAnI bhakti karavAno saMdeza Apyo. kama jaDa pudgalo che. rUpI che. tethI avadhijJAnathI tene jANI zakAya che. avadhijJAnathI bhUtakALamAM rahelA rUpI padArtho tathA bhAvinA thanArA rUpI padArthone paNa jANI zakAya che. A avadhijJAna judA judA cha prakAranuM cheH (1) anugAmI avadhijJAna: A avadhijJAna beTarInA prakAza jevuM che. hAthamAM beTarI laIne AgaLa vadhIe to jyAM jayAM jaIe tyAM tyAM rahelI vastuo dekhAya. beTarI laIne pAMca ki.mI. dUra jaIe to tyAnA padArtha dekhAya paNa pAMca ki.mI. pahelAM jyAM hatA, tyAMnA padArthona dekhAya, kAraNa ke tyAM have beTarIno prakAza ja nathI. te rIte A anugAmI avadhijJAnI vyakti jyAM jayAM jAya tyAM tyAM niyata eriyAmAM rahelA rUpI padArthone jANI zake. TUMkamAM avadhijJAnI jyAM jyAM jAya tyAM tyAM tenuM avadhijJAna paNa beTarInI jema tenI sAthe Ave che. mATe Ane anugAmI avadhijJAna kahevAya che. Mitiyari jA ; 22 bhAga-2
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) ananugAmI avadhijJAna: vyaktine nahi anusaranAruM avadhijJAna. A jJAna balbanA prakAza jevuM che. balba jayAM lagAvyo hoya tyAM prakAza Ape, bIjA rUmamAM jAo to tyAM pelo balba kAMI prakAza na Ape, tema A avadhijJAna je kSetra saMbaMdhita utpanna thayuM hoya te kSetranA rUpI padArthono bodha karAve. paNa tyAMthI anya sthAne jaIe to te anya sthAne rahelAM rUpI padArthono bodha na karAve. dA. ta., amadAvAdamAM rahelI vyaktine potAnI AsapAsanA 25 ki. mI. sudhInA eriyAnuM avadhijJAna utpanna thayuM. jo te avadhijJAna anugAmI prakAranuM haze, to te vyakti amadAvAdathI jyAre surata jaze tyAre suratanI AsapAsanA 25 - 25 ki. mI. nA eriyAnA rUpI padArtho tene jaNAze. jo te muMbaI jaze to muMbaInA rapa ki. mI. eriyAnA rUpI padArtho jaNAze. paNa jo tenuM avadhijJAna ananugAmI haze to, te jayAre amadAvAdamAM haze tyAre tene amadAvAdanA ra5 ki.mI. eriyAnA rUpI padArtho to jaNAze; paNa jayAre te surata ke muMbaI jaze tyAre tene surata ke muMbaInA 25 - 25 ki. mI. eriyAnA rUpI padArthonuM jJAna to nahi ja thAya. (3) vardhamAna ane (4) hIyamAna avadhijJAna : pahelAM thoDAM kSetranuM avadhijJAna utpanna thayuM hoya, avadhijJAnAvaraNIya karmano kSayopazama vadhatAM vadhAre vadhAre kSetranA rUpI padArtho jovAnI zakti AvatI jAya, avadhijJAna dhIme dhIme vadhatuM jAya te vardhamAna avadhijJAna kahevAya. pAMca ki. mI. eriyAmAM rahelA rUpI padArthone jANavAnI zakti dharAvanAra vyakti dhIme dhIme vadhatAM vadhatAM 10, 15, 25, 100 ki. mI. eriyAnA rUpI padArtho jANI zake te rIte vadhatuM jatuM avadhijJAna dharAvato thAya to te tenuM vardhamAna avadhijJAna kahevAya. vardhamAna = vadhatuM jatuM. paNa tenAthI viparIta avadhijJAna je hoya te hIyamAna avadhijJAna kahevAya. hIyamAna = ghaTatuM jatuM. pahelAM vadhAre moTA eriyAnA rUpI padArthone jANI zakavAnI zakti dharAvatuM avadhijJAna pedA thAya. paNa pachI, pariNAma paDatAM dhIme dhIme te eriyA ghaTato jAya ane ochA ochA eriyAnA rUpI padArtho jaNAya te rIte avadhijJAna ghaTatuM jAya te hIyamAna avadhijJAna kahevAya. (5) pratipAti ane (6) apratipAti avadhijJAnaH je avadhijJAna AvyA pachI ekI sAthe pAchuM cAlI jAyate pratipAti avadhijJAna kahevAya. paNa je avadhijJAna AvyA pachI pAchuM cAlyuM javAnuM na hoya, te apratipAti avadhijJAna kahevAya. zAka *: : : :: : withoutuojAi bhAga- 2
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. ekasAdhune upAzrayano kAjo letAM letAM bhAva vadhavA lAgyA. pariNAmanI dhArAe avadhijJAnAvaraNIya karmano kSayopazama thatAM teo avadhijJAna pAmyA. devalokamAM rahelA indra - IndrANInI hAMsIpAtra rItabhAta jotAM temane hasavuM AvI gayuM. tarata ja temanuM avadhijJAna cAlI gayuM. temanuM A avadhijJAna pratipAtI prakAranuM hatuM. paNa tamAma tIrthakara bhagavaMtone apratipAtI avadhijJAna hoya che. temanuM te avadhijJAna cAlyuM jatuM nathI. teo kevalajJAna pAme che, tyAre te avadhijJAna temAM samAI jAya che. deva - nArakone bhava svabhAvathI avadhijJAna hovAthI bhava pUro thatAM, temanuM te avadhijJAna cAlyuM jAya che. temanuM A avadhijJAna pratipAtI avadhijJAna che. paNa tamAma manuSyo ke tiryaMcone avadhijJAna hotuM nathI. viziSTa sAdhanA vagerethI keTalAka manuSyo tathA tiryaMco A avadhijJAnane pAmI zake che. matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna e traNe ya jJAna samyapha tyAre kahevAya ke jyAre teo samyagadarzananI sAthe saMkaLAyelA hoya. arthAt samakitI jIvanA je mati - zruta- avadhijJAna hoya te samyagajJAna kahevAya. paNa mithyAtvI jIvane je mati - kRta - avadhijJAna hoya te samyaga jJAna na kahevAya. te to mithyAjJAna kahevAya. temanA te mithyAjJAno mati - zruta ke avadhijJAna tarIke na oLakhAya. paNa mati ajJAna, zruta ajJAna ane virbhAgajJAna tarIke oLakhAya. skUla - kolejanuM jJAna, DaoNkTara - vakIla ke ejIniyaranuM jJAna paNa jo mithyAtvI jIve meLaveluM hoya to te ajJAna ja kahevAya jayAre te ja jJAna jo samakitI AtmAe meLaveluM hoya to te samyam jJAna kahevAya. sAmAnya rIte skUla - kolejanuM jJAna ke kurAna-bAIbalanuM jJAna mithyAjJAna kahevAya ane kalpasUtra vagere jaina dharmazAstronuM jJAna samyaga jJAna gaNAya, parantu sUkSma rIte vicAratAM to samakitI vyakti pAse AveluM jaina dharma zAstronuM jJAna ke bAIbala - kurAna vagerenuM jJAna paNa samyaga jJAna ja gaNAya, jayAre mithyAtvI jIvo pAse pahoMceluM kalpasUtra vagere jaina zAstronuM jJAna paNa tenA mATe to mithyAjJAna bane. Exajhajhajhajhajhajha 18 #bha karmanuM kamyuTara bhAga-2 SiE
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) mana. paryAvajJAnAvaraNIya karma mana = mananA, paryava = paryAya. mananA paryAyAnA jJAnane mana:paryavajJAna ke mana:paryAya jJAna kahevAya che. A jJAna jene thayuM hoya te vyakti anya vyaktinA mananA vicArone jANI zake che. bIjAnA vicAronI jANakArI karAvanAruM jJAna te A mana:paryAya jJAna. paramAtmA mahAvIradeve kArtika vada 10nA dine dIkSA lIdhI. temaNe paMcamuSTi loca karIne karemibhaMte sUtra uccAryuM ke tarata ja A mana:paryavajJAna temane pedA thayuM hatuM. mAtra bhagavAna mahAvIra ja nahi, tamAme tamAma tIrthakara bhagavaMtone garbhamAM mati, zruta ane avadhi; e traNeya jJAna hoya che. tamAma tIrthakaro jayAre dIkSA le che, tyAre temane A cothuM mana:paryavajJAna pedA thAya che. te jJAnathI teo bIjAnA sArA - narasA vicAro jANI zake che. pRthvI, pANI, vanaspati vagere ekendriya jIvo; zaMkha, koDA, vagere beIndriya jIvo, kaDI, maMkoDA, vagere teIndriya jIvo; mAkhI, bhamarA vagere caurindriya jIvo ane saMmUcchima tiryaMca - manuSyo asaMjJI che. teone mana ja nathI. tethI temane mananA vicAro paNa na hoya ke jene manaH paryavajJAnIe jANavA paDe! paraMtu je deva - naraka - garbhaja manuSyo - tiryaMco vagere manavALA saMjJI paMcendriya jIvo che, temane mana che, mATe teo vicAro paNa kare che. te tamAma saMjJI paMcendriya jIvonA manogata bhAvone mana:paryavajJAnI jANI zaktA nathI. paNa je saMjJI paMcendriya jIvo jaMbUdvIpa, dhAtakIkhaMDa ane ardhapuSparAvartadvIpa rUpa aDhIdvIpanA eriyAmAM hoya, te saMjJI paMcendriya jIvonA mAnasika bhAvo mana:paryavajJAnI jo upayoga mUke to jANI zake che. Ama, samabhUtalAthI 900- 900 yojana upara nIce ane 45 lAkha yojana pramANa tIccha vistAravALA aDhIdvIpamAM rahelAM saMjJI paMcendriya jIvonA manogata bhAvone mana:paryavajJAnI upayoga mUke to jANI zake tema nakkI thayuM. avadhijJAnI tamAma rUpI padArthone jANI zake che, jyAre mana:paryavajJAnI tamAma rUpI padArthone bhale jANI zakatA nathI, paNa manovargaNAnA rUpI pudgalone to teo vizeSa bArIkAIthI jANI zake che. A manaH paryavajJAna sarvaviratidhara sAdhune ja thAya, paNa jemaNe sAdhujIvana na svIkAryuM hoya temane na ja thAya. sAdhuveza sAthe A jJAnane gADha saMbaMdha che. kevaLajJAna jJA 19 jida karmanuM kamyuTara bhAga-2 jhaka 22 PM sjha 19 ida -
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ hajuya saMsArIveza thaI zake. (jo ke Atmika rIte to teNe sAdhujIvananA adhyavasAyo pAmavA ja paDe. aMdarano sAdhuna banyo hoya tene to kevaLajJAna paNa na ja thAya.) paNa mana paryavajJAna to saMsArIveze kadIya koIneya na thAya. matijJAna, zrutajJAna tathA avadhijJAna cAre gatimAM hoya jayAre mana:paryavajJAna to manuSyagatimAM ja hoya ane te tamAma manuSyone nahi, paNa sAdhuvezadhArI manuSyane ja hoya. A mana:paryavajJAna be prakAranuM che: (1) Rjumati ane (2) vipulamati aDhIdvIpamAM rahelA saMjJI paMcendriya jIve je vicAryuM hoya te aspaSTa rIte - jhAMkhI rIte sAmAnyapaNe jenA vaDe jaNAyate Rjumati mana:paryavajJAna ane spaSTa rIte, vizeSa rUpe jenA vaDe jaNAya te vipulamati mana:paryavajJAna. mithyASTijIvone manaH paryavajJAna na thAya. mati - zrutajJAnI je hoya teo sAdhu jIvana svIkAryA pachI manaH paryavajJAnI banI zake che. evo koI niyamanathI ke avadhijJAna pragaTa thayA pachI ja manaH parvavajJAna thAya. koI jIvane mati - zrutajJAna pachI avadhijJAna thayA bAda mana:paryavajJAna thAya to ko'ka jIvane mati - zrutajJAna thayA pachI avadhijJAna thayA vinA sIdhuM ja manaH paryavajJAna thAya. Ama, mana:paryavajJAnI mahAtmA mati - zruta - mana:paryava jJAna maLI traNa jJAnanA ke mati - zrata - avadhi - manaH paryavajJAna maLI cAra jJAnanA svAmI hoI zake che. eka nagaramAM eka rAjAnI pAse khUba ja buddhizALI paMDita rAjapurohita tarIke hato. have te vRddha thavA Avyo hato. paNa teNe potAnuM sthAna gumAvI devuM pasaMda nahotuM. - rAjAnI IcchA bIjA koI paMDitane rAjapurohita tarIke rAkhavAnI che, tevo khyAla AvI jatAM te paMDita purohite rAjAne kahyuM, "he rAjana ! have to huM gharaDo thaI gayo tethI mAre 68 tIrathanI yAtrA karavA javuM che. Ape have navA paMDitanI zodha karavI joIe. Apa chetarAI na jAo ane yogya paMDitane meLavI zako te mATe huM Apane paMDitanI parIkSA karavAnI rIta samajAvuM chuM. juo ! Ape dareka paMDitane tAva ja mana carite vipati rAti:vAkyano artha pUchavAno. je A vAkyano sAco artha kare tene purohita pada ApavuM." rAjAe pUchyuM ke, "A vAkyano sAco artha to mane ya khabara nathI pachI mane Ans *ld bhAga-2
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMDita sAco artha kare che ke khoTo? tenI zI khabara paDe?" hakIkatamAM A vAkyano artha thato hato, "te jJAna ja nathI ke je jJAna hote jIte rAga vagere doSo mAjhA mUke che, paraMtu paMDite to potAnuM pada TakAvI rAkhavuM hatuM. tethI teNe rAjAne kahyuM ke, ""he rAjana! teno sAco artha che: "billI beThI beThI caNA khAya che." je paMDita A artha kare tene ja pada ApavuM. bAkI to A jamAnAmAM padalAlacuM bogasa paMDito paNa ghaNA hoya che. tethI temanAthI Apa cetatA rahejo." rAjAe paMDitajInI vAta svIkArI lIdhI. paMDitajI manamAM khUba khuza thayA. kAraNa ke teo jANatA hatA ke "tamAma paMDito A vAkyano hakIkatamAM je sAco artha che, te ja karaze, paNa "billI beThI beThI caNA khAya che evo atyaMta ajugato artha to koI ja nahi kare. pariNAme koIne purohita pada na maLatAM, mAruM te pada sadA sacavAI raheze." juone, A paMDitanI A te kevI badamAzI ! potAne prApta thayelA jJAnano teNe kevo durupayoga karyo! A paMDitanA jJAnane ya jJAna zI rIte kahevAya? samaya pasAra thato jAya che. aneka paMDitone rAjapurohita pada mATe rAjA bolAve che. darekane pelA vAkyano artha pUche che. paMDito pAsethI maLato sAco javAba paNa rAjAne khoTo lAge che. kAraNa ke pelA paMDite pahelethI ja khoTo artha phlAvI dIdho che. rAjA kadAgrahI thaI gayo che. kadAgrahI kadIya na banavuM. ghaNIvAra ko ke keTalIka khoTI vAto - vicAro ke mAnyatAo ApaNA manamAM evI ThasAvI dIdhI hoya che ke jenA kAraNe sAcI mAnyatA paNa ApaNane upalaka najare khoTI lAge, paNa nA, ApaNe temAM muMjhAvuM nahi. kadAgrahane dUra karI zAMta citte vicAraNA karavI. varasothI koke ApaNA manamAM ghusADelI te khoTI mAnyatAne choDI devAmAM saheja paNa hicakicATa na anubhavavo. tevAmAM ekavAra mana:paryavajJAnanA svAmI gurubhagavaMta te nagaramAM padhAryA. pUrve nAsIpAsa thayelA aneka paMDitoe potAno sAco artha paNa khoTo sAbita thayAnI vAta karI. mana:paryavajJAnI guru bhagavaMte rAjAne bodhapATha ApavAnuM nakkI karyuM. teo rAjA pAse pahoMcyA. pUrvanA krama mujaba rAjAe temane paNa te saMskRta vAkyano artha pUchyo. te vakhate te rAjAnA manamAM to te vAkyano artha 'billI beThI beThI caNA khAya che" evo ja hato. gurubhagavaMta to cAra jJAnanA svAmI hatA. manaH paryavajJAna temanI pAse hatuM, jhajhajhaNajhAma 21 karmanuM kamyuTara bhAga-2 nAra
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeno jo teo upayoga mUke to rAjAnA mananA bhAvo tarata jANI zake. temaNe tarata jJAnano upayoga mUkyo. rAjAnA manamAM rahelo te khoTo artha tarata temanA dhyAnamAM AvI gayo. tethI rAjAnA puchAyelA praznano javAba ApatAM gurubhagavaMta bolyA, "he rAjana ! tame pUchelA vAkyano artha tamArA manamAM e che ke, "billI beThI beThI caNA khAya che !' barobarane?" atyAra sudhI ghaNA paMDitone A vAkyano artha pUchavA chatAM ya koIe A javAba Apyo nahoto. pahelI ja vAra, potAnA manamAM rahelo javAba sAMbhaLIne rAjA to AzcaryamAM paDI gayo. harSavibhora banIne teNe gurubhagavaMtane dhanyavAda ApavA saha rAjapurohita pada svIkAravA vinaMtI karI. paNa gurubhagavaMte jaNAvyuM ke, "he rAjana ! meM to tArA manamAM rahelo artha jaNAvyo che, paNa te artha sAco nathI. te vAkyano sAco artha to che: "te jJAna ja nathI ke je hote chate rAga vagere doSo mAjhA mUke che." A sAMbhaLatAM ja rAjA pharI Azcarya pAmyo. AcArya bhagavaMta pAsethI badhI vAto sAMbhaLIne tenuM samAdhAna thayuM. pelA paMDitanA kAraNe potAnAthI keTalA badhA sAcA paMDitone anyAya thayo che te jANIne rAjAne du:kha paNa thayuM. teNe badhA paMDitone bolAvIne temano satkAra karyo. A AcArya bhagavaMta manaH paryavajJAnI hatA, mATe ja mananA vicAro jANI zakyA ane paMDitone yogya nyAya apAvI zakyA. kevaLajJAnAvaraNIya karma : kevaLajJAnane pragaTa thatuM je aTakAve te kevaLajJAnAvaraNIya karma, kevaLajJAna = saMpUrNajJAna, paripUrNa jJAna. jemane paNa A kevaLajJAna pragaTa thAya che te kevaLajJAnI mahAtmA, kevaLajJAnanA prabhAve, sAkSAt AtmA dvArA, pAMca Indriya ke mananI jarA ya sahAya lIdhA vinA, ekI sAthe, akramathI traNe kALanA, urdhvaloka, apoloka ane tiraskRlokanA, rUpI - arUpI tamAme tamAma padArtho, ane tenA tamAma tamAma paryAyone upayoga mUkyA vinA jANI zake che! kevaLajJAnano A te kevo viziSTa prabhAva ! koI maryAdA tene na naDe. A to traNe ya kALanuM jANe! traNeya lokanuM jANe !! te ya ekI sAthe !!! avadhijJAna ane manaH paryavajJAna paNa pAMca Indriya ke mananI sahAya vinA thAya che, paNa te jJAnathI jANavA mATe upayoga to mUkavo ja paDe che ! upayoga mUkavAmAM na Ave to te jJAna kAMI na jANI zake ! jyAre A kevaLajJAna to kevuM joradAra ! ke temAM http iJagat mA -2
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ upayoga mUkavAnI ya jarUra nahi. vagara upayoga kevaLajJAna tamAma dravyone tenA tamAma paryAyo sAthe jANI zake! jema sophA upara besIne, sAme rahelA TI. vI. nA paDadA upara vesTa inDIjha ke zrIlaMkAmAM ramAtI krikeTa meca joI zakAya, te ja rIte kevaLajJAnI spaSTapaNe traNe lokanA, traNe kALanA tamAma padArthone ekI sAthe (krama vinA) upayoga mUkyA vinA joI zake. kevaLajJAnAvaraNIya karmano saMpUrNa nAza thAya tyAre A kevaLajJAna pragaTa thAya che. A kevaLajJAnanA koI peTAbheda nathI. te eka ja prakAranuM che. matijJAnAvaraNIya vagere cAra jJAnAvaraNIya karmano kSayopazama thAya che. A kSayopazama ochovatto aneka prakArano thato hovAthI matijJAna, zrutajJAna vagere cAreya jJAno aneka prakAranAM hoya che. paNa kevaLajJAnAvaraNIya karmano kSayopazama thato nathI. teno to kSaya thAya che. mATe eka saMpUrNajJAna pedA thAya che. matijJAna vagere cAre jJAnone kSAyopathamika jJAna kahevAya che jayAre kevaLajJAnane kSAyika jJAna kahevAya che. A kevaLajJAna jayAre pragaTa thAya che, tyAre bAkInAM cAra jJAno rahetAM nathI. AtmAmAM eka mAtra kevaLajJAna rahe che. (kevaLa = eka) kevaLajJAna thavAthI AtmA badhuM jANavA lAge che, mATe te sarvajJa kahevAya che. je vakhate kevaLajJAnAvaraNIya karmano kSaya thAya che, te ja vakhate bAkInA cAra jJAnAvaraNIya karmano paNa saMpUrNa kSaya thAya ja che. paNa sUryanA prakAzamAM jema caMdra tathA tArA vagerenuM teja abhibhUta thavAthI teo divase dekhAtA nathI, tema pragaTa thayelAM te jJAno kevaLajJAnanA prakAzamAM abhibhUta thavAthI jaNAtA nathI; tevo eka mata che. kevaLajJAna eTale mokSano pAsaporTa. A kevaLajJAna jemaNe meLavyuM, temano te ja bhave mokSa thAya. temaNe have saMsAramAM kyAMya rajhaLavAnuM na hoya. vizvanA sarva padArtho temanI jANamAM AvI jAya. temanAthI chUpuM A duniyAmAM kAMI na rahe. mohanIya karmano saMpUrNa nAza karanArane ja TUMka samayamAM jJAnAvaraNIya karmano saMpUrNa nAza thatAM kevaLajJAnanI prApti thAya che. je AtmA mohanIyakarmano nAza karato nathI temane kevaLajJAna paNa maLatuM nathI. mATe kevaLajJAna ke mokSa meLavavA paNa mohanIya karmano nAza karavAnI ja sAdhanA karavI jarUrI che. ki 23 3 karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ IT darzanAvaraNIya, ThaMDI darzana = jovuM. jovAnI zaktine roke te darzanAvaraNIya karma kahevAya. cAmaDInI sparza karavAnI zakti, jIbhanIsvAda karavAnI zakti, nAkanI suMghavAnI zakti, AMkhanI jovAnI zakti tathA kAnanI sAMbhaLavAnI zaktine ochAvattA aMze rokavAnuM kArya A darzanAvaraNIya karmanuM che. A karmanA judA judA nava paTAbhedo che. (1) acakSu darzanAvaraNIya (2) cakSudarzanAvaraNIya (3) avadhi darzanAvaraNIya (4) kevaLa darzanAvaraNIya tathA pAMca prakAranA nidrAdi darzanAvaraNIya karma. (1) acakSudarzanAvaraNIya karma: AMkha sivAyanI bAkInI cAra Indriyo tathA mananI jovAnI - anubhavavAnI je zakti che, tene DhAMkavAnuM kArya A karma kare che. kAna hovA chatAM ya A karma baherAza lAve che. nAka hovA chatAM ya sUMghavAnI zakti khatama ke ochIvattI kare che. jIbha hovA chatAMya te svAdane parakhavA barobara samartha banatI nathI. IndriyomAM khoDakhAMpaNa lAvavAnuM kArya A acakSudarzanAvaraNIya karmanuM che. (2) cakSu darzanAvaraNIya karma:cakSu = AMkha, AMkha hovA chatAM ya A karmano udaya thatAM jovAnI zaktimAM rUkAvaTa pedA thAya che. teja ochuM thAya che. cazmAnA naMbara, jhAmara, motIyo, vagerenA kAraNe thatI jovAnI takalIphamAM A karma paNa kAraNa che. A karmano udaya thatAM AMdhaLA - kANA paNa banavuM paDe che. Ama, jovAnI bAbatamAM takalIpha UbhI karavAnuM kArya A cakSudarzanAvaraNIya karmanuM che. (3) avadhi darzanAvaraNIya karmaH jJAna eTale jANavuM to darzana eTale jovuM. koI paNa padArthano sAmAnya bodha thavo te darzana ane vizeSa bodha thavo te jJAna. tethI jJAna haMmezAM darzanapUrvaka thAya che. matijJAna tathA zrutajJAna je thAya che, tenI pUrve acakSudarzana ke cakSudarzana avazya thAya che. jo matijJAna ke zrutajJAna cakSurindriyathI thatuM hoya to te pUrve cakSudarzana hoya, ane jo te anya IndriyathI thatuM hoya to te pUrve acasudarzana hoya. parantu avadhijJAna thavA pUrve je darzana hoya te avadhidarzana kahevAya che. rUpI padArthono sAmAnya bodha te avadhidarzana ane viziSTa bodha te avadhijJAna. mithyAtvI jIvonA avadhijJAnane virbhAgajJAna kahevAya che. tenI pUrve je darzana thAya che, tenuM nAma 24 kalAka karmanuM kamyuTara bhAga-2 : ' che.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ vibhaMgadarzana nathI, paNa avadhidarzana ja che. Ama, avadhijJAna ke vibhaMgajJAna pUrve je darzana thAya che, te avadhidarzana kahevAya. A adhidarzanane rokanAruM karma avadhidarzanAvaraNIya karma kahevAya. (4) kevaLa darzanAvaraNIya karma : rUpI ke arUpI, tamAme tamAma padArthonA sAmAnya bodhane kevaLadarzana kahevAya. tene rokanArA karmane kevaLa darzanAvaraNIya karma kahevAya. kevaLajJAnanI sAthe kevaLadarzana paNa utpanna thAya che. A kevaLadarzanathI vizvanA tamAme tamAma padArthonuM akramathI - ekI sAthe darzana thAya che. kevaLajJAnIne prathama samaye kevaLajJAnano upayoga hoya che. pachInA samaye kevaLadarzanano. pachI kevaLajJAnano, pachI kevaLadarzanano. A rIte samaye samaye kevaLajJAna - kevaLadarzanano upayoga badalAto rahe che. kevaLajJAnIne kevaLajJAna ane kevaLa darzana, baMneno upayoga ekI sAthe hoya che, tevo paNa eka mata che. jinabhadragaNikSamAzramaNa tathA siddhasena divAkarasUrijInA upara jaNAvelA be mato che. paNa juo to kharA kamAla ! A baMne mahApuruSo eTalA badhA bhavabhIruM hatA, paraloka dRSTivALA tathA pApabhIru hatA ke, potAnA mato jaNAvavA chatAM ya teoe kyAMya haThAgraha na karyo. kadAgrahamukta temano AtmA hato. tethI ''kadAca teo paNa sAcA hoya'' tevI vicAraNA teo dharAvatA hatA ane tethI potAno mata puSTa karyA pachI paNa ''sAcuM tattva to kevaLajJAnI jANe" tema jaNAvyuM. A uparathI ApaNe paNa ghaNuM zIkhavA jevuM che. bahu jaladIthI bIjAnI vAtone ekAMte asatya jAhera karatAM hajAravAra vicAra karavo joIe, emAMya jyAre kevaLajJAnIno viraha che, ApaNuM jJAna maryAdita che, kSayopazama maryAdita che, pUrvanA mahApuruSonI sAme ApaNe sAva vAmaNA chIe tyAre to kadI ya bIjAne ekadama jUThA kahI devAnI hiMmata to zI rIte karI zakAya? kadAca ApaNane ApaNI mAnyatA so TakA sAcI jaNAtI hoya to ya, jo sAmenI mAnyatA dharAvanAra AtmAo vartamAnakAlIna ziSTa puruSo hoya, bhavabhIruM hoya to temanI mAnyatAno ADedhaDa virodha karavAnI hiMmata zI rIte karAya? jo jJAnInI dRSTie te mAnyatA kadAca ekadama sAcI haze to tene jorazorathI khoTI kahenArA ApaNuM bhAvi kevuM bhayaMkara nirmANa thaze ? tenI paNa gaMbhIratAthI vicAraNA karI levA jevI che. jo pApano bhaya lAgato hoya, paraloka najara samakSa taravarato hoya, mokSanI #BBIELLE* 25 karmanuM kampyuTara bhAga-2
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAcI lagana pedA thaI hoya to, ApaNA AtmAnuM ahita na thaI jAya te rIte dareka bAbatamAM pravRtti karavI joIe. nidrA saMbaMdhI pAMca darzanAvaraNIya karmaH (1) nidrA darzanAvaraNIya karmaH UMgha lAvavAnuM kArya kare che A karma. A karmano udaya thAya eTale ApaNI IcchA na hoya to ya ApaNane UMdha AvavA lAge; paNa te UMdha atyaMta gADha na hoya. saheja khakhaDATa thAya ne jAgI jaIe, saheja avAja thAyane jhabakIne jAgI jaIe, koIno hAtha aDene tarata ja cokannA banI jaIe, tevI sAva sAmAnya te UMdha hoya, tene jo sarakhAvavI hoya to kUtarAnI UMgha ke gharanI strInI UMdha sAthe sarakhAvI zakAya, jeo saheja khakhaDATa thatAM jAgI jatAM hoya che. sAcuM sAdhupaNuM jIvanArA AtmAonI paNa AvI UMdha hoya che. jethI teo UMghamAMya paDakhuM pheravatAM oghAthI zarIra pUMjI letAM hoya che. nidrAmAM ya AtmaguNo saMbaMdhita temanI jAgrati apAra hoya che. (2) nidrAnidrA darzanAvaraNIya karmaH keTalIkavAra gharamAM rahelI strIne potAnA dIkarAne UThADatAM dama nIkaLI jato hoya che. vAraMvAra DhaMDhoLe to ya te dIkaro evI gulAbI nidrA mANato hoya che ke UThavAnuM nAma ja nathI leto. te sUryavaMzI dIkarAne uThADavA mAtAe ghaNAM nATaka paNa kyAreka karavA paDe che. savAranA sAta - ATha vAgyA hoya to ya, "alyA! dasa vAgyA, have to UTha! huM uMghaNazI... bapora paDI gaI to ya haju UThavuM nathI? kyAM sudhI UMdhavAnuM che?" vagere zabda prayogo karavA paDe che. pelo chokaro jAgato hovA chatAM ya UMghavAno DoLa kare che, tevuM nathI. hakIkatamAM tene te vakhate gADha uMdha AvatI hoya che. UThavA mAge to ya te UThI zakato nathI. mAtAe parANe - kyAreka to pANI chAMTIne ke hAtha pakaDIne Ubho karavA dvArA uThADavo paDe che. AvuM ApaNe anekavAra AsapAsamAM joyuM - anubhavyuM che. AvI gADha nidrA lAvanAra karmanuM nAma nidrAnidrA darzanAvaraNIya karma che. tenA udayathI AvelI UMghane dUra karavA mANasane DhaMDhoLIne uThADavo paDe che. (3) pracalA darzanAvaraNIya karma A karma beThAM beThAM UMghavAnI pharaja pADe che. sUvA mATenI jyAM anukULatA na hoya tyAre ke paga laMbAvI zakAya tema na hovA chatAM, jo A karmano udaya thAya to te beThAM beThAM paNa uMdhADavAnuM kAma kare. ApaNI AsapAsa aneka pazuone ApaNe beThAM beThAM UMghatA joIe che. temane A karmano udaya hoI zake che. reDijha 26 karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ A karmanA udaye mAtra beThAM beThAM ja UMdha Ave ema nahi, UbhAM UbhAM paNa UMgha Ave che! ghoDA, baLada, vagere ghaNIvAra UbhAM UbhAM UMghatA dekhAya che ne? temAM A pracalA darzanAvaraNIya karma kAraNa che. (4) pracalA - pracalA darzanAvaraNIya karma: ame sAdhuo jyAre savAre vihAra karatA hoIe chIe tyAre keTalIkavAra rastAmAM baLadagADAonI AkhI lAIna cAlatI dekhAya che. jo barobara bArIkAIthI joIe to khyAla Ave ke ekanI pAchaLa bIjuM baLadagADuM barobara cAlatuM hovA chatAMya tene calAvanArA baLadiyA te vakhate UMghatA hoya che. jayAre rastAno vaLAMka Ave tyAre calAvanAra kheDUta jarAka doraDuM kheMce eTale baLado jhabakIne jAge. vaLI jAya. pAchA UMdhatA UMdhatA AgaLa vadhe! rojano temano te raste javAno anubhava hovAthI nirbhayatApUrvaka teo UMghamAM cAle che. AmAM navAI pAmavA jevuM kAMI nathI. pracalA pracalA darzanAvaraNIya karmano udaya thAya to cAlatAM cAlatAM ya UMgha Ave! mAtra gAya baLada - ghoDA - pADA vagere pazuone ja nahi, mAnavone paNa A karmanA udaye cAlatAM cAlatAM UMgha Ave che. jayAre zarIramAM puSkaLa thAka hoya, nAchUTake cAlIne ja AgaLa vadhavAnuM hoya, rasto nirbhaya hoya, AgaLa - pAchaLa aneka jaNa te raste jatAM hoya tyAre A karmanA udaye UMdhatA UMdhatAM cAlIne paNa dhaNI mArga - vihAra ke charI pAlita saMgha ke pagapALA pravAsamAM - pasAra karAya che ! (5) thINaddhi darzanAvaraNIya karma: divase ke rAtre sUtAM pahelAM koInI sAthe kajiyo - kleza thayo hoya, koInI sAthe duzmanAvaTa- vera baMdhAyuM hoya, kAMIka khAvAnI tIvra IcchA thaI hoya ke koI pratye gADha anurAga pedA thayo hoya, paNa te te cIja sAthe te te kArya karavAnI IcchA pedA thavA chatAM ya te koI paNa kAraNasara pUrNa na thaI hoya, ane tevI adhUrI IcchA sAthe UMdhI gayelo te vyakti, acAnaka rAtre UMghamAM ja potAnuM Icchita kArya karIne AvI jAya, tevuM A karmanA udayathI banI zake che. A thiNaddhi darzanAvaraNIya karmano udaya thAya tyAre te vyakti jo prathama saMghayaNa dharAvanAro hoya to tenuM baLa prativAsudeva jeTaluM thaI jAya che! jo anya saMghayaNavALo hoya to tenuM baLa potAnA sAmAnyabaLa karatAM sAta - AThagaNuM thaI jAya che. AvA vadhI gayelA viziSTa baLavALo te potAnI dhArI IcchAne rAtrInA samaye pUrNa kare che. te kArya karatI vakhate hakIktamAM te UMdhamAM ja hoya che. savAre tene lAge che kAkA che. 27 : karmanuM kamyuTara bhAga-ra saMda
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke mane AvuM svapna AvyuM hatuM. paraMtu te svapna nahi, kintu hakIkatamAM te pramANe tenA dvArA ja rAtre UMghamAM banyuM hoya che. zAstromAM A thiNaddhinidrAnA udayanA aneka dRSTAnto noMdhAyA che. eka munivarane gocarI vahoravA jatI vakhate koI hAthI pAchaLa paDatAM gusso caDelo. rAtre A thiNaddhi darzanAvaraNIya karmano udaya thayo. UMghamAM cAlIne hastizALA pahoMcyo. be daMtazULa pakaDI hAthIne UMcakIne, bhamAvIne pachADyo. hAthI marI gayo. tenA be daMtazULa lAvIne upAzrayanI bahAra pheMkIne sUI gayo. savAra paDatAM potAnA gurune vAta karI ke mane A pramANe Aje svapna Avela che. gurue upAzrayanI bahAra tapAsa karAvatAM be daMtazULa dekhAyA. thiNaddhinidrAno udaya thayo che, jANIne te ziSyane ghare ravAnA karyo. thiNaddhinidrAvALAne dIkSA mATe ayogya jaNAvela che. ajANatAM tevI vyaktine dIkSA apAI gaI hoya to, jyAre khyAla Ave tyAre tene pAcho ghare ravAnA karavo paDe, eka vAra eka sAdhune sAthe rahelA sAdhuo sAthe bolAcAlI thayelI. rAtre zivamaMdiramAM utAro thayo. te sAdhune thikrinidrAno udaya thayo. UbhA thaIne, laTakatI talavAra laIne, keTalAka sAdhuonAM dhaDa uparathI mastaka dUra karI dIdhAM. talavAra eka bAju pheMkIne pAcho sUI gayo. savAre UThIne potAne AvuM svapna AvyuM hatuM, tevI vAta karatAM badho rahasyasphoTa thayo. tene ghare mokalavo paDyo. jo khAvAnuM vicArela hoya to rAtre UMdhamAM A karmano udaya thatAM te khAIne AvIne sUI jAya. snehanI tIvratApUrvaka sUI gayo hoya to aDadhI rAte A karmano udaya thatAM Icchita vyaktine AliMgana paNa karI Ave. mAtra A thiddhi nidrA ja kharAba che; ema nahi, pAMce pAMca nidrA kharAba che. temAMthI eke ya nidrAne IcchavA jevI nathI. kema ke te sarvadhAtI che. tenA udayamAM darzananI labdhi saMpUrNapaNe haNAI jAya che. viziSTa tAkAtano svAmI dArAsIMga ! eka sAthe 100 jaNane harAvI de. koI tenI sAme jItI na zake. tene mAravA AvanAra bicArAnA ja rAma ramI jAya; barobara ne? na paNa te dArAsIMga jyAre ghasaghasATa sUI gayo hoya tyAre nAnakaDo ATha varasano chokaro ya tene khaMjara hulAvIne yamasadanamAM mokalI zake. te vakhate dArAsIMga tene kAMI na karI zake. kema ? kyAM gaI enI te tAkAta ? kaho ke UMghavAnA kAraNe tenI tAkAta paNa tenA upayogamAM na AvI zakI ! # 28 } karmanuM kampyuTara bhAga-2 HEYBEEBE
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ AlbarTa AInasTAIna jevA mahAna gaNitazAstrIo paNa UMdhamAM to mahA - ajJAnI jagaNAya! UMgha ApaNI jovAnI - sUMghavAnI-svAda karavAnI - sparza mANavAnI - sAMbhaLavAnI vagere tamAma zaktio ne teTalo samaya nakAmI banAvI de che. mATe A UMghane kadI ya IcchavA jevI nathI. ghasaghasATa UMgha AvI javI. te puNyano nahi, paNa pApano udaya che, te kadI na bhUlavuM. kAraNake uMdha lAvanAruM A darzanAvaraNIya karma pApakarma che. A darzanAvaraNIya karma na baMdhAya tenI paLe paLe kALajI levI joIe. je bIjAnI chAla - cAmaDI utaraDAve tenI cAmaDI dUra thaIne rahe. pelA khaMdhaka munivara ! pUrvabhavamAM cIbhaDAnI AkhI ne AkhI chAla utArIne tenI bhArobhAra prazaMsA karI to bIjA bhavamAM temanI potAnI cAmaDI UtarI ! bIjAne AMdhaLA kahenAre AMdhaLA banavuM paDe. bIjAne baherA - mUMgA - totaDA kahIne cIDavanAre bIjA bhavamAM baherA-mUMgA- totaDA banavuM paDe. bIjAne UMghaNazI kahIne herAna karanAre bIjA bhavamAM ughaNazI - ALasuM banavuM paDe, mATe tevA zabdothI kadI ya koIne bolAvavA ke cIDavavA nahi. je kharekhara baherA- AMdhaLA - kANAM - mUMgA-bobaDA- totaDA hoya temane te te zabdothI na bolAvavA. pelI paMkti to sAMbhaLI che ne? kANAne kANo nava kahIe. dhIre rahIne pUchIe re! bhAI zIdane gumAvyAM neNa re? paNa tevA karmathI herAna thayelA jIvone kyAre ya dhikkAravA ke tiraskAravA nahi; kintu temanA pratye ya bhAvadayA ciMtavavI. karuNAbhAva dhAraNa karavo. AMdhaLI vyaktine bolAvavA mATe suradAsajI, prajJAcakSu vagere ziSTa zabdono prayoga karavo joIe. kyAreka, ApaNuM dhAryuM na thAya tyAre gusse thaIne, badhI IndriyothI sajja vyaktineya; "kema AMdhaLo che? ATaluM ya dekhAtuM nathI? AMkha che ke kANAM? are o baherA ! mArI vAta kema sAMbhaLato nathI? eya? kAma kema karato nathI? zuM harAmahADakAMno thaI gayo che?" vagere zabdono prayoga thaI jAya che, paNa te jarAya ucita nathI. tevA zabdono prayoga karavAthI baMdhAtA darzanAvaraNIya karmanA udaye ApaNe tevA banavuM paDe che. sarganAmanA dIkarAe potAnI mA caMdrAne kahyuM ke, "are! ATalo vakhata zuM zULIe caDI laTakatI hatI? tane khabara nathI ke huM roja keTalA vAge jamavA AvuM chuM?" jhajhajhajhajhajha 29 tjhA karmanuM kamyuTara bhAga-2 =
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAkelI caMdrAe paNa mana para kAbU gumAvI javAba Apyo ke, "UMcA avAje zuM barADe che? tArA hAtha zuM kapAI gayA hatA ke sIkAmAM paDelo roTalo khAdho nahi?" pariNAma jANo cho? gussAmAM zabdo to ekabIjA mATe bolAI gayA, paNa te vakhate je karma baMdhAyuM tenA pariNAme bIjA bhavamAM baMne pati - patnI banatAM, ekanAM kAMDAM kapANAM to bIjAe kharekhara phAMsInA mAMcaDe laTavuM paDyuM! yAda rAkhIe ke karelA karmo kadIya koIne ya choDatAM nathI. mATe jIvanamAM vicAro - uccAro ane AcAro evA karIe ke jethI tevAM kharAba karmo baMdhAya ja nahi. te mATe maLelI zaktiono kadI durupayoga na karIe. maLelI je zaktino A bhavamAM sadupayoga na karIe, bake durupayoga karIe to te zakti parabhavamAM ApaNane na maLe. jo AMkha vaDe paramAtmAne, ke dukhIonAM duHkhone ke guNIonA guNone na joIe paNa AMkho vaDe TI. vI. vIDiyo joIe, pizcaro joIe, bIjAnA doSo joIe to bhAvimAM ApaNane AMkha na maLe.! jIbhathI bIjAne gALo ApIe, niMdA karIe paNa paramAtmAnA ke sajjanonA guNagAna na gAIe to bIjA bhavamAM kadAca jIbha jana maLe. A bhavamAM kadAca lakavo thaI jAya to bolavAnA ya hozakoza na rahe. mATe maLela koI paNa avayavono, saMpattino ke buddhino durupayoga kadI karavo nathI tema nakkI karIe. jJAnAvaraNIya karma AMkhe bAMdhelA pATA jevuM che. jovAnI to zakti potAnAmAM che, paNa AMkhe pATo bAMdhyo hoya to zI rIte dekhAya? temavizvanA tamAma padArtho jANavAnI zakti to AtmAmAM che ja. paNa pATA jevuM jJAnAvaraNIya karma AtmAnI ADe AvI jAya to te jIva pAchaLa rahelI vastune paNa jANI zakato nathI. mATe A jJAnAvaraNIya karmane AMkhe bAMdhelA pATA jevuM jaNAvyuM che. jyAre A darzanAvaraNIya karmane dvArapALa jevuM kahyuM che. rAjAnI IcchA jovAnI hoya toya dvArapALa jo AvanAra vyaktine rAjamahelamAM praveza na Ape to rAjA temane joI na zake. te rIte ApaNA AtmAnI jovAnI zakti - IcchA hovA chatAM ya A darzanAvaraNIya karmano udaya thAya to ApaNe joI na zakIe. nA 30 karmanuM kamyuTara bhAga-2
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) vedanIya kamI A saMsAramAM rahelA koI paNa jIvane kadI ya duHkha dIThuM ya gamatuM nathI. are ! svapnamAM ya jo potAnA peTamAM koI khaMjara hulAvatuM dekhAya to AvanArA duHkhanA bhaye te tINI cIsa pADI UThe che. duHkha na gamatuM hovAnA kAraNe ja, dareka jIvo duHkhone dUra karavAnA nAnA -moTA prayatno karatAM hoya che. pachI cAhakUtaro hoya ke bilADI, vAgha hoya ke bakarI, aLasIyA hoya ke vAMdA, koIne ya duHkha pasaMda nathI. pelo rAjA ! potAnI rANIomAM mahAAsakta, kAmavAsanAmAM cakacUra rahevAnA kAraNe rAjakArabhAramAM pUratuM dhyAna paNa nahi ApI zakanAro ! potAnA sukhanA divaso chInavAI na jAya, rANIono viyoga sahavo na paDe, tenI tene satata ciMtA rahetI. saMsAranA koIpaNa sukhanI A ja mokANa che ! tene meLavatAM ya takalIpha, meLavyA pachI te jhuMTavAI na jAya tenI ciMtA, te cAlI jAya to tenA virahano bhayaMkara trAsa pedA thAya. zI rIte have IcchAya AvA saMsAranA sukhane? strIonA sukhamAM masta rahenAra A rAjAne paNa temAM zAMti nahotI. potAne maLela A sukha acAnaka potAnI pAsethI jhuMTavAI to nahi jAya ne? tevA vicAre te vAraMvAra satata banato. saMsAranuM koI paNa sukha kadI ya koIne saMpUrNa sukhI banAvI zakatuM nathI. prApta thayelA hajAro sukhone, nahi prApta thayeluM eka sukha saLagAvIne sApha karI nAMkhe che. game tevo sukhI mAnava paNa A kAraNe sadA yaduHkhI jaNAya che ! eka vAra eka saMnyAsIno bheTo thatAM, potAnA mananI ciMtA vyakta karatAM tenAthI pUchAI gayuM, "he mahAtman ! mAruM mota kyAre thaze?" te vakhate manamAM evA bhAva hatA ke, "haju to huM ghaNuM jIvavAno chuM. strIo sAthe to haju mAre ghaNI majA mANavAnI che. chatAM jANI to lauM ke mAruM mota kyAre che? kAraNa ke mArA raMgamAM bhaMga paDAvavAnI tAkAta mota sivAya bIjA koInAmAM nathI. paNa tyAM to jANe ke vIjaLI kaDAko karyo! dharatI jANe ke dhrUjavA lAgI ! saMnyAsI pAsethI javAba sAMbhaLatAM ja tene cakkara AvavA lAgyA ! potAnI kalpanA bahAranI zakyatA jANIne te mAthuM dhuNAvavA lAgyo ! "nA...... nA..... e kadI nahi bane !" tevA zabdo tenA mukhamAMthI sarI paDyA. amukAyA yuTara bhAga-2
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMnyAsI kahe che ke, tame Iccho yA na Iccho, AjathI sAtamA divase tamAruM mota nizcita che ! A bhavamAM to haju motano kadI ya anubhava karyo ja kyAM hato ke jenA kAraNe motanA duHkhathI te dhrUje? paNa mota thatAM ja, pedA karelI lIlIchama lADI - vADI - gADI choDavI paDaze. teno trAsa zarU thayo che ! A rUparUpanI aMbAra ne svarganA sukhano anubhava karAvatI rANIo ! A khAvA - pIvAnA suMdara padArtho ! A sukha - sAhyabI ! A sattA ! A mojazokha ! zuM A badhuM have TUMka samayamAM choDIne mAre cAlyA javuM paDaze? A vicAra mAtrathI paga thara thara dhrUjavA lAgyA ! AMkhe aMdhArA AvavA lAgyo. mANasane sukha cAlyA javAno, duHkha prApta thavAno eTalo badho trAsa che ke vAta na pUcho, paNa AvI paDelAM game teTalAM duHkhamAM jo tene sukha prApta thAya tevuM ekAda AzAnuM kiraNa paNa dekhAI jAya ne to sukhamAM pAgala banelo A mAnava tamAma duHkhone bhUlI javA paNa taiyAra thaI jAya che ! anekavAra dharmopadeza sAMbhaLI cUkelA te rAjAnA manamAM paNa acAnaka AzAno jhabUko thayo. jo marIne svargamAM javA maLatuM hoya to ahIM karatAM ya vadhAre rUpALI, aneka apsarAo tyAM maLaze ! puSkaLa ratno maLaze ! sukhonA to bhaMDAra chalakAze ! ane A vicAre, motanA du:khane ya bhUlI jaI, tenA mukha upara smita phelAyuM !!! teNe pAchuM te jJAnI saMnyAsIne pUchI lIdhuM, ''bhagavan ! jo sAta divasa pachI maravAnuM nakkI hoya to mane kaho ke marIne mAre janma kyAM levAno che? zuM mane svargamAM avatAra to maLaze ne ?" saMnyAsI : rAjA ! pUchavA karatAM na pUchavuM sAruM ! have AgaLanI vAta vadhAre kahevAmAM majA nathI. mane khoTo Agraha nahi karatAM ! paNa rAjAne to navo janma jANavAnI cAnaka lAgI hatI. koNa tenI haThanI sAme TakI zake ? chevaTe saMnyAsIe duHkhI dile paNa kahevuM paDyuM ke, '"he rAjana ! tamAro atyaMta Agraha che to sAMbhaLo, amArA dharmazAstro kahe che ke je jIvo jemAM Asakta hoya, tyAM te jIvono pachInA bhavamAM janma thAya. tame tamArI rANIomAM atizaya kAmAsakta cho, mATe marIne, tamArI rANIonuM snAnajaLa, viSThA vagere je gaMdI khALakUImAM jAya che, te khALakuImAM paMcaraMgI kIDA tarIke pedA thavAnA !'' potAnI dhAraNA karatAM taddana viparIta javAba maLatAM rAjA avAcaka banI gayo ! tenI hAlata to ghaNI kaphoDI thaI gaI. chatAM ya svargalokanA sukha meLavavAnI lAlasA teNe na choDI. Pang Pang Pang Pang Pang Pang *** 32 jhei karmanuM kampyuTara bhAga-2
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ teNe potAnA khAsa senApatine bolAvIne AjJA karI ke, "tamAre eka kAma karavAnuM che. 200 sainikoe khullI talavAra sAthe, khALakuInI cAre bAju goThavavAnA. jo AjathI sAtamA dine saMnyAsInA kahevA pramANe mAruM mota thAya to nakkI tarata huM te khALakUImAM paMcaraMgI kIDA tarIke pedA thavAno. te vakhate te sainikoe paMcaraMgI kIDA tarIke pedA thayelA mane tarata ja mArI nAMkhavAno. jethI tyAMthI marIne to mane svarga maLe ! vaLI, khALakUInA paMcaraMgI kIDA tarIkenuM atyaMta halaku ne duHkhamaya jIvana huM koI paNa saMyogamAM jIvI zakuM tema nathI." senAdhipatie vAta svIkArI. sAtamA dine kharekhara rAjAnuM mota thayuM. sainikoe khALakuImAM paMcaraMgI kIDAne utpanna thayelo joyo. tene mAravA talavAranA ghA karyA paNa juo kamAla ! A paMcaraMgI kiDo have maravA taiyAra nathI. hAthamAM DhekhALA, patharA laIne, nizAna tAkIne mAravA zarU karyA paNa ustAda te kIDo ! AmathI tema nAzabhAga kare che! ghaDIka aMdara maLamAM garakAva thaI jAya che! paNa koI paNa hisAbe sainikonA prahArathI marato nathI. jIvavAnI tenI tIvra IcchA tenI pAse badhI ja jAtanA bacavA mATenA prayatno karAvatI rahI che. chevaTe thAkIne badhA sainikoe pAchAM pharavuM paDyuM, paNa koI tene mArI to na ja zakyA. are bhAI! je rAjAe jAte ja potAne kIDA tarIke mArI nAMkhavA jaNAvela te rAjA kIDo banyA pachI maravA kema taiyAra nathI? ema kahevuM ja paDaze ke jIvananuM sukha badhAne game che. jIvatyAga rUpa ke mota rUpa duHkha koIne ya gamatuM nathI. sukha meLavavA mahenata karavAnI badhAnI IcchA che, paNa duHkha bhUlamAM ya AvI jAya to teno trAsa tethI tha ghaNo vadhAre che! pazu - pakSIne ya duHkha na game, kIDA maMkoDAne paNa duHkha na game to mAnavane ya duHkha na game! are ! mAnave to potAnI tamAma buddhi duHkhone dUra karavA tarapha vAparI che. tenI tamAma zodhakhoLo tenA hRdayamAM rahelAM duHkha pratyenA kAramAM aNagamAne sUcave che. thIyeTara, TI. vI. vIDiyo, kekyuleTara, kamyuTara, robarTamAnava, Teliphona, TelekSa, TeliprinTara vagere aneka sagavaDabharyA sAdhano zodhI zakanAra A vijJAna haju sudhI mAnavanA duHkhone kema dUra karI zakyuM nahi hoya? lIlAMchama DALI -pAMkhaDAM ke thaDane dUra karavAthI vRkSa dUra na thAya te mATe to tenA mULane ja ukheDavuM paDe. mULa nIkaLyA pachI DALI - pAMkhaDAM ke thaDa zI rIte TakI zake? sAka raNa 33 karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukhanAM sAdhano dvArA duHkho dUra na thAya. te mATe to duHkhonuM je mULa kAraNa che tene ja dUra karavuM paDe. jeNe duHkho lAvanAra kAraNane oLakhI lIdhuM, tene ukheDIne pheMkI dIdhuM, teNe kyAre ya koI du:kho anubhavavAnAM nathI. teNe to sadA mATe anubhavavAnAM che AtmAnA dharanA sAcAM sukhone. jIvanamAM duHkho lAvavAnuM kAma kare che A vedanIya karma. tene jyAM sudhI dUra karavAmAM na Ave tyAM sudhI jIvanamAM duHkho AvatAM ja rahevAnAM. tenA udaye kyAreka saMsAranA kahevAtAM bhautika sukho paNa maLe, parantu te bhautika sukho paNa hakIkatamAM to duHkharUpa ja che ne ? kAraNa ke tene meLavavAmAM keTalAM badhAM duHkha ! meLavyA pachI tenI rakSA karavAmAM keTalAka duHkho ! te cAlyA na jAya tenI keTalI cintAo ! ane, te cAlyA jAya tyAre tenA viyoganuM duHkha to keTaluM badhuM bhayaMkara ! zI rIte A bhautika sukhone ya sukha rUpa kahI zakAya ? pariNAmamAM duHkha lAvanArAM A bhautika sukho ke tAtkAlika du:khI karatAM duHkho, baMnene lAvavAnuM kAma kare che A vedanIya karma ! AtmAnA gharanA AnaMda rUpa sAcA sukhane aTakAvavAnuM ya kAma kare che A vedanIya karma. mATe DAhyA mANase A vedanIya karmane khatama karavAnI mahenata karavI joIe. paNa vedanIya karmanA udayathI prApta thayelA bhogasukhonI jhAkajhamALamAM kadI paNa mohAvuM na joIe. A vedanIya karma madha lIMpelI talavAranI dhAra jevuM che. madhanI AsaktinA kAraNe cATavAnuM mana thAya, paNa madhanI mIThAza mANatAM, te talavAranI tIkSNa dhAra jIbhane chedI nAMkhe. bhayaMkara pIDA pedA thAya. jenI tAkAta A pIDAne sahana karavAnI hoya te ja A madha lIMpela talavArane cATavA taiyAra thAya ! vedanIya karma madha jevA mIThAM bhautika sukho ApI de, paNa jyAM te sukho bhogavavA jAo tyAM tenA pariNAma rUpe durgationAM kAtila duHkho tamane bheTa ApI de. tAkAta che te durgatinA bhayaMkara duHkhone sahana karavAnI ? jo nA, to maherabAnI karIne vedanAyakarmanAM udaye maLanArAM bhautika sukhomAM lalacAvAnuM baMdha karI do. sAmethI bhautika sukho Ave to tene ya lAta mAravAnI hiMmata karo. sanatakumAra vagere aneka cakravartIoe potAne maLelA chae khaMDanA cakravartIpaNAnA sukhane taNakhalAnI jema choDIne sAdhujIvana svIkAryuM hatuM, te zuM ApaNe nathI jANatA ? zAlibhadra, dhanAjI vagere aneka zrImaMta zeThiyAoe potAnI karoDo sonAmahoronI saMpattine eka ja dhaDAke choDIne paramAtmAnA zAsananuM sAdhutva svIkAryuM hatuM, te ApaNAthI kyAM ajANyuM che ! TELE 34 karmanuM kampyuTara bhAga-2
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ paTa) mohanI kathA bhautika sukhe sukhI ke duHkhI banAvavAnuM kAma jo vedanIya karma kare che to ApaNA AtmAne pApI banAvavAnuM kAma mohanIya karma kare che. AtmAne je muMjhAve te mohanIyakarma. te sAcAne khoTuM manAve ne khoTAne sAruM manAve, te aneka jAtanI bhramaNAo AtmAmAM pedA kare. A bhramaNAo jayAM sudhI dUra thAya nahi tyAM sudhI AtmAnuM saMsAramAMthI paribhramaNa aTake nahi. duHkha kADhavA jevuM che, sukha meLavavA jevuM che, IcchAo karavA jevI che, vagere moTI bhramaNAo che. saMsAraduHkhamaya hovA chatAM sukhamaya lAge che. strI vagere vijAtIya tattvo bIhAmaNAM hovA chatAMya sohAmaNA lAge che. A badhI bhramaNAo pedA karAve che mohanIya karma saMsAramAM jIvanArAM ApaNe jo savArathI mAMDIne rAtrI sudhInA ApaNA jIvanaprasaMgone zAntacite vicArIzuM to lAgaze ke AvI to aneka bhramaNAomAM ApaNuM jIvana aTavAyeluM che. ghaNI badhI khoTI mAnyatAo ApaNA manamAM ghara karI beThI che. krodha jarAya karavA jevo nathI. te karavAthI to vairanAM anubaMdho pedA thAya che. bIjAnA hRdayamAMthI ApaNuM sthAna khalAsa thAya che. asadbhAvo pedA thAya che. saMklezanI hoLIo saLage che. AvuM badhuM hovA chatAM, svayaM ApaNe tevuM anubhavatA hovA chatAMya ghaNIvAra krodha karI besIe chIe e to ThIka paNa te vakhate te krodha karavo khoTo lAgato ya nathI. are ! karelA te krodhano bacAva paNa karIe chIe. krodha na karIe to kema cAle? jo krodha na karIe to badhA ApaNI upara caDI bese! A kAMI krodha na kahevAya A to kaDakAI kahevAya!AvI kaDakAI na karIe to duniyAmAM kAMI kAma ja na thaI zake ! vagere vAkyo A mohanIyakarma ApaNI pAse bolAvaDAve che. hakIkatamAM koI pApa karavuM ja na joIe, paNa kadAca paristhitivaza pApa karavuM ja paDe to te pApano bacAva to kadIya na karavo. pApano bacAva pApane tagaDuM banAve che. nikAcIta kare che. te tagaDuM thayeluM pApa bhogavavuM ja paDe che. te sivAya te bIjI koI rIte nAza pAmatuM nathI. mATe sauprathama to pApa karavuM ja nahi. kadAca karavuM paDe to teno pApa tarIke svIkAra karavo. thaI gayelA te pApanuM gurujI pAse prAyazcitta levuM. manomana paNa puSkaLa pastAvo karavo. paramAtmAnI pAse jaIne paNa potAnAthI thaI gayelAM te pApo badala codhAra AMsue raDavuM paNa te pApano bacAva to koI paNa saMjogomAM na kAjhAjhA 35 karmanuM kamyuTara bhAga-2 gra
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja karavo. pazcAttApathI te pApa dhovAI jAya che. pachI te pApanA kAraNe AvanArAM duHkho bhogavavA paDatAM nathI. paNa A mohanIya karma pApano pApa tarIke svIkAra karavA detuM nathI. te krodhane kaDakAI, abhimAnane sTeTasa, mAyAne selsamenazIpa, lobhane InvesTamenTa, rAgane AnaMda, vagere suMvALAM nAmo ApIne bacAva karAvaDAve che. pApane paNa karavA jevA manAvaDAve che. mATe ja A karma badhAM karmomAM sauthI vadhu bhayAnaka che. pelo mahezvaradatta! mohanIya karmo jene saMsAramAM barobara muMjhAvelo. bIhAmaNAM saMsArane sohAmaNo manAvelo. tenI buddhi bhraSTa thaI gayelI. prasaMga kAMIka Avo che mahezvaradatta brAhmaNanA pitA mRtyu pAmIne bokaDo banyA. keTalAka kALa pachI tenI mAtA paNa mRtyu pAmI. potAnA gharamAM atyaMta Asakta hovAthI te mRtyu pAmIne potAnA gharanI zerImAM kUtarI banI. vAraMvAra gharamAM khAvA -- pIvA Ave che, paNa mahezvaradatta tathA tenI patnI tene haTa haTa kare che. lAkaDIonA mAra mArIne kADhe che. chatAM Asakti hovAthI vAraMvAra gharamAM Ave che. bese che. bhojanamAM moTuM mAMDe che. sago dIkaro tene phaTakAre che! tenI patnI kulaTA hatI. te koI anya puruSa sAthe kAmakrIDA karI rahI hatI, te ja samaye acAnaka mahezvaradatta AvI caDyo. potAnI patnIne tevI hAlatamAM jotAM ja tene bhayAnaka gusso caDyo. tarata ja talavAranA jhATake teNe te anya puruSane tyAM ja khatama karI dIdho. patnI para dayA AvavAthI Thapako ApIne choDI dIdhI. karmanA gaNita niyata hoya che. te puruSa mahezvaradattanI patnImAM Asakta hato, mATe marIne te mahezvaradattanI patnInA peTamAM potAnAthI pedA thayelA garbhamAM putra rUpe utpanna thayo! yogya samaye teno janma thayo. je putra hakIkatamAM mahezvaradattathI pedA thayo ja nathI, paNa pelA anya puruSathI pedA thayo che, tene mahezvaradatta to potAno putra mAnIne ramADe che, phUlarAve che ne lADakoDathI uchere che. vaLI, te putra pUrvabhavamAM to potAnI patnIno mAzUka hovAthI potAno duzmana hato, te ja Aje tene AMkhanI kIkI karatAMya vadhAre vahAlo lAge che, AmAM mohanIya karma sivAya konI karAmata samajavI? ema karatAM pitAnA zrAddhano divasa Avyo. zrAddha mATe bokaDo kharIdavA te mahezvaradatta bajAramAM gayo. sAme koI kasAI bokaDAne laI jaI rahyo che. te bokaDo dayAmaNI najare mahezvaradattanI tarapha joI rahyo che. meM kyAMka Ane joyo che! tevo UhApoha thatAM bokaDAne jAtismaraNa jJAna thayuM. A to potAno dIkaro ja che, tevuM jhAjhA 36 4 karmanuM kamyuTara bhAga-2
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAna thatAM te bokaDAne vizvAsa pedA thayo ke nakkI A dIkaro mane bacAvaze. bhAtathA ugAraze. mATe dayAmaNI najare, kAkalUdI karavA lAgyo. bokaDAnA avAje mahezvaradattanuM dhyAna kheMcAyuM. tene zrAddha mATe bokaDAnI jarUra hatI. kasAI pAsethI teNe te bokaDAne kharIdI lIdho ! bokaDo samaje che ke dIkaro mane bacAvI rahyo che ! dIkaro mAne che ke mane pitAnuM zrAddha karavA sastAmAM bokaDo maLI gayo ! che ne kevI kamAla A saMsAranI ! ghera lAvIne potAnA pitA evA te bokaDAne mahezvaradatte jAte vadherI nAMkhyo. pitAnA zrAddha mATe pitAnuM balidAna ! hAya ! kevI ajJAnatA. ! sago pitA raDI rahyo che, paNa tenA rUdanane sAMbhaLe koNa ? samaje koNa ? sagA pitA rUpa bokaDAnuM mAMsa ruMdhAI gayuM. hADakA eka khUNAmAM nAMkhyA che. tene cATavA pelI kUtarI AvI. lohI cATI rahI che, hADakAM cUsI rahI che. kyAM tene bhAna che ke huM je lohI - hADakAM upara moDhuM mADuM chuM, te bIjA koInA nahi, paNa eka vakhatanA mArAM prANapyArA patinA ja che ! moharAja bhalabhalAne kevo mUMjhavI rahyo che ! tyAM to mahezvaradattanI najara te tarapha paDI. lAkaDI laIne te kUtarIne kADhavA lAgyo. kUtarI pAchI tyAM ja AvIne cATavA lAge che. samaya jatAM mahezvaradatta jamavA beTho. tenA bhANAmAM eka vakhatanI tenI kulaTA patnI, pitAnuM mAMsa pIrasI rahI che. mahezvaradatta potAnA khoLAmAM potAnA dIkarAne ramADato ramADato, mastIthI pitAnuM mAMsa ArogI rahyo che ! tyAM to khoLAmAM beThelA te dIkarAe 2matAM ramatAM bhANAmAM ja pezAba karyo ! moharAje to barobara buddhi bhraSTa karI dIdhI hatI. dIkaro khUba vahAlo lAgato hato. bhalene pUrvabhavamAM te potAnI patnIno yAra hato. potAne te duzmana lAgato hato ! eka ja talavAranA jhATake pote jAte tene uDAvI dIdho hato ! Aje mahezvaradatta te ja vyaktine dIkarA rUpe mAnI, mohamAM bhAna bhUlI, tenA pezAbathI lathapatha thayeluM mAMsa mastIthI Aroge che ! tene temAM potAnA putra tarapha vahetuM vAtsalya jaNAya che ! che ne A mohanIyakarmanI kamAla ! mahezvaradattane kevo bhAna bhulAvyo che ! saMsAranA maLelA kuTuMbakabIlAmAM te Aje kevo lalacAyo che ! koNa samajAve tene saMsAranI A bhayAnakatA ! karmonI vicitratA ! svArthI saMbaMdhonI parAdhInatA paNa tenA puNyodaye te ja vakhate be jainamunivaro gocarI vahoravA tyAMthI pasAra thayA. temanI najare A dRzya AvyuM. avadhijJAnI hovAthI saMsAranI A vicitratA Ek BESERB 37 rana karmanuM kampyuTara bhAga-2 Flocks
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ temanI jANamAM AvI. saMsAranI A asAratA jANI ghUNUkarIne teo ghUMkyA. A dezya mahezvaradattanI najara bahAra na gayuM. tene navAI lAgI. jaina sAdhuo mArI tarapha joIne kema thaMkyA? teo koI paNa kArya prayojana vinA na ja kare. nakkI ahIM kAMIka ajugatuM thaI rahyuM che. te sivAya AvuM na bane. paNa zuM ajugatuM thaI rahyuM che? te mane to samajAtuM nathI. to lAva, temane ja pUchuM. jaina sAdhuo kadI paNa jUTha to bole ja nahi. jamavAnuM choDI, chokarAne nIce mUkIne te doDIne pahoMcyo jainamunio pAse. be hAtha joDIne, teNe kAraNa pUchyuM. lAbha thavAnI zakyatA jANIne, te munioe tene pUrvanI badhI vAta karI. te sAMbhaLatAM tene sakhata AghAta lAgyo. ararara! pitAnuM zrAddha karavA dvArA pitAnI bhakti karI rahyo chuM tevuM mAnIne meM pote ja mArA pitAno vadha karyo! temanuM mAMsa khAdhuM! mA rUpI kUtarIne lAkaDIo mArI! sagI mAe potAnAM patinAM hADakAM - lohI cATyAM ! ane huMya kevo mohAdhIna ! mArI patnInA mAzUka parapuruSane ekavAra mAranAro ! Aje te parapuruSathI ja pedA thayelA tene meM mAro dIkaro mAnyo! tenA pezAbane cATyo! dhikkAra che mane ! dhikkAra che mArI mohAdhInatAne! ane.... mahezvaradattane vairAgya pedA thayo. mohanIya karmanI sAme teNe vaLato humalo zaru karyo. saMsAra sohAmaNo che, tevI bhramaNA tenI TaLI gaI. saMsAranA vAghA utArIne sAdhujIvanano veza teNe svIkAryo. AtmAnuM kalyANa sAdhyuM. ApaNA jIvananuM sarjana ApaNe kevuM karavuM? teno AdhAra mukhyatve ApaNA tana ane mana para che. tanano viSaya che AcAra, to manano viSaya che vicAra. ApaNA vicAro ane AcAro jeTalA UMcAM, pavitra, vizALa, udAra teTaluM ApaNuM jIvana mahAna bane. AcAra - vicAramAM jeTalI nabaLAI, teTalA aMze jIvana paNa nabaLuM bane. A tana, mananA AcAra ane vicAra sAthe mohanIyakarmano gADha saMbaMdha che. pavitra AcAra ane vicAranuM zaraNuM svIkArIne koI AtmA potAnI saMsAra rUpa chAvaNImAMthI chaTakI na jAya tenI kALajI A maharAja satata leto rahe che. pavitra vicAra ane AcAranuM jIvanamAM utthAna ja na thAya tenI kALajI lenArA A moharAjane jayAre khyAla Ave ke mArI jarAka gaphalatamAM amuka AtmA satsaMganA prabhAve vicArothI pavitra banI rahyo che, to te tenAthI sahana thatuM nathI. tarata ja gerIlA paddhatithI humalAo karIne te AtmAne pavitra vicArothI bhraSTa karavAno teno prayatna Baaa 38 4 karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarU thaI jAya che. kAraNa ke te moharAja sArI rIte jANe che ke je AtmA vicArothI pavitra bane te TUMka samayamAM AcArothI paNa pavitra banyA vinA rahenAra nathI. ane jo te AcAra - vicAra, baMnethI pavitra banyo to te mokSe ja javAno. mArI hakUmata pachI tenI para kadIya cAlI zakaze nahi. paNa jo te AtmAe satata satsaMga cAlu rAkhyo, potAne prApta thayelAM pavitra vicAro TakAvI rAkhyA, temAM jarAya cahala pahala na mace tenI kALajI rAkhI, to te AtmA vicAromAM bhale majabUta rahe, paNa AcArayukta na bane, tenA prayatno karavAnuM moharAja zarU karI de che. chatAMya jo AtmA sAvadha banI jAya, pavitra vicArone anurUpa pavitra jIvana jIvavAnuM paNa cAlu rAkhe to moharAja te AtmAnA AcAromAM zithilatAo - DhIlAza. lAvavAnA prayatno karyA ja kare. te AtmAne vadhu ne vadhu nabaLo pADavAnI mahenata kare. dharmarAja ane moharAjanuM barobara yuddha cAle. moharAjanuM lakSa eka ja che ke A AtmAne mArI chAvaNImAMthI chaTakavA na devo. te mATe tene sauprathama AcArathI bhraSTa karavo. kAraNa ke AcArathI bhraSTa thayelo AtmA TUMka samayamAM vicArothI bhraSTa thayA vinA raheto nathI. ane je vicArothI paNa bhraSTa bane che, te AtmAne moharAjanI chAvaNImAM rahevuM paDe che. mATe game te rIte AtmAne vicArothI bhraSTa karavAnI moharAjanI badhI mahenata hoya che. vicAronI pavitratA eTale samyagadarzana, tenAthI bhraSTa karavA mATe moharAja potAnA je senAdhipatino upayoga kare che, tenuM nAma che darzana mohanIya karma AcAronI pavitratA eTale samyagU cAritra. te samyaga caritrane aTakAvanAra ke temAM DhIlAza lAvanAra moharAjano je senAdhipati che, tenuM nAma che cAritramohanIya karma. traNa lokanA nAtha devAdhideva paramAtmA mahAvIradevanA AtmAno e trIjo bhava! jyAre teo paramAtmA RSabhadeva bhagavAnanA prathamaputra bharata cakravartInA putra marIcI rUpe hatA. prathama tIrthakara RSabhadeva bhagavaMtanA samavasaraNane nirakhIne vairAgya pedA thayo. paramAtmAnI vANIe temanAmAM pavitra vicAronuM pragaTIkaraNa karyuM. darzana mohanIya karma para humalo karIne teo samyagadarzana pAmyA. vicAronI pavitratA pAmIne teo aTakI na gayA. pavitra AcArono paNa yajJa mAMDyo. cAritra mohanIyakarma para humalo karIne temaNe samyam cAritra svIkAryuM. teo sAdhu banyA. paramAtmAnA ziSya banyA. jJAna - dhyAnamAM lIna banyA. paNa vAraMvAranI AvI pachaDATa pelAM maharAjathI zI rIte sahana thAya? pavitra jha jhajhajhajhA 39 karmanuM kamyuTara bhAga-2
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAro para sIdho ja humalo karavAnI tenI tAkAta na pahoMcatAM teNe pahelAM temanA pavitra AcAro para humalo karyo unALAnA dhomadhakhatA tApamAM temane garamI sahana na thaI. zarIra parathI nItaratAM pasInAnA relA DaMkhavA lAgyA. rastAmAM cAlatAM paga baLavA lAgyAM. mAthA para Avato tApa kaThavA lAgyo. snAna, pagarakhAM ne chatra rAkhavAnI IcchA thaI. moharAja potAnA pAsAM barobara pheMkato hato. marIcImuni temAM phasAI gayA. pariNAme maharAjanI sAme temanI hAra thaI, temaNe sAdhuveza phagAvyo. tridaMDIveza dhAraNa karyo. mAthe chatra dharyuM. pagamAM pAvaDI paherI, khabhe janoI bAMdhI, bhagavA vastro dhAraNa karyA. nAna vilepana zarU karyuM. samyaga cAritra teo hArI gayA. moharAjanA senApati cAritra mohanIya karme potAnuM kAma sArI rIte pAra pADyuM. chatAM ya maricImuni sAvadha hatA. cAritra gayuM to bhale gayuM, paNa samyaga darzana to mAre javA devuM nathI ja; tevo temano draDha nizcaya hato. teo jANatA hatA ke AkhuM doraDuMkuvAmAM cAlyuM jAya to ya jo cheDo hAthamAM hoya to kuvAmAM cAlI gayeluM AkhuM doraDuM pAchuM bahAra kADhI zakAya che. tema samyam cAritra cAlyuM jAya to ya jo saman darzana bacAvI laIe to cAlI gayeluM samyaga cAritra pAchuM AvyA vinA nathI rahetuM. mATe game te rIte samyaga darzana TakAvI rAkhavAnA temanA prayatno cAlu hatA. mATe to teo paramAtmAnI sAthe vicaratA hatA. sau koIne paramAtmAno mArga batADatA hatA. je je pratibodha pAme temane paramAtmAnI pAse mokalatAM hatA. "prabhu ja sAcA che, temanA ziSyo ja sAcA mArge che, huM to khoTA raste chuM, zithIla chuM, sAdhuono sevaka chuM vagere vAkyo temanA hRdayamAM rahelA samyagU darzanane vyakta karatA hatA. samya darzananuM lakSaNa to A ja che ne? pApono ekarAra, bhUlono svIkAra, paramAtmAnA zAsanano pakSa. AjJAnuM pAlana kadAca karmayoge ochuMvatuM hoya toya tenA pakSapAtamAM jarAya ochAza nahi. satata pApono khaTako. hajAronI vacce paNa potAnI bhUlo kabUla karavAmAM jarAya khacakATa nahi. A badhuM ja maricImAM jIvaMta hatuM. moharAja temanA pavitra vicAro rUpa A samyagadarzanane AMcakI levAnA ghaNA prayatno karavA mAMgato hato, paNa kyAMya tene saphaLatA maLatI nahotI. chatAMya moharAja nizcita hato. kAraNa ke te jANato hato ke nAnakaDuM bALaka potAnI mAtAnA khoLAmAM ja nirbhaya thaIne ramI zake ane salAmata bacI zake. paNa jo mAtA potAnA bALakane DAkaNanA hAthamAM soMpe to te keTalo TAIma jIvI zake? zuM pelI DAkaNa te bALakano ToTo pIsI na de? 2 bhAga-2
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaga darzana (pavitra vicAro) rUpI bALaka tyAM sudhI ja salAmata rahI zake ke jayAM sudhI te samyaga cAritra (pavitra AcAra) rUpI mAtAnA khoLAmAM che. paNa samyam caritra rUpa pavitra mAtAnA hAthamAMthI avirati (asadAcAra) rUpI DAkaNanA hAthamAM pahoMcyA pachI te samyagna darzana (pavitra vicAro) keTelo samaya TakavAnuM hatuM? ekavAra tridaMDIvezane dhAraNa karanArA A marIcImuni mAMdA paDyA. koNa temanI sevA kare? AcArathI bhraSTa vyaktinuM svamAna ke sanmAna zI rIte sacavAya? sakhatarasa lAgavAchatAM ya jayAre koI pANI ApatuM nathI tyAre moharAje potAnA darzana mohanIya nAmanA senAdhipatine medAnamAM utAravAnI tajavIja zarU karI dIdhI. maricIne thayuM ke ekAda celo hoya to sAruM. AvA samaye sevA to kare. kapIla nAmano rAjakumAra temanI pAse Avato hato. te maricIthI pratibodha pAmyo. teNe ziSya banavAnI IcchA vyakta karI. chatAM ya haju vicAro pavitra hovAthI bhagavAna RSabhadevanA ziSya banavAnI preraNA karI. paNa pelo kapIla ustAdanIkaLyo. teNe pUchI lIdhuM, "zuM tamAre tyAM dharma nathI? zuM dharma mAtra bhagavAna pAse ja che? basa ! pelo darzana mohanIya senAdhipati AvI koIka takanI rAha joIne jANe ke Ubho hato. teNe barobara avasara sAdhI lIdho. maricInA pavitravicAro para joradAra humalo thayo. jo pavitra AcAro rUpa samyagU cAritra hAjara hota to kadAca A humalo thavAnI zakyatA ja pedA na thAta. atyAra sudhI je maricI darekane eka ja sAco javAba Apato hato ke, "mArI pAse dharma nathI. dharma to paramAtmA ane temanA sAdhuo pAse che. temAM Aje pharaka paDyo. pedA thayelI sevA karanArA celAnI IcchAe ADakatarI rIte potAno bhAga bhajavyo. tenAthI kahevAI gayuM. "kapIlA! IDaryApi ItyaM pi, he kapila! dharma tyAM paNa chene ahIM paNa che. atyAra sudhI TakI rahelI vicAronI pavitratA A asatya vacananA kAraNe kakaDabhUsa thaIne tuTI paDI. temaNe samyam darzana gumAvyuM. teja bhavamAM mokSane prApta karAvanAruM samyaga cAritra maricIe potAnI zarIra pratyenI kAramI AsaktinA kAraNe gumAvyuM to ziSya pratyenI kAramI AsaktinA kAraNe samyam darzana gumAvyuM. aneka bhavamAM bhramaNa karAvanAruM mithyAtva prApta karyuM. eTaluM ja nahi, paNa bhAvimAM jaina zAsananI sthApanA karanAro tIrthakarano A AtmA aneka bhavo sudhI mithyAmatano pravartAvanAro banyo. keTaluM kAtila che A mohanIya karma! te maricInA A prasaMgathI barAbara samajAya che. mohanIyakarmanA mukhya be bheda che. (1) darzana mohanIya karma. ane (2) cAritra mohanIya karma. peTA bhedo vicArIe to mohanIyakarmanA 28 bhedo thAya. tamam 41 hajAra karmanuM kamyuTara bhAga-2
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ pha) dazana bITanIya karma muMjhAve te mohanIya karma. daSTi, samajaNa, mAnyatA ke vicAronI bAbatamAM muMjhAve te darzana mohanIya karma. tenA traNa peTAbheda che. (1) mithyAtva mohanIya karma (2) mizra mohanIya karma. (3) samyakatva mohanIya suMdara majAnuM sapheda vastra paherIne kolasAnI vakhAramAM jatAM, te kALuM meza thaI gayuM. rasoDAnA masotAM karatAM ya vadhAre gaMdI hAlata tenI jaNAtI hatI. A vastra bhale hAla kALuMmeza jaNAtuM hoya paNa hakIkatamAM to te sapheda che. upara kALAza coMTavAthI te bhale hAla kALuM dekhAtuM hoya paNa aMdara to sapheda che. kALA mele tenI saphedAIne DhAMkI dIdhI che eTaluM ja, bAkI te sapheda nathI tema nahi. milathI kALAzathI malina thayeluM vastra jema masotAM jevuM gaMduM jaNAya che, tema ajJAnatAnA kAraNe rAga-dveSAdimAM ragadoLAto AtmA azuddha karma pudagalothI malina thAya che tyAre te mithyAtva mohanIya karmavALo gaNAya che. kALAeMza thayelAM te gaMdA kapaDAMne svaccha karavA mATe dhovAnuM jo zarU karIe, ane jyAre te aDadhuM dhovAyuM hoya, tenI kAMIka kALAza dUra thaI hoya ane haju ya keTalIka kALAza dUra thavAnI bAkI hoya tyAre jema te vastra ardhazuddha, aDadhuM svaccha ke aDadhuM dhovAyeluM kahevAya tema AtmA para lAgelAM mithyAtva mohanIya karmanA pudgalone jyAre AtmA aDadhAM zuddha kare tyAre te ardhazuddha, pudgalo mizra mohanIya tarIke oLakhAya che. dhIme dhIme dhovAI raheluM te masotuM ke kALuMmeza vastra jyAre saMpUrNa svaccha banI jAya, saMpUrNa mela rahita banI jAya, tema jyAre AtmA paNa mithyAtva mohanIya karmanA te azuddha pudgalone potAnI zuddhinA jore saMpUrNa svaccha | zuddha kare tyAre te zuddha thayelAM karmayugalo samyakatva mohanIya karma tarIke oLakhAya che. A traNa prakAranA karmonA udayanA kAraNe saMsAramAM rahelAM jIvonA svabhAvo paNa judA judA prakAranAM jaNAya che. (1) A saMsAramAM rahelAM moTAbhAganA jIvone mithyAtva mohanIya karmano udaya hovAthI temano svabhAva viparIta banI jAya che, eTale ke temane sAcuM zuddha dharmatattva satya rUpe jaNAtuM nathI. azuddha tattvane te dharma tarIke svIkAre che. zuddha paramAtmatattvane bhagavAna tarIke svIkAravAno InkAra karIne azuddhatattva pAchaLa pAgala bane che. AtmakalyANa karanAra sAcAM gurutattvane guru tarIke mAnavAnA vaDA pANInA w hoiisari ja. 2 bhAga-2
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ badale game tyAM AMTApherA karIne jIMdagI barabAda kare che ! kyAreka to potAnA jIvanamAM deva - guru ke dharma tattvane svIkAravAnI taiyArI ja batAvato nathI ! AvI viparIta paristhitine pedA karanAra mithyAtva mohanIya nAmanuM darzana mohanIya karma che. (2) saMsAramAM keTalAMka jIvo evAM hoya che ke jemane deva - guru ke dharma pratye ruci ke aruci, bemAMthI kAMI hotuM nathI ! jema nALiyerI dvIpamAM rahelAM mAnavoe nALiyera sivAya khAvAnI kAMIpaNa cIja kadI ya joI na hovAthI tene jayAre pUchavAmAM Ave che, bola bhAI ! tane anAjano khorAka bhAve ke nahi? to te zuM javAba Ape? "heM! anAja kone kahevAya? teno khorAka vaLI zuM? ame to kadI joyela nathI. tethI zI rIte kahIe ke bhAve ke nahi? amane to te khorAka pratye rAga paNa nathI ne dveSa paNa nathI. basa A ja rIte jinezvara paramAtmAe jaNAvela "tattvo pratye gamo ke aNagamo, eke ya na thavA denAra karma mizra mohanIya nAmanA darzana mohaniya karma tarIke oLakhAya che. (3) je vastuno mULabhUta svabhAva je hoya te tenAmAM rahe ja. te kyAre ya tenAthI chUTo na paDe. TUMka samaya mATe kadAca anya kAraNa AvatAM te svabhAva DhaMkAI jAya tevuM bane kharuM, paNa chevaTe to te svabhAva pragaTa thayA vinA prAyaH na rahe. je kapaDuM sapheda che, te bhale ne Aje kALAza pAmyuM, samaya jatAM, dhovAtAM dhovAtAM te pAchuM saphedAI pAmyA vinA na rahe. tema mithyAtvamohanIya karmanA daliko paNa AtmAnI vizuddhi vaDe dhovAIne jyAre zuddha bane che tyAre te sampatya mohanIya karma tarIke oLakhAya che. A sampatya mohanIya karmano udaya thAya tyAre AtmAne jinavacana pratye rUci jAge che. zraddhA pedA thAya che. A traNe prakAranA darzana mohanIyakarmamAM mithyAtva mohanIya karma sauthI vadhAre bhayaMkara gaNAya che. A mithyAtva mohanIyakarmanA udaye jIva mithyAtva pAme che. mithyAtva: je vastu jevI che te vastune tevI na mAnatA, viparIta mAnavI ke kahevI te mithyAtva. mithyAtva eTale UMdhI mAnyatA. jema pILIyo thayelo hoya, to sapheda zaMkha paNa pILo dekhAya. lIlA cazmA paheryA hoya to sUkuM ghAsa paNa lIluMchama dekhAya, tema mithyAtva pedA thayuM hoya to sAcuM paNa khoTuM jaNAya ane je khoTuM hoya te sAcuM jaNAya ! A mithyAtva paNa pAMca prakAranuM che. aaaaaaaa 43 ane karmanuM kamyuTara bhAga-2 )
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) Abhigrahika (2) anAbhigrahika (3) Abhinivezika (4) sAMzayika ane (5) anAbhogika. (1) AbhigrahikamithyAtvaH abhigraha=Agraha, kadAgraha, haThAgraha, durAgraha. tenAthI utpanna thayeluM mithyAtva te Abhigrahika mithyAtva. viparIta mAnyatAne kadAgrahapUrvaka sAcI mAne. vivekacalu to kyAranAyaDhaMkAI gayA hoya. potAnI pakaDelI mAnyatAne choDavAnI taiyArI kadI ya na hoya. potAnI kAramI pakkaDavALA dharmIomAM A mithyAtva hoI zake che, (2) anAbhigrahika mithyAtvaH "badhA dharmo sArA", "badhAnA bhagavAna chevaTe bhagavAna to che ja ne!" "badhA bhagavAna eka ja che, mAtra temanA nAma judA judA che", "jeNe saMsAra choDyo te badhA ya guru." "ApaNAthI to te badhA mahAna che ne, tethI cAhe te game tevA hoya, sI-paisA rAkhatA hoya ke na rAkhatA hoya, badhA guruo eka ja che." vagere vicAradhArAo anAbhigrahika mithyAtvanI pedAza che! uparokta vAta jarA ya yuktisaMgata jaNAtI nathI. badhAne sarakhAM zI rIte kahI zakAya? zuM jeTaluM pILuM hoya te badhuM sonuM mAnI zakAya kharA? sonuM ya pILuM che ne pIttaLa paNa pILuM che; baMneno sonA tarIkeno vyavahAra karavo koI ucita mAnaze? kAcanA TukaDA, paththaranA TukaDA ane hIrAne eka kahevA kayo jhaverI taiyAra thAya? zuM te ema kaheze kharo ke A badhA ya TUkaDA che to hIrA ja; paNa temanA nAma judA judA che !' jo hIrAmAM sArAsArano viveka karavo jarUrI hoya, jo sonuM - pittaLa vagere dhAtuomAM ya sArAsArano vicAra karato hoya to bhagavAna, guru ke dharmamAM kema nahi? badhI jagyAe badhAne eka sarakhA na mAnI zakAya. badhAne eka sarakhAM mAnavAmAM vizALatA, udAratA ke ApaNI mahAnatA nathI, paNa ApaNI vivekaThinatA pragaTa thAya che. eka strI hatI. teNe ekavAra potAnI ApabaDAI karavAnuM mana thayuM. pote kevI udAravRtti dharAve che, saMkucita mananI nathI paNa broDamAInDeDa che, te jaNAvavA ekavAra te bolavA lAgI, "are! emAM zuM thaI gayuM! duniyAnA tamAma puruSo mArA pati che! koI eka puruSane pati mAnavo tenA karatAM badhA puruSone samAna mAnavA, badhAne pati tarIke svIkAravA temAM mArA hRdayanI vizALatA ane udAratAM pragaTa thAya che. chevaTe puruSo to tamAma samAna ja chene? eka ja chene? to pachI zA mATe tamAma puruSone mAre pati tarIke na svIkAravA?" 2 bhAga-2
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ tame A strInI vAta svIkAravA taiyAra kharA? A strIne patnI nA kahevAya, kulaTA kahevAya. paNa patnI to te ja kahevAya ke jene eka ja pati hoya. mATe to te pativratA kahevAya che. jo aneka puruSone potAnA pati mAnanArI strIne kulaTA kahevAya to badhAne bhagavAna mAnanArAne, badhA bhagavAnane eka ja mAnanArAne zuM kahevAya? tethI badhA bhagavAna sarakhA, badhA dharma sarakhA, badhA gurusarakhA, AvuM na manAya, na bolAya. chatAM AvuM ja mAne - manAvaDAve che A anAbhigrahika mithyAtva. (3) Abhinivezika mithyAtvaH satya ane asatyane barobara jANavA chatAM , tamAma satyavAtone satya vAtotarIke svIkAravA chatAM yadurAgraha, kadAgraha ke haThAgrahanA kAraNe koI eka pakaDAI gayelI khoTI mAnyatAne pakaDI rAkhe, khoTuM che tevuM jANavA chatAM ya tene choDI na zake. koI choDAvavA mAMge to ya te vAta choDavAnI taiyArI ja na hoya. are ! samajavA mATenI paNa taiyArI na hoya. to temAM A mithyAtva kAraNa che. madhyastha buddhithI jo samajavA mAMge to saraLatAthI samajAI zake tevI vAta paNa te samajavA taiyAra na hoya. "mAruM te ja sAcuM" tevI tenI mAnyatA thaI gaI hoya. potAnI mAnyatA viruddha jo koI vicAre- bole ke Acare to tevI vyaktio gusse bharAI jatI hoya che, ane kyAreka to potAnI mAnyatAne na mAnanArA tarapha dhikkAra - tiraskAranI aganavarSA karavA lAgI jatI hoya che. jinamata, jinazAsananA badale potAnI vicAradhArAne ja te vyakti mahattva ApavA maMDe che. pariNAme potAnI mAnyatAne puSTa karavA jatAM te jinazAsanane bhayaMkara nukazAna pahoMcADavAnuM kAma karatI hoya che. paramAtmA mahAvIradevanA jamAI jamAlIne A Abhinivezika mithyAtva pedA thayuM hatuM. TUMkamAM, paramAtmAnI tamAma vAtone te te rUpe svIkAre paNa ekAda be vAtomAM potAnA kadAgrahanA kAraNe viparIta mAnanAra vyakti Abhinivezika mithyAtvavALI gaNAya. AvuM mithyAtva ApaNA jIvanamAM kadI paNa pravezI na jAya tenI barobara kALajI rAkhavI joIe. (4) sAMzayikamithyAtvaH paramAtmAnA vacanamAM zaMkA rahyA kare. bhagavAne mokSanI vAta to karI che paNa kharekhara mokSa haze kharo? zuM svarga haze! naraka haze? dhamastikAya - adharmAstikAya vagere zAstronI vAto satya rUpe haze ke nahi? AvI zaMkAo pedA karAve. 2 bhAga-2
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ koIne thAya ke rAtribhojana karavAthI zuM kharekhara narake javuM paDe? dharmanI ArAdhanA karavAthI zuM tenuM sAruM phaLa maLatuM ja haze? Ama, manamAM saMzaya saMdeha karAve te sAMzayika mithyAtva kahevAya. * saMzayAtmA vinazyati, zraddhAvAn labhate phalam / / zaMkAzIla svabhAvavALo AtmA vinAzane notare che, jyAre zraddhALu AtmA phaLane meLave che. zaMkAzIla buddhi dhaNIvAra kAryanuM viparIta phaLa lAve che, jyAre zraddhAsaMpanna buddhi bagaDelA kAryane paNa sudhArI detI hoya che. jijJAsA ane zaMkAmAM pharaka che. na jANatA hoIe te jANavA mATenI IcchA, tene svIkAravAnI tamannA te jijJAsA che. jyAre tene sAcuM jANavA maLaze tyAre tenI zraddhA vadhu majabUta ja thavAnI che. Ama zraddhAne majabUta karatI jijJAsA rUpa zaMkA khoTI nathI. paNa je zaMkA paramAtmAnA vacanamAM azraddhA pedA karAve che, te zaMkA sAMzayika mithyAtvanA gharanI bane che. tevI zaMkA kadI na karavI. zaMkAthI to saMsAra paNa nathI cAlato. pati-patnInA, gharAka vepArInA pitA - putranA jIvanamAM paNa paraspara vizvAsa joIe che. jayAM zaMkA praveza kare che, tyAM parasparano saMbaMdha bagaDyA vinA nathI raheto. tethI paramAtmA sAtheno nAto sadA TakAvI rAkhavA kyAre ya paramAtmAnA koIpaNa vacanamAM zaMkA na karavI. (5) anAbhogika mithyAtvaH deva - guru - dharma vagere tattvonI saMpUrNa ajJAnatA hovAnA kAraNe je mithyAtva hoya te anAbhogika mithyAtva kahevAya. ekendriya - vikalendriya vagere jIvone A mithyAtva hoya che. A avyakta mithyAtva che. A jIvone spaSTapaNe viparita buddhi hotI nathI. paNa sAcAmAM sAcA tarIkenI buddhi paNa temanAmAM nathI, te temanuM mithyAtva che. AnA 3 samayam kharekhara ajJAna ja bhayaMkara che. ajJAna ja badhA pAponuM mULa che. jIva kone kahevAya? tenI ja jene khabara nathI te zI rIte jIvonI rakSA karI zake? IndrabhUti gautama vagere brAhmaNone pahelA naMbaranuM Abhigrahika mithyAtva satAvatuM hovuM joIe. paramAtmA mahAvIradevanA aciMtya prabhAvathI temanuM te mithyAtva naSTa thayuM. paramAtmAnA prathama gaNadhara tarIke temane sthAna maLyuM. vartamAnakALanA kahevAtA ghaNA sudhArako bIjA naMbaranA mithyAtvathI pIDAtA hoya che. badhAne sAruM lagADavA "badhA dharmo sarakhA" nI vAto teo karatAM hoya che. vidvAna, buddhimAna, zAstrajJa, paMDita vagere rUpe oLakhAtAM mAnavone kyAreka A Abhinivezika nAmanuM trIjA naMbaranuM mithyAtva satAvatuM hoya che. teone potAnI ka aya 46 4 karmanuM kamyuTara bhAga-2 at pha
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhino, vidvatAno, zAsabodhano, mAnyatAno abhiniveza = kadAgraha hoya che. jANavA chatAM ya teo potAnI khoTI pakaDAI gayelI mAnyatAne choDI zakatA nathI. meM je vAta pakaDI che, te galata che, khoTI che, paNa have huM te vAta kevI rIte choDI dauM? meM mArI buddhithI, dalIlothI, vidvatAthI je asatya vAtane paNa satya tarIke siddha karI che. te mATe DhagalAbaMdha dAkhalA tathA dalIlo meM jagata sAme mUkyA che, are ! aneka zAstra pAThonA artho paNa mArI macaDIne pheravIne mArI mAnyatAne puSTa karavA duniyA sAme ThokI besADyA che, te have mArAthI zI rIte choDAya? jo huM mArI pakaDAI gayelI khoTI vAtane choDI dauM to mArA anuyAyIo ja, mArI vAtane mAnanArAo ja mAro tiraskAra karaze, mane pUrve ocho bodha hato tevI vAto karaze, mArA kAraNe mArA anuyAyIonAM mAthAM paNa zaramathI jhUkI jaze. duniyAmAM mArI paNa badanAmI thaze, loko mAro upahAsa karaze, tame to bolI bolIne pharI jAo cho, tevo pracAra karaze. mATe meM je khoTI vAta Aja dina sudhI rajU karI che, te mAre have sudhAravI nathI." upara pramANenI vicAraNA A abhinivezika mithyAtva pedA kare che. abhinivezika mithyAtvanuM saMmohana eTaluM to prabaLa hoya che ke svayaM tIrthakara paramAtmA paNa tene dUra nathI karI zakatA. zramaNa bhagavAna mahAvIra deva paNa potAnA saMsArIpaNe jamAI evA jamAlamunine sAcuM samajAvI nahotA zakyA. samajAvavAnI kSamatA paramAtmAmAM nahotI ema nahi, paNa jamAImAM ja A mithyAtva atyaMta tIvra kakSAnuM hatuM. prabaLa mithyAtvathI teo pIDAtA hatA. skUla - kolejamAM bhaNanArA, vijJAna ane bhUgoLanI vAto bhaNIne tenI tarapha AkarSaNa pedA karanArA vyaktione paramAtmAnI aneka vAtomAM saMzayo pedA thayA kare che. te saMzayo jijJAsAmAM pheravAIne zraddhArUpa pAmavAne badale, paramAtmAnAM vacano pratyenI azraddhA pedA karAvanArA bane che. AvA saMzayo dharAvanArA jIvo A cothA naMbaranA sAMzayika mithyAtvanA bhoga banelAM samajavA. jyAre kIDI maMkoDA vagerene anAbhogika mithyAtvavALA kahI zakAya. A pAMceya mithyAtva kharAba che. temAMthI eke ya mithyAtva IcchavA yogya nathI. mithyAtva mohanIya karmanA udayathI A mithyAtva AtmAmAM pedA thAya che. A mithyAtva mohanIya karma na baMdhAI jAya tenI paLe paLe kALajI rAkhavI jarUrI che. te mATe mithyAtva mohanIya karma baMdhAvAnAM kAraNo vicArI levA joIe. je jIvo tAraka devAdhideva tIrthaMkara paramAtmAnI niMdA kare che. temanA pratye phAdAra jhaga 47 karmanuM kamyuTara bhAga-2 3
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ duzmanAvaTa dhAraNa kare che, te A mithyAtva mohanIya karma bAMdhe che. gozAlAe to paramAtmAne zatru mAnIne temane khalAsa karavA tejovezyA choDI hatI. jemAlIe paNa paramAtmAnI Thera Thera niMdA karavAmAM jarI ya kamI nahotI rAkhI. - parama pitA paramAtmAnA zAsananA sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtonI paNa jeo niMdA kare che, zatrutA rAkhe che, temanI sAme paDe che, temano droha kare che, teo paNa mithyAtva mohanIya karma bAMdhe che. jaina sAdhu- sAdhvIo to nahAtA ya nathI. chI... chI...chI...!! kevA gaMdA che! kevAM melAM kapaDAM pahere che ! zarIramAMthI vAsa mAre che ! koNa jAya AvA melAM ghelAM sAdhuo pAse!! AvI rIte ajaino to niMdA karatA hoya che, paNa kyAreka to jaino paNa temAM sAtha purAvatAM hoya che! gurubhagavaMtonI AcAramaryAdA samajavAno prayatna karavo to dUra rahyo paNa nAhakanI TIkA-TIppaNI karIne thokabaMdha, mithyAtvamohanIya karma pedA karavAnA maravAnA dhaMdhA kare che! koNa samajAve temane? jinezvara paramAtmAnA derAsara, pratimA vagerenI niMdA, TIkA ke tiraskArapUrNa zabdo bolIne AzAtanA karanArA paNa mithyAtvamohanIya karmabAMdhe che. vartamAnakALamAM AvuM karanArAM ghaNAM jovA maLe che. paisA paththaramAM zuM nAMkho cho? pratimA to paththara che, paththara! tene zuM pUjavAnI? jo paththaranI gAya dUdha Ape to paththaranI mUrti mokSa Ape! mAnavane khavaDAvo pIvaDAvo ne? derAsaranA paththaramAM kema paisA kharco cho? vagere. AvuM vicArAya ke bolAya paNa nahi... bIjAne Avo upadeza paNa karI zakAya nahi. AvuM karanAra potAne to mokSathI dUra kare che, paNa sAthe sAthe bIjA ghaNA abUjha AtmAone paNa unmArge DhasaDI jaIne mithyAtvI banAvavAnuM ghora pAtaka kare che. saMsAranA sukhone asAra samajIne jeNe samagra saMsArano tyAga karI dIdho che, te munio saMsAra pratyenI Asakti vadhe tevo to upadeza Ape nahi. sAmenI vyaktine mokSa mArge caDhAvavAnA Azayane eka bAju mUkI daIne, saMsAra pratye tIvra Asakti pedA thAya tevo upadeza - preraNA karanArA paNa A mithyAtva mohanIya karma bAMdhe che. samyaga darzana, samyam jJAna, samyapha cAritra e mokSano mArga che. A mArgane dUSita karavAnuM kAma keTalAka loko karatA hoya che. vipazyanA vagere dhyAnanA nAme, ekAMta nizcayanayataraphanA jhokanA kAraNe, vyavahAra, kriyA vagere taraphanA aNagamAnA kAraNe AcAra mArgane uthalAvavAnA prayatno temanA dvArA jAye - ajANya thaI jatA hoya che. ratnatrayI rUpa mokSamArgane duSita karavAnA kAraNe teo mithyAtva mohanIya karma bAMdhatAM hoya che. I225 its: 2 bhAga-2
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ devadravyanuM bhakSaNa karanArA, devadravyano upayoga skUla koleja - haoNspiTala vageremAM ke anukaMpAmAM karanArA, tevA prakAranI vAto ke pracAra karanArA paNa mithyAtva mohanIya karma bAMdhe che. sAdhu - sAdhvI - zrAvaka - zrAvikA rUpa je zramaNa pradhAna caturvidha saMgha che, tenI avahelanA AzAtanA kadI na karAya. huM to mAruM dhAreluM ja karavAno. saMgha eTale koNa? saMdhanI aisI taisI. saMghane garaja hoya to lAkha vAra mArI pAse Ave, mane tenI koI paDI nathI... vagere vagere zabdo bhUlamAM ya bolAI ke vicArAI na jAya tenI kALajI rAkhavI. saMgha to paccIsamA tIrthakara jevo che. atyaMta pUjya che. temanI AzAtanA karanAro paNa mithyAtva mohanIya karma bAMdhe che. ApaNo AtmA jyAre sarva karmothI mukta banI jAya tyAre mokSa pAme che. tamAma duHkho, pApo - vAsanAo ane zarIrathI teno kAyama mATe chuTakAro thAya che. AvA mokSanI paNa AzAtanA- apalApa - niMdA karanArAo A karma bAMdhe che. mokSa to vaLI hoto haze? he molamAM khAvA-pIvA - paheravA - oDhavAnuM na hoya to tevA mokSamAM jaIne zuM kAma che? mokSamAM jo patnI -parivAra-pablIsITI maLatI na hoya to te mokSa mAre nathI joIto vagere vAkyo/vicAro paNa potAnA mokSa pratyenA AsurI bhAvane rajU kare che, je mithyAtva mohanIya karma baMdhAvyA vinA zI rIte rahI zake? vizvanA traNe kALanA, traNe lokonA tamAme tamAma padArthone ekI sAthe jANavAnI - jovAnI zakti kevaLajJAnI bhagavaMtomAM hoya che. teo sarvajJa kahevAya che. AvA sarvajJa bhagavaMtonI AzAtanA paNa mithyAtva mohanIya karma baMdhAve che! AvA sarvajJo koI hoya ja nahi. traNe kALanuM ekI sAthe thoDuM jANI zakAya ? A to badhA gapagoLA lAge che." vagere vicAravuM - bolavuM te sarvazapaNAnI AzAtanA che. paramAtmAe kahelI vAto gaNadhara bhagavaMtoe sUtromAM gUMthI lIdhI. tenA AdhAre pUrvanA mahApuruSoe paNa paramAtmAnI vAto sAthe virodha na Ave tevAM zAso racyAM. keTalAka loko A zAstronI paNa AzAtanA kare che. jANI joIne temAMnA keTalAka zabdo badalI de che. zabdono UMdho artha kare che. keTalA loko te sUtrono anAdara kare che. A badhI jinAgamanI AzAtanA mithyAtva mohanIya karma baMdhAve che. sanI paNa AzAtanA svapnamAM ya na thaI jAya tenI kALajI rAkhavAnI che. jema kugurune suguru na manAya, tema jeo suguru che, temane kuguru paNa na ja manAya, temane mithyAtvI kahevA, bhaktithI vahorAvavAnA badale anukaMpA mAnIne bhojanAdi Mitri ga-2
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApavuM, vaMdanAdi na karavA vagere paNa sugurunI AzAtanA che. tema karavAthI mithyAtva mohanIya karma baMdhAya che, te na bhUlavuM. vartamAna kALamAM jyAre kevaLajJAnI bhagavaMtono viraha che, tyAre huM kahuM te ja sAcuM, mArA karatAM viparIta je kahe te khoTuM, tevuM zI rIte kahI zakAya? sAcA-khoTAno nirNaya karanArano jyAre abhAva che, tyAre potAnI mAnyatA karatAM viparIta mAnanArane khoTAM mAnI levA, mithyAtvI mAnI levA, te zuM yogya gaNAya kharA? pote jene khoTA mAne che, te kevalInI draSTie sAcAM haze to potAno anaMta saMsAra nahi vadhe? bIjAne A rIte ADedhaDa mithyAtvI kahenArA pote ja zuM mithyAtva mohanIya nahi bAMdhatA hoya? hakIkatamAM to azaTha, pApabhIru, saMvijJa te te sAdhubhagavaMto pratye jarA ya aruci na thaI jAya tenI kALajI rAkhavI joIe. svapnamAM ya sAdhu bhagavaMtanI niMdA na thaI jAyatenI jAgRti rAkhavI. sAdhu bhagavaMta pratye gRhasthone dveSI banAvanAra vyakti potAnA AtmAnuM kalyANa karI zake, te saMbhavita jaNAtuM nathI. AvuM pApI kArya svapnAmAM paNa na thaI jAya tenuM dhyAna rAkhavuM. nahito jAte mithyAtvI banIne bIjA anekane mithyAtvI banAvavAnuM ghora pAtaka lAgyA vinA nahi rahe. unmArga dezanA ApavAthI paNa mithyAtva mohanIya karma baMdhAya che. paramAtmAnA vacanAnusAra ja dezanA ApavI joIe. te mATe UMDo zAstrAbhyAsa karavo joIe. utsarga apavAda, nizcaya-vyavahAra, jJAnanaya - kriyAnaya, sapanA, saptabhaMgI vagerenuM talasparzI jJAna meLavavuM joIe. jIvanamAM paNa AcAra mArgane draDha banAvavo joIe. jethI potAnuM jIvana sanmArgI banaze, bIjAone paNa sanmArgI banAvAze. ApaNe jANIe chIe ne ke pelA maricIe "kapilA ! Ihayapi, ItyaM pi'rUpa unmArgadezanA ApI to samakti hArI gayA, mithyAtvI banyA, mithyAtvamohanIya karma bAMdhyuM, potAno saMsAra vadhArI dIdho, are ! svayaM miththAmArganA pravartaka banyA. tethI unmArga dezanA na thaI jAya tenI kALajI rAkhavI. asamIkSatakAritA paNa mithyAtva mohanIya karma baMdhAve che. asamIkSitakAritA eTale vicAryA vinA kAma karavuM te. pote zuM vicAre che, zuM bole che? zuM kare che? tenuM bhAna potAne na hoya to kema cAle? uparokta rIte mithyAtva mohanIya karma baMdhAya che, te jANyA pachI, jIvanane evI rIte jIvavAno prayatna karavo joIe ke kyAreya A mithyAtva mohanIya karma baMdhAya nahi. jhAjhA 50 #jhAka karmanuM kamyuTara bhAga-2 )
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19) cAritra mohanIya ke cAritra eTale AcAramAM pavitratA arthAt sadAcAra. sadAcAranI bAbatamAM je karma mUMjhavaNa pedA karAve te cAritra mohanIya karma kahevAya. A karmano udaya thavAthI jIvananA sadAcAro jokhamamAM mukAya. tenI AbarUne ya klaMka lAge tevA vyavahAro tenAthI thaI jAya. sago dIkaro ke mitra paNa duzmana banI jAya tevuM vartana thaI jAya. . A cAritra mohanIya karmanA 25 peTAbhedo hovA chatAM temano mukhya be bhedomAM samAveza thaI jAya che. (1) kaSAya mohanIya karma ane (2) nokaSAya mohanIya karma. kaSAya mohanIya karma : kaSa eTale saMsAra, Aya eTale lAbha. jenAthI saMsAra vadhe, jenAthI saMsAranI yAtrA lAMbI thAya, jenAthI saMsAramAM ghaNo samaya rakhaDavuM paDe te kaSAya. AvA kaSAyo karAvavA dvArA AtmAmAM je khaLabhaLATa pedA kare te kaSAya mohanIya karma kahevAya. A kaSAyo cAra jAtanA che. (1) krodha, (2) mAna, (3) mAyA (4) lobha. (1) krodha : AMkho lAlaghUma thavI, hoTha thara thara kaMpavA, zarIra dhrujavuM, avAja moTo thaI javo, vagere krodhanA lakSaNo che. are ! gussAmAM AvIne koIne kAMI bolI javuM, te ja mAtra krodha nathI, paNa kSamA na rAkhavI, manamAM aruci pedA karavI, Aveza vyakta karavo, rIsa caDavI, manamAM akaLAI javuM ke samasamI javuM, dhikkAra ke tiraskAranI lAgaNI thavI, abolA levA vagere paNa krodhanA ja svarUpo che. AmAMnuM koIpaNa svarUpa ApaNane jayAre bA, bApujI, bhAI, bahena, putra, patnI ke pADozImAM jovA maLe tyAre ApaNane temanA pratye jarA ya durbhAva na thaI jAya te mATe vicAravuM ke Ano atyAre krodha mohanIya karmano udaya cAle che mATe te krodha kare che. bAkI to te AtmA atyaMta nirdoSa che. jayAre te karmano udaya puro thaze tyAre te mArA pratye sadUbhAva dAkhavavAno che, to pachI mAre tenA pratye zA mATe durbhAva karavo? tenA krodhane najaramAM lAvIne haiyAmAM vahetAM neha - prema - karuNA ke vAtsalyanA vaheNane zA mATe sUkavI devuM? nA! mAre tenA krodhane najaramAM lAvIne vaLato krodha nathI ja karavo. nahi to krodha karatI vakhate navuM krodha mohanIya karma mane baMdhAze. teno udaya thatAM bhaviSyamAM vaLI huM pharI krodha karI bezIza, ane jo A rIte krodhanI paraMparA cAlaze to mArA AtmAnuM kalyANa zI rIte thaze? mATe game tema thAya to ya mAre vaLato krodha to nathI ja karavo. jhAjhA pa1 rUjha karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMtu jyAre potAne krodha Ave tyAre evo vicAra nahi karavAno ke krodha mohanIya karmano udaya thayo mATe mane krodha Avyo. temAM huM zuM karuM ? huM to sAva nirdoSa chuM ! nA... potAnA krodhamAM AvuM nahi vicAravAnuM. paNa potAno avaLo puruSArtha najaramAM lAvavAno. vicAravAnuM ke, '"mAnavabhava prApta karIne mAre anAdikALanA krodhanA saMskArone nAza karavAnA che. krodha mohanIya karmano udaya ja na thAya te rIte jIvavAnuM che. chatAM ya jo udaya thaI jAya to tene niSphaLa banAvavAno mAre prayatna karavAno che, paNa dhikkAra che mane ke huM krodha mohanIyanA udayane khALI zakato nathI. tenuM damana ke zamana karI zakato nathI, mATe krodhI banI gayo chuM, paNa nA, have kSamAguNane vikasAvIne, udayamAM AvatAM krodha mohanIya karmane mAre niSphaLa banAvavAno prayatna karavAmAM pUratuM dhyAna ApavuM che.'' jo uparokta vicAraNAo karIne kSamA guNane keLavavAno prayatna thaze to tenA dvArA dhIme dhIme krodha dUra thayA vinA nahi rahe. * (2) mAna H ahaMkAra, akaDAI, prApta thayelI zakti - sattA ke saMpattinI rAI, potAnI jAtane bIjA karatAM caDiyAtI mAnavI, badhAne sAva halakA mAnavA vagere mAna kaSAyanA judA judA svarUpo che. uparokta koI paNa svarUpe ahaMkAranA nazAmAM cakacUra thayelI koI vyakti dekhAya to tenA pratye dhikkAra na karatAM karuNA ciMtavavI. bIcArA upara A mAna mohanIya karme kevo humalo karyo che ! A humalAmAMthI te UgarI jAya to sAruM, bhagavAna ene sanmati Apo. paNa potAne abhimAna jAge tyAre, ''mAna mohanIya karmanA udaye mane abhimAna thAya che, huM to nirdoSa chuM,' evuM nahi vicAravAnuM, paNa namratA nAmanA guNane keLavavA dvArA te mAna mohanIya karmanA udayane niSphaLa banAvavA prayatna karavAno che. (3) mAyA : kapaTa, daMbha, aMdara juduM ne bahAra juduM, sAmevALAne chetaravAnI vRtti, bIjAne ThagavuM vagere mAyAnA svarUpo che. mAyA mohanIya karmanA udaye jIvo uparokta svarUpavALI mAyAnA phaMdAmAM phasAIne mAyAvI bane che. temanA tevA mAyAvI jIvana joIne ya te AtmAo pratye tiraskAra na karatAM, tevuM jIvana temanI pAse jIvaDAvanAra je mAyA - mohanIya karma che, tenA pratye napharata keLavavI ane potAnA jIvanamAM tevI mAyA kadI ya sadhAI na jAya tenI kALajI rAkhavI. potAnA dvArA sadhAtI mAyAno kadI ya bacAva na karavo ke doSano Topalo mAyA - mohanIya karma para na nAMkhavo - paraMtu te mAyA - mohanIya karmane saraLatA vaDe niSphaLa karmanuM kampyuTara bhAga-2 naka RBI 52
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ banAvavAno prayatna karavo. (4) lobha lAlasA, lAlaca, Asakti, asaMtoSa, kaMjUsAI vagere lobhanA svarUpo che. atyaMta anAsakta evo AtmA lobha mohanIya karmanA udaye uparokta svarUpavALo banI jato dekhAya che. tethI saMsAramAM kyAMka, koIkanA jIvanamAM lobha dekhAya, paisA khAtara dIkaro bApa sAme kesa mAMDato dekhAya, bhAI bhAInuM khUna karato dekhAya to te vakhate A badhuM lobha mohanIya karmanuM kArastAna che, tema samajavuM. jo A lobha mohanIya karmano udaya Aje te vyakti pAse AvuM halakaTa kAma karAve che, to kAle mane paNa teno udaya thatAM, mArI pAse paNa te karma tenAthI ya halakuM kAma kema nahi karAve? mATe lAva, AjathI ja te lobha mohanIya karmane khatama karavAno puruSArtha AvyuM. anAsakti nAmanA guNane keLavavAno prayatna AdaruM. lobha mohanIya karmanA udaye lobhI banelA te AtmAo pratye karaNA ciMtavavA sAthe mArA AtmA paralobha mohanIyano udaya na thAya tenI kALajI lauM. udayamAM Ave to tene niSphaLa banAvavA prayatna karuM. ane e rIte anAsakta yogInuM jIvana jIvuM. naraka, tiryaMca, manuSya ane devagatimAM AtmA upara humalo karavA A cAreya kaSAya mohanIya kama samartha che. bhalabhalA AtmAo A humalAthI ThagAI javAnA kAraNe durgatinA rIjharvezana karAve che. mAtra mAnavagati ja evI che ke jemAM A humalAnI sAme vaLato humalo karavAnI viziSTa tAkAta prApta thAya che. te vaLato humalo karavA dvArA prAyaH mAtra mAnava jate te kaSAyone kAM to udayamAM AvatAM ja aTakAvI zake che, kAM to udayamAM AvI gayelAne niSphaLa banAvI zake che. jayAre A vAstavikatA che tyAre mAnavabhava pAmelAM ApaNe AjathI ja kaSAyo sAme vaLato humalo zarU karI devo joIe. sAmAnya rIte A krodha, mAna, mAyA, lobharUpa, cAra kaSAyo ochA-vattA aMzamAM tamAma saMsArI jIvone herAna karatAM hoya che. narakagatinA jIvomAM krodha vadhu pramANamAM jovA maLe totiryacomAM mAyA vadhAre hoya. devomAM lobha kaSAyajoradAra hoya to mAnavAmAM mAna kaSAyanI pradhAnatA hoya. vaLI dareka jIvomAM je krodha - mAna - mAyA - lobha hoya che, te eka sarakhA pramANamAM ke eka sarakhI tIvratAvALA hotA nathI. tIvratA, - maMdatAnA AdhAre A kaSAyonA cAra peTA bhedo paDe che. (1) anaMtAnubaMdhI (ra) apratyAkhyAnIya (3) pratyAkhyAnIya ane (4) saMjavalana. 1. anaMtAnubaMdhI kaSAya anaMtAbhavonI sAthe joDANa karAve eTale ke anaMtAbhavo saraka pa3 4 karmanuM kamyuTara bhAga-2 para
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAramAM rakhaDAvavAnI paristhiti je kaSAyo pedA karAve te anaMtAnubaMdhI kaSAya. A kaSAyo atyaMta tIvra hoya che. A tIvra kaSAya mithyAtva jIvomAM ja hoya che. bhale pachI koI mithyAtvI jIvomAM Avo kaSAya pragaTapaNe dekhAya ane ko'kamAM na paNa dekhAya, paNa nimitta maLatAM te pragaTa thayA vinA prAyaH raheto nathI. madArI moralI vagADe tyAre phaNAne DolAvato sApa kevo sohAmaNo lAge che ! zuM teTalA mAtrathI sApane krodhI na kahevAya ? eka kAMkarI mArI juo eTale khabara paDaze ke te sApa kevo bhayaMkara krodhI che ! DolatI avasthA ke sUtelI avasthAmAM bhale teno krodha pragaTapaNe na jaNAto hoya paNa kAMkarI vAgavA rUpa nimitta maLatAM pragaTa thayA vinA raheto nathI. basa ! AvI ja avasthA hoya che mithyAtvI jIvonI ! temanAmAM rahelo anaMtAnubaMdhI kaSAya jyAM sudhI zAMta paDelo hoya tyAM sudhI te prazAnta lAge. tenA jevo zAMta AtmA kadAca zodhyo paNa na jaDe. paNa jyAM nimitta maLe tyAM ja tenI hAlata sApa karatAM ya kadAca vadhAre bhUMDI hoya. A anaMtAnubaMdhI kaSAya jIvane narakagatimAM laI javA samartha bane che. te jIvanA hRdayamAM krodhanI Aga satata saLagatI rahe che, je vairanI gAMThamAM rUpAntara pAmatI hoya che. bhavobhava te vairanI paraMparA cAlu rahetI hoya che. vaLI sAthe raheluM peluM mithyAtva tenI kaSAyanI AgamAM peTrola chAMTavAnuM kAma karatuM hoya che. pariNAme A jIva sadA saLagato rahe che. A kaSAyonI hAjarImAM AtmA samyagdarzana pAmI zakato nathI. A kaSAya eka varSe paNa zAMta thato hoto nathI. varasonA varaso sudhI, kyAreka bhavonA bhavo sudhI paNa te potAno paraco batAvato rahe che ! (2) apratyAkhyAnIya kaSAya : jIvAtmAmAM jAma thayeluM mithyAtva mohanIya karma jyAre zAMta paDI jAya che, jIva mithyAtvI maTIne samakitI bane che, tyAre tene satAvatAM kaSAyo ghaNA badhA maMda paDI gayA hoya che. te have anaMtAnubaMdhI nathI kahevAtA paNa apratyAkhyAnIya ke apratyAkhyAnAvaraNa kaSAya tarIke oLakhAya che. jIvAtmA samyagdarzana pAmyo hovAthI deva - guru - dharma pratye tenI zraddhA vadhI che. jinavANInuM zravaNa kare che. tethI kaSAyo bhayaMkara che, te vAta tene samajAya che. te kaSAyone khatama karavAno ane kaSAyo jAge ja nahi te mATeno prayatna paNa kare che. chatAM paNa tene kaSAyo udayamAM to Ave ja che, paNa te pahelAMnA jeTalA tIvrapaNe nahi. vaLI te kaSAyo tene herAna kare to ya te lAMbA kALa sudhI TakI zakatAM nathI. bhavobhava sudhI veranI paraMparA calAvavA A kaSAyo samartha banatA nathI. bahu bahu to eka varSa STENVERTERTE Akaset 54 nA karmanuM kampyuTara bhAga-2 na
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhI A kaSAyo Take. paNa tyAra pachI to te aTakI jAya. A kaSAyonI hAjarImAM bhale mithyAtvano udaya na hoya paNa temanI bhayaMkaratA eTalI badhI che ke teo nAnuM paNa paccakkhANa karavA detA nathI. bAra vratamAMnA eka paNa vratano Adara karavA detA nathI. devalokanA devo paramAtmAnI dezanA sAMbhaLIne vrata - paracakhANa AdaravAnuM game teTaluM Icche to ya.teo koIpaNa vrata - paccakhANa AdarI zakatA nathI kAraNa ke temane temanA samagra bhava daramyAna A apratyAkhyAnIya kaSAyono udaya hoya che. mAtra mAnavo ane tiryaMco ja eTalA puNyazALI che ke A apratyAkhyAnIya kaSAyono kSayopazama karIne jIvanamAM nAnA - moTA paccakhANo AdaravA rUpa dezavirati (zrAvaka) jIvana pAmI zake che. paNa temAMnA tiryaMco to zrAvakapaNAthI AgaLa kyAreya vadhI zakatA nathI. anaMtAnubaMdhI kaSAyonI apekSAe bhale A kaSAyo maMda jaNAtA hoya paNa chatAMya hakIkatamAM to teo tIvra prakAranAM ja che. ane temanI te tIvratA ja temane nAnuM paNa paccakkhANa karatAM aTakAvavA samartha bane che. zreNika, kRSNa vagere paramAtmAne pAmyA pachI, viziSTa koTInI zraddhAnA svAmI banyA hatA, temanAmAM samakita jhaLahaLatuM hatuM, paNa teo vrata - paccakhANa karI zakyA nahotA. kAraNa ke anaMtAnubaMdhI kaSAyone zAMta karyA hovA chatAM A apratyAkhyAna kaSAyono temane nikAcita udaya hato. je temane zrAvaka banatA paNa aTakAvato hato to sAdhu banavAnI to vAta ja kyAM? (3) pratyAkhyAnIya kaSAya : A kaSAyo samakitI ke zrAvaka banatAM aTakAvatA nathI. pUrvanA kaSAyo karatAM teo maMda prakAranA che. samakitI AtmA paNa jyAre dezaviratidhara bane che, vrata - paccakkhANamAM joDAya che tyAre temanA te te kaSAyo vadhu maMda hoya che, tethI teo pratyAkhyAnAvaraNa ke pratyAkhyAnIya kaSAya tarIke oLakhAya che. sarva pAponA paccakakhANane pratyAkhyAna kahevAya. tene DhAMkanAra karma te pratyAkhyAnAvaraNa kaSAya karma. A karmanA udaye jIva sAdhu banI zakato nathI. ""saMsAra choDavA jevo che". mAnavA chatAM ya te choDI zakato nathI. A pratyAkhyAnIya kaSAya vadhumAM vadhu cAra mahinA sudhI rahI zake che. paNa tethI vadhAre nahi. jo tethI paNa vadhAre samaya sudhI te kaSAyaTakI jAya to te prAya: pratyAkhyAnIya maTIne apratyAkhyAnIya kaSAya banI jAya che. devo, nArako ane tamAma tiryaMcone A kaSAyono nikAcita udaya hoya che. teo mAthuM paTakIne marI jAya to ya A kaSAyonI cuMgAlamAMthI chaTakI zakatA nathI. pariNAme S liffilitiuikaom = = = = = bhAga-2
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ temane sAdhujIvana kadIya prApta thaI zakatuM nathI. (4) saMjavalana kaSAyaH sa = ISat , thoDuM. jvalana = bALanAra. cAritrane je zeDuM - thoDuM bALavAnuM kAma kare te kaSAyo saMjvalana kaSAya kahevAya. A kaSAyo pUrve jaNAvelA traNa prakAranA kaSAyo karatAM maMda hoya che. teo myagdarzanane ja AvavA de che, ema nahi samyaga cAritrane paNa AvavA de che. sAdhujIvanasvIkAravAmAM A kaSAyo jarAya aMtarAyabhUta banatA nathI. paraMtu vizuddhatara vAritra jIvana jIvavAmAM teo bAdhaka bane che. upasargo, pariSado Ave tyAre A kaSAyo kyAreka potAno bhAga bhajavI tAM jaNAya che. kyAreka ziSyo para krodha karAve che to kyAreka paDakAI gayeluM choDatAM baTakAve che. A kaSAyo vadhumAM vadhu paMdara divasa sudhI TakI zake che. 9mA- 10mA guNasthAnaka sudhInA Atmika vikAsane pAmelAM sAdhu - sAdhvIjIne paNa A kaSAyono udaya hoI :ke che. chatAM paNa kevaLajJAnI bhagavaMtanI dRSTie teo sAcA sAdhu ja gaNAya che. mAtra saMjavalana kaSAya karavA mAtrathI teo sAdhu tarIke maTI jatA nathI. vartamAnakALe to koI paNa AtmA viziSTa koTInI sAdhanA kare to vadhumAM vadhu sAtamA guNasthAnaka sudhIno ja Atmika vikAsa A bharatakSetramAM sAdhI zake che, tethI vadhAre nahi. AsAtamA guNasthAnaka sudhI rahelAM tamAma AtmAone saMjavalana kaSAyono udaya hoya che, tema zAstrakAro jaNAve che. tethI vartamAnakALe ko'ka sAdhumAM krodha to ko'kamAM ahaMkAra, kokamAM mAyA to 'kamAM lobha dekhAI jAya to teTalA mAtrathI temanI niMdA ke TIkA karavI nahi. temanA ratye arucibhAva ke tiraskAra karavo nahi. kAraNa ke saMjavalana kaSAyono udaya temane sAhajika che. teo udayamAM AvatAM te kaSAyone niSphaLa banAvavAno vAraMvAra prayatna karatAM hoya che. thaI jatAM kaSAyonuM gItArtha gurubhagavaMto pAse prAyazcitta karatAM hoya che. ane rIte potAnI sAdhanAne AgaLa dhapAvavAno prayatna karatAM hoya che. prazcAttApanA baLe teo kaSAyo karIne paNa kadAca tarI jaze paNa temanI niMdA - TIkA karanArAonI to bavA sivAyanI bIjI kaI paristhiti nirmANa thaI zake? hakIkatamAM roja ne roja savAra - sAMja pratikramaNa karavA dvArA udayamAM AvelA SAyone khamAvI devAnA che. zAMta pADI devAnA che. paNa jo kSamA mAMgavAnuM cukAI gayuM to zAstrakAro jaNAve che, ke dara paMdara divase pakikha pratikramaNa karavA pUrva to tuM badhAne khamAvI ja le. jethI tArA kaSAyo saMjavalana kakSAnA ja rahe. paNa tethI vadhu tIvra ## #######56 B ye karmanuM kamyuTara bhAga- 2
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ na bane. pratyAkhyAnIya na bane. kadAca pizna pahelAM khamAvavAnuM rahI gayuM to comAsI pratikramaNa pUrva to tuM veranuM visarjana karI ja leje. jo tema nahi kare to te kaSAyo pratyAkhyAnIya maTIne apratyAkhyAnIya kakSAmAM pahoMcavA lAgaze. kadAca comAsI pratikramaNa paNa na karyuM, badhAne na khamAvyA to chevaTe saMvatsarI pratikramaNa karavAnuM to na ja cUkIza. ane te pratikramaNa karatAM pUrve sarva jIvo sAthe aMtarathI kSamApanA karI leje. badhAne micchAmi dukkaDaM deje, thayelI bhUlavALAne udAratAthI mAphI Apaje, badhuM bhUlI jaje. tema karavAthI tArA kaSAyo anaMtAnubaMdhI kakSAnA nahi bane. pariNAme narakAdi durgatio tArA lamaNe nahi jhIMkAya. jo duHkho na gamatA hoya, durgati na khapatI hoya to moDAmAM moDA saMvatsarI pratikramaNa pUrve to sarva jIvo sAthe aMtaranA ya aMtarathI kSamApanA karI ja levI joIe.' A anaMtAnubaMdhI vagere cAra kaSAyonI tIvratAmaMdatAne samajavA karmagraMthamAM judI judI upamAo ApavAmAM AvelI che. (1) krodha : krodhano svabhAva taDaphaDa karIne TukaDA pADavAno hoya che. paraspara aMtara vadhAravAno hoya che. tethI tene rekhA (lITI) nA udAharaNathI samajAvela che. (A) anaMtAnubaMdhI krodha : parvata rekhA samAna. kyAreka koI parvatamAM phATa paDe, tirADa paDe, to te kyAre ya joDAtI nathI. tema mithyAtvI jIvono krodha zAMta thato nathI. bhavobhava sudhI A krodhanI tirADa yathAvata rahe che. A parvatamAM paDelI tirADa rUpI rekhA jevo anaMtAnubaMdhI krodha samajavo. (B) apratyAkhyAnIya krodha : jamInamAM paDelI rekhA samAna. kyAreka pRthvImAM phATa paDe che. te jaldI purAtI nathI. dhULa, kacaro, patharA vagere jema jema temAM bharAtAM jAya, tema tema e purAtI jAya che. tema samakitIno krodha eka varSe paNa zAMta paDI jAya che, te A pRthvInI phATa rUpa rekhA samAna apratyAkhyAnIya kahevAya, (C) pratyAkhyAnIya krodha : retImAM paDelI rekhA samAna. jema dhULamAM, mATImAM lITI dorIe to te tarata bhUMsAtI nathI paNa pavana Ave ke pANI naMkhAya to te rekhA purAI jAya che. tema zrAvaka - zrAvikAono A pratyAkhyAnIya krodha vadhumAM vadhu cAra mahinAmAM zAMta thaI jAya che. (D) saMjvalana krodha : pANImAM dorelI rekhA samAna, jema pANImAM lAkaDI ke anya koI vastuthI lITI doravAmAM Ave to te tarata bhUMsAI jAya che, pANImAM maLI jAya che, tema sAdhu - sAdhvIone nimitta maLatAM kyAreka Best 57 karmanuM kampyuTara bhAga-2 Medistis
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ krodha utpannato thAya che, paNa te A pANInI rekhAnI jema tarata zAMta paNa thaI jAya che. A saMjvalana krodha kahevAya che, je 15 divasathI vadhu Takato nathI. mAnaH mAna eTale ahaMkAra je name nahi vaLe nahi te. (A) anaMtAnubaMdhI mAna : paththaranA thAMbhalA jevo zuM paththarano thAMbhalo kadI ya name kharo ? kyAreya jhUkI zake? nA, evI ja rIte mithyAdaSTijIvono garva kyAreya dUra na thAya. e name nahi. potAnA kadAgrahane choDe ja nahi. (B) apratyAkhyAnIya mAnaH hADakA jevo. hADakA ghaNA majabUta hoya. jaldIthI vaLe ja nahi. tene vALavA khUba mahenata karavI paDe. ghaNI mAliza vagerene kAraNe varase divase to thoDA ghaNA hADakA name - vaLe. tenA jevo A apratyAkhyAnIya mAna kaSAya che. vratarahita samakitI AtmAnuM abhimAna saraLatAthI dUra na thAya. te jaldI namra na banI zake. tene vinayI banAvavA ghaNI mahenata karavI paDe. (C) pratyAkhyAnIya mAna : lAkaDAnA thAMbhalA jevo lAkaDAno thAMbhalo bhale sahelAIthI nA vaLato hoya to ya te hADakA jeTalo to majabUta nathI ja, prayatna karatAM te vaLI paNa jAya. te rIte zrAvaka -- zrAvikAonuM abhimAna ghaNA prayatno pachI dUra thAya. teo jaldI jhUke nahi. lAkaDAM jevA akkaDa hoya. (D) saMjvalana mAnaH netaranI soTI jevo netaranI soTI hAthamAM letAMnI sAthe vaLI jAya. tene vALavA khAsa kAMImahenata na karavI paDe. te rIte A saMjavalana mAnavALA sAdhu - sAdhvIjIone samajAvavA bahu mahenata na karavI paDe. bahu saraLatAthI teo potAno Agraha choDI zake. jaldIthI teo namra banI zake. mAyA: vakratA, vAMkAI, ADAI. (A) anaMtAnubaMdhI mAyA: vAMsanA mULa jevI. vAMsanuM ghaTTa baneluM mULa eTaluM badhuM sakhta hoya che ke AgamAM bALo to ya baLe nahi. vaLavAnI to vAta ja kyAM rahI? enI vakratA dUra thatI nathI. evI rIte mithyAtvI jIvonA hRdayanI vAMkAI lAkho upAyo karavA chatAM paNa dUra thatI nathI. (B) apratyAkhyAnI mAyA : gheTAnA ziMgaDA jevI gheTAMnA ziMgaDA vAMkAcUMkA hoya che. tene sIdhAM karavA ghaNAM muzkela che. chatAM ghaNAM prayatno pachI te sIdhAM thaI paNa zake che. tema aviratidhara samakitI AtmAnA hRdayanI rUagajhAjhA 58 BRS karmanuM kamyuTara bhAga-2 rada
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuTIlatAM paNa ghaNA prayatno bAda dUra thaI zake che. (C) pratyAkhyAnIya mAyAH gomUtrikA jevI. gAya rastA para cAlatAM cAlatAM mUtare to e mUtradhArA rastA para vAMkIcUMkI paDe che. te gomUtrikA kahevAya che. pavana AvatAM te sukAI jAya che. tema vratadhArI zrAvakAdinI hRdayanI vakratA paNa A gomUtrikA jevI hoya che, je thoDAka prayatno karavAthI dUra thaI jAya che. | (D) saMjavalana mAyA: vAMsanI chAla jevI. vAMsa bhalene game teTalo vAMko hoya. paNa tenI je chAla utAravAmAM Ave te sahelAIthI sIdhI thaI jAya che. tema sAdhu - sAdhvInA haiyAmAM karmodaye vAMkAI pedA thAya to paNa te khUba saraLatAthI dUra thaI zake che. lobhaH saMgraha karavAnI vRtti. (A) anaMtAnubaMdhI lobhaH kiramajIno (pAkA) raMga jevo kiramajIno raMga khUba pAko hoya. kapaDuM phATI jAya paNa raMga na jAya. mithyAdRSTi jIvono lobha Avo hoya che. game teTalI mahenata karavA chatAM ya dUra thavo muzkela. lobhavRtti ochI na thAya. (B) apratyAkhyAnIya lobha : baLadagADAMnA paiDAMnI kALI maLI jevo baLadagADAnuM paiDuM joyuM che ne? temAMthI kALI maLI nIkaLe che. jo kapaDA para coTe to jAma thaI jAya. khUba prayatno kare tyAre mAMDa mAMDa dUra thAya. vratarahita samakitI jIvono lobha Avo hoya che, je prayatna karatAM varase dahADo dUra thAya che. (C) pratyAkhyAnIya lobha : aMjananA raMga jevo AMkhamAM aMjana (meMza) AMjavAmAM Ave che te kevI kALI hoya che. kapaDAM para jo tenA DAgha lAgI jAya to thoDI mahenata karIne dhovAthI te dUra thaI zake che. tema vratadhArI zrAvakano lobha paNa thoDoka upadeza devAthI dUra thaI zake che. (D) saMjvalana lobha: haLadaranA raMga jevo. haLadarano raMga to ghaNo kAco hoya che. taDakAmAM to tarata ja UDavA mAMDe che. dUra thaI jAya che. tema sAdhu - sAdhvIno lobha paNa ghaNo alpa hoya che. jJAna rUpI sUryanA taDakAthI te jaldIthI dUra thaI jAya che. sAmAnya rIte anaMtAnubaMdhI kaSAyanI hAjarImAM narakagatinuM AyuSya baMdhAya che. apratyAkhyAnIya kaSAyanI hAjarImAM tiryaMcagatinuM AyuSya baMdhAya che. pratyAkhyAnIya kaSAyanI hAjarImAM manuSyagatinuM AyuSya baMdhAya che. ane saMjavalana kaSAyanI hAjarImAM devagatinuM AyuSya baMdhAya che. jasada 59 karmanuM kamyuTara bhAga-re News I bhAga-2 iki
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vAta vyavahAranayanI apekSAe kahevAmAM AvI che. mithyAtvI jIvo anaMtAnubaMdhI kaSAyavALA hoya che. chatAM ya ugra tapasyA vagere karIne akAmanirjarAnA mAdhyame teo devagatimAM paNa jAya che. samakitI ke zrAvakane anukrame apratyAkhyAnIya ane pratyAkhyAna kaSAyano udaya hoya che, chatAM ya teo te vakhate devalokanuM AyuSya bAMdhe che. samakitI devIne sadAya apratyAkhyAnAvaraNa kaSAyano udaya hovA chatAM teo manuSyagatimAM utpanna thAya che. TUMkamAM samakitI nArako ane devo manuSyagati pAme che to samakitI manuSyo ane tiryaMco devagatinuM AyuSya bAMdhe che. tethI kayA nayathI kaI vAta kahevAmAM AvI che, tenI samajaNa meLavavI jarUrI che. nayo aneka jAtanA che. nizcaya naya ane vyavahAra naya. jJAnanaya ane kriyAnaya. dravyAstika naya ane paryAyAstika naya vagere. - saMjvalana kaSAya 15 divasathI vadhAre na rahe vagere paNa vyavahAranayanA mate samajavAnuM che. pelA bAhubalIjI! moTA bhAI bharata sAthe bhayaMkara yuddha khelAyuM. bhAIne mAravA muThThI ugAmI. paNa tarata ja vicAra Avyo. huM paramAtmA RSabhadevano putra ! mane A zobhe? bhagavAnano putra zuM sagA bhAIne mAre? nA... nA.... mArAthI nA marAya. paNa meM muThThI ugAmI tenuM zuM? kSatriya bacco upADelI muddIne vyarthana javAde. to zuM karuM? lAva! te muThThIthI mArA mAthAnA vALano loca karI dauM." ane bAhubalIjIe bhAIne mAravA ugAmelI muThThIthI loca karI dIdho. sAdhu banI gayA. temane khabara hatI ke temanAthI nAnA 98 bhAIo temanI pahelAM bhagavAna pAse sAdhu banI gayA che. kevaLajJAna pAmI gayA che. tethI temaNe vicAryuM ke, "jo huM hamaNAM bhagavAna pAse jaIza to mAre mArAthI nAnA te 98 kevalIbhAI munione vaMdana karavA paDaze. huM moTo chuM, nAnAne vaMdana zA mATe karuM? nA mArAthI te na bane. tethI have ahIM ja Ubho rahIne sAdhanA karuM. kevaLajJAna pAmuM. pachI bhagavAna pAse jAuM. huM kevalI banyA pachI jaIza to mAre vaMdana karavAnuM nahi rahe kAraNa ke kevalIe kevalIne vaMdana karavAnuM hotuM nathI." teo yuddhabhUmimAM ja kAussaga dhyAne UbhA rahyA. sthira rahyA. vela vIMTaLAI vaLI. pakSIoe dADhI-mAthAnA vALamAM mALA bAMdhyA. ghora sAdhanA karI. paNa kevaLajJAna sAkAra 60 dasa karmanuM kamyuTara bhAga-2 mAM
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ maLatuM nathI. kAraNa ke "huM moTo bhAI chuM, nAnA bhAIone vaMdana kema karuM?" abhimAna ADe Ave che. eka varSa vItI gayuM. paramAtmAnA sUcanathI bahena sAdhvIo brAhmI ane suMdarIe AvIne "vIrA morA gaja thakI heThA Utaro" kahyuM tyAre teo camakyA. huM hAthI upara kyAM beTho chuM ke jethI sAdhvIo nIce UtaravAnuM kahe che! sAdhvIo khoTuM to kahe ja nahi. to hAthI kyAM che? tarata khyAla Avyo ke baheno abhimAna rUpI hAthInI vAta kare che. ararara! dhikkAra che mane ! huM abhimAna rUpI hAthI upara mastIthI beTho chuM ne kevaLajJAnanI IcchA karuM chuM. huM moTo chuM to zuM thaI gayuM? mArA bhAIo nAnA hovA chatAM ya hakIkatamAM jJAnAdi guNothI moTA che. lAva! jaldI jaIne temane vaMdanA karuM, ahaMkAra dUra karIne jyAM paga upADyo tyAM ja jANe ke ghaNA samayathI AMTA mAratuM kevaLajJAna temane prApta thaI gayuM. kevaLajJAnane aTakAvavAnI tAkAta A ahaMkAramAM hatI. mATe to apekSAe kAma karatAM ya ahaMkArane vadhu khataranAka kahevAmAM Avyo che. ahaMkAra patananI pAIloTakAra kahevAya che. sAdhune mAna (ahaMkAra) kaSAya hoya to ya te saMjavalana prakArano. te sivAyano anya nahi. saMjavalana kaSAyanI samayamaryAdA to 15 divasanI jaNAvI che. bAhubalImuni to mAnakaSAyanA hAthI upara eka varSa sudhI savAra rahyA to zuM temanuM sAdhupaNuM cAlyuM gayuM? nA... A kaSAyonI samayamaryAdA vyavahAranayathI kahevAmAM AvI che, tema mAnIne samAdhAna karavuM athavA to 16 kaSAyonA paNa cAra-cAra bheda gaNIne 64 kaSAyo mAnavA. pachI virodha nahi rahe. anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnIya, pratyAkhyAnIya, saMjvalana, e cAra prakAranA krodha, mAna, mAyA, lobha gaNatAM je 16 kaSAyo thayA, te dareka paNa tIvratA - maMdatAnA AdhAre cAra - cAra prakAranA gaNIe tyAre 64 kaSAyo thAya. hakIkatamAM je kaSAya anaMtAnubaMdhI che, te atizayatIvra hoya to anaMtAnubaMdhInA gharano anaMtAnubaMdhI samajavo. ocho tIvra hoya to anaMtAnubaMdhInA gharano apratyAkhyAnIya samajavo. maMda hoya to anaMtAnubaMdhInA gharano pratyAkhyAnIya samajavo. vadhAre maMda hoya to anaMtAnubaMdhInA gharano saMjvalana samajavo. te ja rIte apratyAkhyAnInA gharanA cAra kaSAya samajavA. pratyAkhyAnInA gharanA cAra kaSAya samajavA. saMjavalananA dharanA paNa cAra kaSAya samajavA. Ama 16 kaSAya thayA. te darekanA krodha, mAna, mAyA, lobha; gaNatAM 64 thAya. A apekSAe bAhubalIjInA kaSAyane saMjavalananA gharano anaMtAnubaMdhI mAnI 37 38 39 61 ke karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakAya. saMjavalananA gharano hato, mATe sAdhupaNuM TakyuM. anaMtAnubaMdhI jevo hato mATe eka varSa rahyo. te ja rIte je mithyAtvI jIvo anaMtAnubaMdhInI hAjarImAM devagatinuM AyuSya bAMdhe temana anaMtAnubaMdhInA gharano saMjavalana kaSAya mAnavo. mithyAtvanA kAraNe anaMtAnubaMdhInA gharano kaSAya. ane saMjavalana hovAthI devagatinuM AyuSya. te ja rIte samakitI devo - nArakone apratyAkhyAnIyanA gharanA pratyAkhyAnIya kaSAya samajavA, tethI teo manuSya AyuSya bAMdhI zake. samakitI - zrAvaka tiryaMca manuSyone apratyAkhyAnIya ke pratyAkhyAnIyanA gharanA saMjavalana kaSAyo samajavA. tethI teonuM apratyAkhyAnIya kaSAyapaNuM dezavirati na AvavA de ke teonuM pratyAkhyAnIya kaSAyapaNuM sAdhujIvananA AvavAde; paNa te baMnemAM raheluM saMjavalanapaNuM devagatinuM AyuSya baMdhAvI zake. kaSAyothI thatuM bhayaMkara nukasAna vAraMvAra saMsAramAM bhavo levaDAvavAnuM kArya A kaSAyo kare che. dazavaikAlika sUtramAM jaNAvyuM che ke, koho amANo a aNiggahiA, mAyA a loho a pavaDDhamANA / cattAri ee kasiNA kasAyA, siJcanti mUlAI puNNabbhavassa // vRkSanA mULiyAne jo vAraMvAra pANI siMcavAmAM Ave to te vRkSa nAza pAme kharA? nahi zAMta karAyelAM krodha ane abhimAna, vadhatA jatAM mAyA ane lobha; A cAre kaSAyo satata punarbhava (saMsAra) nAmanA vRkSanA mULiyAne sIMcavAnuM kArya kare che. zI rIte jIvano saMsAra nAza pAme? zI rIte mokSa prApta thAya? jayAM sudhI kaSAyonuM sevana cAlu rahe tyAM sudhI navA navA bhavo karavA paDe tevA karmo paNa baMdhAyA kare che. je jIva saMsAranA duHkhothI trAsI gayo hoya, pApothI kaMTALI gayo hoya, mokSa meLavavA jhaMkhato hoya teNe A kaSAyone khatama karavA mATe joradAra puruSArtha Adaravo joIe. pelA lakSmaNAsAdhvIjI ! IryAsamitino upayoga na rahyo ne cakalA - cakalInuM maithuna jovAI gayuM. na karavA jevo vicAra bhagavAna mATe temane AvI gayo. duHkha paNa thayuM. paNa prAyazcitta karatI vakhate mAyA karI. bIjAnA nAme pUchyuM. A mAyAe temano saMsAra 80 covIsI vadhArI dIdho. zeSa AkhI jiMdagI tapa karyo to ya te pApanI zuddhi temanI thaI nahi. sarakAranA 62 karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ mallinAtha bhagavAne pUrvanA bhavamAM mAyA karI to temane tIrthaMkara tarIkenA bhavamAM paNa strIno avatAra levo paDyo. anaMtakALe thanAruM eka Azcarya banI gayuM. temaNe karelI mAyAe kudaratI vyavasthAne paNa UthalAvI dIdhI. tIrthaMkaranA AtmAne paNa na choDyA. A jANIne mAyAthI hajAra yojana dUra rahevuM joIe. lobha doSa to sauthI bhayaMkara che, badhA doSono te bApa che. badhA vyasanone lAvanAra te rAjamArga che. lobhano dAsa bananAro mANasa kSaNabhara paNa sukha zI rIte pAmI zake ? lobhI mANasa potAnA lobhanA kAraNe paiso meLavavA rAta - dina ujAgarA kare. deza - videza rakhaDe. sagA bApa sAme korTamAM kesa mAMDe. bhAI bhAInuM khUna karavA taiyAra thAya. jema jema paiso Avato jAya tema tema lobhI jIvanI aMtRpti paNa vadhatI jAya. vadhu ne vadhu prApta karavAnI tene IcchA thAya. je maLyuM hoya te tene sadA ochuM ja lAge. temAMthI jarApaNa ochuM na thaI jAya tenI ciMtA paNa tene satata rahyA kare. prApta thayelI vastuo pratye kAramI mUrchA pedA thAya, A mamatva tene durgatimAM laI gayA vinA prAyaH na rahe. jANIe chIe ne pelA mammaNa zeThane ! kevo te lobhI hato ! tela - coLA khAIne jIvana calAvato. zreNika rAjA karatAM paNa vadhAre saMpatti tenI pAse hatI. paNa lobhanA kAraNe na te dAna daI zakyo, na jAte bhogavI zakyo. chelle badhuM ahIMja mUkIne sAtamI narake ravAnA thayo ! badhA pApo lobha dvArA jIvanamAM praveze che mATe to lobhane pApono bApa kahevAmAM Avyo che. 12 varSa sudhI kAzImAM rahIne, 14 vidyAmAM pAragAmI banIne AvelA prakAMDa vidvAna paMDitajIne savAla pUchavAmAM Avyo; paMDitajI ! kaho to kharA ke pApano bApa koNa ? paMDitajI to prazna sAMbhaLIne vicAramAM paDI gayA. manomana badhAM zAstro uthalAvI gayA. paNa AvuM to temaNe kyAM ya bhaNAvavAmAM AvyuM nahotuM. temane lAgyuM ke, mAruM bhaNeluM adhUruM gaNAya. mane Ano javAba paNa nA AvaDe to huM vidvAna zAno ? kAMI vAMdho nahi. pharI kAzI jAuM. bAkI raheluM vadhuM jJAna meLavIne AvuM. ane paMDitajI UpaDyA kAzI tarapha. rastAmAM vezyAnuM ghara AvyuM. mArgamAM jaIne, teNe paMDitajIne ghare padhAravA AmaMtraNa ApyuM. jamyA vinA AgaLa na javA vinaMtI karI. paMDitajI to garama thaI gayA.... ''are ! hoya ! huM brAhmaNa thaIne zuM vezyAnA ghare 3 63 9 karmanuM kampyuTara bhAga-2 STO
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ jamuM! nA, e kadI ya na bane." vezyA: "paMDitajI ! vicAramAM zuM paDI gayA? mArA jevI rAMka upara kRpA karo. huM Apane 100 sonAmahorodakSiNAmAM ApIza. vaLI Apane priya evuM lADavAnuM bhojana che. padhAro...... padhAro..... bhUdeva ! preme padhAro." ane paMDitajInuM mana lalacAI gayuM. "cAlone atyAre to khAI laIe. sonAmahora paNa laIe, pachI gaMgAmAM snAna karIne pApa dhoI daIzuM." paMDitajI vezyAnA ghare jaIne jamavA beThA. managamatuM bhojana pIrasANuM. paMDitajI jamavA lAgyA. tyAM adhavacce... vezyA: "paMDitajI! mArA hAthe eka nAno lADa to khAo ! paMDitajI (gussAmAM) : "are vezyAno sparza kema thAya? ane vezyAnA hAthe khAvuM eTale...!" vezyA: "paMDitajI! bIjI ra00 sonAmahoro ApIza. mArA hAthe Apa jevA bhUdeva jo khAze to mAre pApI jIvana paNa pavitra banI jaze." ane paMDitajI lobhAyA. Doka AgaLa karI moTuM kholyuM.... vezyAe nAno lADu temanA moDhAmAM padharAvI dIdho !!! lobhamAM ne lobhamAM paMDitajIe to Aje akarAMtiyA banIne lADavA khAdhA. rAtre jaMgala jatI vakhate vezyAe kahyuM, "paMDitajI! tame gAma bahAra jaMgala jAo cho to sAthe A daravAjAmAM paDeluM kUtarAnuM maDaduM paNa laI jAone! tyAM gaMgAnadImAM padharAvI dejo." paMDitajI pAchA garama thaI gayA. "are ! huM brAhmaNa ! ane kUtarAnuM maDaduM UMcake? kadApi e na bane." tyAM vezyA: "paMDitajI, 500 sonAmahora ApIza. mAruM ATaluM kAma karo ne ! atyAre aMdhAruM che. koIne khabara paNa nahi paDe!!" ane paMDitajI kUtarAnuM maDaduM laIne pahoMcyA jaMgalamAM. jyAre pAchA pharIne temaNe vezyA pAse sonAmahoro mAMgI tyAre vezyAe kahyuM, " "paMDitajI ! zenI sonAmahoro ne zenI vAta sAMbhaLo ! tamAre kAzI bhaNavA pharI javAnI jarAya jarUra nathI. huM tamane sonAmahoronA badale pelA savAlano javAba ApI dauM. barobara kAna daIne sAMbhaLo. pApano bApa che lobha !" "kema paMDitajI ! mAro javAba barobara che ne? brAhmaNa thaIne ya vezyAnA ghare AvyA, vezyAnuM bhojana khAdhuM, vezyAnA hAthe khAdhuM ane kUtarAnuM maDaduM UMcakyuM. kayA kAraNothI ? lobhanA ja kAraNe ne? mATe badhA pApono bApa lobha che. samajI gayA !!!" + 9 64 karmanuM kamyuTara bhAga-2 == = ==== == = = == == = = = = Activitwistrative
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) nIkapAya gohanIya mAM kaSAyanA bhAI che nokaSAya. ghaNI vAra teo kapAya jevA banI jAya che. kaSAyone kheMcI lAvavAnuM kAma paNa teo kare che. kaSAyo jeTaluM, kyAreka to kaSAyo karatAM paNa vadhAre nukasAna A nokaSAyo kare che. kaSAyo bhayaMkara che, te vAta manamAM beThelI hovAthI kaSAyothI bacavAno prayatna paNa ApaNe karIe chIe paNa nokaSAyonI bhayaMkaratA samajAI na hovAthI tenAthI bacavAno prayatna paNa ghaNIvAra ApaNAthI thato nathI. are ! ghaNIvAra to ApaNe sAme cAlIne tene AvavAnuM AmaMtraNa ApIe chIe. nagaramAM lUMTaphATa karIne, puSkaLa jhaverAta lUMTIne coro nAsyA. polIso temanI pAchaLa paDyA che. polIsone khUba dUra rAkhIne teo AgaLa nIkaLI gayA. rastAmAM - thAka lAgatAM - jhADa nIce ArAma karavA beThA. bhUkha paNa lAgI hatI. pAse rahelo nAsto karavA lAgyA. te vakhate sAmethI koI be vaTemArga paNa AvatA hatA. teo paNa bhUkhyA - thAkyA hovAthI coronI pAse ja jamavA beThA. paraspara vArtAlApa karatAM karatAM teo bhojana karatA hatA. eTalAmAM to pharIthI polIsa tyAM ja AvI. lUMTAyeluM jhaverAta coro pAsethI maLI AvyuM. eka pachI eka badhAnA hAtha - pagamAM beDIo naMkhAvA lAgI. pelA be vaTemArgue potAnI nirdoSatA sAbita karavAno prayatna karyo, "ame vaTemArga chIe. ame cora nathI. ame sAmenA rastethI AvatA hatA. bhUkha lAgI eTale AmanI sAthe jamavA beThA eTaluM ja, bAkI ame to temane oLakhatA paNa nathI. ame kyAreya, kyAM ya, corI karI nathI." juo ! sAMbhaLo! tamArI vAta sAMbhaLI, paNa ame e badhuM kAMI na samajIe. tame atyAre to A coro sAthe jamatA hatA, te vAta sAcIne? corano bhAI ghaMTIcora. zuM khAtarI ke tame temanA maLatiyA nahi hoM. tame jo nirdoSa hatA, to zA mATe coronI dostI karI? je sajA corone thaze, te tamane paNa thaze. coronI dostI nuM phaLa tame paNa cAkhI lo." A pramANe kahIne temanA hAtha - pagamAM paNa beDIo naMkhAI gaI. sainikoe badhAne jelamAM pUrI dIdhA. aata 65 karmanuM kamyuTara bhAga-2 -
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ jema vaTemArgu nirdoSa hovA chatAM ya coronI sAthe saMbaMdha bAMdhavAnA kAraNe temanI paNa cora jevI hAlata thaI. tema nokaSAyo eTalA badhA khataranAka na hovA chatAM ya kaSAyonI sAthe saMbaMdha bAMdhatA hovAthI, kaSAyone kheMcIne lAvatA hovAthI khUba ja bhayaMkara che. temanAthI paNa jeTalA bane teTalA dUra rahevuM joIe. A nokaSAyone pedA kare che nokaSAya mohanIya karma. nokaSAyo nava hovAthI nokaSAya mohanIya karma paNa nava prakAranuM che. temAMnA pahelAM cha nokaSAyo 'hAsyAdiSaTka' tarIke tathA chellA traNa nokaSAyo 'traNa veda' tarIke prasiddha che. cha (1) hAsya mohanIya karma : A karmanA udaye jIvane nimitta maLe ke na maLe topaNa hasavuM Ave che. ApaNe A duniyAmAM joIe chIe ke keTalAka mANaso sahaja rIte hasa hasa ja karatA hoya che. temanA mukha upara sadA hAsya pharakatuM hoya che. ramUjI svabhAva teono hoya che. tenI pAchaLa A hAsyamohanIya karmano phALo che. kyAre ka to A hAsya mohanIya karmanA udaye jIva koIpaNa jAtanA kAraNa vinA khaDakhaDATa hasato hoya che. tevA samaye te badhAnI vacce hAMsIne pAtra bane che. loko tene pAgalamAM paNa khapAvI de che. sAmAnya rIte ApaNe gaMbhIratA dAkhavavAnI che. samaju ane sajjana mANasa tamane kyAreya khaDakhaDATa hasato jovA nahi maLe. jayAM jarUra jaNAze tyAM jarAka smAIla karI deze, moTuM malakAvI deze paNa hasAhasa nahi kare. bahu hasavuM te sAruM to nathI ja. tenAthI ApaNI chApa chIMcharA, tuccha ne jokara jevI UbhI thAya che, hasatI vakhate navuM hAsya mohanIya karma paNa baMdhAya che. te udayamAM Ave tyAre vagara nimitte paNa hasavuM paDe che. ghaNI vAra jokaraveDA, mImIkrI, pazu - paMkhInA avAjo joksa vagere dvArA ApaNe bIjAne hasAvavAno prayatna karIe chIe paNa te vakhate A vAta bhUlI jaIe chIe ke te lokone hasAvavA dvArA navuM hAsya mohanIya karma temane ane ApaNane, baMnnene baMdhAya che ! jo A vAta yAda rahe to niSkAraNa bIjAnI mazkarI - hAMsI karavAnuM ke paTTI utA2vAnuM thAya che, te baMdha thayA vinA na rahe. ghaNI vAra hasavAmAMthI khasavuM thaI jAya che. mazkarI karavA jatAM kAyama mATenA abolA thaI jAya che. kyAreka to ApaNe hasavA hasavAmAM karelI mazkarI sAmevALAne ApaghAta karavA majabUra banAve che. AvuM kAMI na bane te mATe pahelethI ja koInI ThA - mazkarI na karavAno saMkalpa karavo joIe. binajarUrI bolavAnuM baMdha karavuM joIe. (2) zoka mohanIya karma : zoka pedA karAvavAnuM kAma A karma kare che. A karmanA Gao * 66 karmanuM kampyuTara bhAga-2 T
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ udaye jIva becena bane che. gamagInI tene gherI vaLe che. kAMI tene gamatuM nathI. moTuM tenuM sogiyuM banI jAya che. jANe ke divela pIne Ubho thayo na hoya tevuM tenuM mukha koIne ya jovuM gamatuM nathI. zoka karavAthI kAMI vaLatuM nathI. gayelI cIja zoka karavAthI kAMI pAchI pharatI nathI. marelo mAnava paNa zoka karavAthI kAMI jIvato thayo nathI. tIrthakaro, cakravartIo, vAsudevo, prativAsudevo, baladevo vagere dhuraMdharoe paNa yamarAjanI sAme jhUkI javuM paDyuM che, koI ja bacI zakyuM nathI. mote sahune bharakhI lIdhA che. pachI dIkarA - dIkarI ke patnInA mote raDAroLa karavAnI zI jarUra? tenI pAchaLa zoka karavAthI zuM vaLe? pelI kIzA gautamI ! teno ekano eka dIkaro mRtyu pAmyo. paNa dIkaro tene eTalo badho lADako hato ke te strI tene marI gayelo mAnavA jarA taiyAra nahotI, khabhe UMcakIne pharatI hatI. "hamaNAM rIsAI gayo che. mAMdo paDyo che. rIsa Utaraze eTale bolavA - cAlavA lAgaze." tevuM te mAnatI hatI. vAraMvAra te dIkarAne samajAve che. tene cUmIo bhare che. chAtI - saraso cAMpe che. DokTaro - vaido ane hakImo pAse laI jAya che. paNa madhuM zI rIte bole? jo koI bhUlecUke paNa tenA putranuM mota thayAnI vAta kare to akaLAI jAya che. tenI tarapha gusso kare che. potAnA putrane harato pharato karavA tamAma prayatno karavAnI taiyArI che. koIke tene samAcAra ApyA ke gAmanI bahAra gautama buddha padhAryA che. teo tArA dIkarAne sAjo karI deze. temanI pAse jA." ane te dIkarAne laIne pahoMcI buddha pAse! jaIne teNIe potAnI vAta karI. gautamabuddha badhI vAta samajI gayA. mAtAnA romaromamAM vadhI raheluM putra pratyenuM vAtsalya temanAthI chAnuM na rahyuM. A vAtsalya ja mAne vAstavikatA svIkAratA aTakAve che. ahIM baLanuM kAma nathI, buddhinuM kAma che. ahIM sakhtAInuM kAma nathI, premanuM kAma che. ahIM kaThoratA nahi paNa komaLatA jarUrI che. te vAta gautamabuddhanI najaramAM barobara AvI gaI. temaNe kahyuM, "bahena ! ciMtA na karo. tamArA putrane huM hamaNAM sAjo karI dauM. paNa te mATe mAre eka prayoga karavo paDaze. te prayoga karavA rAInA dANAnI jarUra paDaze." kIsA : "mahAtmAjI ! huM kyAranI badhAne kahuM chuM ke mAro dIkaro jIve che, paNa koI mAnatuM ja nathI. tame ja mane barobara samajI zakyA cho. huM hamaNAM ja rAInA dANA laI a a 67 karmanuM kamyuTara bhAga-2 3
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvuM chuM. Apa prayoga karIne mArA dikarAne hAlato cAlato, ramato-pharato karI do." gautamabuddha: "bahena! utAvaLa na karo. mArI vAta pUrI sAMbhaLo. tamArA dIkarAne sAjo - samo karavA mATe mane game te gharanA rAInA dANA na cAle. je gharamAMthI kyAreya koIpaNanuM mota na thayuM hoya te ja gharanA rAInA dANA A prayoga mATe joIe. tame te laI Avo." * kisAH are! emAM zuM thaI gayuM? ATaluM moTuM nagara che. mane AvA rAInA dANA maLI ja raheze. huM hamaNAM te dANA laIne AvuM chuM." putrane bacAvavAnA AnaMdamAM harakhapaduDI thayelI te kIsA gautamI ghare ghare rAInA dANA levA ghUmavA mAMDI. rAInA dANA to badhe maLe che. paNa jayAM te savAla pUche che ke "tamArA gharamAM kyAre ya koInuM mota to nathI thayuMne?" tyAre koI kahe che ke, "dAdA gayA to koI kahe che," dAdImA! koI patinA motane jaNAve che to koIka putranA ! koIka patnInA to koI putrInA !' savArathI sAMja sudhI bhaTakavA chatAM ya kIsA gautamIne koI ghara evuM na maLyuM ke je gharamAMthI kyAre ya koI maryuM na hoya ! - ghera ghera bhaTakIne, thAkIne lotha - potha thaI gayelI kIsAne have te vAta barobara samajAI gaI ke je janme che, te dareke maravAnuM che ja. jenuM nAma che, teno nAza che. jagatamAM koI asara nathI. tamAmanuM mota nizcita che. potAnA putrane sAjo karanAra koI rAIno dANo maLato nathI, te vAta ema ja sUcave che ke dIkaro marI gayo che. gautamabuddhe keTalI sahaja rIte mane karuNa vAstaviktA samajAvI dIdhI. mane have saMsAranI paristhitinuM sAcuM bhAna thaI gayuM. A dIkarA pAchaLa have mAre rAga ke zoka, kAMI karavuM nathI. have to AvuM brahmajJAna karAvanArA te mahAtmAnA caraNomAM jIvana samarpita karavuM che. potAnA putranI aMtimavidhi patAvIne teNe potAnuM jIvana gautamabuddhanA caraNomAM samarpita karI dIdhuM. vAta eTalI ja che ke, jyAre badhAnuM maravAnuM nakkI ja hoya, maryA pachI jo koI ApaNI pAse pUrvanA svarUpe pAchuM AvavAnuM na hoya to zA mATe tenI pAchaLa AjaMda karavuM? raDI raDIne AMkho sujhADavAnI zI jarUra? hAya - voya ane raDAroLa karIne zuM phAyado? A to eka prakAranuM ArtadhyAna che. jenA kAraNe navAM puSkaLa kama baMdhAya che. je karmonA udaye kUtarA bIlADA vagere tiryaMcagatinA avatAro maLI zake che. maranAra marI gayo, tenI pAchaLa ApaNe durgati zA mATe UbhI karavI? ja 68 karmanuM kamyuTara bhAga-2 )
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNane jemano viyoga thayo che, te svajanane sAcI zraddhAMjalI raDavAthI ke zokasabhA rAkhavAthI nathI apAtI, paNa temanA jIvananA adbhuta guNone jIvanamAM vaNI levAthI apAya che. jo tenA sabhUta guNo jIvanamAM oLadhoLa vyApta karavAmAM Avaze to svajana pote bhautika zarIre bhale ApaNI vacce na rahe, paNa guNAtmaka zarIre ApaNI vacce sadA jIvato raheze. tenI suvAsa sadA ApaNe mANI zakIzuM. kyAre paNa teno viraha nahi thaI zake. yAda rAkhIe ke yamarAjA ApaNA svajananA bhautika zarIrane ApaNI pAsethI chInavI zake che, paNa tenA guNAtmaka zarIrane chInavavAnI tAkAta to tenI paNa nathI. bAkI to, tenA guNo sAthe jo ApaNane koI levA-devA na hoya, AkhI jiMdagI bAne trAsa ApavAmAM kAMI bAkI na rAkhyuM hoya, mahinA - mahinAnA vArA bAMdhyA hoya, aMta samaya sudhI tenI AMtaraDI kakaLAvI hoya ne pachI mRtyu bAda chApAmAM dara varSe zraddhAMjalio chapAvIe ke tenA phoTAne sukhaDano hAra caDhAvIne dhUpa-dIpa karIe ke tenI pAchaLa chAtI - phATa rudana karIe teno kAMI jhAjho artha saravAno nathI. dareka paristhitimAM samabhAva TakAvI rAkhavo te AtmAno svabhAva che. paNa paristhiti vaza ApaNane zoka prApta karAvavAnuM kAma A zoka mohanIya karma karAve che. are ! kyAreka to koI tevA nimitto UbhA na thAya to ya manane udAsa banAvI de che. moTuM dIvelIyuM banAve che. zokamagna banAvI de che. tevA samaye navuM zokamohanIya karma paNa baMdhAya che. (3) rati mohanIya karmaH zAtA vedanIya karmanA udaye jIvane sukhanI sAmagrIo maLe che. tamAma prakAranI anukULatAo upalabdha thAya che. pratikULatAo dUra thaI jAya che. paraMtu A rati mohanIya karma temAM Asakti pedA karAve che. maLela sukhanI sAmagrIomAM Asakta banAve che. maLelI anukULatAmAM AnaMdita banAve che. temAM gamo pedA kare che. puNyanA udaye vastu maLe eTale tene AsaktithI ja bhogavavI jarUrI nathI. anAsaktithI paNa teno upabhoga karI zakAya che. jo AsaktithI bhogavaTo karavAmAM Ave to navA cIkaNA karmo baMdhAvA lAge che. sukhamAM pedA thatI ratinuM kAma A karmabaMdhache. zAlibhadranAM gharamAM 3ra patnIo hatI paNa tenA manamAM to ekeya nahotI. mATe te badhAne choDIne sAdhanAnA mArgeDaga bharI zakyo. daivI bhogasAmagrIonI 99-99 peTIo devalokathI roja AvatI hovA chatAM ya tene temAM kyAMya rati nahotI. AjhAjhAjhAjhAjhA 69 4 karmanuM kamyuTara bhAga-2 :
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNe ApaNI jAtane nirakhavAnI jarUra che. saMsAranI kaI kaI vastumAM rati nathI thatI ? kyAM ApaNe lalacAtA nathI ? kaI vastuno upayoga karatAM manamAM AnaMdanI laherIo nathI UThatI ? kaI anukULatA maLe tyAre galagaliyA nathI thatAM ? A badhuM thAya che tyAre navuM ratimohanIya karma baMdhAya che. je ApaNane rAgI banAvyA vinA nathI rahetuM. tethI have kyAMya rati na thAya tenI kALajI zarU karIe. azaktinA kAraNe jarUra paDe to bhale mosaMbIno rasa paNa vAparIe paNa tene AsaktithI to na ja vAparIe. saMsAramAM rahevuM paDe to ya ramIe to nahi ja. sukho bhogavIe to ya temAM pAgala to na ja banIe. anukULatAo maLI jAya to bhale svIkArI laIe, paraMtu temAM AnaMdita to na ja banIe. (4) ati mohanIya karma : azAtAvedanIya karmanA udaye jIvanamAM duHkho Ave che. te duHkhomAM jIva duHkhI banI jAya che. tevI paristhitimAM te kheda anubhave che. A arita (kheda) karAvavAnuM kAma atimohanIya karmanuM che. A karmanA udaye duHkha pratye dveSa pedA thAya che. pratikULatA pratye aNagamo thAya che. muzkelIo pratye aruci thAya che. vaLI tevuM karatI vakhate navuM ati mohanIya karma paNa baMdhAya che. jo A ati mohanIya karma na bAMdhavuM hoya to Avela paristhitine samatAthI svIkAravI joIe, hAya - voya karavAne badale tene sahana karI levI joIe. are ? Invite Difficulties (muzkelIone AmaMtro) sUtra banAvI devuM joIe. sAme cAlIne musIbatone sahana ka2vAnI Teva pADavI joIe. gharamAM be zAka banAvyA hoya to eka zAkano tyAga karavo joIe. bhAvatI eka - be vastuno roja tyAga karavo joIe. ghI copaDyA vinAnI roTalI khAvI joIe. jo AvI Tevo sukhanA divasomAM pADI haze to kharekhara jyAre tevo samaya AvIne Ubho raheze tyAre vAMdho nahi Ave. 'mane game te cAle. game te phAve. game te bhAve.'' A traNa sUtro gokhI devA joIe. nA, mAtra gokhavAnA nathI, tene jIvanamAM AtmasAta karavAnA che. jo te AtmasAta thaI jaze to kyAMya ati karavAnA prasaMgo pedA nahi thAya. (5) bhaya mohanIya karma : koIkane potAnA gharamAMthI bahAra jatAM Dara lAge che. koIne potAnA gharamAM hoya tyAre paNa jo te ekalA ja hoya to Dara lAge che. keTalIka vyaktio rAtre sutAM sutAM ekadama bhayathI cIsa pADI UThe che. koI vyakti vicAromAM ne vicAromAM kyAreka bhayathI ekadama tharathara kAMpavA lAge che. DEEPBS/Best 70 phAgara karmanuM kampyuTara bhAga-2 ka
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ mane koI mArI nAMkhaze to? mAruM dhana koI lUMTI jaze to? acAnaka InkamaTekSanI reDa paDaze to? huM bimAra paDI jaIza to? mArA snehIjano mane choDIne cAlyA jaze. to? mAro dIkaro mane gharaDAgharamAM mUkI deze to? vagere vagere vicAro karIne keTalIka , vyaktio potAnA jIvanane azAMta banAvI detI hoya che. AvA khoTAM bhayAna rAkhavAnuM samajAvavA chatAMya temano bhaya dUra thato nathI. A bhaya pedA karAvavAnuM kAma kare che bhayamohanIya karma. kyAreka sAcuM nimitta pamADIne te bhaya karAve che, to kyAreka tevA koIpaNa nimitta vinA paNa te bhaya pedA karAve che. jyAre bhaya pedA thAya che. tyAre vyakti dhrUjavA lAge che. hAMphaLI - phAMphaLI thaI jAya che. becena banI jAya che. zuM karavuM? zuM na karavuM? te vicAramAM te hataprabha banI jAya che. te daramyAna te potAnI rIte yogya nirNaya paNa karI zakato nathI. bhayabhIta hAlatamAM te navuM bhayamohanIya karma paNa bAMdhI de che. ApaNo AtmA to kadI koIthI chedAto nathI. bhedAto nathI. baLAto nathI, nAza pamADAto nathI, tenA guNo koIthI ya jhUMTavI zakAtA nathI, pachI teNe bhaya pAmavAnI jarUra ja kyAM che? nirbhaya AtmAne vaLI bhaya kevo? teNe gabharAvavAnI jarUra zI? paNa bhayamohanIya karmano udaya tene bhayabhIta banAve che. nirbhaya AtmAne Darapoka banAve che. jo AvA Darapoka na banavuM hoya to bhayamohanIya karma na baMdhAI jAya tenI kALajI rAkhavI joIe. te mATe bIjA jIvone DarAvavAnuM baMdha karavuM joIe. pote bhaya pAmavo na joIe. bhaya pAmavAnA prasaMgo Ave tyAre deva -gurunuM ananyabhAve zaraNuM laIne nirbhaya banI javuM joIe. bIjA jIvone trAsa - pIDA ApavAnuM baMdha karI devuM joIe. bIjAo sAthe sadA komaLatAbharyo vyavahAra karavo joIe paNa nirdayatA, kuratA ke nirdayatAbharyA vyavahAro kadI paNa na AdaravA. bhaya pAmanArA jIvonI rakSA karavI joIe. temanA bhayane dUra karavAnA prayatno karavA joIe. tema karavAthI bhaya mohanIya karma baMdhAtuM aTakI zake che. paNa jo upara jaNAvyA karatAM viparIta vartana karIe to bhayamohanIya karma baMdhAvA lAge che. (6) jugupsA mohanIya karma jugupsA = durgachA, cIDa, cItarI caDavI, dhRNA thavI. bIlADAe humalo karIne kabUtaranA zarIrane phADI khAdhuM hoya, tenA pIMchA nIkaLIne cAre bAju phelAyA hoya, lohIluhANa thayeluM zarIra ekabAju paDyuM hoya, tyAMthI pasAra thavAnuM hoya to zuM thAya? cItarI caDhe ? bIjI bAju moDhuM rAkhIne saDasaDATa cAlI javAnuM mana thAya? te prabhAva che A jugupsA mohanIya karmano. jhAjhaataaaaaaa 71 nA karmanuM kamyuTara bhAga-2
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ - mukhamAMthI durgadha vachUTatI hoya tevI vyakti pAse AvIne bese to dhRNA thAya chene? rastAmAM paDeluM bhuMDa ke kUtarAnuM saDI gayeluM phlevara joIne trAsa thAya che ne? koInA zarIramAMthI mAMsanA locA ke lohI nIkaLatuM joIne cItarI caDe che ne? durgadha mAratI gaTara pAsethI pasAra thatAM nAka pAse rUmAla rAkhavAnuM mana thAya che ne? bIjAne ulTI karatAM joIne ubakAM Ave che ne? kyAreka potAne paNa UlTI thavA lAge che ne? A badhuM thavA pAchaLa jugupsA mohanIya karmano udaya kAraNa che. jo A karmano udaya na thAya to upara jaNAvela nimitta hAjara hoya to paNa dhRNA na thAya. cItarI na caDe. moDhuM macakoDavAnuM mana na thAya. jarAya jugupsA nahi thAya. - sAdhu - sAdhvI - zrAvaka - zrAvakA rUpa caturvidha saMghanI bUrAI karavAmAM Ave, temanI niMdA karavAmAM Ave, temanA malamalina vastrone joIne dhRNA karavAmAM Ave, koInA sAcA AcAro joIne niMdA karavAmAM Ave to A jugupsAmohanIya karmabaMdhAya. A jugupsA mohanIya karma baMdhAyA pachI jyAre te udayamAM Ave che, tyAre duniyA enI dhRNA kare che. loko ene dhutkAre che. tenA taraphathI moDhuM pheravI de che. - vahoravA padhArela sAdhvIjI bhagavaMtanA melAM vastro joIne tenA pratye dhRNA thaI. A to kevA mahArAja che! kapaDAM ya dhotA nathI ! kevA melAghATa kapaDAM pahere che! chI..... chI....chI....!" AvA vicAro karavAnA kAraNe evuM jugupsA mohanIya karma bAMdhyuM ke jenA kAraNe bIjA bhavamAM tene atyaMta durgadha mAratuM zarIra maLyuM! koI tene paraNavA paNa taiyAra na thAya tevI kAyA tene maLI! manuSyabhava pAmyA pachI manane evI rIte keLavavuM joIe ke jethI durgachA karavAnA nimitto maLe to paNa durgachA na thAya. jugupsA mohanIya karmano udaya thAya to tene ya samatAthI sahana karI zakAya. pelA subuddhi maMtrI ! ekavAra parivAra sahita bahAra jatAM rAjAnI sAthe ghoDA upara besIne teo paNa nagara bahAra jatAM hatA. je rastethI teo pasAra thatAM hatA, te rastAmAM vacce eka bhayaMkara durgadha mAratI gaTara AvI. gaTaranuM gaMdu - durgadha mAratuM pANI rastAmAM AvatAM ja rAjA tathA tenA darabArIoe potAnA nAka upara rUmAla bAMdhI dIdho. paNa pelA subuddhimaMtrIe tema na karyuM. te to prasannatApUrvaka te ja mArge AgaLa vadhyo. jayAre rAjA tathA darabArIoe gaTaranI durgadhanI bhayaMkaratAnI vAta karI tyAre paNa maMtrInA mukhanA hAvabhAvamAM koI ja pharaka na paDyo. badhAe jayAre kAMIka kahevA ja sArA 72 ja karmanuM kamyuTara bhAga-ra ne
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaNAvyuM tyAre eTaluM ja bolyA ke, "A to badho pudagalano pariNAma che. temAM zuM harakha - zoka karavAno? saba pudgalakI bAjI." paNa temanI A vAta rAjA ke tenA darabArIomAMthI koIne gamI nahi. aNagamAno bhAva temanA mukha upara AvI gayo. A vAtane ghaNo samaya vItI gayo. maMtrInA manamAM rAjAne yogya bodhapATha ApavAnI IcchA hatI. yogya avasara jANIne eka divasa maMtrIe rAjAne potAnA tyAM saparivAra jamavA padhAravA AmaMtraNa ApyuM. pelA darabArIone paNa jamavA bolAvyA. batrIsa pakavAnsa ne chatrIsa jAtanA zAka, aneka prakAranA pharasANo ane caTaNIothI caTAkedAra banAveluM bhojana pIrasavAmAM AvyuM. ekeka vastu evI abhUta hatI ke eka khAo ne bIjI bhUlo. chelle sarasa majAnuM sugaMdhIdAra pANI pIrasAyuM. jyAM badhAe A pANI vAparyuM, tyAM ja badhAnA mukhanA bhAva badalAI gayA. AvuM adbhuta svAdiSTa pANI temaNe jIMdagImAM kyAre ya cAkhavA nahotuM maLyuM! zuM pANI ATaluM badhuM svAdiSTa hoI zake? te temano savAla hato. badhI ja svAdiSTa cIjone A pANIe bhUlAvI dIdhI. rAjAthI to maMtrIne pUchAI gayuM. "he maMtrIzvara ! A pANI tame kyAMthI lAvyA? mAre to AvuM ja pANI have roja pIvA mATe joIe. kaho to kharA? te pANI ane roja pIvA maLI zake ke nahi? maMtrI : "rAjana ! A pANI ApaNA nagaramAMthI ja meM meLavyuM che. Apa jarA ya ciMtA na karo. Apane roja AvuM pANI joItuM haze to maLI jaze." paNa maMtrIzvara ! zuM vAta karo cho ! ApaNA ja nagaramAM AvuM pANI che, chatAM mane Aja dina sudhI kema pIvA na maLyuM? kaho to kharA ? A nagaramAM AvuM pANI kaI vAvaDImAM thAya che? "rAjana ! hAla to Apa zAMtithI A bhojana karo. pachI huM Apane A pANI aMge badhI vAta karIza." jamaNa pUrNa thayA bAda, rAjA tathA sarva darabArIo AjanA A svAdiSTa pANI aMge vizeSa mAhitI meLavavA utsuka banyA. maMtrIzvare abhayadAnanI mAMgaNI karIne rAjAne jaNAvyuM ke, "he rAjana ! te divase ApaNe durgadha mAratI gaTara pAsethI pasAra thatAM hatA, tyAre badhAe potAnA nAkane rUmAla bAMdhI dIdhA hatA, te Apane yAda che ne? te gaTaranuM, durgadha mAra? tuM, gaMdu pANI lAvIne meM Apane badhAne pIrasyuM che!" aajha 73 ja karmanuM kamyuTara bhAga-2 )
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM! vAta karo cho? maMtrIzvara ! mAnavAmAM nathI AvatuM. te pANI to kevuM gaMdhAtuM hatuM. jovuM paNa game tevuM nahotuM. jyAre AjanuM pANI to sugaMdhIdAra atyaMta svAdiSTa che. haju ya te pANI pIvAnuM mana thayA kare che." "rAjana ! bhUla thaI hoya to kSamA karajo. paNa te divase meM kaheluM ne ke, "saba pudgalakI bAjI ! Apane bhale te vAta gamI na hoya paraMtu sAruM ke kharAba, sugaMdhI ke durgadhI, svAdiSTa ke svAda vinAnuM, suMvALuM ke kharabacaDuM, badhuM pudgalanuM svarUpa che. ekanI eka vastunA svarUpo badalAyA kare che. temAM kyAM AnaMda karavo ne kyAM duHkhI thAvuM? kyAM prasanna banavuM te kyAM moM macakoDavuM? jenI pAsethI pasAra thatAM moDhuM macakoDavAnuM, nAka baMdha karavAnuM mana thatuM hatuM, te ja pANIne lAvIne meM vAraMvAra gALyuM, auSadhi nAMkhIne kacaro dUra karyo, sugaMdhI dravyo mizrita karyA, to te pANInuM svarUpa evuM badalAI gayuM ke Apa te pANIne vAraMvAra jhakhyA karo cho ! mATe ja kahevAnuM mana thAya che ke "saba pudgalakI bAjI "he rAjan ! je pudgala pahelAM durgadha mAratuM hatuM te ja pudgala atyAre sugaMdha phelAve che. je atyaMta besvAda hatuM te hAla svAdiSTa banyuM che. tethI pudgalanA kharAba rUpa - raMga - svAda - sparza - gaMdha joIne jugupsA na karavI ke tenA sArA rUpAdi joIne prazaMsA na karavI. ApaNe to pudgalanI sarva avasthAmAM samabhAva ja keLavavo joIe. tethI te divase meMdurgadha AvatI hovA chatAM nAke vastra lagADyuM nahotuM ke moDhuM macakoDyuM nahotuM. Aje sugaMdhI jaLa vAparatAM mane harSa paNa thato nathI. kAraNa ke A badhA pudgalanA pariNAma che. temAM rAjI zuM thavAnuM ne rIsAvavAnuM ya zuM? - rAjAne maMtrInI vAta barobara samajAI gaI. maMtrI pAse kSamA mAMgIne rAjAe kahyuM, "maMtrIzvara ! tamAruM subuddhi nAma tame sArthaka karyuM che. dhanya che tamArI buddhine, tamArI samajaNane. tame mArI AMkha kholI dIdhI che. have kyAreya tevI gaMdI cIjo jovA chatAM huM tenA tarapha dhRNA karIza nahi. "pudgalano A pariNAma che." evuM vicArIne mananuM samAdhAna karI laIza." basa! ApaNe paNa maMtrIzvaranA A tattvajJAnane najaramAM lAvIzuM to kyAre ya, kyAM ya rAgadveSa nahi thAya. jugupsAnA nimitto maLaze to te vakhate ApaNane jugupsA nahi thAya. kAjhAjhA 74 karmanuM kamyuTara bhAga-2 )
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) veTa mohanIya karyu yuvAnavaya prApta thatAM citta khaLabhaLI UThe che. manamAM vikAronAM tophAno jAge che. vijAtIya tattva pratyenuM AkarSaNa pedA thavA lAge che. teno sahavAsa karavAnI jhaMkhanAo pedA thAya che. kyAreka kalpanAmAM vijAtIya tattvanI svapnajALa racAya che. zarIra paNa kyAreka vAsanAnA AvezamAM kheMcAI jAya che. keTalAkanA jIvana to paralIgamana ke vezyAgamana dvArA barabAda thavA lAge che. A badhuM thavAnuM kAraNa zuM? jainazAsanano karmavAda kahe che ke kAmavikAro pedA karAve che veda mohanIya karma. teno udaya thatAM mAnasikavRttio bagaDavA lAge che. vijAtIya tattva pratyenuM AkarSaNa pedA thAya che. A vedamohanIya karmanA traNa bheda che. (1) puruSaveda mohanIya karma (2) strI vedamohanIya karmaH ane (3) napuMsaka veda mohanIya karma. A traNe ya nokaSAya mohanIya karmanA peTAbhedo che. (7) puruSa veda mohanIya karma H zarIrano AkAra strIno hoya ke puruSano, A karmano udaya jene thAya tene strIno sahavAsa karavAnI IcchA thAya che. strI pratye AkarSaNa jAge che. tenI pAchaLa te pAgala banavA lAge che. strInA zarIranuM sukha mANavA te talase che. A karmano udaya jo strIne thayo hoya to te sajAtIya vAsanAmAM phasAya che. jo puruSane thayo hoya to tene vijAtIyavAsanA jAge che. sAmAnyataH A karmano udaya puruSone hoya che. zAstramAM A puruSavedane taNakhalAnI Aga sAthe sarakhAvyo che. taNakhalAne dIvAsaLI cAMpavAmAM Ave to tarata ja te bhaDabhaDa saLagavA lAge, ane kSaNa vAramAM te Aga olavAI paNa jAya. Ama, taNakhalAnI Aga saLage paNa jaladIne olavAya paNa jaladI. te ja rIte puruSavedanA udayavALI vyaktine kAmavAsanA jAge paNa jaladI ane zAMta paNa jaladI thAya. A puruSavedano udaya dareka puruSomAM sarakhA pramANamAM na hoya. koIne tIvrapaNe, koIne samAnyapaNe to koIne teno atyaMta maMda udaya paNa hoya. je puruSane puruSaveda mohanIya karmano udaya tIvra hoya, tenI vAsanA, tenA Avego atizaya tIvra hoya. e Icche to ya potAnI jAtane A bAbatamAM kaMTrolamAM na rAkhI zake. enI vAsanA, enA Avego kAmasevana karyAM vinA zAMta na thAya. na je puruSane puruSavedamohanIya karmano udaya sAmAnyapaNe hoya tene ya nimitta maLatAM kAmavAsanA to jAge, tenA Avego paNa hoya, paraMtu te tapathI, japathI, tattvajJAnathI karmanuM kampyuTara bhAga-2 *E******* 75
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ potAnA te vedanA udayane zAMta karI zake che. te Avegone kaMTrolamAM rAkhI zake che. ane je puruSane A puruSaveda mohanIyakarmano atizaya maMda udaya hoya tene to nimitto maLe to te vAsanAne AdhIna banato nathI. strI pratye tenA manamAM sahaja rIte AkarSaNa pedA thatuM nathI. e khUba ja sahelAIthI kAmavAsanAne kaMTrolamAM rAkhI zake che. te mATe tene tapa - japa vagereno paNa khAsa prayatna karavo paDato nathI. AvI vyakti sAdhujIvana khUba ja suMdara rIte pALIne potAnuM jaladIthI AtmakalyANa sAdhI zake che. aSADhAbhUti, naMdISeNamuni vagerenuM paNa A vedodayanI prabaLatAnA kAraNe patana thayuM hatuM, chatAM te vedodaya zAMta thatAM temaNe AtmakalyANa sAdhI paNa lIdhuM hatuM. (8) strI veda mohanIya karmaH A karmanA udayathI strIone puruSa tarapha AkarSaNa pedA thAya che. puruSanA zarIranuM sukha mANavAnI IcchA thAya che. teno sahavAsa pAmavA te Icche che. A karmano udaya bakarInI lIMDInA agni jevo che. saLagAvIe to te jaldI saLage nahi. ghaNI mahenata pachI saLage. paNa saLagyA pachI ghaNIvAra sudhI olavAya ja nahi. tema strInA manamAM paNa puruSo mATenI vAsanA bahu jaladI jAgatI nathI. vAsanA jyAre jAge tyAre te jaladIthI zAMta paNa thatI nathI. jema jema e puruSano sahavAsa pAme, tema tema tenI vAsanA vadhatI jAya che. jo A strIvedano udaya puruSane thAya to tene paNa puruSa pratye AkarSaNa pedA thAya che, pariNAme te sajAtIya saMbaMdha bAMdhIne potAnuM jIvana barabAda karI de che. jo strIne A vedano udaya prabaLa hoya to jJAna - dhyAna-tapAdi upAyo dvArA paNa te potAnI kAmavAsanAne zAMta rAkhI zakatI nathI. paNa jene A strIvedano udaya sAmAnya hoya tene nimitta maLatAM vAsanA jAge to che, paNa jo te tapa - svAdhyAya Adino sahAro le to te vAsanAne kaMTrola karI zake che. maMda udayavALI strIne to nimitta maLavA chatAM ya kAmavAsanA jAgatI nathI. (9) napuMsaka veda mohanIya karmaH A karmano udaya jene thAya che, tene atyaMta prabaLa kAmavAsanA jAge che. tene puruSa tathA strI, baMne pratye tIvra AkarSaNa pedA thAya che. baMnenA sahavAsane te jhaMkhe che. baMnenA zarIranA sukhane pAmavA te Icche che. tenAmAM kAmavAsanAnI Aga eTalI badhI prabaLa jAge che ke jyAM sudhI tenI vAsanA nasaMtoSAya tyAM sudhI te zAMta thato nathI. zAstramAM A napuMsakavedanA udayane nagara dAha jevo jaNAvela che. AkhuM ne AkhuM nagara bhaDabhaDa baLatuM hoya to tene zI rIte olavI zakAya? tema A napuMsaka vedanA udaye eTalI badhI prabaLa kAmavAsanA jAge che ke jene zAMta karavI atizaya muzkela che. I ! - kAja -: 2 bhAga-2 Distrivinit |
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaLI tenI A kAmavAsanA ghaNA lAMbA samaya sudhI tene becena karatI rahe che. A vedamohanIyakarmano saMpUrNa nAza to navamA guNasthAnake thAya che. te pUrvanI avasthAvALA tamAma saMsArI jIvone A traNamAMthI koIne koI vedamohanIya karmano udaya hoya ja che. A kALamAM, ApaNA bharatakSetramAM koI paNa AtmA sAtamA guNasthAnakathI AgaLa vikAsa sAdhI zakato nathI. tethI dareka jIvane ochA - vattA aMzamAM kAmavAsanA hoya che. paraMtu keTalAka AtmAo A kAmavAsanAne AdhIna banI jaIne pIDAya che, jyAre keTalAka AtmAo A kAmavAsanA para vijaya meLavavA satata jAgrata rahe che. tapa, tyAga, dhyAna, jApa, jJAna vagere puruSArtha dvArA mananI vRttionuM udghakaraNa kare che. pariNAme nirvikArI avasthA prApta karavAnI viziSTa bhUmikA pedA karI zake che. Avo puruSArtha to mAnavagatimAM ja thaI zake. mATe ApaNane jayAre A mAnavabhava mahApuNyodaye maLyo che, tyAre ApaNe evo vilAsa pedA karavo joIe ke jethI anAdikALathI satAvatI A kAmavAsanA upara ApaNe vijaya meLavI zakIe. kAmavAsanAnuM sevana karavAthI navuM vedamohanIyakarma baMdhAya che. te na bAMdhavA paNa kAmavAsanAno tyAga karI devo joIe. je puruSa (strI) potAnI patnI(pati)mAM saMtuSTa rahe che, parastrI(puruSa)no tyAga kare che, te puruSaveda bAMdhe che. je strI - puruSonA kaSAyo maMda hoya, jeo vakrasvabhAvanA nahi paNa saraLa svabhAvanA hoya, guNavAna hoya teo puruSaveda mohanIyakarma bAMdhe che. tenA udaye A saMsAramAM strInI apekSAe jenuM vadhAre mahattva che te puruSanuM zarIra maLe che. jeo asatya bole che, mAyAvI hoya che, satata viSAdamAM rahyA kare che, kAmavAsanAmAM khUba Asakta bane che, bIjAnA sukhanI IrSyA kare che, teo sAmAnyataH strIveda mohanIyakarma bAMdhe che. paraMtu jeo sAdhvIjI ke satI strInA zIlano bhaMga kare che, tIvra kAmavAsanA seve che, satata kAmavikAromAM racyA pacyA rahe che. strI ane puruSa, baMnenA sahavAsanI IcchA rAkhyA kare che, tIvra rAga-dveSa karyA kare che. teo prAyaH napuMsakavedamohanIya karma bAMdhe che. A vedamohanIya karmanA phaMdAmAMthI bacavA brahmacaryavrata svIkArI levuM joIe. jeo suMdara brahmacarya pALI gayA che, tevA sthUlabhadrajI, bappabhaTTasUrijI, vijaya zeThavijyA zeThANI vagerenA jIvanacaritro vAraMvAra vAMcavA joIe. temanuM dhyAna dharavuM joIe. temanI pAsethI naiSThika brahmacarya pALavAnuM baLa prApta karavuM joIe. vaLI kAmavAsanAnA nimittothI dUra rahevuM joIe. sinemA, TI. vI., kebala 77 karmanuM kamyuTara bhAga-2 )
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ cenalo vagere jovAno sadaMtara tyAga karI devo joIe. azlIla pustako, megejhIno vagere vAMcavAnuM baMdha karI devuM joIe. tevI vAto karanArA mitravartuLathI so yojana dUra rahevuM joIe. vAsanAne jagADanArA mAdaka bhojanano tyAga karavo joIe. sAttvika AhAra, saMskArI mitro ane suMdara sAhityanuM sevana karavuM joIe. paramapitA paramAtmA ane tAraka gurubhagavaMtano anugraha prApta karavA temanI bhAvavibhora banIne bhakti karavI joIe. te pramANe karavAthI A vedamohanIyanA udayane saMyamamAM rAkhavAnI puSkaLa tAkAta prApta thaze. - soLa kaSAya ane nava nokaSAya maLIne cAritra mohanIya karmanA pacIsa prakAra thayA. temAM darzana mohanIya karmanA traNa peTAbheda (mithyAtva-mizra -samakti mohanIya) umeratAM aThThAvIsa bheda mohanIya karmanA thayA. tene khalAsa karavAnI ApaNe sAdhanA karavAnI che. A mohanIya karma saMpUrNa khatama thAya ke tarata ja ApaNe vItarAga banI jaIe. aMtarmuhUrtamAM ApaNane dharmasattA taraphathI kevaLajJAna- kevaLadarzananI bheTa maLatAM ApaNe sarvajJa banIe. TUMka samayamAM bAkInAM karmo khatama thatAM ApaNane ApaNo pyAro mokSa maLI jAya. jinazAsanamAM AtmAnA vikAsanI sAdhanA caudaguNasthAnaka tarIke prasiddha che. temAM mukhyatve rAga - dveSa - moha-mamatA - kaSAyone tyAgavAnI ja sAdhanA karavAnI hoya che. mohanIyakarmanI prabaLatAthI saMsAramAM paribhramaNa che. mohanIyakarmanA nAzamAM mokSanI prApti che. jema jema mohanIyakarma ochuM thAya tema tema AtmA A cauda guNasthAnakanA 14 pagathiyAmAM upara upara caDato jAya. anaMtAnubaMdhI kaSAyo zAMta paDe eTale cothA pagathiye (guNasthAne pahoMcAya. apratyAkhyAna kaSAyo zAMta paDe eTale pAMcamA pagathiye, pratyAkhyAnIya kaSAyo zAMta paDe eTale chaThThA pagathiye pahoce. mohanIyakarmano kSaya karavAnI sAdhanA rUpa zreNImAM AgaLa vadhe, nokaSAyo khape eTale dasame pagathiye pahoMce. saMjavalana lobha kSaya pAme eTale bArame pagathiye pahoMce. vItarAgabane. vItarAga banatAM mAtra eka ja aMtarmuhUrtamAM dharmasattA taraphathI kevaLajJAna - kevaLadarzananI bheTa maLe. mokSanI prApti thayA vinA na rahe. Ama kevaLajJAna meLavavA paNa bhaNavAnI jarUra nathI. te mATe to mohanIyakarma khapAvavAnI jarUra che. mokSa meLavavA paNa mohanIyakamane khalAsa karavAnI sAdhanA karavAnI jarUra che. Ama, mohakSayanI sAdhanA e ja uttama sAdhanA che. A sAdhanAne ja jIvanamAM apanAvavAnI che.. = ==+ == # = na :: += +=+ , - witty with 2 bhAga-1
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) AyuSya karma . unALAnI garamInA samayamAM 85 varSanA DosImA potAnI jhuMpaDInA daravAjAnA bhAgamAM khATalo DhALIne rAtre sutA hatA. te vakhate eka pADI tyAMthI pasAra thaI. bhukha lAgI hatI. moDhuM game tyAM mAMDavAnI Teva hatI. dhIme rahIne te jhuMpaDImAM pravezavA lAgI. vacce DosImAno khATalo hovAthI AgaLa to vadhAya tema nahotuM. teNe to khATalAmAM ja khAvA mATe moDhuM nAMkhyuM. paNa khAvAnuM to bIju kAMI hatuM nahi. DosImAno sADalo momAM Avyo. pADIne to zuM samajAya ? teNe to je maLe te khAvAnuM hoya. te to sADalo khAvA lAgI. dhIme dhIme sADalo kheMcAvA lAgyo. ekadama camakIne DosImA jAgyA. arere ! mAro sADalo koNa kheMce che ? te jovA cAre bAju najara pheravavA lAgyA. paNa aMdhAruM gADha hatuM. temAM pADI zI rIte dekhAya ? chatAM Acho Acho pADIno AkAra dekhAtAM teo vadhAre camakyA ane bUma pADavA lAgyA... 'are ! jamabAbajI AvyA ! jamabAbajI AvyA !'' haiyAmAM thaDakATa che. jIvavAnI tIvra tamannA che, mota vadhAvavAnI koI taiyArI nathI. chatAM mAMDa mAMDa dhIraja dharIne teo beThA thayA ane pelI pADIne kahevA lAgyA, ''o jamabAbajI ! huM mAMdI nathI. mane tAva nathI Avyo, tame mane kyAM upADI ? are jamabAbajI ! tame rasto bhUlyA ! tame pathArI bhUlyA ! padhAro A bAjU... juo pelo khATalo dekhAya che ne ! temAM sutelo chokaro mAMdo che . ene tAva Ave che. ene laI jAo. eno vAro che. mAre to haju ghaNI vAra che !'' juo to kharA ! 85 varSanA DosImAne maravAnI haju vAra che ane 8 varSanA chokarAne maravAno samaya thaI gayo che ! kamAla kahevAya ne ! kevo svArthI che A saMsAra ! DosImA bhale mAnatA hoya ke jamabAbajI Ave che, te zarIramAMthI prANa laI jAya che. jamabAbajI laI jAya to ja mota thAya. jyAM sudhI teo prANa levA na Ave tyAM sudhI ApaNuM jIvana sahIsalAmata cAle. vagere.. paraMtu A vAta sAcI nathI. hakIkatamAM yamarAja jevI koI hasti A duniyAmAM nathI . je jIva jeTaluM AyuSyakarma bAMdhIne Avyo hoya, teTaluM AyuSya pUrNa thatAM tene maravuM paDe che. janma, jIvana ane motanI ghaTamALa calAvavAnuM kArya AyuSyakarmanuM che. A AyuSyakarmanI hakumata tamAma saMsArIjIvo upara cAle che. tIrthaMkaro, vAsudevo, cakravartIo paNa tenAthI chaTakI zakatA nathI. mokSamAM je jIvo pahoMcI jAya che, tenI Balasik 79 B karmanuM kampyuTara bhAga-2 TRACIN
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara AyuSyakarma koI ja asara karI zakatuM nathI. mokSamAM pahoMcelAne janmavAnuM nathI. motane svIkAravAnuM nathI. are! motanuM ja kAyama mATe mota thaI jAya che! Ama, mokSa pahoMce tene janmavAnuM nahi mATe maravAnuM paNa nahi eTale ke je janma levAnuM baMdha kare tene motamAMthI chUTakAro maLe paNa je janma levAnuM baMdha na kare tene motamAMthI mukti paNa na ja maLe. tethI mota e bIjuM kAMI nathI paNa janma levAno je guno karyo tenI sajA che. je guno kare tene ja tenI sajA maLe. je guno na kare tene tenI sajA na maLe. jo ApaNane maravuM na gamatuM hoya, jo motanuM nAma paDatAM ja ApaNe dhrUjI jatAM hoIe, motanI sajA svIkAravA taiyAra ja na hoIe to have janma levAno guno karavAnuM ja baMdha karI devuM joIe. janma ja levo nathI ne ! pachI mota Ave zI rIte? jene janma levAno guno na karavo hoya teNe bIjAne janma ApavAmAM nimitta banavAnuM baMdha karI devuM joIe. teNe saMpUrNa brahmacaryavratanuM pAlana karavuM joIe. paramAtmAnA mArgeDaga bharavA joIe. tema karavAthI mokSanI prApti thAya. janma-maraNanI kAyama mATe nAbUdI thAya. paNa jayAM sudhI mokSamAM nathI pahoMcyA tyAM sudhI to janma - maraNanI ghaTamALa cAlyA ja karavAnI. ApaNI IcchA paNa jyAM janma levAnI na hoya tyAM pahoMcI javuM paDe. IcchAvihoNo janma laIne pApamaya jIvana pasAra karavuM paDe. chelle rIbAmaNamaya motane vadhAvavuM paDe. A te kAMI jIMdagI kahevAya? sArI jIMdagI jIvyA to tyAre kahevAIe ke jyAre motane paNa mArI nAMkhIe. mota ApaNI upara kadI ya trATakI na zake tevI sthitinuM nirmANa karIe. motanuM paNa maraNa karavuM tenuM nAma che nirvANa.tIrthakara bhagavaMtoe paNa janma lIdhAno guno karyo to temanuM AyuSya pUrNa thatAM temane ya maravuM paDe, paNa temanA maraNane nirvANa kahevAya kAraNa ke teo motane paNa mArI nAMkhIne mare che. teo pharI kyAre ya janma - maraNa na karavA paDe tevI viziSTa siddhi prApta karIne mare che. AyuSya karma pUrNa thatAM sAdhu - sAdhvIjI bhagavaMto paNa mRtyu pAme che, paNa tene kALadharma kahevAya che. teo to motane mArI nAMkhavAnI sAdhanA karI rahyA hatA, paNa adhavacce kALe potAno dharma bajAvyo. pariNAme temano AtmA potAnI adhUrI sAdhanA AgaLa dhapAvavA anyatra vidAya thayo. je janmyo che, te pUrvabhavamAM A bhavanuM AyuSyakarma bAMdhIne Avyo che. jyAM sudhI AyuSyakarma che, tyAM sudhI jIvaze. jevuM AyuSyakarma pUrNa thaze ke tarata ja mota pAmaze. ' +-- -- * bhAga-2
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI te vakhate te; dukAnamAM hoya ke ghare hoya! jamato hoya ke saMDAsamAM hoya ! mAMdo hoya ke sAva sAjo hoya ! saMsArI hoya ke sAdhu hoya ! corI karato hoya ke corI karanArane sajA karato hoya ! AyuSyakarma je samaye pUrNa thAya te ja samaye tene bIjA bhavamAM cAlyA javuM paDe. haju to kapALa upara ghInA lacakAM mUkAtAM hoya, nAkamAM rUnA pUmaDAM mUkAtA hoya, jIve che ke mare che? tenI cakAsaNI cAlatI hoya, te pahelAM to AtmA nIkaLIne bIjA bhavamAM utpanna paNa thaI gayo hoya! pAkI khAtarI thatAM, ro-kakaLa zarU thaI hoya, badhAne samAcAra pahoMcADAtA hoya, badhA bhegA thatAM hoya, dIkarA-dIkarIo bahAragAmathI AvI rahyA hoya, mRtakane haju to kAle kADhavAnA hoya, eTale zuM ema samajavAnuM ke haju agnisaMskAra nathI thayo mATe teno AtmA bIje janmyo ja nathI? agnisaMskAra tarata karAya ke dasa divasa pachI karAya; AtmA to ekabhavamAMthI nIkaLyA pachI vadhumAM vadhu pAMca samayamAM bIjI jagyAe utpanna thaI ja jAya che. A bhavamAM je bhavanuM AyuSyakarma bAMdhyuM hoya, te bhavamAM pahoMcI jAya che. A bhavanA mRtyunA bIjA ja samaye AvatAbhavanuM AyuSyakarma udayamAM AvI jAya che. navAbhavanI uMmaranI gaNatrI zarU thaI jAya che. A AyuSyakarma cAra prakAranuM che. (1) deva AyuSya karma. (2) manuSya AyuSya karma (3) tiryaMca AyuSya karma ane (4) naraka AyuSya karma. je AyuSyakarma bAMdhyuM hoya, te gatimAM te jIvane teTalo samaya jakaDAIne rahevuM ja paDe che. te Icche ke na Icche, tenuM potAnuM kAMI ja cAlatuM nathI. anaMtI zaktino svAmI A AtmA AyuSyakarmano gulAma banIne tenA kahyA pramANe te gatinA zarIramAM kedInI jema sapaDAI rahe che. mATe AyuSyakamane zAstromAM beDI jevuM jaNAvela che. jema koI DAku ke guMDAe corI, khUna ke, lUMTaphATa karI hoya ane pakaDAI jAya to tenA hAtha - pagamAM lokhaMDanI beDIo nAMkhavAmAM Ave, tene jelanA saLIyA pAchaLa dhakelI devAmAM Ave, jeTalA varSanI sajA nakkI karavAmAM Ave teTalo samaya teNe jelamAM rahevuM ja paDe. te game teTalA dhamapachADA kare to paNa chaTakI na zake tevo cAMpato baMdobasta hoya. Icche ke na Icche, teNe teTalA varasato parAdhIna avasthAmAM pasAra karavA ja paDe. te ja rIte AtmAne paNa pote jeTalA varSanuM AyuSyakarma bAMdhyuM hoya teTalA varasa sudhI A zarIra rUpI jelamAM baMdhAIne rahevuM ja paDe. AtmA mATe zarIra e jela che. jyAM AyuSyakarma pUrNa thAya ke tarata ja A zarIra rUpI jelamAMthI teno chUTakAro thaI jAya. wn che.' ourisitors T wit; :11
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa A zarIra rUpI jelamAM rahevA daramyAna teNe je navuM AyuSyakarma bAMdhyuM. te tene bIjAbhavanA navA zarIra rUpI jelamAM pUre. tyAM parAdhInatAbharyuM jIvana jIvaDAve. jyAM sudhI AyuSyakarma rUpI mudata pUrI na thAya tyAM sudhI tene te zarIra rUpI jelanA baMdhanamAM jakaDI rAkhe. narakanA jIvonuM AyuSya ochAmAM ochuM 10,000varSanuM hoya che. tyAM bhayaMkara duHkho temaNe sahana karavA paDe che. cIsAcIsa kare che. maravAnI temane vAraMvAra IcchA thAya che. nAsI chUTavAnuM mana thAya che. paNa A AyuSyakarma rUpI beDImAM teo evA jhaDapAyA che ke narakanA zarIra rUpI jelamAMthI bahAra nIkaLI ja na zake. ochAmAM ochA dasa hajAra varSa pasAra thAya pachI ja teo narakamAMthI nIkaLI zake. vadhumAM vadhu 33 sAgaropamanuM AyuSyakamatemaNe bAMdheluM hoI zake che. jemaNe tevuM bAMdhela hoya teo teTalo samaya pUrNa na thAya tyAM sudhI narakamAMthI bahAra nIkaLI na zake. maravA mAMge to ya marI na zake. ApaghAta karavAnA koIpaNa nusakhA temane kAma na lAge. paramAtmA mahAvIradeva prApta thayA pUrve ja mahArAjA zreNike potAnI dharmahIna avasthAmAM eka tIrathI baccA sahita haraNIne vIMdhIne evuM bhayaMkara karma bAMdhela ke jenA kAraNe temane narakamAM javuM paDyuM che. 84000 varSanuM narakAyuSyakarma temaNe bAMdhela che. tyAM bhayaMkara pIDA bhogavI rahyA che. paramAtmA maLyA pachI jIvanaparivartana thayuM. paramAtma bhaktinA prabhAve tIrthakara nAmakarmane temaNe nikAcita bAMdhyuM. narakamAMthI nIkaLIne AvatI covIsImAM teo padmanAbhasvAmI nAmanA prathama tIrthaMkara paNa thavAnA che. vizvanA sarva jIvone tArI devAnI bhAvanA temanA romaromamAM vahI rahI che. chatAM ya hAla teo kAMI ja karI zake tema nathI. game teTalI IcchA hoya to che narakanA 84000 varSa temaNe tyAM ja pUrA karavA paDaze. A to jelanI beDI che. na chUTe tyAM sudhI chaTakI ja nA zakAya. ApaNe A AyuSyakarma baMdhAya ja nahi. kAyama mATe tenAthI chUTakAro thaI jAya tevo prayatna karavAno che. kAraNa ke te AtmAnA "akSayasthiti' nAmanA guNane DhAMkI de che. kSaya eTale nAza pAmanArI. akSaya eTale kadIpaNa nAza nahi pAmanArI. AtmA jo mokSamAM pahoMce to te kAyama mATe potAnA svarUpamAM lIna rahe. kyAreya tenI tyAMnI sthiti kSaya pAme nahi. paNa te sivAya nAraka, manuSya, deva ke tiryaMca tarIke tenA te ja bhavamAM te kAyama mATe potAnI sthiti TakAvI zakato nathI. tenA bhAvo badalAya che. + = + = + = + = + + = + = += + = + = + na 82 bhAga-2
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ tenI sthitimAM pharaka paDe che. A pharaka pADavAnuM kAma kare che AyuSyakarma, te A AyuSyakarmanA kAraNe akSayasthiti nAmano AtmAno guNa DhaMkAI jAya che. AtmA koI eka ThekANe kAyama mATe sthira rahI zakato nathI. Aje A gatimAM to kAle bIjI gatimAM, Aje A bhavamAM to kAle parabhavamAM AtmA A karmanA kAraNe jAya che. AyuSyakarmanA kAraNe AtmAnA bhavo badalAtAM rahe che. A bhava badalavAnI kriyAnuM nAma che janma ane maraNa!A bhavanuM zarIra choDavAnI AtmAnI kriyA te maraNa ane parabhavanuM navuM zarIra banAvavAnI kriyA karavI te janma! A janma - maraNanI kriyA karAvavAnuM kAma AyuSyakarma karAve che. janma ane maraNanI kriyAnA vaccenA samayane jIvana kahevAya che. konuM keTaluM jIvana? teno AdhAra teNe pUrvabhavamAM bAMdhelA AyuSyakarma upara che. jeNe jeTalAM varSanuM AyuSya pUrvabhave bAMdheluM hoya teTalA varSanuM jIvana teNe A bhavamAM jIvavAnuM hoya che. teTaluM AyuSya pUrNa thayAM pahelAM sAmAnyathI tenuM mota AvatuM nathI. tIrthaMkara paramAtmA mahAvIradeva upara saMgama nAmanA deve kevA bhayaMkara upasargo karyA hatA ! meruparvatanA cUrecUrA karI de tevuM kALacakra temanI upara choDyuM hatuM, chatAM paramAtmAne te cUrI na zakyuM ! vAgha - siMha jevAM jaMgalI pazuoe humalAo karyA. pakSIoe cAMco mArI. koIe prabhunA be pagano cUlo banAvIne khIra rAMdhI. AvA bhayaMkara aneka upasargo te bhagavAna upara AvyA. bhagavAnanI samatA anahada hatI. sahiSNutA aparaMpAra hatI. prasannatA joradAra hatI. bhagavaMte badhI vedanA - pIDA sahana karI. paNa AvA kaSTomAMya paramAtmA jIvaMta rahyA. kAraNake paramAtmAnuM AyuSya nipakrama hatuM. anapavartanIya hatuM. je AyuSya baMdhAyuM hoya, temAM jarA paNa apavartana (ghaTADo) thaI ja na zake te AyuSyane anapavartanIya AyuSya kahevAya. baMdhAyelAM je AyuSyamAM aparvatanA (ghaTADo) paNa thaI zake tema hoya, te AyuSyane apavartanIya AyuSya kahevAya. paramAtmAnuM AyuSyakarma anapavartanIya hatuM. tethI paramAtmA tamAma upasargomAM paNa jIvaMta rahyAM. zAradA pha ya 83 4 karmanuM kamyuTara bhAga-2 jaE
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ N baMdhAyelAM AyuSyamAM ghaTADo karavAmAM je kAraNa bane, motane je najIkamAM lAve, vaheluM lAve te upakrama kahevAya. tevA upakramavALA AyuSyane sopakrama AyuSya kahevAya. tevA upakrama vinAnA AyuSyane nirupakrama AyuSya kahevAya. dhasamasatI TreIna AvatI hoya tyAre sAme cAlIne pATA upara jaIne sUI jAya to vahelAM marI jAya ane te rIte je sUI na jAya te vadhAre paNa jIve. jhera khAya to mare paNa jhera nakhAya to na mare. ApaghAta karIne je jIvo potAnuM AyuSya TUMkAvI de che, teoe jo ApaghAta na karyo hota to AyuSya TUMkAta nahi. Ama, kyAreka AyuSya pUrepUruM bhogavAya che, to kyAreka AyuSya pUrepUruM bhogavAyA pahelAM ja mANasa marI jato jovA maLe che. temanuM te AyuSya sopakrama gaNAya. apavartanIya gaNAya. baMdhAyela AyuSyano kALa pUrNa thayA pahelAM ja mota lAvanArA je upakramo che, te sAta prakAranA che. (1) adhyavasAya. (2) nimitta (3) AhAra (4) vedanA (5) sparza (6) zvAsozvAsa ane (7) zasa. (1) adhyavasAya: rAganA, snehanA ke bhayanA adhyavasAyanA kAraNe paNa akALe mota AvI zake che. (a) rAgajanya adhyavasAya : AkarSaNa, moha, lAgaNI vagere rAgano adhyavasAya mANasane motanA mukhamAM dhakelI de che. eka yuvAna eka yuvatI tarapha AkarSAyo. tenA virahamAM satata tene meLavavAnuM dhyAna dhare che. paNa baMnenI jJAti judI. koI kALe te yuvatI tene maLI zake tema nahotI. tenI yAdamAM te jhUravA lAgyo. mAMdo paDyo. marI gayo. unALAnA dhomadhakhatA tApamAM, paraba pAse pANI pIvA yuvAna Avyo. pANI pAvAnuM kAma eka yuvatI karatI hatI. teNe yuvAnane pANI ApyuM. yuvAna to pANI pIne AgaLa vadhyo. paNa tenI kAmaNagArI, hRSTapuSTa kAyA tarapha te yuvatI kheMcANI. jatAM evA yuvAnanI sAme rAgathI jovA lAgI. yuvAna dekhAto baMdha thayo tyAM ja te yuvatInA prANa paNa cAlyA gayA; rAganA kAraNe sto. (ba) snehajanya adhyavasAyaHputra, patnI, pati, mAtA vagerenA mRtyunA samAcAra sAMbhaLavAthI snehanA kAraNe akALe mota thatuM jovA maLe che. tyAM temanA pratyeno sneha upakrama bane che. koIe TelIphonamAM eka strIne kahyuM, "tamArA patinuM akasmAtamAM mRtyu thayuM zaevery=1
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. temanI upara basa pharI vaLI che." ATaluM sAMbhaLatAM ja patnI gabharAI gaI. AgaLa kAMI ja bolI zakI nahi. hAthamAMthI phona paDI gayo. DhaLI paDI, kharekhara te pote ja marI gaI. thoDIvAramAM pelA mANase pharI phona joDyo. tenA manamAM ema hatuM ke, kahI dauM; "A to eprIlaphula banAvyA che. Aje pahelI eprIla che. A mAtra gammata hatI. tamArA pati to jIve che." paNa sAme koI phona upADatuM ja nathI. thAkIne te bhAI temanA ghare pahoMcyA, tyAre pelI strInuM zaba dekhAyuM. potAnI bhUla samajAI gaI. are ! mArI gammate to AnA prANa laI lIdhA. have tenA patine ophIse samAcAra ApuM. tyAMthI ja ophIse phona joDyo. patnInA mRtyunA samAcAra sAMbhaLatAM pati ophIsamAM ja DhaLI paDyo. tenA paNa prANa cAlyA gayA. ahIM baMnenuM akALamota thavAmAM kAraNa nehijanya adhyavasAya che. turaMgapura nagaramAM naravara nAmanA rAjA rAjaya karatA hatA. temanA maMtrInuM nAma hatuM "bhAnuM. tenI patnI sarasvatIne potAnA pati upara gADha sneha hato. patino kSaNabharano vilaMba sahana karavo tenA mATe muzkela hato. chatAM ya pati maMtrI hovAthI avAranavAra rAjakArya mATe bahAra javuM paDatuM. game te rIte mana manAvIne te virahane sahI letI. ekavAra rAjA potAnI sAthe maMtrIne laIne zikAra karavA jaMgalamAM gayo. vacce tene maMtrIpatnInA gADha snehanI parIkSA karavAnuM mana thayuM. maMtrInA kapaDA tathA maMtrInA ghoDA upara koI jaMgalI prANInuM lohI lagADIne, te kapaDA sAthe ghoDAne rAjAe maMtrInA ghare mokalI Apyo. gharanA daravAje maMtrInA lohIvALA kapaDA tathA ghoDo sarasvatIe joyo. maMtrIne joyA nahi. tethI sarasvatIe mAnI lIdhuM ke nakkI mArA patine jaMgalanA koI vAgha - sihe mArI nAMkhyA lAge che. hAya re hAya! patinuM mRtyu! A vicAre sarasvatI jamIna para DhaLI paDI. tenA prANa cAlyA gayA. rAjAe karelI parIkSA bhAre paDI. maMtrI - patnInuM akALe mota snehajanya adhyavasAyane AdhIna hatuM. zAstromAM nAgaketunI vAta Ave che. dara paryuSaNamAM kalpasUtramAM paNa te sAMbhaLavA maLe che. zeThanA putra tarIke nAgaketuno janma thayo. paryuSaNa pAse AvatAM aThThamanI vAta sAMbhaLIne tene jAtismaraNa jJAna thayuM. teNe paNa aThThama karyo. nAnakaDuM baccuM dUdha vinA zI rIte lAMbu jIvI zake? bebhAna thaI gayuM. badhAe tene mareluM mAnyuM. A samAcAra jhAjhAjhA 85 = karmanuM kamyuTara bhAga-2 % - - - SEaaN. laga-2.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMbhaLatAM ja tenA pitAnuM to hADa besI gayuM. tyAM ja te marI gayo. A snehajanya adhyavasAyathI akALa mota kahevAya. (ka) bhayajanya adhyavasAya : jema snehanA kAraNe mota thAya che tema bhayanA kAraNe paNa akALe mota thAya che. zrIkRSNa vAsudevanA nAnA bhAI gajasukumAle paramAtmA nemInAtha pAse dIkSA lIdhI. mAtA devakInA potAne chellI mA karavAnA AziSane saphaLa banAvavA teo smazAnamAM pahoMcyA. kAussaga - dhyAnamAM lIna banyA. temano sasaro somIla tyAMthI pasAra thayo. "are ! A koNa? A to mAro jamAI gajasukumAla! bAvo banI gayo! mArI dIkarIno bhava bagADyo! samaje che zuM enA manamAM? hamaNAM batADI dauM." krodhanA AvezamAM te somIle mATInI pALa gajasukumAlanA mastaka upara banAvI. temAM kheranA dhagadhagatA aMgArA bharyAM. gajasukumAlamuni to samatArasamAM lIna banyA. sasaro paNa temane to mokSamArgamAM upakArI jaNAyo. temaNe to kevaLajJAna ane mokSa; baMne meLavI lIdhA. mAthe kheranA aMgArA mUkavAnuM adhamAdhamakArya karIne pAchA pharatAM somIle nagaranA daravAje zrIkRSNa vAsudevane sAme AvatAM joyA. temane jotAM ja somIlanA romaromamAM bhaya vyApI gayo. bhayanA kAraNe tarata ja tenuM hRdaya besI gayuM. prANa nIkaLI gayA. somIlanuM akALe mota bhayajanya adhyavasAyanA kAraNe thayuM. kozAmbI nagarImAM zatAnika rAjA rAjya karato hato. tenI patnInuM nAma mRgAvatI hatuM. mahAbaLavAna, zUravIra mahArAjA caMDapradyota mRgAvatI pAchaLa pAgala banyo. tene meLavavA te virATa sainya sAthe kauzAmbI tarapha dhasI Avyo. rAjA zatAnikane ko'ke samAcAra ApyA ke mahArAjA caMDapradyota virATa sainya sAthe dhasamasato AvI rahyo che. A samAcAra sAMbhaLatAM ja bhayanA mAryA zatAnikanuM hRdaya phATI gayuM. tyAM ja te mRtyu pAmyo. (2) nimitta H lAkaDI, cAbUka, zastra, akasmAta, jhera vagerenA nimitte paNa AyuSya tuTe che. akALe motane bheTavuM paDe che. basamAMthI utarelA kaMDakTare pAnavALAnI dukAne UbhA rahIne pAna khAdhuM. paisA cUkavatI vakhate rakajhaka thaI. vAte viparIta rUpa dhAraNa karyuM. kaMDakTare TIkITanuM pAkITa jorathI ugAmyuM. pAnavALAe dAtaraDuM sAme mAryuM. paraspara prahAra karatAM baMne motane zaraNa thayA! ! : Aja Tera bhAga-2
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnapaMcamInA dine varadatta - guNamaMjarInI kathA sAMbhaLI che ne? guNamaMjarI pUrvabhavamAM suMdarI hatI. potAnA putro bhaNatAM nahotA. zikSakonI mazkarI karatA hatA. mA suMdarI temanuM uparANuM to letI hatI, sAthe temanA pustako cUlAmAM bALatI hatI. aMte dIkarAone bhaNavAmAMthI uThADI dIdhAM. chelle jayAre koI temanI sAthe paraNAvavA kanyAo nathI ApatuM, tyAre patipatnI baMne jaNa putro abhaNa rAkhyAno doSano Topalo ekabIjA upara DhoLavA lAgyA. gussAmAM ne gussAmAM patie paththarano prahAra karyo. suMdarIne marmasthAne lAgyo. te akALe maraNane zaraNa thaI! dayAnaMda sarasvatIne temanA ja rasauyA jagannAthe jhera detAM akALe mota vadhAvavuM paDyuM hatuM. kumArapALane paNa temanA rasauyAe ja bhojanamAM jhera daI dIdhuM hatuM, jenA pariNAme akALe temanuM jIvana TuMkAI gayuM. (3) AhAra : zarIra TakAvavA mATe jeTalo AhAra jarUrI hoya tethI ghaNo vadhAre AhAra karavAmAM Ave, anazana vagere karavA dvArA AhAra ja baMdha karavAmAM Ave ke zarIrane pratikULa vikRta AhAra levAmAM Ave to paNa AyuSya TUMkAI zake che. savA lAkha jinamaMdira ane savA karoDa jinapratimA banAvanAra samrATa saMprati pUrvabhavamAM bhikhArI hato. khAvA mATe dIkSA lIdhI. akarAMtIyA banIne khAdhuM. ati AMhAra karyo. pariNAme zULa upaDyuM. rAtre ja mRtyu pAmyo. AhAre AyuSyakamane upakrama lagADyo. araNikamunie dIkSA lIdhelI. gocarI vahoravA nIkaLyA. koI strIe phasAvI dIdhA. mA - sAdhvI tene zodhavA nIkaLI. gokhe beThelAM araNike joI. nIce utarIne pagamAM paDyo. mAphI mAMgI. mAe pharI saMyama pALavA jaNAvyuM. "mA! kAyara chuM ! mArAmAM saMyama pALavAnI tAkAta nathI. huM zuM karuM?" mAe kahyuM, "beTA! kULane kalaMka na lagADAya. lIdhelA mahAvratano bhaMga na karAya. guru pAse jaIne prAyazcita le. have saMyama pALavAnI tAkAta na hoya to anazana kara. paNa saMsArI to na ja banAya." ane araNike mAnI vAta svIkArI. prAyazcita karIne anazana svIkAryuM. motane vadhAvI lIdhuM. phuDa poIjhananA kAraNe mRtyu pAmyAnA samAcAra to chApAmAM ghaNIvAra vAMcavA maLe che ne? zuM te badhAnuM AyuSya te vakhate pUruM thavAnuM ja haze? nA, temAMnA ghaNAne to A AhAra nAmano upakrama lAgyo haze, jethI akALe temane mota bharakhI gayuM! SEED = = = = = = = = = = =
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) vedanA : kensara, hemareja, eIDjha vagere roganA kAraNe vedanAthI akALe mota thatuM avAranavAra ApaNane jovA - jANavA sAMbhaLavA maLe che. jasaloka, harakIzana, TATA vagere hospiTalonI mulAkAta lo to khabara paDe ke rojeroja roganA kAraNe aneka mAnavo motane zaraNa thAya che. (5) sparza : sApanA DaMkhathI, vIMchInA DaMkhathI paNa akALe mota thAya che. (6) zvAsozvAsa : AyuSya mATe zvAsozvAsa to khUba ja mahattvanI vastu che. jyAM sudhI zvAsozvAsa cAluM rahe tyAM sudhI jIvo jIve. zvAsozvAsa levAnuM baMdha thAya eTale mota thAya . paNa ApaNe jANIe chIe ke himAlaya vagerenI guphAmAM rahenArA yogIo khUba lAMbu jIve che, teo kAMI potAnuM AyuSya vadhArI zakatA nathI. paraMtu prANAyAma vagere yogasAdhanAnA pratApe zvAsozvAsa dhImA karI deche. rokI rAkhe che. pariNAme lAMbu jIvatAM jaNAya che. tenAthI ulTuM jeo jhaDapI zvAsozvAsa kare che, temanuM jIvana TUMkAI jAya che. Ama zvAsozvAsanI prakriyA paNa upakrama banI zake che. (7) parAghAta H parIkSAmAM nApAsa thavAnA kAraNe, dhaMdhAmAM moTI nukazAnI thavAthI, premabhaMga thavAthI, AbarUM na bacI zakavAthI, jIvanamAM kaMTALo AvavAthI keTalAka loko ApaghAta karavAno prayatna kare che. te mATe dariyAmAM DUbakI lagAve che. gaLAmAM phAMso khAya che. dhasamasatI TreIna nIce sUI jAya che. jherI davA gaTagaTAve che. AvA bAhyanimittonA AdhAtathI potAnuM jIvana akALe sameTI le che. ApaghAta karavAnI judI judI prakriyAo ahIM upakrama bane che; je AyuSyane TUMkAvI de che. A sAte upakramo AyuSyane TUMkAvavAnuM kAma kare che, tevuM jANIne manamAM savAla thAya ke pUrvabhavamAM A bhavanuM je AyuSya bAMdhIne AvyA hoIe, tenA karatAM vahelAM jo upakramonA kAraNe mota AvI jatuM hoya to bAkI rahelAM AyuSyanuM zuM thAya ? zuM bAkI raheluM AyuSya tyArapachI AvanArA bhavamAM bhogavAya ? A bhavanuM AyuSya A bhavamAM ja bhogavavuM paDe. pUrepuruM bhogavavuM paDe. jarA ya bAkI na rahe. AvatAbhavamAM bhogavavAnuM hoya ja nahi. vaLI A bhavamAM jebhogavavAnuM hoya tenAthI ochuM ke vadhAre nahi, paNa te badhuM ja pUrepUruM bhogavAya. hakIkata e che ke koIpaNa jIva eka bhavamAM mAtra AvatA eka ja bhavanuM AyuSya bAMdhe che, je teNe bIjA bhavamAM pUrepUruM bhogavavuM paDe che. jIva AyuSya bAMdhe che eTale AyuSyakarmanA daLIyAM (kArmaNa rajakaNo) bAMdhe che. tene dravya AyuSya paNa kahevAya che. A daLIyA navo bhava maLatAM kramazaH AtmAthI chUTA BBDBBSnA 88 be karmanuM kampyuTara bhAga-2 nA
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDe che. jyAre baMdhAyelA te AyuSyakarmanA tamAma daLIyA AtmAthI chUTA paDI jAya tyAre tenuM mota thAya che. have jo te daLIyA dhIme dhIme kramazaH AtmAthI chUTA paDatAM 70varSa lAgavAnA hoya to teNe 70 varSanuM kALa AyuSya bAMdhyuM tema paNa kahevAya che. A 70 varSanA kALaAyuSyane dharAvanAra vyaktie 50 varSanI uMmare ApaghAta karavAno prayatna karyo ane jo te marI gayo to te vakhate bhale tenuM kALaAyuSya pUrNa thayuM nathI, paNa tenuM dravya AyuSya (AyuSyakarmanA daLIya rU5) to pUrepUruM bhogavAIne khalAsa thayuM ja che. 50varSa sudhI kramazaH dhIre dhIre tenA AtmAthI AyuSyakarmanA keTalAka daLIyA chUTA paDyA. je 20 varSa cAle teTalA daLIyA haju bhogavavAnA bAkI rahyA hatA, te ApaghAta karatI vakhate AtmAne je AghAta lAgyo tenAthI ekasAthe bhogavAIne kharI gayA. Ama AyuSyakarmanA daLIyAM to tamAma bhogavAIne khalAsa thayA. dA. ta. kramazaH dhIme dhIme anubhavatAM 80 varSanuM kALa AyuSya pasAra karI zakAya teTalAM AyuSya karmanAdaLIyAM (dravya AyuSyakamI bAMdhIne AvelA zAMtibhAIne 60mA varSe eTeka Avyo. dhIme dhIme anubhavatAM 15 varSa pasAra thAya teTalAM daLIyA eka ja jhATake anubhavIne bhogavAI gayA. tarata hospITalamAM TrITamenTa karatAM bacI gayA. kAraNa ke pAMca varSa bhogavI zakAya teTalAM daLIyA haju AtmA upara coTelA bAkI che. te bhAI zarIranI ghaNI kALajI laI rahyA che. chatAM cha mahInA gayA pachI pharIthI eTeka Avyo. traNa varSa bhogavAya teTalAM dalika kharI gayA. bIjA cha mahInA pasAra thatAM chello eTeka Avyo. eka varSa bhogavAya teTalAM bAkI rahelAM tamAma daliko ekI sAthe bhogavAIne khalAsa thatAM teo mRtyu pAmyA. Ama 61 varSanI uMmare teo mRtyu pAmatAM pUrA 80 varSanuM kALa AyuSya teoe na bhogavyuM. teo eTekanA kAraNe akALe marI gayA, tema kahI zakAya. paNa (AyuSya karmanAdaLIyArUpa) dravya AyuSya to temaNe pUrepUruM bhogavI ja lIdhuM che. te jarA ya bAkI nathI ke je bIjA bhavamAM bhogavavuM paDe ! je daLIyAne kramazaH bhogavatAM pAMca - sAta - dasa varSa lAge te daLIyAM ekI sAthe bhogavAIne zI rIte khalAsa thAya? tevo savAla UThe; te sahaja che. paNa tenuM samAdhAna to ApaNe sau aneka prasaMgomAM anubhavIe chIe. eka mATaluM pANIthI bhareluM che. temAMthI Tapa........ Tapa.... Tapa.... pANI Tapake che. A rIte to te mATaluM khAlI thatAM be divasa lAge. paNa jo koI vyakti eka paththarano ghA mArIne te mATaluM phoDI nAMkhe to tarata ja khAlI thaI jAya ne?
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ je pANIne khAlI thatAM 48 kalAka lAgavAnA hatA, te pANI eka mInITamAM (dhaDo phUTI jatAM) khAlI thaI gayuM, tema je daLiyAM bhogavatAM 10 varSa lAgavAnA hatA te daLiyA eka miniTamAM ya bhogavAIne khalAsa thaI zake. ghAsanI gaMjIne eka bAju Aga lAgatAM dhIme dhIme Aga AgaLa vadhe. badhuM ghAsa baLatAM ghaNo samaya lAge. paNa badhA ghAsano eka jagyAe Dhagalo karIne cAre bAjuthI Aga caMpAya to thoDIka ja vAramAM zuM badhuM baLI na jAya? 100 mITara lAMbI rassIne kholI, lAMbI karIne jamIna upara pAtharIe. pachI teno eka cheDo saLagAvIe. jo dasa mITara rassI saLagatAM pA kalAka lAge to pUrepUrI 100 mITara rastI saLagatAM rA kalAka lAgaze. paNa jo A 100 mITara rassIne bhegI gUMcaLA rUpe karI daIne, tenI upara peTrola chAMTIne Aga lagADIe to te tarata jaaDhI mInITamAM - baLIne khAkha thaI jaze. jo 100 mITara rassI aDhI mInITamAM baLI zake to 100 varSanuM AyuSya anubhavAya teTalAM daLIyA aDhI varSamAM kema na bhogavAya? upakrama lAgatAM ghaNA badhA daLIyA ekI sAthe udayamAM AvIne bhogavAIne khalAsa thaI jAya che. tethI vahelAM mota thayuM ke akALe mota thayuM tema ApaNe kahIe chIe. paNa hakIkatamAM to pUrepUruM AyuSya karma bhogavAyuM ja che. baMdhAyeluM AyuSya to dareke bhogavavuM ja paDe tevuM je kahevAya che, te dravya AyuSyanI bAbatamAM samajavuM; paNa kALa AyuSyanI bAbatamAM nahi. kAraNa ke baMdhAtI vakhate ja jo sopakrama apavartanIya AyuSya baMdhAyuM hoya to upara jaNAvela koIpaNa upakrama lAgavAthI kALa AyuSya pUrNa thayA pahelAM ya mRtyu AvI zake che; paNa te vakhate yadravya AyuSya to pUrNa thAya che ja. upakrama lAgavAthI kALa AyuSya tuTaze ke nahi tuTe? te vAta pUrvabhavamAM jayAre AyuSya baMdhAya tyAre ja nakkI thaI jAya che. jo apavartanIya (tuTe tevuM AyuSya baMdhAtuM hoya to AyuSyakarmanA daLIyA DhIlA DhIlA coTe. ane jo anAvartanIya (tuTe nahi tevuM) AyuSyakarma baMdhAtuM hoya to tenA daLIyA majabUta rIte baMdhAya. Ama AyuSyakarma baMdhAtI vakhate ja tenuM apavartanIyapaNuM ke anapavartanIyapaNuM nakkI thatuM hoya che. jhajhajhaNajha Na kArA 90 : karmanuM kamyuTara bhAga-2 %
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 5) sauthI mahatvanI lokha parabhavanuM AyuSya bAMdhavAno samaya khUba ja mahattvano che. jo te samaye ApaNo AtmA thApa khAI gayo, viSaya - kaSAyamAM lIna banyo, pApAcAra sevavA lAgyo, saMkaliSTa avasthA anubhavavA lAgyo, hiMsaka - krUra banyo, paisAnI kAramI mUcchamAM lIna banyo, kAmavAsanAmAM cakacUra banyo to evA halakA, anicchanIya bhavanuM AyuSya baMdhAya ke jenA udaye te bhavamAM bhayaMkara duHkho bhogavavA paDe. badhI ja AtmasAdhanA ke bhautika sukha - sAmagrI hAthamAMthI cAlI jAya. tethI ja sauthI mahattvano prazna hoya to eka ja che ke ahIMthI marIne AvatA bhavamAM janma kyAM levo? nA, roTalAno, oTalAno, dIkarAne dhaMdhAmAM seTa karavAno ke dIkarIne paraNAvavAno prazna eTalo badho gaMbhIra che ja nahi. tenI bahu ciMtA karavAnI jarUra nathI. ciMtA karavI hoya to mAtra AvatA bhavamAM janma kyAM levo? tenI ja ciMtA karavAnI jarUra che. pelA sumaMgala AcArya ! kamaranA sakhata duHkhAvAnA kAraNe kamare paTTo bAMdhavo paDato hato. parabhavanuM AyuSya baMdhAtI vakhate te kamara-paTTAmAM Asakti thaI gaI. pariNAme marIne anAyadezamAM musalamAnane tyAM janma maLyo. sAdhupaNuM, Adeza, badhuM gumAvI beThA! pelA yugapradhAna maMgu AcArya! khAvAmAM lAlasA karatI vakhate AyuSya baMdhAyuM to khALanA bhUta banavuM paDyuM! potAnI rANInA mAthAnA vALa oLatI vakhate temAM Asakta banelA rAjAe te ja vakhate parabhavanuM AyuSya bAMdhyuM to marIne potAnI te ja rANInA mAthAnA vALanI seMthImAM jU banavuM paDyuM! pelo anazanI zrAvaka!upavAsa cAluhatA, bAraNe DhALelAM khATalAmAM sutA sutA AMgaNAmAM rahelA boraDInA jhADa tarapha najara gaI. tenI upara rahelA lAlalacaka borane joIne vicAra Avyo ke kevuM suMdara A phaLa che! jo upavAsa na hota to huM khAta! te ja vakhate parabhavanuM AyuSya baMdhAyuM. te ja boraDI upara bora tarIkeno navo bhava nakkI thayo ! bicArAnuM anazana navo suMdara bhava na ApI zakyuM !!! huM meghadarzana vijaya nAmano sAdhu A bhavamAM sAdhujIvana svIkArIne kIDI paNa na karI jAya tenI kALajI leto houM, kadAca bhUlathI virAdhanA thaI jAya to trAsa pAmato houM, prAyazcitta leto houM te huM je parabhavanuM AyuSya bAMdhatI vakhate dhyAna na rAkhuM, ane tethI jo bilADInuM AyuSya baMdhAI jAya to? kIDIne nahi mAranAro huM bilADInA khoLIyAmAM kabUtarone phADI khAuM! uMdarane pakaDIne khAI javAnI satata lekSA rAkhato jAuM! kevI khataranAka mArI hAlata thAya? koNe mArI A hAlata karI dIdhI? kaho ke AyuSya bAMdhatI vakhate meM je bhUla karI teNe ! sApano bhava maLe to krodhathI dhamadhamato rahuM! muMDano bhava maLe to AkhA gAmanI viSThAne miSTAnna mAnIne satata phAjala rakama 91 jhaka karmanuM kamyuTara bhAga-2.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ khAdhA ja karuM! kevI dayanIya hAlata mArI thaI jAya !!! mATe ja AvatAbhavanuM AyuSya bAMdhavAnA samaye satata jAgratinI jarUra che. AyuSya baMdhAtA eka aMtarmuhurta (48 miniTathI ocho samaya lAge che. te eka ja aMtarmuhurtanI bhUla, Akhone Akho ApaNo navo bhava barabAda karI nAMkhe. bilADI ke vAdhanA khoLIyAmAM gayelA meghadarzana mahArAja pUrvabhavamAM game teTalI jIvadayA pALavAnI bhAvanAvALA hoya; have zuM karI zake? manamAM savAla pedA thAya ke A parabhavanuM AyuSya A bhavamAM baMdhAya kyAre ? jo baMdhAyelA AyuSya pramANe ja AvatAbhavamAM javAnuM hoya to AyuSya baMdhAvAnI je kSaNa haze, te kSaNane dharmayukta banAvI daIzuM, tethI sAruM AyuSya baMdhAtA Avato bhava sudharI jAya. te kSaNa sivAyanI AkhI A jIMdagI moja - majAmAM vItAvIzuM; kAraNake te vakhate AvatA bhavanuM AyuSya to nahi baMdhAya ne! tethI jaldI jaNAvo. AvatA bhavanuM AyuSya baMdhAya kyAre? javAba : A bhavanA AyuSyanA traNa bhAga karIe to te traNa bhAgamAMthI be bhAga pasAra thaI jAya ne eka bhAga bAkI rahe tyAre eTale ke A bhavanuM 2/3 (be tRtIyAMsa) AyuSya pUrNa thAya tyAre AvatAbhavanuM AyuSya sAmAnyataH baMdhAya che. dhAro ke ramaNabhAInuM A bhavanuM AyuSya 99 varSanuM che. to tenA traNa bhAga 33- 33 varSanA thAya. temAMnA be bhAga eTale ke 33 + 33 = 66 varSa pasAra thAya tyAre teo AvatAbhavanuM AyuSya bAMdhe. jyAM sudhI A bhavanuM 2/3 AyuSya pUrNa na thAya tyAM sudhI to koIpaNa jIva AvatAbhavanuM AyuSya bAMdhe ja nahi. paraMtu koIpaNa kAraNasara temaNe potAnI 66 varSanI uMmare AyuSya na bAMdhyuM. hA, AvuM banI zake kharuM. jo jIva potAnA A bhavanA AyuSyano 2/3 bhAga pUrNa thAya tyAre AvatAbhavanuM AyuSya na bAMdhe to bAkI rahelA AyuSyano 23bhAga pasAra thAya tyAre bAMdhe. tyAre paNa jo na bAMdhe to tyArapachI bAkI rahelA AyuSyano ra3 bhAga pasAra thAya tyAre bAMdhe. tyAre paNa jo na bAMdhe to tyArapachI bAkI rahelA AyuSyano 2/3 bhAga pasAra thAya tyAre bAMdhe, tyAre ya jo na bAMdhe to tyArapachI bAkI rahelAM AyuSyano ra3 bhAga pasAra thAya tyAre bAMdhe. ema karatAM karatAM chevaTe chellA traNa varSamAMthI 1 varSa bAkI rahe tyAre, chellA varSanA chellA cAra mahinA rahe tyAre, chellA cAra mahinAnA chellA 40 divasa bAkI rahe tyAre, chevaTe chellA kalAke, chellA traNa DacakAmAMthI beDacakA khAIne eka DacakuM bAkI hoya tyAre paNa parabhavanuM AyuSya bAMdhI de. paNa parabhavanuM AyuSya bAMdhyA pahelAM koI jIva mRtyu pAme nahi. 99 varSanI uMmaranA ramaNabhAI 99 varSano rasa bhAga = 66 varSanI uMmare parabhavanuM AyuSya bAMdhe. jo tyAre na bAMdhe to bAkI rahelAM 33 varSano ra3 bhAga - 22 varSa bIjA pasAra thAya tyAre 88 varSanI uMmare badhe. kadAca tyAre paNa na bAMdhe to bAkI rahelA 11 varSano 23 bhAga = 7 varSane cAra mAsa pasAra thAya tyAre 95 varSa cAra mahInAnI uMmare bAMdhe. tema jhAlA 92 jhakajhaka karmanuM kamyuTara bhAga-2 -
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ karatAM karatAM chevaTe chelluM DacakuM bAkI hoya tyAre AyuSya bAMdhIne pachI maraNa pAme. Ama, koIpaNa saMsArI jIva potAnA cAlu bhavanuM ra3 AyuSya pUrNa na thAya tyAM sudhI to parabhavanuM AyuSya bAMdhato ja nathI. vahelAmAM vaheluM bAMdhe to ya A bhavanA AyuSyanA 2 3bhAga pasAra thayA pachI ja. vaLI jenA jIvanakALano 2/3 bhAga pasAra thaI gayo; teNe paNa AyuSya bAMdhI ja lIdhuM hoya; tema nahi. jo bAMdhavAnuM bAkI rahI gayuM hoya to jIvanakALanA chellA aMtarmuhUrtamAM paNa bAMdhavAnI zakyatA che. have jo ApaNe viziSTa jJAnI hoIe, ApaNuM A bhavanuM AyuSyane varSa-mahInA - divasa - kalAka - miniTa -sekaMDathI jANatA hoIe to te rIte 2/3 bhAgonI gaNatarI karIne AvatAbhavanuM AyuSya bAMdhavAnI kSaNe sAvadha rahI zakIe. paNa ApaNe kyAM ApaNuM A bhavanuM AyuSya jANIe chIe? garbhamAM rahelo traNa divasano chokaro mare che, be mahinAnuM bALaka paNa kare che; sAta varSanI chokarI mAMdI paDIne mare che, 16 varSano dIkaro ephIDanTamAM khalAsa thAya che, jyAre 104 varSanA mAjI jIvatAM hoya che! Ama kaI vyaktinuM A bhavanuM keTaluM AyuSya che? tenI pAkI khabara na hovAthI koIpaNa vyaktine khabara zI paDe ke teNe potAnuM parabhavanuM AyuSya bAMdhyuM haze ke nahi? pote kyAre te AyuSya bAMdhaze? ApaNuM AyuSya game tyAre pUruM thaI zake tema che; ane tethI game te kSaNe teno ra3 bhAga AvI zake tema che mATe pratyeka kSaNe AvatAbhavanuM AyuSya baMdhAvAnI zakyatA hovAthI ApaNe ApaNA jIvananI pratyeka kSaNe sAvadha rahevAnuM che. ApaNA jIvananI koIpaNa kSaNa katalanI na jAya; koIpaNa kSaNa kaSAya ke pramAdane vaza na jAya te mATenI jAgRti keLavavAnI che. paramAtmA mahAvIradeve gautamasvAmInA nAme ApaNane sarvane kahyuM che ke, "eka kSaNano paNa tuM pramAda na karIza." (samaya goyama ! mA pamAyae) he jIva! tuM tArI A kSaNane barobara oLakhI le. ""khaNa jANAhi paMDie!" je potAnI vartamAnakSaNane barobara jANe che, teno barobara lAbha UThAve che, temAM apramatta banIne sAdhanA kare che; te paMDita che. paNa je bhUtakALanA rodaNAM gAvAmAM ke bhAvinA vicAromAM ja jIvanane veDaphI nAMkhe che paNa vartamAnakSaNano sAdhanA mATe jarAya upayoga karato nathI; te paMDita zI rIte kahevAya? Ama to AyuSya game te paLe baMdhAI zake che; chatAM 23 bhAganA niyamanA AdhAre pUrvanA mahApuruSo ApaNane jaNAve che ke sAmAnyataH parva tithinA divase AyuSya baMdhAvAnI zakyatA che. trIja, cotha, pAMcama; e traNa divasano 2 3 bhAga pasAra thAya eTale ke trIja, cotha; be divasa pasAra thAya tyAre pAMcame AyuSya baMdhAvAnI zakyatA. jo tyAre na baMdhAya to tyAra pachInA 6, 7 ane 8ma; e traNa divasano ra3 bhAga 6, 7pasAra thAya eTale AThame baMdhAya. tyAre na baMdhAya to 9, 10ma choDIne agiyArase baMdhAya. 12, 13sa choDIne caudaze baMdhAya. punama amAsa, ekama choDIne bIje baMdhAya. Ama be-be divasa choDIne je trIjA divase parabhavanuM AyuSya baMdhAvAnI zakyatA che, te divasane parvatithi ka
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ tarIke oLakhavAmAM Ave che. ApaNe tyAM dasa parvatithie lIlotarI na khAvI, kapaDA na dhovA, tapazcaryA karavI, AraMbha - samAraMbha ochA karavA, vizeSa dharmArAdhanA karavI; evuM je kahevAya che, tenuM kAraNa e che ke te divasomAM ghaNuM karIne AvatAbhavanuM AyuSya baMdhAvAnI zakyatA che. tethI jo te divasomAM AraMbha- samAraMbha ghaTADI devAya, dharmArAdhanA vadhArI devAya to AvatAbhavanuM sArI gatinuM AyuSya baMdhAI zake. parvatithielIlotarI na khavAya to phaLo zI rIte khAI zakAya? phaLo lIlotarI nathI to zuM sukotarI che? pAkA keLA, kerIno rasa, sakkaraTeTI, jAmaphaLanuM zAka, sapharajana, cIku, papaiyuM vagere koIpaNa phaLa ke tenA jyusa vagere paNa lIlotarI hovAthI pavatithie laI zakAya nahi. ApaNA badhAno sAmAnyataH anubhava evo che ke kaThoLa ke sukA zAka vagere karatAM lIlA zAkamAM svAda vadhAre Ave che. khAvAmAM majA paDe che. basa A majA paDavI te ja Asakti ! AsaktidoSa to AtmAnA anAsakti nAmanA guNane khatama kare che. jIvahiMsA karatAM ya guNahiMsA vadhAre bhayaMkara che. A guNahiMsA na thavA devA parvatithie lIlA zAkabhAjI na khavAya. lIlA zAka karatAM ya pAkA keLAnA zAka, kerIno rasa, sakkaraTeTI vagere phaLa khAvAmAM Asakti vadhAre ja thAya ne? to parvatithie jo lIlA zAkabhAjI na khavAya to phaLAdi paNa na ja khavAya. vartamAnakALe jainonA ghaNA gharomAM parvatithie lIlA zAkabhAjI rAMdhavAnuM baMdha hovA chatAM ya phaLono tathA kAcA keLAnA zAkano chUTathI upayoga zarU thavA lAgyo che, te baMdha karavo jarUrI che. ahIM e vAta paNa atyaMta vicAraNIya che ke parvatithie jo lIlotarI na vaparAya to mIThAI vaparAya? zuM lIlotarI karatAM mIThAI khAvAmAM vadhu Asakti nathI thatI? te ja rIte parvatithinA divase vigaIno chUTathI upayoga karAya? jo parvatithie lIlotarI na vaparAya to gusso karAya? paisAnI kAramI mUccha dhAraNa karAya? ahaMkArano nazo karAya? mAyA - kapaTano Azaro levAya? daLAvavuM - bharaDAvavuM - kapaDA dhovA vagere AraMbha - samAraMbhanA kAryo karAya? bhayaMkara karmAdAna karanArA dhaMdhA karAya? parvatithie AyuSya baMdhAvAnI zakyatA hovAthI Asakti karAvanAra lIlotarI phaLaphaLAdi na khavAya tema mIThAI - vigaI paNa na ja khavAya ne? krodha, paisAnI mUccha ahaMkArano nazo, AraMbha - samAraMbhanA kAryo paNa na ja karAya ne? gaMbhIratAthI vicArIne amala karavA jevo che, jethI parabhavamAM durgatimAM javuM na paDe. vItarAga paramAtmAnI AjJA viruddha kAMIpaNa lakhAyuM hoya to micchAmi dukkaDam. bAkInA traNa kamanI mAhitI karmanuM kamyuTara bhAga - 3mAM maLaze. ijit Site pAmar filiarryitter * * * yuTa2 bhAga-2
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ TITL kapyuTara nAma: temaja * ne * - * * * * ka ja - a jaja & * * * * * * * * * * :: :: : Tvv'jana ' . * * * * ..*.*: * * * *** * * * >> na ,,, kaG* * karmanuM kamyuTara bhAga-3 - - - - : lekhaka : 5. paM. zrI caMdrazekhara vi. ma. sAhebanA ziSya ] 'pU. paMnyAsa zrI meghadarzana vijaya ma.sA. * prakAzaka : akhila bhAratIya saMskRti rakSaka daLa 2777, nizApoLa, jhaverIvADa, rIlIpha roDa, amadAvAda - 380001. phona naM. : 535 58 ra3, 535 6033.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma 1. 2. 3. 4. 5. EUR. chu. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. kyAM zuM vAMcazo ? viSaya jagatkartA koNa? nAmakarmanI navAjunI (gati - nAmakarma) AtmAnuM bhADutI ghara (jAti - zarIra - nAmakarmo) AkRti ane sAmarthya (saMghayaNa - saMsthAna) rupa nahi, guNa juo (varNa - gaMdha - rasa - sparzIda) TrAphIka vyavasthA (AnupUrvI nAmakarma) avagati eTale zuM ? dhana dhana zrI arihaMtane re. (tIrthaMkara nAmakarma prabhAva (parAdhAta nAmakarma) karAmata zarIranI (cha pratyeka prakRtio) che karmonA khela nirALA (trasa - sthAvara - sUkSma - bAda2) jIvana jIvavAnI jarurI zakti (paryApta - aparyApta) nathI jAuM nigodamAM (pratyeka - sAdhAraNa) zuM game ? zuM na game ? (sthira - asthira - zubha - azubha - subhaga - durbhAga - susvara - dusvara) badhA mAruM mAne zI rIte ? (Adeya - anAdeya) jasa joIe ke juttA ? (yaza - apayaza) gotra karma aMtarAya karma pAnA naM. 1 c 16 24 34 43 48 5. 63 5 5|8| 91 98 108 114 117 121 prInTIMga : zAha ArTa prinTarsa, muMbaI-400 064. phona : 022-28755912
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' jaganjatA koNa ? dasa varasano aTakyALo chokaro uMdaraDAne pUMchaDIthI pakaDIne cAre bAju jamADato hato. tene temAM AnaMda Avato hato. uMdaraDAne thatI pIDAno tene vicAra paNa nahoto Avato. te to potAnI majA mANavAmAM masta hato. satyanArAyaNanI kathA sAMbhaLIne pAchA pharatAM DosImAe A dazya nihALyuM. karuNAsabhara temanuM haiyuM kALuM kalpAMta karavA lAgyuM. "ararara... A uMdaraDAne ATalo badho trAsa! bicArAne kevI vedanA thatI haze!" temaNe te chokarAne kahyuM, "are ! A zuM kare che ! choDa... choDa... ene jaldI choDa. bhAna che tane ke tuM zuM karI rahyo che? corAsInA cakkaramAM rakhaDavuM che ke zuM tAre ? ane tarata ja te chokarAe uMdaraDAne to choDI dIdho. paNa tenA manamAM aneka savAlo pedA thayA. teNe jijJAsAthI DosImAne pUchyuM. "mAjI! mAjI! tame kIdhuM ne ke corAsInA cakkaramAM rakhaDavuM che ke zuM? to te corAsInuM cakkara kevuM? temAM ApaNane koNa rakhaDAve? DosImA : dIkarA ! bIjA jIvone trAsa ApIe to ApaNane pApa baMdhAya. bhagavAna ApaNane 84 lAkha avatAromAM rakhaDAve. tyAM aneka duHkho ApaNe sahana karavA paDe. pachI, ApaNane mAnavanuM khoLIyuM jaldI na maLe hoM! "huM mAjI ! te 84 lAkha avatAro kyA? ane karuNAno mahAsAgara bhagavAna ApaNane 84 lAkha avatAromAM moklIne duHkhI zA mATe kare? zuM bhagavAnane ApaNI dayA na Ave? chokarAe ekI sAthe pUchI lIdhuM. prazna sAMbhaLatAM DosImA vicAramAM paDI gayA. are ! "84 lAkha avatAra' zabdo to ghaNIvAra sAMbhaLyA, paNa te 84 lAkha avatAra kayA kayA? te to mane khabara janathI. vaLI karuNAnA sAgara paramAtmA ApaNane tevA avatAromAM rakhaDAvIne duHkhI zA mATe kare? te paNa samajAtuM nathI ! te DosImAe aneka saMnyAsIo, kathAkAro, saMtone A savAlo karyA. paNa kyAMya tenA saMtoSakAraka javAbo tene maLyA nahi. kyAMthI maLe? dareka vastunA taddana sAcA ne saMtoSakAraka javAbo to sarvajJa bhagavaMta sivAya koNa ApI zake ? sarvajJa bhagavaMte batADelA jainAgamomAM to sarva vastunA samAdhAna chUpAyelA paDyA che. 1 ja karmanuM kepyuTara bhAga- 1
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ are ! jainazAsanane pAmelA, sAta lAkha sUtra bhaNelA, nAnA TAbarIyAne pUchazo to te ya 84 lAkha avatAro gaNAvI deze. sAta lAkha pRthvIkAya... sAta lAkha apakAya...... chelle caudalAkha manuSyo; badhuM maLIne je 84 lAkha yonio thAya che, tenI gaNatarI te phaTAphaTa karI deze. che ne jinazAsananI kamAla ! vaLI, A jinazAsana kahe che ke, 84 lAkha avatAromAM rakhaDAvavAnuM kAma bhagavAna karatAM ja nathI. bhagavAna to karUNAno mahAsAgara che. sarvazaktimAna che. anaMtajJAnano svAmI che. te kadI koIne duHkhI na kare. jIvane sukhI ke duHkhI karavAnuM kAma bhagavAna nahi paNa te te jIvonA karmo kare che. bhagavAne A vizvane utpanna karyuM ja nathI. A duniyA bhagavAne banAvI nathI, paNa batAvI che. samagra vizvanuM saMcAlana karmasattA kare che. te karma AtmAne anAdikALathI coTelA che ane navA navA coMTyA kare che. jyAre te karmo AtmAthI chUTA paDe tyAre AtmAno mokSa thAya che. AtmA marato nathI, tema utpanna paNa thato nathI. te anAdi che. vaLI A AtmA jayAM janma - jIvana - maraNanI ghaTamALa pasAra kare che te duniyA paNa anAdithI che. Ama, (1) jIva, (2) jagata ane (3) jIva- karmano saMyoga; e traNa vastuone anAdi mAnavI te jinazAsananA tattvajJAnano pAyo che. temAMthI ekAdane paNa anAdi na mAnIe to have pachI jaNAvAtA ghaNA prazno UbhA thAya che. mATe te traNa vastuone anAdi mAnavI ja joIe. jenI Adi = zarUAta hoya te sAdi kahevAya. jenI zarUAta ja na hoya te anAdi kahevAya. jIva, jagata ane jIva - karmanA saMyoganI zarUAta thaI ja nathI, mATe te traNeya anAdi che. jIvAtmA kadI utpanna thayo nathI. te sadA hato ja. jo te kyAreka utpanna thayo che tevuM mAnIe to tarata manamAM savAla pedA thaze ke jIvAtmAne koNe utpanna karyo? ghaDAne kuMbhAra pedA kare, kapaDuM vaNakara vaNe, makAnane kaDIyo caNe, vastrone darajI taiyAra kare tema jo jIvAtmAnI zarUAta hoya eTale ke jIvAtmA utpanna thayo hoya to tene utpanna karanAra koNa ? A savAlano javAba ema ApavAmAM Ave ke jIvAtmAne Izvare utpanna karyo che, to tarata navo savAla utpanna thaze ke te Izvarane koNe utpanna karyo? jo te Izvarane koI bIjA Izvare utpanna karyo to te bIjA Izvarane koNe utpanna karyo? trIjA Izvare? to te trIjA Izvarane koNe utpanna karyo? A rIte navA navA savAlo pUchAyA ja karaze. ka 2 kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ savAla - javAbano aMta ja Avaze nahi. AvI savAla-javAbanI paraMparA na cAle te mATe jo evuM samAdhAna apAze ke AtmAne sau prathama Izvare pedA karyo, paNa te Izvarane koIe pedA karyo nathI, te Izvara nitya che, hato ane raheze, tene koI pedA karatuM nathI to tenI upara vicAra karatAM te samAdhAna paNa yogya jaNAtuM nathI, kAraNa ke A samAdhAnamAM IzvaranA AtmAne to chevaTe nitya mAnavo ja paDyo ne ? vaLI jIvone utpanna karanAra tarIke eka IzvarAtmAne mAnavo paDyo, te vadhArAmAM! tenA karatAM AtmAne koIe utpanna karyo ja nathI, AtmA anAdi che tevuM mAnavuM vadhAre ucita che. jo Izvare badhA AtmAone utpanna karyA che tevuM mAnazo to savAla pedA thaze ke Izvare A jIvAtmAne kamarahita zuddha utpanna karyo ke karmasahita azuddha utpanna karyo? Izvara to karUNAno mahAsAgara che. te zA mATe koI jIvane azuddha utpanna kare? te to zuddha AtmAne ja utpanna kare ne? utpanna thayelo zuddha AtmA to pApa vinAno hovAthI tene TADha - taDakAnA, janma-maraNanA, bhukha - tarasanA duHkho kema bhogavavA paDe? zuddha - pavitra-niSpApa AtmAne duHkha zene? jo zuddha -niSpApa AtmAe paNa duHkha bhogavavuM paDatuM hoya to dharmI AtmAo niSpApa - zuddha jIvana mATe je sAdhanA kare che te nakAmI thaI jAya ! dharmanI ArAdhanA karavAnI koI jarUra ja na rahe. kemake janma - maraNAdinA dukho kAyama mATe nivAravA mATe to tapa-tyAganI sAdhanA karAya che. jo te sAdhanA karIne zuddhAtmA banyA pachI paNa saMsAramAM janma levAno hoya, parAdhInatA - ghaDapaNa - motanA duHkho bhogavavA paDavAnA hoya to tevA zuddhAtmA banavA mATe pratyakSa maLatAM A bhavanA sukhone choDIne tapa - tyAganA duHkho zA mATe veThavA joIe? A badhI ApattionA nivAraNArthe mAnavuM ja joIe ke Izvare jo zuddhAtmA pedA karyo hoya to te saMsAranA duHkhomAM jhIMkAta ja nahi. paNa samagra vizvamAM ApaNane je jIvAtmAo dekhAya che te to duHkhomAM zekAI rahelAM che. tethI te badhA azuddha AtmAo che tema nakkI thayuM. Ama, Izvare jo AtmA pedA karyo hoya to ya zuddha AtmA to pedAna ja karyo hoya tema nakkI thAya che. jo Izvare azuddha AtmA utpanna karyo che ema mAnazo to karUNAnA mahAsAgara Izvare Avo azuddha AtmA zA mATe utpanna karyo? zuM Izvara hAthe karIne badhAne sukha - duHkhamAM sabaDatA jovA mAMgato hoya tevuM bane kharuM? koI kahe che ke, "A vizvamAM sau prathama dariyAmAM eka IMDuM hatuM. temAMthI brahmAjI nIkaLyA. ghaNA varSo ekalA ekalA rahIne kaMTALI gayA tethI temane vicAra Avyo, "goDaduM vaDu thA]" huM ekalo chuM, ghaNo thAuM. temaNe samagra jagatanuM sarjana karmanuM kapyuTara bhAga-3
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ karyuM. sukhI, duHkhI, zeTha, nokara, rAjA, garIba, cora, polIsa vagere vicitratAvALuM jagata utpanna kare to temane AnaMda prApta thAya, kaMTALo dUra thAya. tethI temaNe AvI vicitratAvALI duniyA pedA karI.' ahIM prazna thAya ke brahmAjI jo bhagavAna hoya to bhagavAnane kaMTALo Ave ? te dUra karavA rUpa potAnA svArthane sAdhavA teo bhagavAna banIne koIne duHkhI, cora ke garIba banAve ? tene duHkhanA dAvAnaLamAM jhIMke ? vaLI te brahmAjI IMDAmAMthI zI rIte pedA thAya ? IMDAne koNe pedA karyuM ? dariyo kyAMthI Avyo ? temAM IMDuM kyAMthI AvyuM ? vagere aneka savAlo UbhA thAya che. vaLI, jo badhuM Izvara ja kare che tevuM mAnavAmAM Ave to svarga ane narakamAM paNa Izvara ja mokale che ne ? are ! dayALu Izvare narakanuM sarjana ja kema karyuM ? vaLI jIvone jyAM bhayaMkara du:kha paDe che tevI narakamAM mokale zuM kAma ? tyAM mokalyA pachI te Izvara pote ja temane du:kho kema apAvarAve ? zuM Izvara pote pakSapAtI che ke ekane svargamAM mokale to bIjA koIne narakamAM mokale ? jo evo javAba apAya ke Izvara to nyAyAdhIza jevo che. tene koI pratye pakSapAta nathI. pakSapAtanA kAraNe te koIne svargamAM to koIne narakamAM mokalato nathI, paNa jenA jevA karmo (kAryo) hoya te pramANe te jajamenTa Ape che. arthAta sArA karmovALAne te svargamAM mokale che ne kharAba kAryo karanArane te narakamAM mokale che. A javAba sAMbhaLIne sAme prazna UThaze ke jo Izvara nyAyAdhIza jevo hovAthI karmo pramANe svarga ke narakamAM mokale che to narakamAM javuM paDe tevA kharAba karmo karanArane Izvara tevuM kharAba kAma karatAM aTakAvato kema nathI? zuM IzvaramAM tenI zakti nathI ? to tevA zaktihIna Izvarane mAnavAnI, tenI bhakti vagere karavAnI jarUra zI ? ane jo Izvara sarvazaktimAna hoya to teNe kharAba kAma karatAM ja te vyaktine aTakAvavo joIe. jo te na aTakAve to hAthe karIne kharAba kAma tenI pAse karAvaDAvIne narakamAM mokalanAra Izvarane nirdaya mAnavo nahi paDe ? Ama, Izvarane jo dayALu ane sarvazaktimAna mAnavo hoya to teNe A jagatane utpanna karyuM che tevuM mAnI zakAze ja nahi. vaLI, Izvare paNa te te jIvanA karmo pramANe sukha - duHkha ke svarga - narakAdi ApavA paDatA hoya to Izvara paNa chevaTe pharmane parAdhIna ja banyA ne ? potAnI jAte svataMtrapaNe to Izvara paNa kAMI karI zake nahi ne ? to zuM Izvarane paNa parAdhIna mAnavo ucita che ? Ama, Izvarane jagatakartA mAnavA chatAM ya karmane to mAnavA ja paDe. vaLI te karmanuM kampyuTara bhAga-3 4
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmone anusarIne sukhI - duHkhI karatAM Izvarane upara jaNAvyA pramANe zaktihIna, nirdaya ke parAdhIna paNa mAnavA paDe che. A to zI rIte mAnI zakAya? tethI Izvare jagatane ke AtmAne utpanna karela nathI paNa anAdikALathI jagata tathA AtmA che ja tevuM mAnavuM ucita che. vaLI je karmonA kAraNe Izvara jIvone sukha - duHkha Apato hoya te karmo te jIve kyAM karyA? jo pUrvabhavamAM, to pUrvabhavamAM paNa te jIvane je sukha-duHkho Izvare ApyA haze te paNa tenA koI karmanA AdhAre ja ApyA haze ne? to te karmo te jIve kyAM karyA? tenA pUrvabhavamAM ja ne? A rIte te jIvanA dareka bhavanI pUrve paNa te bhava apAvanAra karmo mAnavA paDaze. ane te karmone utpanna karAvanAra pUrvabhava paNa mAnavo paDaze. Ama, jIvano prathamabhava koI rIte saMbhavI zakaze nahi. tethI jIvane anAdi mAnyA vinA cAlaze nahi. jIvane anAdi mAnavAthI, te jIva anAdikALathI jyAM potAnA janma, jIvana ane maraNanI paraMparA calAvyA kare che te jagatane paNa anAdi mAnavuM ja paDaze. ane jIva tathA tenA A saMsArane calAvanAra je jIva ane karmano saMyoga che te paNa anAdi mAnavo ja paDaze. Ama, (1) jIva, (2) jagata ane (3) jIva - karmasaMyoga, A traNeya anAdi che tevuM siddha thAya che. - jo A jagata anAdithI na hoya to A jagatamAM pahelA maraghI hatI ke IMDuM? pahelAM pitA hatA ke putra? pahelAM mAtA ke dIkarI? zuM javAba Apazo? maraghI vinA IMDuM jo na hoI zake to IMDA vinA maraghI paNa zI rIte hoI zake? pitA vinA putra ja na hoI zake to je putra ja na hoya te pitA zI rIte banI zake? mA vinA dIkarI na hoI zake ne dIkarI vinA mA paNa na hoI zake. tethI mAnavuM paDe ke maraghI ane IMDa. pitA ane putra, mAtA ane dIkarI, badhA anAdikALathI che. temAMthI koInI pahelAM zarUAta thaI che tema na manAya. mA - dIkarI, pitA - putra, maraghI - IMDuMvALuM A jagata anAdikALathI che. jIva, jagata ane karmasaMyoga anAdikALathI hovA chatAM ya teo satata parivartana pAmatAM rahe che. jIva pote deva - manuSya - tiryaMca - naraka vagere avatAro levA dvArA parivartana pAme che. jagatamAM paNa ghaNA parivartano jovA maLe che. AtmAmAM coTelA karmomAM paNa parivartano thAya che. chatAMya jIvano kyAreya nAza to thato ja nathI. jagata paNa kyAreya nAza pAmavAnuM nathI. jIva ane jagata jema anAdi che tema anaMta paNa che. paraMtu jIva ane karmano saMyoga anAdi hovA chatAMya teno aMta AvI zake che. je jIvo potAnA jIvanamAM rAga - veSane khatama karavAnI sAdhanA kare che, te pa karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmAo uparathI A kama chUTA paDI zake che, sarva karmo chUTA paDatAM AtmA mokSamAM pahoMce che, tenuM paramAtma svarUpe pragaTa thAya che. jo jIva ane karmano saMbaMdha anAdikALathI che to te saMbaMdha anAdi evA jIva ane jagatanI jema anaMta rahevo joIe ne? evo savAla na karavo. kAraNa ke anAdi hoya te anaMtakALa sudhI rahe ja tevo koI niyama nathI. maraghI - IMDuM - maradhInI paraMparA anAdikALathI cAlatI hovA chatAM ya jo koI maraghI iMDuM ApyA pahelAM ja marI jAya to te maraghInI paraMparA to baMdha paDI ja jAya. pitA-putranI cAlI AvatI vaMzaparaMparA paNa tenA tamAma dIkarAo brahmacArI avasthAmAM mRtyu pAme ke dIkSA laI le to aTakI jAya che. mA -dIkarInI paraMparA paNa kuMvArikAvasthAmAM tamAma dIkarIonA mota ke dIkSA thatAM aMta pAme che. jema A badhI anAdi paraMparAno aMta AvI zake che tema anAdi evA jIvakarmanA saMyogano paNa aMta AvI zake che. jyAre A aMta Ave che tyAre AtmAno mokSa thAya che. jIva ziva bane che. ApaNe saue AvA ziva banavAnI sAdhanA karavAnI che.. bhagavAna bhale jagatkartA nathI, chatAM ya bhagavAnanA darzana, vaMdana, pUjana, satkAra, sanmAna roja avazya karavA ja joIe. paramAtmA pratyeno samarpaNabhAva - bhaktibhAva - pUjyabhAva pedA karavAthI ApaNAmAM rahelo ahaMbhAva nAza pAme che. te ahaMbhAvanA kAraNe baMdhAnArA - duHkha ane doSa pedA karanArA - karmo have nahi baMdhAya. vaLI paramAtmA pratyeno A viziSTabhAva pUrve baMdhAyelA karmono jhaDapathI puSkaLa pramANamAM nAza karaze. pariNAme jIvanamAM duHkho nahi Ave. prabhubhakti navuM puNya karma baMdhAvaze. jenAthI jIvanamAM sukha prApta thaze. mATe, duHkhane dUra karanArI, sukhane lAvanArI ane paraMparAe sarve karmono nAza karIne mokSa ApanArI paramAtmabhakti bhAvavibhora banIne roja karavI joIe. jyAM sudhI mokSa na maLe tyAM sudhI je karmo AtmAne saMsAramAM rakhaDAve che te karmo ATha prakAranA che. 1) jJAnAvaraNIya karma (2) darzanAvaraNIya karma (3) vedanIya karma, (4) mohanIya karma (5) AyuSya karma (6) nAma karma (7) gotra karma ane (8) aMtarAya karma. - A AThakamAMthI pahelAM pAMca karmo viSe ApaNe ghera beThAM tattvajJAna pradIpanA aMkomAM tathA karmanuM kamyuTara bhAga - 2 mAM vistArathI vicAraNA karI che. have chellA traNa karmone paNa vistArathI vicArIe. 6 karmanuM kamyuTara bhAga-3 .
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) nAmakarmanI navAjunI duniyAnI sAta ajAyabI prasiddha che. tene jovA dUradUranA dezomAMthI hajAro loko AvatA hoya che. koI tAjamahalane Azcarya gaNe che to koI DhaLatA minArAne Azcarya gaNe che. paNa tAjamahalane ya bhUlI jaIe tevI kArIgarI ane bAMdhaNI tAraMgAnA jinAlayanI che. A badhA tIrthonA jinAlayonI sAme tAjamahala to paraMtu tAjamahAla juo ke rANakapura juo. delavADA juo ke tAraMgA. badhA karatAM abhUta racanA to che A zarIrataMtranI ! zarIrataMtranI racanA jotAM akkala kAma karatI nathI. buddhi bahera mArI jAya che. zI rIte A racanA thaI haze? koNe A racanA karI haze? AvI jhINI jhINI vyavasthita goThavaNa kevI rIte thaI haze? mAtra doDha - be iMcanI AMkhamAM to keTalI badhI khUbIo bharI che. te koIne hasAvI zake che to koIne raDAvI zake che. koIne bhayabhIta karI zake che to koIne lalacAvI zake che. AvI to hajAro khUbI che. nA, mAtra AMkhamAM ja khUbI che ema nathI. eka vetanI khoparImAM ajaba gajabanI zaktio bharI che. E = MC2 jevuM eTama bombanI zodha karanAruM sUtra A khoparImAMthI nIkaLyuM che, jeNe samagra vizvane halabalAvI nAMkhyuM hatuM. gaLAnI nAnIzI nAjUka jagyAmAM Sound box = Vocal boxnI goThavaNa thaI che! jemAMthI jAtajAtanA sUro nIkaLe che. jemAMthI nIkaLatA zabdo yuddhanuM raNazIMguM paNa phUMkAvI zake che to anekonA ghAne malamapaTTo lagADIne TADhaka paNa ApI zake che. be bAjU rahelA kAna to juo. keTaluM nAnuM yaMtra che, paNa temAM sAMbhaLavAnI kevI abhUta zakti rahelI che ! zarIranA raktasaMcAra upara niyaMtraNa rAkhanArI ane samagra zarIranuM saMcAlana karanArI piTyuTarI graMthI mAtra eka nAnIzI kepyula jeTalI che, chatAM tenI tAkAta kevI gajabanI che. te ja rIte mUThI jeTalA hRdayanI tAkAta paNa kevI ! kSaNa mATe dhabakatuM baMdha paDI jAya to mANasa marI jAya. nAnuM AMtaraDuM, moTuM AMtaraDuM, pitta jharAvatuM pittAzaya, nAnIzI kIDanI, khorAka pacAvatuM jaThara, bALakane dhAraNa karatuM garbhAzaya vagere zarIranI racanAone vicArIe to ApaNuM magaja paNa kAma na kare ! zarIranA avayavo to adbhuta che ja, paNa sAthe tenI vizeSatA e che ke je 7 ka karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ avayava jayAM joIe tyAM ja badhAne che. badhA manuSyonI AMkho AMkhanA sthAne ja che. paNa koInI AMkha kapALa, gAle ke gaLA para nathI! te ja rIte kAna, nAka, hAtha, paga, gAla vagere badhA avayavo pota-potAnA sthAne ja goThavAyA che. ane chatAM khUbI to juo ! bAhya AkAra badhAno ekasarakho hovA chatAM ya koI be vyaktinA caherA sAmAnyataH ekabIjAne saMpUrNa maLatAM AvatA ja nathI. badhAnA moDhA eka veMtanA hovA chatAM, be AMkha, be kAna ane eka nAka badhAne hovA chatAM koInA moDhA maLatA nathI! sagA bApa-dIkarAnA, mA- dIkarInA ke be bhAIonA caherAmAM paNa pharakato jaNAya ja che ! AvI adUbhUta racanA koNe karI? konI buddhino A kasaba che? - Izvare to A duniyAnI ke A zarIranI racanA karI ja nathI. jema kuMbhAra mATImAMthI ghaDAne hAtha lagADIne ghaDe tema mAtA paNa potAnA peTamAM judA judA avayavo banAvIne zarIra ghaDatI nathI. to A addabhUta karAmata koNe karI? zarIranA ekeka avayavo zI rIte bane? koNa banAve? kevA banAve? hADakAnI racanA koNa kare? teya nabaLAM ke majabUta zA mATe bane? vagere savAlonA javAbo jANavA jevA che. AzcaryakArI zarIraracanA pAchaLanuM rahasya samajavA jevuM che. koI dharme A badhAnuM sarjana Izvara kare che ema kahIne saMtoSa mAnyo. "badhI kudaratanI karAmata che ema kahIne koIe buddhine takalIpha ApavAnuM choDI dIdhuM. A to mAtA - pitAnuM sarjana che ema kahIne koke to vicAra karavAnuM ja mAMDI vALyuM. paNa nA, jainazAsana kahe che ke AvA goLagoLa javAbo ApIne vAtane choDI na devAya. dareke dareka kAryanuM koIne koI sacoTa kAraNa hoya ja che. A badhuM nathI IzvaranuM sarjana ke nathI mAtra mAtA - pitAnuM sarjana. AmAM kudaratanI karAmatanI koI vAta nathI. AmAM mahattvanuM koI saMcAlaka baLa hoya to te che nAmakarma. Ama to AThe karmo A jIvAtmAne potAno koIne koI paraco satata batADyA kare che. paNa temAM zarIranI racanAne anusarIne je kAMI paraco batADAya che temAM mahattvano phALo A nAmakarmano che. te citrakAra jevuM che. | citrakAranuM kArya che citra banAvavAnuM. tenI pAse cItaravA moTI bhIMta che. bhIMta upara te citra dore che, jemAM ugato sUrya che. suMdara parvata che, khaLa khaLa nadI vahI rahI che. mora kaLA kare che. paniyArIo pANI bharavA jaI rahI che. dUra mUkyo che. nAnA bALako eka bAjU ramI rahyA che. A badhuM cItaratI vakhate te potAnI buddhi vAparato hoya che. bALakonI AMkha, kAna, nAka, mukha, tenI upara ramatanA bhAvo, nirdoSatA, zarIranI cAmaDIno raMga, mAthAnA vALa, suMdara vastro, pagamAM pagarakhAM vagere nAnI ja 8 nA karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAnI cIjo paNa AbehUba banAvavAno teno prayatna rahe che. basa, je rIte A citrakAra jAtajAtanA avayavo, raMgovALuM citra banAve che te rIte nAmakarma A sRSTi paranA te te jIvonA zarIranuM tevA tevA prakAre ghaDatara kare che ! te koIne cIbuM nAka Ape che to ko'kane aNIyALuM ! ko'kane jADo banAve che to kokane pAtaLo. kokane kALo kanaiyo, ko'kane ghauMvarNo to ko'kane rUpALo banAve ! kokane suMdara cAlavALo to koIkane laMgaDAtI cAlavALo banAve. A badhA kAryo nAmakarmanA che. nAmakarmanA peTAbhedo kula 103 che, je uparokta kAryo kare che. A 103 peTAbhedomAM 14 piMDa prakRtinA 75, ATha pratyeka prakRtionA 8, trasadasakanA 10 ane sthAvara dasakanA 10 peTAbhedono samAveza thAya che. 14 piMsprakRtionA 05 peTAbhedo. (1) gatinAmakarma :- pote bAMdhelA AyuSyakarma pramANe AtmAe nAraka, tiryaMca, manuSya ke deva tarIkenuM jIvana jIvavuM paDe che. paNa savAla pedA thAya che tevuM jIvana jIvavA mATe te te gatimAM AtmAne koNa laI jAya? te te gatimAM gayA vinA to tevuM jIvana zI rIte jIvAya ? to zuM AyuSya pramANenI te te gatimAM AtmA potAnI jAte jAya che ke koI karma tene tyAM laI jAya che? A vizvamAM jema gati cAra che; te te gatimAM jIvana jIvADanAra AyuSyakarma paNa cAra prakAranA che tema te te gatimAM AtmAne laI janArA karmo paNa cAra che. te cAra karmone gatinAmakarma kahevAya che. (A) narakagati nAmakarma (B) tiryaMcagati nAmakarma. (C) manuSyagati nAmakarma ane (D) devagati nAmakarma, ahIM gati zabdano artha "cAlavuM evo nathI karavAno paNa gati eTale kSetra. je karma jIvane narakakSetramAM laI jAya te narakagati nAmakarma. te rIte cAre kSetra mATe samajavuM. jyAM sudhI AtmA mokSe na jAya tyAM sudhI teNe cAre gatimAM janma - maraNa karavA ja paDavAnA che. te te gatimAM jaIne pote karmo bhogavavAnA che. chevaTe sAdhanA karIne te karmo khapAvavAnA che. jIve jevuM gatinAmakarma bAMdhyuM hoya te pramANe tene te te gatimAM janma maLyA kare. bAMdhelA AyuSyakarma pramANe tyAM jIvavuM paDe. kayA AvemarIne kaI gatimAM javAnuM? te vAta IzvaranA ke bIjAnA hAthamAM nathI. jIva pote ja gatinAmakarma ane AyuSyakarma bAMdhe che ane te pramANe bIjA bhavamAM avatAra dhAraNa kare che. je jIve devagati nAmakarma bAMdhyuM hoya te svargamAM avatAra meLave. jeNe manuSyagati nAmakarma bAMdhyuM hoya tene mAnavano janma maLe. narakagati nAmakarma bAMdhanArane karma pramANe 1 thI 7 narakamAM javuM paDe, to tiryaMcagati nAmakarma bAMdhanArane
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ kUtarA, balADA, bhuMDa, vAgha, siMha, sApa, mAchalI vagere tarIkeno janma maLe. * ' potAnA mota pahelAM dareka AtmA potAnuM navA bhavanuM AyuSya ane potAnI gati nakkI kare che, te pramANenuM AyuSyakarma ane gatinAmakarma bAMdhe che ane maryA pachI tarata te jIva pote bAMdhelA AyuSya karma ane gatinAmakarma pramANe te gatimAM janma le che. maryA pachI bIjo bhava tarata ja maLe che. eka gatimAMthI bIjI gatimAM jatAM jIvane 1, 2, 3, 4 ke vadhumAM vadhu pAMca samaya lAge che. A pAMca samaya eTale eka sekaMDanA abajamA bhAga karatAM ya ghaNo badho nAno bhAga, AMkhanA palakArAmAM to AvA abajonA abajo karatAM vadhAre samaya pasAra thaI jAya te pahelAM to te AtmA navA bhavamAM utpanna thaI gayo hoya ! ApaNe tyAM to te jIva maryo che ke jIve che? tenI cakAsaNI cAlatI hoya ! kapALa para ghInA lacakAM mUkAtA hoya! nAkamAM rU mUkAtuM hoya! palsa ceka karAtI hoya! te pahelAM to te jIva bIje utpanna paNa thaI jAya ! ApaNe tene navaDAvIe, sArA vastro paherAvIe, sagA - saMbaMdhIone bolAvIe, be - cAra divasa mATe lokonA darzanArthe te mRtakane kadAca paDI paNa rAkhIe, to zuM tyAM sudhI te AtmA bIja utpanna na thAya? nA, evuM nathI. ApaNe ahIM tenI smazAnayAtrA vahelI kADhIe ke moDI? te jIva to tarata ja bIja utpanna thaI ja jAya! tyAM navuM zarIra dhAraNa karI de. navuM jIvana tenuM zaru thaI jAya. A navI gatimAM laI javAnuM kAma tarata karanAra che A gatinAmakarma. pelo ayavaMtI sukumAla ! rAtrinA samaye potAnA mahelanA sAIDanA bhAgamAM utarelAM mahAtmAonA svAdhyAyano ghoSa sAMbhaLIne camakyo. ""are ! A huM zuM sAMbhaLuM chuM? AvuM to meM jAte ja anubhavyuM lAge che. A zenI vAta che?" te pahoMcyo sAdhu mahAtmAo pAse jaIne pUchyuM, "are ! mahAtmAo! Apa A zenuM varNana karo cho? mane Apa samajAvo ne!" - "A to nalinIgulma vimAnanuM varNana che." ema kahIne mahAtmAoe nalinIgulma vimAna kevuM hoya? tyAMnA devo kevA hoya? temanI utpatti - jIvana vagerenI vigatathI vAta karI. te sAMbhaLIne ayavaMtI bolyo, "gurudeva! Apa kaho cho te vAta taddana sAcI che. AnalinI gulma vimAnamAM ja huM gayA bhavamAM deva hato. meM pote A badhuM anubhavyuM , che. zuM mArA te sukhanA divaso hatA ! mArI IcchA to ahIMthI pAchA tyAM ja - te ja nalinIMgulma vimAnamAM javAnI che. to Apa mane evo dharma batAvo ke jethI mane pAchuM che 10 kalAka karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ nalinIgulma vimAna maLe." gurudeva "beTA ayavaMtI! dharma to mokSa mATe ja karAya. UMcAmAM UMco dharma che. A saMyamajIvanano. asAra evA saMsArane tyAgIne sAdhu banavAnuM. kaSTo, upasargo ane pariSadone sahana karavAnA. tamAme tamAma karmone khatama karavAnA. kevaLajJAna pAmIne mokSe javAnuM. nalinIgulma vimAnanuM sukha to kucha nahi, evuM mokSanuM adbhuta sukha pAmavAnuM. te sukha kyAreya cAlyuM jAya nahi. duHkhano to paDachAyo paNa na paDe. koInI parAdhInatA paNa nahi. mATe nalinI gulma vimAnamAM javAnI jarUra nathI. ApaNe to sIdhA mokSe ja javAnI sAdhanA karavAnI." gurudeva! ApanI vAta taddana sAcI che. dIkSA laIne mokSanI ja sAdhanA karavI joIe. paNa mArI IcchA to hAla nalinI gulma vimAnamAM javAnI che. Apa mane jaNAvo ke dIkSA jIvananuM pAlana karavAthI jema mokSa maLe tema nalinIgulma vimAna maLe ke nahi? gurudevaH "are ayavaMtI! tuM A zuM bolyo? jenAmAM mokSa ApavAnI tAkAta che te sarvavirati dharmamAM svarganA sukha ApavAnI tAkAta kema na hoya? je dAnavIra zeTha karoDo rUpIyAnuM dAna karI zake te zuM pAMca - dasa rUpIyA na ApI zake? sAdhujIvananA pAlananI tAkAta to aparaMpAra che. te mokSa ApI zake che ane svarganA sukho paNa ApI zake che. paNa te sukho IcchavA jevA nathI. ApaNe to mAtra mokSanA sukhane ja IcchavuM joIe. te meLavavA ja sAdhanA karavI joIe. bAkI A saMyamajIvananA pAlanathI nalinI gulma vimAna paNa maLI to zake ja." gurudeva ! ApanI vAta sAva sAcI che. A saMyamadharmanI sAdhanA mokSa meLavavA ja karavI joIe. mokSasukha ja IcchavA jevuM che. nalinI gulma vimAnanA sukho kadI ya IcchavA jevA nathI. te to tyAgavA jevA che. mokSasukha meLavavAmAM teo to viba samAna che. chatAM ya koNa jANe kema mane to tyAM ja javAnuM mana thAya che. te sukhane meLavavA huM dIkSA levA mAMguM chuM. mane Apa saMyamajIvananuM dAna karo." ane... ayavaMtI sukumAle sukhabharyA saMsArano tyAga karyo. sAdhujIvana svIkAryuM. jaMgalanI keDIe AgaLa vadhyA. kAyotsarga dhyAnamAM lIna banyA. manamAM UMDe UMDe paNa nalinIgulma vimAnamAM javAnI bhAvanA paDelI hatI. ziyALaNo AvI. muni para humalo karyo. temane phADI khAvA lAgI. muni to samatArasamAM lIna banI gayA. maraNAMta kaSTane samAdhithI sahavA lAgyA. devagatinAmakarma - devagati AyuSyakarma bAMdhI lIdhuM. AyuSya pUrNa thatAM kALadharma pAmyA. 11 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ devagatinAmakarma udayamAM AvyuM. te karma temanA AtmAne tarata ja nalinIgulma vimAnamAM laI gayuM. teo tyAM deva tarIke utpanna thayA. 'jaya jaya naMdA, jaya jaya bhaddA" zabdo saMbhaLAvA lAgyA. devIo temane vadhAvavA lAgI. devalokanA sukho temanA caraNomAM AvI paDyA. teo vicAre che ke huM koNa ? ahIM kyAMthI Avyo ? kevI rIte Avyo? avadhijJAnano upayoga mUkyo, potAno pUrvabhava dekhAyo. jaMgalamAM paDeluM hADapiMjara joyuM. deva banelA teo dharatI para potAnA maraNasthAne AvyA. tyAM puSpavRSTi karI. sugaMdhI jaLano chaMTakAva karyo. gurubhagavaMtane vaMdanA karIne potAnA sthAne pAchA pharyAM. (A) devagati nAmakarma : jIvane devagatimAM je karma laI jAya te devagati nAmakarma. A devagatinAmakarma AtmAne je devagatimAM laI jAya che te devagatimAM cAra prakAranA devono samAveza thAya che. (1) bhavanapati (2) vyaMtara - vANavyaMtara (3) jyotiSI ane (4) vaimAnika, bhavanapati devo : ApaNe je pRthvI upara vasIe chIe te kula 1,80,00 yojana jADI che. tenI jADAInA upa2 - nIcenA ekeka hajAra yojana choDIne vaccenA 1,78,000 yojananA bhAgamAM 1lI narakanA jIvo ane A bhavanapati devo vase che. A pRthvInI jADAImAM 25 mALanA makAnanI kalpanA karI juo. temAMnA ekI naMbaranA mALamAM 1lI narakanA nArakajIvonA AvAso che. jyAre bekI naMbaranA 12 mALamAMthI bIjA ane covIsamA mALa sivAyanA bAkInA dasa mALamAM dasa prakAranA bhavanapati devo 2he che. (1) asurakumAra (2) nAgakumAra (3) suvarNakumAra (4) vidyutakumAra (5) agnikumA2 (6) dvIpakumAra (7) uSakumAra (8) dizIkumAra (9) vAyukumAra ane (10) stanitakumAra. A dasa prakAranA bhavanapati devomAMnA prathama prakAra asurakumAramAMnA keTalAka devo svabhAvathI TIkhaLI hoya che. temane bIjAone trAsa devAmAM majA Ave che. teo vAraMvAra narakAvAsomAM jaIne narakanA jIvone jAtajAtano trAsa Ape che, mAre che, kApe che, pIle che, bALe che, tapAve che, rAI - rAI jevA TUkaDA kare che vagere. AvuM parama = atyaMta adharmanuM kAma karatAM hovAthI teo paramAdhArmika = paramAdhAmI devo tarIke oLakhAya che. karmanuM kampyuTara bhAga-3 12
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyaMtaradevoH ApaNI pRthvInI jADAInA uparanA zarUAtanA 1000yojananA upara - nIcenA 100-100 yojana choDIne vaccenA je 800 yojana che temAM ATha prakAranA vyaMtara devo vase che. (1) pizAca (2) bhUta (3) yakSa (4) rAkSasa (5) kinnara (6) DiMpurUSa (7) mahoraga ane (8) gaMdharva. vANavyaMtara devo ApaNI pRthvInI jADAInA sauthI uparanA je 100yojana che temAMnA upara - nIce 10- 10 yojana choDIne vaccenA 80 yojanamAM ATha prakAranA vANavyaMtara devo vase che. (1) aNapanI (2) paNapanI (3) IsIvAdI (4) bhUtavAdI (5) kaMdita (6) mahAkaMdita (7) kohaMDa ane (8) pataMga. tiryagurjubhakadevoH dasa prakAranA tiryam bhakadevo ApaNI pRthvI para AvelA dIrgha vaitADhya parvatanI mekhalAomAM vase che. teo bhagavAnanA janma, dIkSA, varasIdAna, pAraNA vagere prasaMgoe AkAzamAMthI sonaiyA vagere varasAve che tathA bhagavAnanA gharonA bhaMDAra bharI de che. jyotiSI devo AkAzamAM je sUrya, caMdra, maMgaLa vagere graho, nakSatro tathA tArA dekhAya che te jayotiSI devonA vimAno che. temAM te te nAmanA devo vase che. teo ApaNI pRthvInI sapATIthI 790yojanathI 900yojana sudhInA uparanA vistAramAM meruparvatanI AsapAsa phare che. tethI cara che. aDhIdvIpanI bahAra paNa sUrya-caMdra graha - nakSatra - tArAnA vimAno AvelA che, paNa teo sthira che. pharatA nathI mATe acara kahevAya che. vaimAnika devoH vadhAre puNyavALA, bhautika rIte vadhAre sukhI devo te vaimAnika devo. temAM bAra devaloka, nava greveyaka tathA pAMca anuttaravAsI devono samAveza thAya che. (1) saudharma (2) IzAna (3) sanatakumAra (4) mahendra (5) brahmaloka (6) lAMtaka (7) mahAzukra (8) sahastrAra (9) Anata (10) prANata (11) AraNa ane (12) amruta. bAra devalokanI upara nava raiveyakanA 318 vimAno AvelA che. (1) sudarzana (2) supratiSTha (3) manorama (4) sarvatobhadra (5) suvizAla (6) somana (7) prItikara (8) somanasa ane (9) naMdikara. tenI upara cAra dizAmAM cAra ane vacce eka vimAna anuttaravAsI devAnuM che. (1) vijaya (2) vaijayanta (3) jayaMta (4) aparAjita ane (pa) sarvArthasiddha. A sarvArthasiddha vimAnamAM janAra deve pachInA bhavamAM dIkSA laIne mokSe jAya che. A devagatimAM bhavanapati, vyaMtara, jayotiSka tathA bIjA IzAna devaloka sudhInA Aiiiiiika 13 nA karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaimAnika devalokamAM devo ane devIo baMne hoya che. trIjAthI uparanA devalokamAM mAtra devo ja hoya che. bIjA devaloka sudhInI devIo AThamA devaloka sudhI Avana-jAvana karI zake che. bIjA devaloka sudhInA deva-devIo manuSyanI jema ja kAmabhogo bhogavatA hoya che. paNa temanA zarIramAM sAta dhAtuo rUpI gaMdakI na hovAthI garbha dhAraNa karavAnI sthiti pedA thatI nathI. - trIjA - cothA devalokanA devo, nIcethI devIone upara bolAvIne temanA sparza mAtrathI sukha anubhave che. pAMcamA - chaThThA devalokanA devo to devIonA aMgopAMganA darzana mAtrathI sukha pAme che, temane sparza karavAnI paNa temane jarUra paDatI nathI. sAtamA - AThamA devalokanA devo to nIcenI devIonA svara, AbhUSaNonA avAja vagere sAMbhaLIne ja saMtoSa pAme che. 9thI 12mA devalokanA devo devInI mAnasika kalpanAo karIne tRpti anubhave che. nava raiveyakatathA pAMca anuttaranA devo zArIrika ke mAnasika, koI rIte kAmavikArone anubhavatA nathI. tethI temane vitarAga prAyaH kahevAmAM AvyA che. Ama upara - uparanA devalokanA devomAM kAmAvega ocho ocho hoya che. potAnA devalokanI IndranI sabhAmAM mANavaka caityamAM ratnamaya dAbaDAomAM tIrthakara bhagavaMtonA dAMta -dADha - hADakAo vagere sthApana karelAM hoya che. tenI maryAdA pALavA devo te sthAne kadIya devIo sAthe bhoga bhogavatAM nathI, jo paramAtmAnA dAMta - dADha ane hADakAnI paNa A maryAdA bhogI evA devo paNa sAcavatAM hoya to mAnavoe to maMdiro, tIrtho ane paramAtmAnI pratimAnI kevI maryAdA sAcavavI joIe! derAsaramAM AMkhomAM vikAro zI rIte ubharAvAya? vijAtIya vyaktine koNIo zI rIte karAya? game tevA zabdonA prayogo zI rIte karAya? philmI tarja paranA gIta ane saMgIta dvArA mAnasika vikAro zI rIte pedA karAya? ApaghAta karAvanArA A rastethI jaldI pAchA pharI javA jevuM che. (3) narakagati nAmakarma : A jIvanamAM raudradhyAna dharanArA AtmAone narakagatinAmakarma narakagatimAM laI jAya che. brahmadatta cakravartI, mammaNa zeTha, kaMDarika, taMduliyo matsya, kAlasaurika kasAI vagere AtmAo to TheTha sAtamI narakamAM cAlyA gayA che. ApaNI pRthvInI jADAImAM bhavanapatidevonI AsapAsa 1lI narakanA jIvo mATenA AvAso che. ApaNI pRthvInI nIce kramaza: bIjI, trIjI, cothI, pAMcamI, chaThThI ane sAtamI narako AvelI che. tyAM janArA AtmAo bhayAnaka duHkhone anubhave che. paramAdhAmI devo temane trAsa Ape che. mithyAtvI nArako paraspara ekabIjAne chAza 14 hajAra karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ duHkho Ape che. samyagRSTi nArako potAne thatI pIDAne samajapUrvaka sahana karIne anaMtA karmone khapAve che. nArakagatimAM janArA jIvonuM AyuSya ochAmAM ochuM paNa dasa hajAra varSanuM to hoya ja che. vadhumAM vadhu tetrIsa sAgaropama (eka sAgaropama eTale abajonA abajothI ya ghaNA badhA vadhAre - gaNI na zakAya teTalA varSo hoya che. tyAM sudhI temane bhayAnaka duHo bhogavavA ja paDe che. teo temAMthI chaTakI zakatAM nathI. deva - nArakamAM utpanna thanAra jIva nathI zrAvaka banI zakato ke nathI sAdhu banI zakato. temano vadhumAM vadhu AdhyAtmika vikAsa samyagadarzana prApti sudhIno ja thAya che.' - (C) manuSyagati nAmakarmaH manuSyagatimAM laI janAra manuSyagatinAmakarma che. ApaNe hAla jyAM rahIe chIe te jaMbudvIpa che. tene pharatA lavaNasamudra, dhAtakIkhaMDa, kAlodadhisamudra, puSkaravaradvIpa, puSkaravarasamudra vagere kramazaH asaMkhyAtA dIpa ane samudro AvelAM che. sauthI chelle svayaMbhUramaNa samudra che. temAMnA jaMbudvIpa, dhAtakIkhaMDa ane aDadhA puSkaravaradvIpa sudhInA aDhI dvIpamAM ja mAnavagati che. tenI bahAra mAnavonA janma ke maraNa thaI zakatAM nathI. vidyA, maMtra ke devAdinI sahAyathI mAnavo tenI bahAra kadAca jaI zake paNa temanA janma - maraNa to bahAra na ja thAya. mAnavagatimAM janmelo mAnava ja mokSe jaI zake che, te ja sAdhu banI zake che. are ! tIrthaMkarapaNuM paNa tene ja prApta thaI zake che. paNa jo sarakhuM jIvana na jIve to sAtamI narake paNa te pahoMcI zake che. mATe maLelAM mAnavajIvanane saphaLa banAvavAno dareke sArI rIte prayatna karavo ja joIe. (D) tiryaMcagatinAmakarma : jIvane tiryaMcagatimAM je laI jAya te tiryaMcagatinAmakarma. ApaNI AsapAsa je pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, kUtarA, bIlADA, vAgha, siMha, mAkhI, macchara, uMdara, tIDa, bhamarA, vIMchI, kIDI, zaMkha, koDA vagere jAtajAtanA pazu-paMkhI - prANIo dekhAya che te badhA tiryaMcagatinA jIvo che. ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhInA jIvono temAM samAveza thAya che. svayaMbhUramaNasamudra sudhInA samagra tilokamAM ja temano vAsa che ema nahi, cauda rAjalokamAM A tiryaMcagatinA jIvo vaselAM che. koI jagyA evI khAlI nathI ke jyAM tiryaMcagatinA jIvo ThAMsI ThAMsIne bharelAM na hoya. AhAra ane bhaya saMjJAthI satata pIDAtAM A jIvonA jIvanamAM parAdhInatAnuM duHkha eTaluM badhuM bhayaMkara che ke tyAM kadI ya janma IcchavA jevo nathI. A cAre gatinA jIvo, temanA kSetro vagere mATe vizeSa mAhitI meLavavA bRhatsaMgrahaNI, kSetrasamAsa, lokaprakAza vagere graMthono svAdhyAya karavo jarUrI che. 15 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) AmAnuM bhADUtI ghara (2) jAti nAmakarmaH gatinAmakarmanI vAto jANIne manamAM prazna thAya ke tiryaMcagatimAM bhale tiryaMcagatinAmakarma laI jAya paNa tiryaMcagatimAM ya koIkane eka Indriya maLe che to koIkane be Indriya. koIkane traNa, koIkane cAra to koIka jIvane pAMce pAMca Indriyo maLe che, to tevI ochI - vattI IndriyovALI avasthA koNa nakkI kare che? vaLI temAM ya koI gAya to koI bheMsa, koI vAgha to koI siha, AvI temanI jAtio zI rIte nakkI thatI haze? mAnavamAM ya koIka brAhmaNa jAtimAM to koIka vaNika komamAM, koI kSatriyakuLamAM to koI harijana komamAM, koIka bhAratamAM to koIka razIyAmAM janma le. che; to A badhuM nakkI karanAra koNa? manuSya, naraka, deva ke tiryaMcagatino nirNaya karanAra jema gatinAmakarma che tema te te gatimAM jAtino nirNaya karanAra jAtinAmakarma che. judI judI jAtinI apekSAe to ghaNA badhA jAtinAmakarmo thAya paNa te badhAno samAveza mukhyatve pAMca jAtinAmakarmamAM karI devAmAM Avyo che. (A) ekendriya jAtiH mAtra sparzanendriya rUpa eka ja IndriyavALA jIvonI jAti. (B) beIndriya jAtiH mAtra sparzanendriya rasanendriyavALA jIvonI jAti.. (C) Indriya jAtiH sparzanendriya, rasanendriya ane prANendriyavALA jIvonI jAti. (D) caurindriya jAti sparzanendriya, rasanendriya, ghrANendriya ane cakSurindriya rUpa cAra IndriyavALA jIvonI jAti. (E) paMcendriya jAtiH pAMce pAMca IndriyavALA jIvonI jAti. A dareka jAtinAmakarmanA avAMtara bhedo - peTAbhedo ghaNA che. jema ke ekendriyajAtinA avAMtara bhedomAM pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspati Ave. A pAMca prakAranA darekanA peTAbhedo ghaNA - ghaNA hoya. jema ke paththara, zIlA, mATI, kAMkarA, abarakha, sonu, cAMdI, hIrA, mANeka, motI vagere aneka jAtio pRthvI nAmanI jAtinA peTAbhedo che. kaI jAtinA kayA bhedanA kayA peTAbhedamAM jIvAtmAe janma levAno che? teno nirNaya A jAtinAmakarma kare che. 16 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ badhA devo, nArako ane mAnavo paMcendriya ja hoya che. tethI te badhAne paMcendriyajAtinAmakarmano udaya hovA chatAMya te te jAtinI avAMtara peTAjAtio ghaNI hovAthI paMcendriyajAtinAmakarmanA avAMtara peTAbhedo paNa ghaNA che. tenA AdhAre te ja avAMtara jAtimAM jIva janma le che ane duniyAmAM te jIvano te ja avAMtara jAtinAmakarmanA AdhAre te te jAtivALA tarIkeno vyavahAra thAya che. badhA manuSyo paMcendriya hovA chatAMya ApaNe joIe chIe ke koIne kAne baherAza hoya che to koIka AMkhe AMdhaLA hoya che. tethI kAMI temane te Indriya ke caurindriya na kahevAya. IndriyonI kAryakSamatAno AdhAra darzanAvaraNIya karmanA cakSudarzanAvaraNIya ane acakSudarzanAvaraNIya karma upara che, jyAre A jIva paMcendriya che tevo vyavahAra karAvanAra A paMcendriya jAtinAmakarma che. A paMcendriya che, A ekendriya che, A brAhmaNa che, A gAya che, A vanaspati che, A pANI che evo paricayAtmaka vyavahAra A jAtinAmakarma karAve che paNa A UMcI jAtino che, A nIcI jAtino che tevo vyavahAra A jAtinAmakarma karAvI zakatuM nathI. ucca -nIcano vyavahAra karAvanAra je karma che tenuM nAma che gotrakarma, cAre ya gatimAM rahelI aneka prakAranI jAtiomAM keTalIka UMcI jAtio che to keTalIka jAtio nIcI gaNAya che. ApaNane jo UMcI jAti maLI hoya to tenuM abhimAna karavAnuM nathI ke bIjAnI nIcI jAti joIne temane dhikkAravAnA ke tiraskAravAnA paNa nathI. (3) zarIra nAmakarma : gatinAmakarma ane jAtinAmakarma pramANe AtmA je te gatimAM, nizcita karelI jAtimAM pahoMcI to jAya paNa tyAM te kayuM zarIra dhAraNa kare ? te zarIra tene koNa dhAraNa karAve? deva, mAnava, naraka ane tiryaMca; A cAre ya gatimAM koI gati evI nathI ke jayAM zarIra na hoya. mAtra mokSagati ja evI che ke jyAM zarIranI koI jarUra nathI. sarva prakAranA zarIrone choDI do pachI ja mokSa maLe, paNa jayAM sudhI mokSamAM na jAya tyAM sudhI to AtmAe koIne koI gatimAM javuM ja paDe ne tyAM koIne koI zarIra dhAraNa karavuM ja paDe. kAraNa ke AtmA zarIramAM vAsa kare che. zarIra to karme jIvane rahevA mATenuM bhADAthI ApeluM ghara che. koIne be thAMbhalA (paga) nuM to koIne cAra thAMbhalA (paga)nuM. sApa vagerene thAMbhalA (paga) vinAnuM to kAnakhajUrA jevAne ghaNA thAMbhalA(paga)vALuM. karoLIyA jevAne ATha pago) thAMbhalAvALuM to vanaspati vagerene mAtra eka (thaDa rUpa) thAMbhalAvALuM. Ama zarIra rUpI ghara bhale juduM juduM hoya, tenI aMdara vasanAro AtmA pote te saccid AnaMda karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ svarUpa che. paramAtmAno aMza che. zarIra karatAM sAva ja judo che. zarIra ane AtmA eka che ja nahi, baMne sAva judA judA tattvo che. AtmA cetana che to zarIra jaDa che. zarIradhArI AtmA te saMsArI jIva ane zarIrarahita zuddha AtmA te siddha bhagavAna. AtmA je te gatimAM pahoMcatAM ja sau prathama kArya zarIra banAvavAnuM kare che. AtmA pote banAvelA zarIramAM bAMdhelA AyuSyakarma pramANeno samaya rahe che. pachI zarIra choDIne navA AyuSyakarma tathA gatikarma pramANe cAlyo jAya che. AtmA che to zarIranI kiMmata che. AtmA cAlI jAya pachI zarIranI zI kiMmata? te to maDaduM kahevAya. loko tenI ThAThaDI banAve. jaldIthI jaldI gharamAMthI bahAra kADhe. kADho re kADho" kahIne tene gharamAMthI kADhI, smazAnamAM laI jaIne citA para caDhAvIne bALI nAkhe. zarIra baLe che, jIva nahi te to kyArano ya bIjA bhavamAM cAlyo gayo hoya che. tyAM teno je janma thAya te punarjanma kahevAya. - punarjanma zarIrano thato nathI, AtmAno thAya che. zarIra to smazAnamAM baLI gayuM. teno pharIthI janma zI rIte thAya? paNa je AtmAnIkaLI gayo che te ja bIje janma le. teno punarjanma thAya. Ama AtmA navuM zarIra dhAraNa kare te janma kahevAya. jyAM sudhI te zarIramAM rahe tyAM sudhI jIvana ane jyAre te zarIrane choDIne cAlyo jAya tenuM nAma mota. Ama, janma, jIvana ane motane zarIra sAthe ghaNo saMbaMdha che. tethI manamAM savAla thAya che ke A zarIra zuM cIja che? tene koNa banAve che? nAmakarmano eka bheda che zarIranAmakarma. teno udaya thatAM AtmA zarIra banAve che. te zarIra pAMca prakAranA che. mATe A zarIranAmakarmanA peTAbheda paNa pAMca che. (A) audArika zarIranAmakarma (B) vaikriya zarIranAmakarma (C) AhAraka zarIranAmakarma (D) taijasa zarIranAmakarma ane (E) kArpaNa zarIranAmakarma. ApaNuM vizva cauda rAjaloka rUpa che. temAM jIva ane jaDa; baMne padArtho che. temAM pudgala nAmanuM jaDadravya paNa A vizvamAM Thera Thera raheluM che. temAMthI zarIra banAvavAnuM kArya AtmA kare che. - jema mATInA ghara banAvavA hoya to IMTa - sImenTanI jarUra paDe. lAkaDAnA ghara banAvavA hoya to lAkaDAnI jarUra paDe ane paththaranA makAna banAvavA hoya to paththaranI jarUra paDe tema jevuM zarIra banAvavuM hoya tevA pudgalanI AtmAne jarUra paDe. - zarIra banAvavA mATeno je pudgalamaya kAco mAla che te vargaNA kahevAya che. temAM jADA-pUla -bArIka bArIka pulono je jaththo che te audArika vargaNA kahevAya nA 18 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. tenAthI sUkSma pudgalonA jaththAne vaikriya, tenAthI ya sUkSmane AhAraka, tenAthI sUkSma pudgalone taijasa ane sauthI sUkSma pudgalone kAryaNa vargaNA kahevAmAM Ave che. AtmA te te zarIranAmakarmanA AdhAre te te vargaNAnA pudgalone grahaNa karIne zarIra banAvavAnuM kAma kare che. jo te AtmA manuSya ke tiryaMcagatimAM jAya to tene audArika zarIranAmakarmano udaya thAya che. tethI te AtmA audArika vargaNAnA pudgalone grahaNa karIne audArika zarIra banAve che. ApaNane badhAne A audArika zarIra hoya che. jo te AtmA deva ke nArakagatimAM jAya to tene vaikriya zarIranAmakarmano udaya thAya che, tethI te vaikriya vargaNAnA pudgalone grahaNa karIne vaikriya zarIra banAve che. vaikriya zarIra eTale vividha prakAranI kriyAo karanAruM zarIra. je nAnAmAMthI moTuM thAya ane moTAmAMthI nAnuM thAya. ghaDIkamAM mAnavanuM rUpa laI zake to ghaDIkamAM vAgha, siMha vagere pazunuM ke paMkhInuM rUpa paNa laI zake. ekI sAthe aneka rUpone paNa dhAraNa karI zake. devo ane nArakone A vaikriya zarIra hoya che. sAdhujIvana svIkArIne, viziSTa sAdhanAnA baLe jeo cauda pUrvanA jJAtA ane AmarSa-auSadhi vagere labdhionA svAmI banyA hoya che tevA mahAtmAo kAraNa UbhuM thatAM AhAraka vargaNAnA pugalone grahaNa karIne AhAraka zarIra paNa banAve che. jyAre temane mahAvideha kSetramAM rahelAM tIrthaMkara paramAtmAnuM samavasaraNa, viziSTa Rddhi - samRddhi vagere jovAnI IcchA thAya tyAre athavA to zAstrIya padArthamAM kAMka zaMkA paDatAM teno javAba meLavavAno hoya tyAre teo AhAraka zarIra nAmakarmano udaya karIne AhA2ka zarIra banAvIne te zarIrane mahAvidekSetramAM mokale che. te zarIra muThThI vALelAM eka hAtha jeTaluM hoya che. atyaMta dedIpyamAna hoya che. kSaNavAramAM to tyAM jaIne, Rddhi joIne ke javAba meLavIne te zarIra ahIM pAchuM paNa AvI jAya che. pachI te pudgalo pAchA vizvamAM pheMkAI jAya che. cAhe manuSya hoya ke deva, tiryaMca hoya ke nAraka, pratyeka saMsArI jIvane taijasa zarIra ane kAryaNa zarIra to hoya ja. lIdhelA khorAkane pacAvavAnuM kAma taijasa zarIra kare che. kyAreka tejolezyA ke zItalezyA choDavAnuM kArya paNa A taijasa zarIrathI thAya che. tathA AtmA para je karmo coTe che te ja kAryaNazarIra che. karmo vinAno to koI saMsArI AtmA na ja hoya ne ! tethI kArmaNazarIra vinAno saMsArI AtmA paNa na ja hoya. Ama dareka saMsArI jIvone ochAmAM ochA be zarIra to hoya ja. (1) taijasazarIra ane (2) kArmaNa zarIra. eka bhavamAMthI nIkaLIne AtmA bIjA bhavamAM karmanuM kampyuTara bhAga-3 1903
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ jato hoya tyAre paNa tene A be zarIro to hoya ja. pachI navA bhavamAM jo te mAnava ke tiryaMca bane to A be zarIra uparAMta te trIjuM audArika zarIra banAve, paNa jo te deva ke nAraka bane to te taijasa-kArmaNa uparAMta trIjuM vaikriya zarIra banAve. keTalAka manuSyo tathA tiryaMco viziSTa labdhivALA hoya che. teo jo vaikriyalabdhivALA hoya to taijasa, kArmaNa ane audArika uparAnta cothuM vaikriya zarIra paNa banAvI zake che. tyAre temane cAra zarIra hoya che. jo AhAraka labdhidhArI cauda pUrvadhara mahAtmA hoya to teo AhAraka zarIra paNa banAvI zake. tethI manuSya pAMca zarIra paNa banAvI zake. Ama, tiryaMco cAra to manuSyo pAMce pAMca zarIra paNa banAvI zake che, paraMtu je vakhate vaikriya zarIra banAvela hoya te ja samaye AhAraka zarIra banAvI zakAtuM nathI. tethI ekI sAthe to vadhAremAM vadhAre cAra ja zarIro hoya che. audArika + taijasa + kArmaNa + vaikriya athavA audArika + taijasa + kAryaNa + AhAraka. Ama jIvane ekIsAthe ochAmAM ochA be (taijasa + kArmA) tathA vadhAremAM vadhAre cAra zarIro hoI zake che, paNa pAMce pAMca zarIro ekIsAthe koIne paNa hoI zakatA nathI. (4) aMgopAMga nAmakarma :- audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa ane kAryaNa; A pAMca zarIramAMthI taijasa ane kAryaNa zarIramAM aMgopAMga hotA nathI. te sivAyanA bAkInA traNeya audArika, vaikriya ane AhAraka zarIramAM aMgopAMga hoya che. te aMgopAMga banAvanAra karmanuM nAma aMgopAMga nAmakarma che. be hAtha, be paga, mAthuM, peTa, pITha ane chAtI; A ATha avayavone aMga kahevAya che. nAka, kAna, AMkha vagerene upAMga kahevAya che. koIne pUMchaDI maLe ne koIne pUMchaDI na maLe. koIne cAra paga hoya ne koIne be paga hoya. koIne hAthanA paMjAmAM nahora hoya to koInA pagamAM khUrI hoya. koInA zarIra para rUMvATI hoya ne koIne moTA moTA unanA vALa hoya. koIne dADhI-mUcha hoya ne koIne tenuM nAmonizAna na hoya. A badhuM aMgopAMga nAmakarmane AbhArI che. audArika aMgopAMga nAmakarmanA udaye audArika zarIramAM avayavo bane. vaikriya - aMgopAMga nAmakarmanA udaye vaikriya zarIramAM avayavo bane ane AhAraka aMgopAMga nAmakarmanA udaye AhAraka zarIramAM aMgopAMga bane che. taijasa - kArmaNazarIramAM aMgopAMga nathI, mATe te mATenuM aMgopAMga nAmakarma paNa nathI. tethI kula traNa prakAranA aMgopAMga nAmakarma che. namucimaMtrIe jyAre jaina sAdhuone sakhata trAsa Apyo ane sAta dinamAM teno deza khAlI karI javAno oNrDara karyo tyAre tenI zAna ThekANe lAvavA viSNukumAra munie 205 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaikriyazarIra banAveluM. temAM vaikriya aMgopAMga goThavelA. sAdhika eka lAkha yojana pramANa zarIra taiyAra karela. jANe ke te zarIra upara AkAzane aDavA lAgyuM hatuM. zAsanadrohIonI zAna ThekANe lAvavA temaNe parANe gusso karavo paDyo hato. bola namucI! teM mane traNa DagalAM jamIna Apela che ne? be DagalAM to meM jaMbUdvIpanA be cheDe mUkI dIdhA che. have trIjo paga kyAM mUkuM? bola... jaldI bola!" pelo namucIto pUjI gayo. pagamAM paDIne raDavA lAgyo. aparAdhanI kSamA mAMgavA lAgyo. paNa AvAonI dayA zI rIte khavAya? viSNukumAramunie trIjo paga tenA ja mastaka upara mUkI dIdho. sarva sAdhuone upasargamAMthI mukta karyA. viSNukumAramunie A vaikriyazarIranAmakarma ane vaikriya aMgopAMganAmakarmano udaya karIne A zarIra banAvyuM hatuM. (5) saMghAtana nAmakarma roTalI banAvavI hoya to pahelAM jema tene anurUpa ATo bhego karavo paDe che, pachI temAM pANI nAMkhIne kaNeka banAvAya che, pachI temAMthI roTalI banAvavAnuM kArya AgaLa cAle che tema audArikAdi zarIra banAvavA mATe sau prathama tene jarUrI evA pugalone bhegA karavA paDe che. jyAM sudhI anurUpa pudgalono jaththo taiyAra na thAya tyAM sudhI tene grahaNa zI rIte karAya? ApaNe joyuM ke zarIra nAmakarmanA udaye te te vargaNAnA pudgalo grahaNa thAya che. jo audArika zarIranAmakarmano udaya hoya to dArika vargaNAnA pulo grahaNa thAya. temAMthI zarIra aMgopAMga vagerenI racanA thAya. vaikriya zarIra nAmakarmano udaya hoya to vaikriyavargaNAnA pugalo grahaNa thAya. te te zarIrane anurUpa pulone samUha rUpe bhegA karavAnuM kAma je karma kare che tene saMghAtana saMghAta = samUha) nAmakarma kahevAya che. pudgalomAM paraspara bhegA thavAno guNa to hoya ja che, paNa kyA samaye kayA pudgalo paraspara bhegA thAya? te koNa nakkI kare? pugalone koI karma hotuM nathI. paNa AtmAmAM jevA prakAranA saMdhAtana nAmakarmano udaya thAya tevA prakAranA pugalo saMghAta (samUha) rUpe joDAya che. joDAyelA te pudagalone zarIranAmakarmano udaya khece che. zarIra pAMca prakAranA hovAthI tene anurUpa pulono samUha karanArA saMdhAtana karmo paNa pAMca prakAranA che. (A) audArika zarIrane anurUpa dArika pugalone bhegA karanAra audArika saMghAtana nAmakarma. (B) vaikriya zarIrane anurUpa vaikriya pudgalone bhegA karanAra vaikriya saMghAtana nAmakarma (C) AhAraka zarIrane anurUpa AhAraka pudgalone bhegA karanAra AhAraka saMghAtana nAmakarma. (D) taijasa zarIrane A che 21 A karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ anurUpa taijasa pugalone bhegA karanAra taijasa saMghAtana nAmakarma ane (E) kArpaNa zarIrane anurUpa kAmaNa pudagalone bhegA karanAra kAryaNa saMghAtana nAmakarma. kayA jIvane zarIra banAvavA keTalA pudgalo joIe? teno nirNaya paNa A saMghAtana nAmakarma kare che. tenA AdhAre bhegA thayelA jarUrI te pugalone zarIranAmakarmano udaya thatAM jIva grahaNa kare che. " (6) baMdhana nAmakarma zarIramAM rahelA junA pudgalo ane jIve grahaNa karelA A navA pudgalone ekarasa koNa kare? ATAne paNa kaNeka rUpe banAvavo paDe che. tenA kaNakaNane ekarasa banAvavA paDe che. te mATe temAM pANI nAMkhavuM paDe che. pANI tene ekarasa banAvavAnuM kAma kare che tema baMdhananAmakarma nAmanuM karma che, je junA ane navA pulonuM paraspara baMdhana kare che. baMnene mizra kare che. ApaNe roTalI, dALa-bhAta, zAka, mIThAI, phuTa vagere khAIe chIe. peTamAM gayA pachI te lohI, mAMsa, carabI vagere sAta dhAtuo rUpa bane che. ApaNA A zarIra sAthe ekarasa banI jAya che. je rIte kapaDAM paheryA pachI te kapaDAne game tyAre zarIrathI dUra paNa karI zakAya che te rIte je bhojana khAdhuM, tene khAdhA pachI tejasvarUpamAM zarIrathI dUra karI zakAtuM nathI. te bhojana pote ja pacyA pachI sAta dhAtuvALA zarIra rUpe banI jAya che. zarIra sAthe ekarasa banI jAya che. A ekarasa banAvavAnuM kArya A baMdhana nAmakarma kare che. te baMdhana nAmakarmanA 15 peTAbhedo che. (1) dArika - audArika baMdhana nAmakarma - manuSya tathA tiryaMconuM zarIra dArika vargaNAnuM baneluM audArika zarIra che. teo roTalI, dALa ke ghAsa vagere je je bhojana kare che te badhA dArika vargaNAnA pudgalo ja che. zarIra rUpe rahelAM audArika vargaNAnA pudgalo sAthe A AhAra vagere rUpe grahaNa karAyelA navA audArika vargaNAnA pagalone ekarasa karavAnuM kAma A karma kare che. - (2) vaikriya - vaikriya baMdhana nAmakarma - devo ane nArakone vaikriyavargaNAnA pudgalonuM baneluM vaikriya zarIra hoya che. temAMnA keTalAka pudgalo vikharAIne pAchA AkAzamAM cAlyA jAya che to navA vaikriya vargaNAnA keTalAka pudgalo grahaNa paNa thAya che. junA vaikriya zarIra sAthe navA grahaNa karAyelAM vaikriyapudgalone ekarasa karavAnuM kAma A vaikriya - vaikriya baMdhananAmakarma kare che. . (3) AhAraka AhAraka baMdhananAmakarma-AmarSa- auSadhi vagere vidyAvALA cauda pUrvadhara munio AhAraka zarIra banAvyA pachI pratisamaye pharI navA navA je AhAraka vargaNAnA pudgalone grahaNa kare che temane AhAraka zarIra sAthe joInTa karavAnuM karmanuM kamyuTara bhAga-3 ja
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAma A AhAraka - AhAraka baMdhananAmakarma kare che. (4) audArika - taijasa baMdhana nAmakarma :- manuSya - tiryaMcanA audArika zarIranI sAthe (jaTharAgni pedA thavA vagere rUpa) taijasa vargaNAnA pudgalono paraspara saMbaMdha karAvavAnuM kArya A audArika - taijasa baMdhananAmakarma kare che. (5) vaikriya - taijasa baMdhana nASkarma :- devo - nArakonA vaikriya zarIra sAthe taijasa vargaNAnA pudgalone joDavAnuM kAma vaikriya - taijasa baMdhananAmakarma kare che. (6) AhAraka - taijasa baMdhananAmakarma :- AhAraka zarIra sAthe taijasavargaNAnA pudgalone joDavAnuM kAma A AhAraka - taijasa baMdhananAmakarma kare che. - (7) audArika - kArmaNa baMdhananAmakarma :- audArika zarIravALA manuSyo - tiryaMco navA navA karmo bAMdhe che tyAre kArpaNa vargaNAonA je pudgalone teo grahaNa kare che te pudgalone audArika zarIra sAthe saMbaMdha karAvavAnuM kArya A audArika * phArmaNa baMdhananAmakarma karAve che. (8) vaikriya - kArpaNa baMdhananAmakarma :- te ja rIte vaikriya zarIradhArI devo nA2ko vagere dvArA grahaNa karAyelAM kArpaNa pudgalone temanA vaikriya zarIranI sAthe joDavAnuM kAma A vaikriya - kAryaNa baMdhana nAmakarma kare che. - # (9) AhAraka - kArmaNa baMdhana nAmakarma :- AhAraka zarIradhArI munio vaDe grahaNa karAyelAM kArmaNa pudgalono AhAraka zarIra sAthe saMbaMdha karAvavAnuM kArya A AhAraka - kArmaNa baMdhana nAmakarma kare che. (10) audArika - taijasa - kArmaNa baMdhananAmakarma :- eka gatimAMthI bIjI gatimAM jatI vakhate AtmAnI sAthe taijasa ane kAryaNa; e be zarIro to hoya ja che. te sivAyanA anya koI zarIra hotA nathI. A be zarIrane laIne AtmA jyAre manuSya ke tiryaMca rUpe utpanna thavA utpatti pradeza Ave tyAre te zarIra banAvavA mATe je audArika vargaNAnA pudgalone grahaNa kare tene taijasa - kAryaNa zarIra sAthe joDavAnuM kArya A audArika - taijasa - kArmaNa baMdhananAmakarma kare che. I (11) vaikriya - taijasa - kArmaNa baMdhananAmakarma :- taijasa - kAryaNa zarIra sAthe devaloka ke narakamAM pahoMcelo AtmA tyAMnuM vaikriya zarIra banAvavA mATe je vaikriyavargaNAnA pugalone grahaNa kare tene taijasa - kArpaNa zarIra sAthe joDavAnuM kAma A vaikriya - taijasa - kArmaNa baMdhananAmakarma kare che. (12) AhAraka - taijasa - kArmaNa baMdhananAmakarma :- AhAraka zarIra banAvatI vakhate AtmA potAnA keTalAka Atmapradezone audArika zarIramAMthI bahAra kADhe che. te 23. karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ bahAra kADhelA te AtmapradezonI sAthe taijasa - kAzmaNa zarIra paNa hoya ja che. te Atmapradezo navuM AhAraka zarIra banAvavA AhAraka vargaNAnA pulone grahaNa kare che. te navA pudgalone taijasa- kAzmaNa zarIra sAthe joDavAnuM kArya A AhAraka - taijasa - kAmaNa baMdhananAmakarma kare che. ' (13) taijasa-taijasa baMdhananAmakarma - jaTharAgni dhIme dhIme vadhato jAya che. tejovezyA thoDA samaya sudhI satata choDAtI jAya che. te mATe pratisamaya navA navA taijasa vargaNAnA pudgalo grahaNa karavA paDe che. navA grahaNa karelAM taijasa pudgalone junA grahaNa karAyelA tejasa zarIra sAthe joDavAnuM kAma A tejasa - taijasa baMdhananAmakarma kare che. (14) kArpaNa kArmaNa baMdhananAmakarma - AtmA upara kAmaNavargaNAnA pudgalo je coTelA che te kAmaNa zarIra che. vaLI ApaNo AtmA pratyeka samaye sArA ke kharAba AcAra - vicAra - uccAro vaDe navA navA kAmaNapudgalone grahaNa karyA kare che. junA grahaNa karAyelAM ane navA grahaNa karAtAM kArmaNapudgalone paraspara joDavAnuM kAma A kArpaNa - kArpaNa baMdhananAmakarma kare che. (15) taijasa- kAmaNa baMdhananAmakarma - AtmA upara coTelA kAzmaNa vargaNAnA pudgalone navA grahaNa karAtA tejasa vargaNAnA pudgalo sAthe joDavAnuM tathA coTelA taijasa vargaNAnA pudgalone navA grahaNa karAtA kArmaNa pudgalo sAthe joDavAnuM kAma A taijasa kAmaNa baMdhananAmakarma kare che. A baMdhananAmakarma guMdara jevuM che. jema guMdara TIkITane kavara para cITakADe che, be chUTA kAgaLone coMTADIne eka kare che tema A baMdhananAmakarma judI judI vargaNAnA pugalone coMTADIne eka kare che. jema phevIkola ke sTIka phAsTa vagere padArtho lAkaDAne ke tharmokola vagerene coMTADavAnuM kAma kare che tema A baMdhananAmakarma pudgalone coMTADavAnuM kAma kare che. A karmanA udaye te pudgalomAM evI cIkAza (sneha, rasa) utpanna thAya che ke jenA prabhAve teo paraspara majabUtAIthI coMTI zake che. atyAra sudhImAM samajelA nAmakarmonA bhedo cAra gatinAmakarma. pAMca saMghAtana nAmakarma pAMca jAtinAmakarma. paMdara baMdhana nAmakarma pAMca zarIra nAmakarma, 37 traNa aMgopAMga nAmakarma 24 karmanuM kamyuTara bhAga-3 4
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) AkRti ane sAmarthya (saMghayaNa - saMsthAna) (7) saMghayaNa nAmakarmaH- jo ApaNe cAre tarapha najara karIzuM to koI be vyaktino zarIrano bAMdho sarakho nahi jaNAya. koInuM zarIra ekavaDIyuM che, to koInuM zarIra ekadama sthUla che. koInA zarIranA hADakA, naso dekhAya che to koInuM zarIra majabUta jaNAya che. koInA zarIramAM puSkaLa carabI jaNAya che, to koInuM zarIra pAtaLuM jaNAya che. vaLI temAM ya vadhu bArIkAIthI nirIkSaNa karIzuM to kadAca jADo mANasa thoDuM doDIne hAMphI jAya che, jayAre pAtaLo mANasa ghaNuM doDI zakato jaNAya che. eka pheMTa lAgatAM jADo mANasa meMge - phephe karato jaNAya che to pAtaLo mANasa sakhata pratikAra karato jaNAya che. jyAre AvuM jaNAya tyAre ApaNAthI bolI javAya che ke A mANasa bhale pAtaLo che, paNa tenA hADakA majabUta che. A mANasa jADo che, paNa te to carabIno prabhAva che, phUlI gayo che, bAkI tenAmAM kAMI dama nathI. tenA hADakA to nabaLA jaNAya che. Ama, zarIranI majabUtAI ke nabaLAIno AdhAra mukhyatve hADakAnI majabUtAI ke nabaLAI upara che. jeTalA hADakA majabUta teTaluM zarIra majabUta. jeTalA hADakA nabaLA teTaluM zarIra nabaLuM. tethI manamAM prazna thAya che ke A hADakAne nabaLA ke majabUta koNa banAve che? kema badhA jIvonA hADakA majabUta na hoya? ApaNe je bhojana karIe chIe temAMthI sAta dhAtuo bane che. (1) rasa (2) lohI (3) mAMsa (4) meda (carabI) (5) asthi (hADakAM) (6) majA (snAyu) ane (7) vIrya. Ama, bhojanamAMthI pAMcamI dhAtu rUpe hADakAM bane, paNa te hADakAne majabUta ke nabaLA banAvavA pAchaLa saMghayaNanAmakarmano phALo che. hADakAnA baMdha vizeSane - viziSTa racanAne - saMghayaNa ke saMhanana kahevAmAM Ave che. hADakAMnI te viziSTa racanA (saMghayaNa) jeTalI majabUta hoya teTaluM zarIra majabUta hoya. te jeTalI nabaLI hoya teTaluM zarIra paNa nabaLuM hoya. dareka jIvonI hADakAnI majabUtI judI judI hoya che. tenA kAraNabhUta hADakAMnI viziSTa racanA paNa judI judI aneka prakAranI hoya che. chatAM tene cha vibhAgamAM vaheMcI dIdhI che. te cha prakAro cha saMghayaNa tarIke prasiddha che. (A) vaja-RSabha-nArA, saMghayaNa (B) RSabha-nArA saMghayaNa (C) nArAca saMghayaNa (D) ardhanArAca saMghayaNa (E) kIlikA saMghayaNa ane (F) chevaTTu athavA sevArta saMghayaNa.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ A cha saMghayaNamAMnA te te prakAranA saMdhayaNa prApta karAvanAra te te nAmanuM saMghayAnAmakarma che. (A)-va-RSabha-nArAca saMghayaNa : bIlADI potAnA baccAMne moDhAmAM kALajIpUrvaka laIne bIjA sthAne laI jAya che, paNa vAMdarInI bAbatamAM AvuM nathI. vAMdarI jyAre eka DALI uparathI bIjI DALa ke bIjA vRkSa upara kudako mAre che tyAre tenuM baccuM tene vaLagI paDe che, coMTI paDe che. vAMdarI game teTalA ThekaDA mAre to ya tenuM baccuM tenAthI chUTuM paDatuM nathI kAraNa ke teNe potAnI mA - vAMdarIne potAnA be hAthanI AMTI mArIne majabUta rIte pakaDI rAkhelI che. basa te ja rIte be hADakAMnA be cheDA paraspara ekabIjAne AMTI mArIne majabUta rIte vaLagIne rahyA hoya, baMdhAI rahyA hoya tene marakaTa baMdha (marakaTa = vAMdaruM) kahevAya che. ApaNe be hAthanI adaba vALIe tyAre te hAtha marakaTabaMdha rUpe thAya che. AvA marakaTa baMdhane nArAca kahevAmAM Ave che. vaja eTale khIlo. RSabha eTale pATo. jemanA zarIramAM baMne taraphanA marakaTa baMdha (nArAca) nI upara hADakAMno pATo (RSabha) hoya, ane pachI temanI ArapAra hADakAno khIlo (vaja) lagADIne barobara majabUtAIthI phITa karela hoya tevA atyaMta majabUta hADakAMnA bAMdhAne (racanAne) vaja - RSabha - nArAya ke prathama saMghayaNa kahevAmAM Ave che. A saMghayaNa vajra - RSabha nArAca saMghayaNa nAmakarmano udaya thavAthI prApta thAya che. vajra - RSabha - nArAca nAmanA A prathama saMghayaNanI majabUtAI eTalI badhI gajabanI hoya che ke tene paththaranI moTI zilA nIce cha mahInA sudhI kacaDavAmAM Ave to paNa te hADakAM tUTe nahi. khase paNa nahi. potAnI racanA tathA majabUtAIne barobara TakAvI rAkhe. AvuM majabUta prathama saMghayaNavALuM zarIra jemanuM hoya teo ja te bhavamAM mokSa meLavI zake. jemanuM zarIra prathama saMdhayaNavALuM na hoya temane te bhavamAM to mokSa na ja maLe. A bhavamAM ApaNe A bharatakSetrathI A zarIra vaDe sIdhA mokSamAM atyAre eTalA mATe jaI zakIe tema nathI ke ApaNane paheluM saMghayaNa maLyuM nathI. jema prathama saMghayaNavALo ja mokSamAM jaI zake che tema 7mI narakamAM paNa prathama saMghayaNavALo ja jaI zake, je prathama saMghayaNavALo na hoya te sAtamI narake paNa na ja jaI zake. jene paheluM saMghayaNa hoya te zubhabhAva paNa utkRSTa bhAvI zake tema durdhyAna paNa vadhumAM vadhu joradAra te ja karI zake ! pelo taMdulIyo matsya ! taMdula (cokhA) jeTalo nAno hovAthI taMdulIyo kahevAya. 26 e karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ moTA mAchalAonI AMkhanI pAMpaNamAM thAyasAva nAnuM tenuM zarIra, paNa tenuM mana khUba majabUta! tene A paheluM saMghayaNa hoya. tenA kAraNe te durbAna paNa bhayAnaka karI zake. moDhuM phADIne koI mAchalo beTho hoya, pANInA uchaLatA pravAho tenA mukhamAM pravezI pravezIne pAchA bahAra nIkaLatAM hoya, peTa bharAI gayuM hovAthI tene vadhAre pANI ke temAM AvatAM jaLacara prANIone khAvAnI jarUra na hovAthI pravAhanI sAthe jaLacara prANIo paNa bahAra nIkaLyA kare! te vakhate tenI AMkhanI pAMpaNamAM rahelo A taMdulIyo matsya vicAryA kare che, che ne sAva mUrakha ! ATaATalA mAchalA, deDakA vagere jaLacara jIvo sAme cAlIne moDhAmAM Ave che to ya A to badhAne bahAra pAchA javA de che! AnI jagyAe jo huM houM to ekeyane nA choDuM ! badhAne khAI jAuM. vagere.." tenA AvA kAtila vicAro pUrvakanA durgAnane kAraNe te potAnA 48 miniTa karatAM ya ochA AyuSyamAM puSkaLa karmo bAMdhIne 7mI narakamAM pahoMcI jAya che. tene AvA 7mI naraka apAve tevA atizaya bhayAnaka vicAro ane durbAna karAvavAmAM A prathama saMghANe sahAyaka bane che. prathama saMghayaNa apAvanAra karmanuM nAma vaja - RSabha - nArAja - saMghayaNa nAmakarma che. (B) RSabhanArA saMghayaNaH- hADakAnA baMne taraphanA marakaTabaMdhanI upara pATA rUpa hADakuM hoya, tevI sakhata majabUtAIvALo hADakAono bAMdho jemanA zarIramAM hoya teo RSabhanArAca saMghayaNavALA kahevAya. ahIM pATA upara khIlo (vaja) na hoya. pahelAM saMghayaNa karatAM ATalI ochI majabUtAI A bIjA saMghayaNamAM hoya. A bIjA saMghayaNavALo AtmA te bhavamAM kevaLajJAna ke mokSa pAmI zakato nathI. te ja rIte 7mI narakanA daravAjA paNa tenA mATe baMdha thaI jAya che. bIjA saMghayaNavALo jIva potAnA jIvanakALamAM sArA bhAvo eTalA ja lAvI zake ke jenA kAraNe te marIne pachInA bhAvamAM vadhumAM vadhu bAramA devaloka sudhI jaI zake tathA jo te durbAna kare to teTaluM ja karI zake ke jenA kAraNe pachInA bhavamAM te chaThThInAraka sudhI ja utpanna thaI zake; paNa sAtamI narakamAM jaI zake nahi. A bIjA saMghayaNavALo manuSya dIkSA laI zake che, UMcI sAdhanA karIne upazamazreNI paNa mAMDI zake che, kintu kSapakazreNI mAMDI zakato nathI. kSabhanArA saMghayaNa nAmakarmano udaya thavAthI jIvone A bIjuMjhaSabhanArAca saMghayaNa prApta thAya che. jhAjhA 27 ja karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ (C) nArAca saMghayaNaH- be hADakAM paraspara marakabaMdha rUpe vIMTaLAIne rahetAM je majabUtAIthAya tevI majabUtAIvALI hADakAnI racanAne nArAja saMdhayaNa kahe che. AmAM khIlo (vaja) ke pATo (RSabho hoto nathI. pahelAM be saMghayaNa karatAM AmAM majabUtAI ochI hoya che. A trIjA saMghayaNavALo AtmA paNa upazamazreNI mAMDI zake che paNa kSapakazreNI mAMDI zakato nathI. tethI te kevaLajJAna ke mokSa paNa pAmI zakato nathI. A trIjA saMghayaNavALo AtmA pachInA bhAvamAM vadhumAM vadhu dasamA devaloka sudhI. utpanna thaI zake che, ane durgAnAdinA kAraNe vadhumAM vadhu pAMcamI naraka sudhI nIce utpanna thaI zake che. - nArAca-saMghANa-nAmakarmanA udaye AtmAne A trIjA saMghayaNavALuM zarIra prApta thAya che. (D) ardhanArA saMghayaNa - be bAjunA marakaTabaMdhanA badale je hADakAnI racanAmAM eka ja bAjunA marakaTabaMdha jeTalI majabUtAI hoya tene ardhanArAcasaMghayaNa kahevAmAM Ave che. A saMghayaNanI majabUtAI pUrvanA traNa saMghayaNanI apekSAe ghaNI badhI ochI hovAthI A cothA saMghayaNavALo jIva kSapakazreNI kevaLajJAna ke mokSa to nathI ja pAmato kintu upazamazreNI paNa mAMDI zakato nathI. te sAdhujIvana ke zrAvakajIvana jarUra svIkArI zake che. A cothA saMghayaNavALo jIva pachInA bhAvamAM upara AThamA devaloka sudhI ane nIce cothI naraka sudhI utpanna thaI zake che. ardhanArA saMghayaNa nAmakarmanA udaye jIvane A cothuM saMghayaNa prApta thAya che. (E) kilIkA saMghayaNa :- kilIkA eTale khIlI. be hADakAne paraspara bhegA karyA pachI, teo chUTA na paDI jAya te mATe khIlIthI phITa karatAM je majabUtAI pedA thAya tevI majabUtAIvALI hADakAnI racanA kliIkA nAmanA pAMcamA saMghayaNa tarIke oLakhAya che. A pAMcamA saMghayaNavALo jIva te bhavamAM sAdhujIvana svIkAravA sudhI vikAsa sAdhI zake che paNa upazamazreNI, kSapakazreNI, kevaLajJAna ke mokSa meLavI zakato nathI. te jIva pachInA bhAvamAM upara vadhumAM vadhu chaThThA devaloka sudhI ane nIce vadhumAM vadhu trIjI nAraka sudhI utpanna thaI zake che. (F) cheva saMghayaNa:- chelluM saMghayaNa te chevaTuM saMghayaNa. tenA chedaspaSTa, chedavartI, sevArta vagere nAmo paNa che. be cheDA sparzIne rahyA hovAthI chedaspaSTa kahevAya. eka hADakAnA cheDAmAM bIjA hADakAno cheDo aDIne rahyo hovAthI te chedavartI paNa kahevAya che. atyaMta ochI majabUtAI hovAthI tene khUba sAcavavuM paDe che. saheja kheMcavAmAM pAka 28 karmanuM kamyuTara bhAga-3 4
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ave to hAtha UtarI jAya. saheja pachaDATa khAya to phekyara thaI jAya. vAraMvAra mAliza vagere sevA karavAthI te vyavasthita TakatuM hovAthI sevArta paNa kahevAya che. bharatakSetramAM, vartamAnakALamAM badhA jIvone Achevaa saMghayaNa ja che. te sivAyanA uparanA pAMcamAMthI eka paNa saMghayaNa nathI. puSkaLa mAMdagI, vAraMvAranI zarIranI nabaLAI, phekyarAdi takalIpho vagere A saMghayaNane paNa AbhArI che. AvA nabaLA saMghayaNavALAne mokSa zI rIte maLI zake? tenA vaDe 7mI narakamAM javAya tevA pApo paNa zI rIte thaI zake? zarIrano bAMdho atizaya nabaLo hovAnA kAraNe A chevadrA saMghayaNavALo jIva A bhavamAM sAdhujIvanathI AgaLano kevaLajJAna - mokSa sudhIno vikAsa sAdhI zakato nathI. vaLI paralokamAM te cothA devalokathI upara utpanna thaI zakato nathI ke bIjI narakathI nIce jaI zakato nathI. sevArya saMghayaNa nAmakarmanA udayathI jIvane A chevaTTe saMghayaNa prApta thAya che. cha sAMghANanA AdhAre urdhvagati - adhogati saMghayaNa nAma udghavikAsa adhogamana 1 1 ! vaja - 8Sabha - nArAya mokSa)anuttara vimAna sudhI 7mI naraka sudhI! | 2 | RSabhanArAca | bAramA devaloka sudhI | chaThThI naraka sudhI nArAca dasamA devaloka sudhI pAMcamI naraka sudhI 4 | ardhanArAca AThamA devaloka sudhI cothI naraka sudhI ! 5 | kilIkA | chaThThA devaloka sudhI trIjI naraka sudhI ! 6 | sevArta cothA devaloka sudhI bIjI naraka sudhI (8) saMsthAna nAmakarmaH eka mANasa rastAmAM pasAra thato hato. thAkIne lothapotha thavAthI tene suvAnI IcchA thaI. ghaTAdAra vaTavRkSa dUrathI dekhAtAM te tarapha te AgaLa vadhyo. rastAmAM jamIna para velaDI dekhAI. te velaDImAM taDabUcanA phaLa paNa ugelA hatA. moTA moTA taDabUcane joIne te mANasa kudaratane gALa deto bolavA lAgyo, "re kudarata tane zuM Thapako Apavo? te ja samajAtuM nathI ! tArI pAse ATalI ya buddhi nathI? sukomaLa velaDI, nAnA nAnA pAMdaDA, dharatI upara rahevAnuM chatAM ya tene moTA moTA taDabUca! ane gheghUra vaDanuM jhADa, moTI moTI vaDavAIo, AkAzamAM AgaLa vadhavAnuM chatAM ya sAva nAnA TeTAM ! A te tAro kevo anyAya?" vaDanuM jhADa AvI jatAM te tenI nIce sUI gayo. acAnaka vaDano TeTo tenA mAM jIra 29 rAjA karmanuM kamyuTara bhAgona"
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDatAM te jAgI gayo. te vakhate tene potAnI jAta pratye tathA thoDIvAra pahelAMnA potAnA vicAro tarapha dhikkAra thayo. te manomana bolyo, ''he kudarata ! mane mApha kara. tArI to jarA ya bhUla nathI. tArI samajadArInI huM kadara karuM chuM. teM je karyuM che te barobara ja karyuM che. jo taDabUca teM upara ugADyuM hota to te nIce paDatAM ja mAruM mota na thaI jAta ? taDabUca nIce che te ya barobara ane TeTAM jhADa upara che te ya barobara !" taDabUcane moTuM banAvavAnuM ne TeTAMne nAnA banAvavAnuM kArya kudarate karyuM eTale koNe karyuM ? kuda2ta zuM cIja che ? te kevI rIte koIne nAnA ke moTA kare ? hakIkatamAM judA judA AkAra, judI judI sAIjha vagere karavAnuM kArya saMsthAna nAmakarmanuM che. saMsthAna eTale AkRti, cahero, AkAra, sAIjha, dekhAva vagere... A duniyAmAM jAtajAtanA ne bhAtabhAtanA aneka loko rahe che. chatAM ya eka sarakhA be caherA jovA maLatAM nathI. kyAMka ApaNane koIka be caherA eka sarakhA lAgatAM hoya to ya tenA mAta - pitA to te bene judA oLakhI zake che. sacina teMdulakarano DuplIkeTa bhale ne hoya, chatAM ya A orijInala sacina che ane A DuplIkeTa sacIna che tenI khabara to paDe che ne ? to A judA judA caherA banAvavAnuM kArya koNe karyuM ? mAtra mAnavomAM ja nahi, pazuomAM paNa juo. ApaNane bhalene badhI gAyo sarakhI lAgatI hoya, vAcharaDAo paNa eka jevA lAgatAM hoya, chatAM ya dareka vAcharaDuM potAnI mA - gAyane ja dhAvavA doDe che. jo bhUlecUke tame tene bIjI gAya pAse dhAvavA mUkazo to te vAcharaDAne tarata khabara paDI jaze ! te bIjI gAyane dhAvavA taiyAra nahi thAya. te ja rIte gAya paNa hajAro vAcharaDAmAMthI potAnA baccAne tarata oLakhI kADhaze ! tenuM kAraNa zuM ? bhale ApaNane badhI gAyo ke badhA vAcharaDAM samAna lAgatAM hoya, paNa hakIkatamAM darekamAM paraspara kAMIkane kAMIka to taphAvata che ja. te sUkSma sUkSma taphAvata paNa A saMsthAna nAmakarmane AbhArI che, mANasa, gAya, vAcharaDA vagere to moTA prANIo thayA. paNa kIDI, maMkoDA, vAMdA, macchara, bhamarI vagere nAnA nAnA jIvonI AkRti bhale ApaNane ekasarakhI lAgatI hoya chatAM ya teomAM ya paraspara ghaNo taphAvata che. koI be mAkhI badhI rIte sarakhI nathI. koI be kIDI paraspara sarva prakAre sarakhI nathI, kAraNa ke te badhAnuM saMsthAna nAmakarma judA judA prakAranuM che. cauda rAjalokamAM anaMtA jIvo che. paNa te badhA jIvonA zarIro to kula maLIne anaMtA nahi paNa asaMkhyAtA ja che. kAraNa ke kaMdamULa vageremAM eka zarIramAM paNa ekI karmanuM kampyuTara bhAga-3 laga '' 30
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAthe anaMtA jIvo rahe che. Ama kula zarIra asaMkhyAtA hovAthI tenA AkAro paNa asaMkhyAtA prakAranA thAya. chatAM ghaNI badhI samAnatAne dhyAnamAM laIne A asaMkhyAtA prakArone kula cha prakAramAM vaheMcavAmAM AvyA che. te cha prakAro cha saMsthAna tarIke prasiddha che. (1) samacaturagna saMsthAna (2) nyajhodha parimaMDaLa saMsthAna (3) sAdi saMsthAna (4) vAmana saMsthAna (5) kunja saMsthAna ane (6) huMDaka saMsthAna. (A) samacaturastra saMsthAna -sama = sarakhA, catura = cAra, astra = cheDA | bAju je AkRtinI cAra bAju sarakhI hoya te AkRtine samacaturasa (corasa) kahevAya. padmAsane beThelA puruSanA (1) jamaNA DhIMcaNathI DAbA khabhA sudhInuM (2) DAbA DhIMcaNathI jamaNA khabhA sudhInuM (3) hatheLIthI kapALa sudhI ane (4) be DhIMcaNa vaccenuM aMtara sarakhuM thAya to tenI A cAreya bAju sarakhI thavAthI te mANasa samacaturagna saMsthAnavALo kahevAya. samacaturagna saMsthAnavALA jIvanA A cAra ja aMgo samapramANa hoya tevuM nahi, paNa tenA badhA ja aMgo samapramANa eTale ke pramANasara hoya. te kAraNe tenuM te zarIra darzanIya bane. AkarSaka bane. vAraMvAra tene jovAnuM mana thAya. hastarekhA zAstra, jyotiSa zAstra vagere jema zAstro che tema eka sAmudrika zAstra paNa che; jemAM zarIranA avayavonI vAto Ave che. temAM lakSaNa, apalakSaNanuM svarUpa Ave che. te sAmudrika zAstra pramANe tamAme tamAma avayavo jemanA sapramANa hoya te samacatura saMsthAna kahevAya. tamAma devone A samacaturagna saMsthAna hoya che. cakravartI, tIrthakaro, gaNadharo vagerene paNa A samacaturastra saMsthAna hoya che. A saMsthAnanA kAraNe temanuM rUpa ghaNuM adbhUta hoya che. AvuM suMdara majAnuM samacaturagna saMsthAna je karmanA udayathI maLe te karmanuM nAma samacaturagna saMsthAna nAmakarma che. () nyagrodha parimaMDaLa saMsthAna - nyagrodha eTale vaDanuM jhADa. vaDanuM jhADa to joyuM che ne? uparanA bhAgamAM te kevuM suMdara ghaTAdAra hoya che? paNa nIce juo to vaDavAIo jema tema laTakatI hoya che ! thaDa paNa beDoLa AkAra dharAve che ! basa, te ja rIte je zarIramAM nAbhIthI uparano bhAga lakSaNavALo pramANasara hoya ane nIceno bhAga lakSaNarahita hoya, pramANasara na hoya, beDoLa hoya te zarIrane A bIjA naMbaranA jodhaparimaMDaLa saMsthAnavAnuM kahevAya. nyagrodhaparimaMDaLa saMsthAnuM nAmakarmanA udayathI jIvone A saMsthAna prApta thAya che. bAi 31 2 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ (C) sAdi saMsthAna :- Adi = zarUAta. sAdi eTale zarUAta sahita. je zarIrano zarUAtano (nIceno) bhAga pramANasara hoya, lakSaNa sahita hoya ane uparano bhAga pramANarahita, lakSaNa rahita, beDoLa, game tevo hoya te zarIrane sAdi saMsthAnavALuM kahevAya. A saMsthAnane sAcI saMsthAna paNa kahevAya che. sAcI = zAlmalIvRkSa. A vRkSanuM thaDa suMdara AkAra dharAve che. paNa tenA DALI, pAMkhaDA, pAMdaDA vagere suMdara ghaTAdAra nathI hotA, dekhavA paNa na game tevo beDoLa AkAra temano hoya che. Avo zAlmalIvRkSa jevo AkAra A bIjA saMsthAnavALI vyaktino hovAthI tene sAcI saMsthAna paNa kahe che. sAdi saMsthAna nAmakarmanA udayathI jIvane A trIjA naMbaranuM saMsthAna prApta thAya che. (D) vAmana saMsthAna :- ApaNA zarIramAM mastaka, hAtha, paga, kamara, peTa, pITha, chAtI vagere je avayavo che temAMthI je zarIramAM pITha, chAtI tathA peTa pramANasara hoya ane hAtha, paga, mastaka ane kamara pramANa vihoNA hoya, beDoLa hoya, nAnA moTA game te mApavALA hoya te zarIranI AkRti vAmana saMsthAna kahevAya. dekhAvamAM teo ThIMgujI lAge. vAmana saMsthAnanAmakarmanA udayathI A saMsthAna prApta thAya che. (E) kubja saMsthAna H- vAmana saMsthAnathI viparIta saMsthAna te kubja saMsthAna. eTale ke je zarIramAM hAtha, paga, kamara, mastaka vagere avayavo pramANasara hoya paNa peTa, pITha, chAtI vagere avayavo pramANarahita beDoLa hoya te saMsthAnane kubja saMsthAna kahevAya che. kubja eTale kubaDuM zarIra. kubja saMsthAnanAmakarmanA udayathI A saMsthAna prApta thAya che. - (F) huMDaka saMsthAna :- je zarIranA koI avayavanA ThekANA na hoya, jenA avayavo jAtajAtanI khAmIvALA hoya, nAnA - moTA vicitra hoya, UMTanA aDhAre vAMkAnI jema ThekANA vinAnA hoya te zarIra huMDaka saMsthAnavALuM kahevAya. tenA lakSaNonA ThekANA na hoya. temAM pramANarahita avayavo hoya. atyAranA tamAma manuSyo tathA tamAma pazuonuM zarIra A chaThThA naMbaranA kuMDaka saMsthAnavALuM che. hAla koIne paNa prathama pAMca saMsthAnamAMthI ekapaNa saMsthAna na hoya. mIsa InDiyA, mIsa varlDa ke mIsa yunivarsa kema na hoya ? te badhAyanA caherA ke zarIra mAnavajAtane bhale ne rUpa-sauMdaryayukta lAgatA hoya paNa hakIkatamAM to te badhA ya pahelA saMsthAnanI apekSAe to sAva beDoLa che. nAMkhI devA jevA che. thUkvA jevA che ! tevA zarIra pAchaLa zuM lalacAvAnuM ? zA mATe AkarSaNa pedA karavAnuM ? AjanA kALe manuSyone bhale chelluM eka ja saMsthAna hoya, paNa cothA ArAmAM to mAnavo tathA pazuo chamAMthI koIpaNa saMsthAna dharAvatAM hatA. koIne paheluM, koIne karmanuM kampyuTara bhAga-3 32
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjuM to koIne trIjuM, cothuM, pAMcamuM ke chaThThuM saMsthAna paNa hatuM. pRthvIkAya vagere sarva sthAvara (ekendriya) jIvo, kIDI, macchara vagere vikalendriya (be, traNa, cAra IndriyavALA) jIvo tathA nArakanA jIvone dareka kALamAM mAtra A kuMDaka nAmanuM chelluM saMsthAna ja hoya che. jyAre devone prathama saMsthAna hoya che. bahArano dekhAva bhale ne game teTalo suMdara hoya ! tethI zuM thayuM ? tethI kAMI temAM lalacAvA ke mohAvA jevuM nathI ! kAraNa ke te to upara maDhelI dhoLI cAmaDIthI suMdara AkarSaka jaNAya che ! jo te cAmaDIne kADhI nAMkhIe to aMdara zuM jovA maLe ? lohI, mAMsa, viSThA, mUtra, hADakAonuM hADapIMjara ke bIjuM kAMI? jotAM ya cItarI caDe ! vicAratAM ya cakkara Ave ! AvA gaMdA zarIra upara rAga zI rIte karAya? are ! cAmaDIne na kADhIe to ya zuM ? tenuM svarUpa suMdara che ja nahi ! AMkhamAM pIyAM jAme che. nAkamAM seDA bharAya che. kAnamAM mela thAya che. jIbha upara chArI bAjhe che. dAMta upara pILAza thAya che. nakhamAM mela bharAya che. cAmaDI upara pasInAnA relA vahe che. zarIranA tamAma avayavomAMthI satata kAMIkane kAMIka durgaMdha mAratI gaMdakI nIkaLyA ja kare che ! AvA zarIrane suMdara manAya ja zI rIte ? suMdara to che ApaNo AtmA ! jo ApaNI AtmAnI suMdaratAne sAcA arthamAM sparzavI hoya, mANavI hoya to vijAtIya tattvanI kahevAtI zArIrika suMdaratA tarapha pAgala banavAnA badale AtmAnI suMdaratAnuM dhyAna dharavuM paDaze. vaLI, koI ThIMgaNuM dekhAya, koInI hAITa vadhu paDatI dekhAya, koInuM zarIra khU jaNAya, koIno cahero beDoLa jaNAya to tenA pratye durbhAva karavAnI jarUra nathI. tenI mazkarI karavAnI paNa jarUra nathI. temane A kuMDaka saMsthAnanAmakarmano tevo udaya thayo che ke jethI temane AvuM vicitra AkAravALuM zarIra maLyuM. jo ApaNe temanI hAMsI karIzuM to ApaNane paNa evuM karma baMdhAze ke jethI navA bhavamAM ApaNA zarIranA paNa koI ThekANA nahi rahe ! ApaNane zarIra suMdara maLyuM hoya to chakI javAnI jarUra nathI. ahaMkAra karavAnI jarUra nathI. jo maLela suMdara zarIranuM abhimAna karIzuM to bIjA bhavamAM suMdara zarIra nahi maLe. beDoLa maLaze. kharekhara to ApaNe A bhavamAM evI sAdhanA karavAnI che ke jenAthI bhaviSyamAM kyAre paNa zarIra ja na levuM paDe. zarIra vinAnA siddha banIe. kAyama mATe mokSasukhanA bhoktA banIe. AtmaramaNatAmAM lIna banIe to ja A zarIra ane tenI AkRtinA kAraNe thatAM saMklezamAMthI kAyama mATe bacI zakIzuM. 33 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) rupa nahi, guNa juo - jinazAsananA javAhara vastupALa ane tejapALa! teo dhoLakAnA mahAmaMtrI hatA. jagamazahUra delavADAnA derAsaronA jemaNe nirmANa karAvyA che. sADA bAra vAra to zatruMjaya girirAjanAcharI pAlita saMgho jemaNe kADhyA hatA, tevA A mahApuNyazALI baMdhuomAMnA nAnA bhAI tejapALanI patnI anupamAdevInA zarIrano vAna zyAma hato. cAmaDI bhale tenI kALI hatI paNa guNo tenA mahAn hatA. tenI samajaNa evI apUrva hatI ke baMne bhAIo vAraMvAra tenI salAha letAM hatA ane te pramANe vartatA paNa hatA. jyAre caru dATavA mATe be bhAIo khADo khodatAM hatA tyAre tyAM bIjo caru dekhAyo. have zuM karavuM? tenI muMjhavaNamAM paDelA teone anupamAe mArmika zabdomAM kahyuM ke, "nIce dATazo to nIce jazo, upara mUkazo to upara jazo." eTale ke A dhana jo dharatImAM (nIce) dATazo to narakAdi durgatimAM (nIce) javAnuM thaze ane jo upara = devaloka = mokSamAM javuM hoya to tene upara mUkavuM joIe. ' paNa upara mUkavuM eTale zuM? bahAra rAkhIe to koI corI na jAya? te savAlano suMdara javAba buddhizALI te anupamA pAse taiyAra hato. "te dhanane upara evI rIte lagADo ke loko tene joI zake paNa koI corI zake nahi." A vAta zI rIte bane ? anupamAe kahyuM ke, "AbunA pahADa upara banAvo sarasa majAnA jinAlayo. tenI kotaraNI vageremAM vaparAyeluM dhana loko joI zakaze paNa corI nahi zake." ane vizvavikhyAta kalA kArIgIrIne kotaraNIvALA delavADAnA jinAlayonA sarjana thayA. AvI viziSTa samajaNa dharAvatAM A anupamAdevI hAla to mahAvidehakSetramAM janma laIne, dIkSA svIkArIne, kevaLajJAna pAmIne vicArI rahyA che tevI kathA saMbhaLAya che. paNa tamane jANIne navAI lAgaze ke Dagalene pagale anupamAnI salAha lenAra pati tejapALane, jayAre te paraNIne Avyo tyAre te anupamA jovI paNa gamatI nahotI. paraNyAnI pahelI rAte ghumaTo dUra thatAM jayAre teNe pahelIvAra anupamAne joI tyAre tenI cAmaDIno zyAmavarNa joIne te bhaDakI gayo hato. AvI kALI meMza strInI sAthe saMsAra zI rIte vahana karavo? te tenA mATe prANaprazna banI gayo hato. bhayaMkara tiraskAra anupamA pratye tene jAgyo hato. tenI sAthe bolavAnuM paNa teNe baMdha karI dIdhuM hatuM. pAchaLathI tenI buddhimattA para ovArI jatAM saMbaMdha sudhArIne salAha levA lAgyo hato te vAta judI. ahIM savAla e che ke AvI viziSTa buddhimattA dharAvanArI strIne mA , = ja 2 bhAga-3
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ phALI cAmaDI koNe ApI? amerIkano(reDa InDiyano)nI cAmaDI lAla kema ? cInAonI cAmaDI pILI kema ? hindustAnIo kALI cAmaDIvALA kema ? popaTa lIlo kema ? kAgaDo kALo kema ? haMsa sapheda kema ? zarIra ane tenA avayavone judA judA raMga ApanAra karmanuM nAma che varNanAmakarma. A nAmakarmanA kAraNe ja jAtajAtanA rUpa raMga jIvone maLe che. A bhavamAM to tevI vyaktie koI ja guno karyo nathI. pUrvabhave bAMdhelAM tevA karmanA kAraNe te strIne kALI cAmaDI maLI, karme to tene sajA karI dIdhI. have tevI kALI cAmaDIne najaramAM laIne ApaNe paNa jo tene dhikkArIe to paDelAM upara pATuM ja mAravAnuM kAma karIe chIe ne ? karmothI tiraskArelAM upara ApaNAthI tiraskAra zI rIte thaI zake ? ApaNane tevA krura ane niSThura banavuM zobhe che ? koI vyaktine pAnaguTakAnA vyasanane kAraNe kensara thayuM. mota najIka che. bicAro bhayaMkara rIte rIbAI rahyo che. te vakhate tame tenI tabiyatanA samAcAra pUchavA jAo tyAre tene AzvAsana ApanArA premALa zabdono prayoga karo ke tenI pAna - guTakAnI Tevane najaramAM lAvIne kaDavA zabdonA DAma do ? tevA samaye koI ene DAma detuM nathI. badhAne evo vicAra Ave che ke, ''karmoe to kensara karIne tene trAsa dIdho che, bicAro herAna thaI rahyo che. mAre kyAM paDatAne pATuM mAravuM ! be zabdo mIThA kahIza to tene pIDAmAM rAhata thaze.'' barobara ne ? basa evI ja vAta ahIM che. jo karmonA udaye mAMdA paDelAMne dhikkArAya nahi, paNa huMpha apAya to karmonA udaye kALI cAmaDI pAmanArane, totaDA, muMgA, baherAM, AMdhaLAne, krodhIne, kAmIne ke khAudharAne paNa dhikkArI zakAya nahi. temane paNa huMpha ja apAya. temanA pratye paNa arucibhAva keLavI zakAya nahi. yAda rAkhIe ke samagra jIvasRSTimAMthI koIpaNa eka jIva pratyeka karAto tiraskAra te samagra jIvasRSTino tiraskAra che, sarvajIvarAzInI AzAtanA che. te na thaI jAya tenI paLe paLe kALajI rAkhIe. te mATe te te jIvanA doSone najaramAM lAvIne te vyaktine dhikkAravAnA badale te doSone lAvanArA karmone dhikkArIe. te te jIvoneprema, lAgaNI, huMpha, vAtsalya ApIe ane jAta upara caDI beThelAM karmone khatama karavAno puruSArtha AdarIe. paNa AvI samajaNa jemanI pAse nathI tevA loko vyaktinA tevA rUpa, raMga, gaMdha, sparza, rasa ke kAma, krodhane joIne dhikkAravA lAgI jAya che. pariNAme temanA kauTuMbika jIvanamAM tirADa paDe che. zAMti, samAdhi ke prasannatA hajAro yojana dUra thaI karmanuM kampyuTara bhAga-3 35
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAya che. gharamAM ja sAkSAta naraka khaDI thAya che. dAmpatyajIvana paNa saLagI jAya che, chUTAcheDAnI sAyarana vAge che. kULanI AbarUnA cIMtharA UDe che. nA, A jarA ya ucita nathI. jo mANasa ATalI samajaNa meLavI le ke A rUpa - raMga, gaMdha - rasa - sparza - vagere jIve pote bAMdhelAM karmonA ja phaLa che to parasparanA jIvanamAM uchaLatAM ane ubharAtAM rAga - dveSa ghaNA pramANamAM ochA thaI jAya. te ja rIte jemane rUpa-raMga - gaMdha - rasa - sparza sArA maLyA hoya, tenA kAraNe teo jo ahaMkAranA nazAmAM cakacara rahetAM hoya, A viSayamAM potAnAthI utaratI vyaktione dhikkAratAM hoya teone paNa jo A samajaNa maLI jAya ke, "mane maLelAM suMdara rUpAdi paNa karmonA udayanuM phaLa che. te karmo jayAre jarAka lAla najara kare to rUpavAna huM koDhIyo paNa banI zakuM chuM." to ahaMkArano kepha utarI gayA vinA nahi rahe. paNa AvI samajaNa nahi dharAvanArAo jIvanamAM kevA herAna thAya che te saMsAramAM rahelI vyaktiothI kyAM ajANyuM che? eka zrImaMta nabIrAe muslima chokarI sAthe lavamereja karI lIdhA, kAraNa ke te chokarInI cAmaDI gorI hatI, paNa thoDAka mahInA pachI jANavA maLyuM ke A chokarInA kharAba saMbaMdho anya yuvAno sAthe paNa hatA, tethI te yuvAne kaMTALIne chelle tenI sAthe chUTAcheDA paNa laI lIdhA! eka DaoNkTare potAnI suzIla, saMskArI ane dhArmika patnIno tyAga karI dIdho. tenI sAtheno badho vyavahAra baMdha karI dIdho, kAraNake tenI patnInI cAmaDI kALI hatI. eka mahilAe potAnuM bharyuM bharyuM ghara eTalA mATe choDI dIdhuM ke enA patino sparza tene sAva ThaMDogAra, uSmAhIna lAgato hato. e IcchatI hatI taravarATabharyA huMphALA sparzane! eka AThamA dhoraNanA chokarAnA zarIramAMthI puSkaLa durgadha vachUTatI hatI. te nAna karIne, suMdara vastro paherIne skUlamAM Avato hato chatAM tenI beMca upara tenI sAthe besavA koI vidyArthI taiyAra nahoto. te hoMziyAra hato, prathama naMbara lAvato hato, paragaju hato, chatAM ya badhA vidyArthIo tenA pratye apamAnabharI najare jotAM hatA. chevaTe kaMTALIne teNe bhaNavAnuM kAyama mATe baMdha karI devuM paDyuM! uparanA prasaMgo banavAnuM kAraNa e che ke temaNe rUpa - rasa - gaMdha - sparzane pasaMdagInuM mAdhyama banAvyuM che. A ja temanI moTI bhUla hatI, jenA kAraNe temaNe herAna thavuM paDyuM. rUpa - rasa - gaMdha - sparzane pasaMdagInA mAdhyama kadApi banAvI zakAya nahi. kAkA 36 ja karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNe saMbaMdho zarIra sAthe nahi paNa AtmA sAthe keLavavAnA hoya che. lAgaNI, huMpha, saMvedanA vagere zarIrane maDadAne) hotA nathI paNa AtmAne hoya che. te lAgaNIone Thesa na pahoMcADavI hoya, saMdharSa pedA na thavA devo hoya to rUpa - rasa - gaMdha - sparzane pasaMdagInA mAdhyama banAvavA nahi, kAraNake rUpa - rasa - gaMdha - sparzato zarIrane hoya, AtmAne nahi. jo mAtra zarIra sAthe ja saMbaMdha karavAthI ja badhuM samusutaruM utarI jatuM hota to rUpa - rasa - gaMdha - sparzane pasaMdagInuM mAdhyama banAvavAmAM vAMdho nahoto. paNa premabharyuM jIvana ane mIThA saMbaMdho TakAvavA mATe to zArIrika saMbaMdho nahi paNa Atmika huMphanI jarUra paDe che. AtmAmAM to rUpa - rasa - gaMdha - sparza che ja nahi. pachI, mAtra tenA mAdhyame goThavAtAM saMbaMdho zI rIte saphaLa bane? AtmAmAM to che jJAna, zraddhA, saMyama vagere guNo. jo pasaMdagInA mAdhyama tarIke A jJAnAdi guNone svIkArI laIe to tenA AdhAre bAMdhelA saMbaMdho cirasthAyI banyA vinA na rahe. te saMbaMdho kyAre paNa naMdavAI zake nahi. rUpa-rasAdinA mAdhyame pula (zarIrAdi) sAthe karelo saMbaMdha kyAreka ne kyAreka to bagaDe ja che, paNa guNAtmaka mAdhyame AtmA sAthe karelo saMbaMdha kyAreya nAza pAmI zakato nathI. tethI have koIpaNa vyaktinI pasaMdagInuM mAdhyama rUpa - rasa - gaMdha - sparzane na banAvatA jJAna, zraddhA, saMyama, namratA, nikhAlasatA vagere guNone ja banAvavAnuM nakkI karIe. temAMya jeNe patinI ke patnInI pasaMdagI karavAnI hoya teNe to bhUlecUkeya rU5 - rasa - gaMdha - sparzadine mAdhyama kadI paNa banAvavA na joIe. nahIMtara jIvananI AkhI yAtrA ubaDakhAbaDa ane khADA - TekarALa rastAmAM aTavAI jaze. Aje ghaNA kharA loko pasaMdagInA mAdhyama tarIke rUpa ane rUpIyAne svIkAre che, paNa te jarAya ucita nathI. je rUpALI chokarI hoya te pasaMda, je rUpIyAvALo chokaro hoya te pasaMda, bAkInA badhA nApasaMda. je A rItanuM ja pasaMdagInuM dhoraNa haze to rUpane joIne paraNelo yuvAna karmodaye koDhavALI thayelI te patnIne zI rIte cAhI zakaze? rUpa cAlI jatAM te tene dhikkAryA vinA rahI zakaze? pariNAme kuTuMbamAM naraka utaraze ke nahi? . rUpIyAne joIne ja paraNelI yuvatI jyAre patine dhaMdhAmAM nukazAna thatAM bhikhArI banelo jANaze tyAre te zuM zuM nahi kare? kadAca patine upara pahoMcADIne navA dhanavAna yuvAna sAthe nAzI jAya to navAI nahi lAge ! mATe rUpa ane rUpIyAne pasaMdagInA mAdhyama tarIke kyAre paNa svIkArAya nahi. kAkA chokarA 37 hajAra karmanuM kapyuTara bhAga-3 mAM
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM kALI cAmaDIvALA badhA kharAba ja hoya ? zuM dhoLI cAmaDIvALA badhA sArA ja hoya ? are ! kyAreka to kALI cAmaDIvALAmAM je guNo hoya che te dhoLI cAmaDIvALAmAM jovA nathI maLatAM ! kyAreka abhaNomAM je amIrI dekhAya che te zrImaMtomAM nathI dekhAtI ! are ! zrImaMta yuvAno to kyAreka lapharAbAja, dAruDIyA, khoTA raste pahoMcelA paNa hoya che. mATe rUpa ke rUpIyAnA AdhAre pasaMdagI karAya ja nahi. jo dhoLI cAmaDIvALAnI ja pasaMdagI karAtI hoya to gadheDInI cAmaDI ghaNI dhoLI che ! tenI sAthe ja te yuvAnIyAe lagna na karavA joIe ? zarIramAM A kALA - dhoLApaNuM, sugaMdha - durgaMdhapaNuM, huMphALA - ThaMDA sparzavALApaNuM pedA karanAra je karmo che temanA nAma che varNanAmakarma, rasanAmakarma, gaMdhanAmakarma ane sparzanAmakarma, (9) varNanAmakarma :- pAMca prakAranuM che. (A) rakta (lAla) varNanAmakarma (B) nIla (lIlo) varNanAmakarma (C) pIta (pILo) varNanAmakarma (D) zveta (sapheda) varNanAmakarma ane (E) zyAma (kALo) varNanAmakarma. A karma zarIranA judA judA avayavone judo judo raMga ApavAnuM kAma kare che. mAtra manuSya ja nahi, ekendriyathI mAMDIne tamAme tamAma jIvonA zarIronA judA judA raMgo A karmane AbhArI che. vanaspatinA pAMdaDA lIlA, phulo lAla - lIlA - pILA vagere raMgaberaMgI karavAnuM kArya A karmanuM che. caMpo pILo hoya, gulAba gulAbI hoya, jAsuda lAla hoya, mogaro sapheda hoya, maravo lIlo hoya, kAraNa ke temane te te varNanAmakarmano udaya hoya che. A varNanAmakarmanA prabhAve eka ja zarIranA judA judA avayavomAM judA judA raMgo paNa pedA thaI zake. jema ke bhamaro bhale kALo manAto hoya chatAM enuM moDhuM pILA raMganuM hoya che. lohI lAla raMganuM hoya che. popaTanI pAMkho vagere bhale lIlA raMganI hoya chatAM tenI cAMca lAla raMganI hoya che. mANasanI zarIranI cAmaDI gorI hoya to ya mAthAnA vALa ke AMkhanI kIkI kALA raMganI, lohI lAla raMganuM hoya che. chatAM ya duniyAmAM vyavahAro to mukhya raMganA AdhAre ja karavAmAM Ave che. tethI bhamaro kALo kahevAya che, to popaTa lIlo manAya che. A samagra jIvasRSTinA jAtajAtanA raMganA mULamAM A varNanAmakarma kAraNa che. te paudgalika che. AtmakalyANanI jhaMkhanA dharAvanAre tene jarAya mahattva ApavA jevuM nathI. zarIranA rUpa - raMgane mahattva ApIne rAga - dveSa karanArA jIvone upadeza ApatAM koIke sarasa vAta karI che ke, karmanuM kampyuTara bhAga-3 la 38
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ "koI gorA, koI kAlA - pIlA, nayaNe nirakhaNakI; - 33 vo dekhI mata rAco prANI, racanA pudgalakI.' sArA, managamatAM rUpa - raMga joIne rAga nathI karavAno. mAtra dRSTAbhAve jovAnuM che, rAga vinA jovAnuM che. kharAba rUpa - raMga dekhAya to dveSa paNa nathI karavAno. A rIte rAga - dveSa karyAM vinA - mAtra dRSTAbhAve - jovAnI kaLA ApaNane jo AvaDI jAya to A janmAro saphaLa banI jAya. - AMkha maLI che, tethI rUpa - raMga dekhAvAnA to kharA ja. paNa tene rAganA cazmA paherIne nahi jovAnA. jo rAganA cazmA paheryAM to jIvana barabAda thayuM ja samajavuM. abhayA rANIe sudarzana zeThanuM rUpa joyuM. nA, mAtra rUpa na joyuM, rAganA cazmA paherIne joyuM, to enuM pariNAma to jANo cho ne ? chevaTe abhayAe phAMso khAIne jIvana pUruM karI devuM paDyuM ! jyAre zeTha sudarzana abhayA rANInuM rUpa joIne jarA ya calyA nahi ke rAgI banyA nahi to emanA upara chelle daivI kRpA thaI. Thera Thera jayajayakAra thayo. jainazAsananI paNa joradAra prabhAvanA thaI. gaMdhanAmakarma :- be prakAranuM che. (A) surabhi (sugaMdha) nAmakarma ane (B) durabhi (durgaMdha) nAmakarma. A gaMdhanAmakarmanA kAraNe koInuM zarIra ke teno avayava sugaMdhI thAya to koInuM zarIra ke teno avayava durgaMdhI thAya. lasaNanI vAsa keTalI badhI kharAba Ave che. kerInI sugaMdha kevI sarasa hoya che. tevI kharAba ke sArI gaMdha ApanAra A gaMdhanAmakarma che, gulAba, mogaro, caMpo vagere dareka phUlonI suvAsamAM paNa paraspara pharaka che. kerI, lIMbu, saMtarA, mosaMbInI sugaMdha paNa judI judI che. lasaNa - kAMdAnI gaMdhamAM paNa pharaka jaNAya che. kAraNa ke te darekanuM A karma judA judA prakAranuM che. have lasaNanI vAsa Ave to nAka baMdha karavAnI ke aruci karavAnI jarUra nathI ke gulAbanI sugaMdhathI AkarSavAnuM nathI, kAraNake A badho prabhAva karmono che. karmonA A gaNitane barobara samajI laIne dareka paristhitimAM ApaNe samabhAva keLavavAno che. pelA subuddhi maMtrInI vAta to jANo ja cho ne ? gaTaramAM durgaMdha mAratuM pANI joIne temane jugupsA na thaI. te ja pANIne aneka dravyothI yukta karIne temaNe sugaMdhI banAvyuM. je pANI tarapha rAjA aruci karato hato te ja pANI have sugaMdhI banI jatAM rAjA bharapeTa vakhANavA lAgyo. subuddhi maMtrI to te vakhate ya samabhAvamAM hato. tenI to eka ja vAta hatI : saba pudgalakI bAjI. sugaMdha hoya ke durgaMdha hoya, te badhA pudgalanA khela che. karmapudgalathI pedA thayelAM che. temAM ApaNA AtmAe to kadI ya 39
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAga ke roSa na karAya. ApaNe to daSTAbhAva keLavIne mAdhyastha rahevuM joIe. (11) rasanAmakarma - lIMbu khATuM ja kema? kArelA kaDavA kema? maracuM tIkhuM kema ? triphaLA turI kema? zeraDI mIThI kema ? AvA savAlono javAba ApaNane rasanAmakarma Ape che. je rasanAmakarmano udaya jene hoya tenAmAM tevA svAdavALo rasa hoya. A rasanAmakarma pAMca prakAranuM che. (A) madhura rasanAmakarma (B) Asla (khATo) rasanAmakarma (C) tikata (tikho) rasanAmakarma, (D) kaSAya (turo) rasanAmakarma ane (E) (kaDavo) rasanAmakarma, karmonA nAma pramANenA svAdavALo rasate te nAmakarmanA udaye pedA thAya che. mIThA madhurA rasane cAkhavA mATe AMbo vAvyA pachI, tenI upara AvelI kerIno rasa jo khATo nIkaLe to temAM aruci ke tiraskAra karavAnI jarAya jarUra nathI. temAM AMbAno ke mALIno zo vAMka? te kerInA jIve bAMdheluM Asla rasanAmakarma ja evuM che ke jenA kAraNe mIThA rasanA badale khATo rasa pedA thayo. vaLI jyAM sudhI kerI kAcI hoya tyAM sudhI tenA jIvane AslarasanAmakarmano udaya hovAthI te khATI lAge che. te ja karI jayAre pAkI thAya tyAre madhurarasanAmakarmano udaya thaI jatAM teno rasa mITho nIkaLe che. A badhA karmonA khela che. DAhyA mANase temAM jarAya muMjhAvAnI jarUra nathI. teNe to tamAma prakAranA rasamAM samabhAva jALavI rAkhavAno che. karmonA svarUpane najaramAM lAvIne rAga ke dveSa karyA vinA AtmaguNone pragaTAvavAno prayatna karavAno che. paNa ghaNIvAra ApaNI A jIbhaDI sakhaNI rahetI nathI. te kudAkuda kare che. svAdiSTa cIja joIne Asakta bane che. potAnI dalAlI meLavavAnuM cUkatI nathI. bhojana upara tuTI paDe che. lAlasA karI karIne anaMtA karmone baMdhAvarAve che. te ja rIte vicitra svAdavALA padArtho upara te aruci karAvaDAve che. tiraskAra pedA kare che. te dvArA paNa karmabaMdha karIne AtmAne durgatimAM pheMkavAnA dhaMdhA karAve che. nA, A jarAya barobara nathI. mATe pudgalonA raso tarapha Asakta banavAnuM baMdha karavuM jarUrI che. karmapudgalothI pedA thanArA padArthonA rasa taraphathI najara kheMcI laIne AtmAmAM pedA thanArA jJAna - darzana - cAritrAdi guNomAM rasa pedA karavAnI jarUra che. (12) sparzanAmakarma - pANIne ThaMDuM koNe karyuM? Aga garama kema? ghI cIkaNuM kema? rAkha zuSka kema? lokhaMDa vajanamAM bhAre kema ? taNakhaluM sAva halakuM kema ? sakkaraTeTIno sparza kharabacaDo kema? taDabUcano sparza mulAyama kema? AvA jAtajAtanA sparza koNe karyo? pAchA 40 hajAra karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnavomAM paNa koIno sparza huMphALo lAge che to koIno sparza sAva uSmAvihIna ThaMDo jaNAya che. strI vagereno sparza komaLa hoya che to puruSano sparza kaThora hoya che. AMkha vagere avayavomAM nigdhatA jaNAya che to paganI eDI vageremAM rukSatA jaNAya che. vALa sAva halakAM che to mAthuM bhAre jaNAya che. AvA jAtajAtanA sparza pedA karanAra je karma che te sparzanAmakarma tarIke oLakhAya che. sparza ATha prakAranA hovAthI A sparzanAmakarma paNa ATha prakAranuM che. (A) zItasparzanAmakarma :- A karmanA udaye ThaMDo sparza pedA thAya che. pANI vagerenA jIvone A karmano udaya hoya che. (B) uSNa sparzanAmakarma - A karmanA udaye agni vageremAM garama sparza pedA thAya che. (C) mRdu sparzanAmakarma - A karmanA udaye mulAyamatA suMvALApaNuM pedA thAya che. (D) karkaza nAmakarma-AkarmanA udaye avayavomAM kaThoratA - karkazatA - kharabacaDApaNuM vagere pedA thAya che. (E) guru sparzanAmakarma - A karmanA udaye vajanadArapaNuM - bhArepaNuM prApta thAya che. (F) laghu sparzanAmakarma - A karmanA udaye vajanamAM halakApaNuM prApta thAya che. (G) niSpa sparzanAmakarma - A karmanA udaye snigdhatA - cIkAsa pedA thAya che. lAkha, eraMDIyuM vageremAM snigdhatA A karmane AbhArI che. ane (H) rUkSa sparzanAmakarma :- A karmanA udaye rUkSatA pedA thAya che. maga vagerenI rUkSatA A karmane AbhArI che. ApaNe jema pudgalonA rUpa - rasa - gaMdhane joIne rAgI ke dveSI nathI banavAnuM tema pudgalano sparza pAmIne paNa rAgI ke dveSI banavAnuM nathI. jovuM na hoya to paNa AMkho hovAthI rUpa jovAI jAya tema bane, gaMdha saMghAI jAya te bane, paNa sparza thaI ja jAya tevuM nathI. ApaNe IcchIe to ja sparza thAya. nA IcchIe to sparza karyA vinA paNa rahI zakIe chIe. mATe banI zake to pugalono sparza ja na karIe. kAraNake jo A sparza bhUlecUkeya gamI gayo to te padArtha meLavavAnI IcchA pedA thavAnI. pachI to tAlAvelI jAgavAnI, temAMya jo bIjAnI patnI ke bIjAnA paisA meLavavAnI tAlAvelI jAgI to samajI rAkhavAnuM ke vinAzanI ghaMTaDI raNakI, jo jIvanane sarvavinAzathI bacAvavuM hoya to parapudgalanA rUpa - rasa - gaMdha ke sparzamAMthI kyAMya Asakta na banAya tenI kALajI rAkhavI jarUrI che. (13) vihAyogatinAmakarma A vizvamAM anaMtA jIvo che. paNa badhA jIvomAM cAlavAnI = gati karavAnI zakti hotI nathI. je jIvo trasa (beIndriya - teIndriya caurindriya ke paMcendriya) che temanAmAM ja gati karavAnI zakti che. paNa je jIvo sthAvara (pRthvI - pANI - agni- vAyu - vanaspati rUpa ekendriya) che temanAmAM gati karavAnI zakti nathI. 41 4 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ke ApaNane pANI nIcANa tarapha vahetuM dekhAya che. moTara dvArA upara TAMkImAM pahoMcADAtuM dekhAya che. tethI ema lAge che ke pANI gati to kare ja che ne? paNa ahIM potAnI IcchAthI svayaM gati karavAnI vAta che. paNa bIjAnI sahAyathI ke parANe karavI paDatI gati karavAnI vAta nathI. pANI vagere je koi sthAvara jIvomAM ApaNane gati dekhAya che te moTara vagerenA kAraNe che. vaLI temanI tevI gati karavAnI IcchA nathI. game teTalo tApa paDe ke ThaMDI paDe to paNa tenAthI pIDAyelA jIvo gati karIne anya sthAne nAzI zakatA nathI. trasanAmakarmanA udaye trasajIvo potAnI icchA pramANe gati karavAnI zakti pAme che to sthAvara nAmakarmanA udaye jIvo gati karavA mATe asamartha bane che. trasanAmakarmanA udaye trasa jIvone bhale gati karavAnI zakti maLe, tenA kAraNe teo cAlIne bIje jAya paNa temanA cAlavAnA raMga-DhaMga ane rItabhAtamAM kAraNa koNa? koI mANasanI cAla ApaNane sArI lAge che. te mATe gajagAminI ke haMsagati jevA zabdonA prayogo karIe chIe. hAthInI malapati cAla kone nathI gamatI? jyAre keTalAkanI cAla ApaNane gamatI nathI. kAgaDAnI cAla kone game? cAlanArA jIvo cAle to che ja... paNa koInuM cAlavuM game che, koInuM cAlavuM gamatuM nathI tenuM kAraNa te te jIvonuM tevA prakAranuM A vihAyogati nAmakarma che. tenA be prakAra che. (A) zubha vihAyogati ane (B) azubha vihAyogati nAmakarma. je jIvonA cAlavAnA raMga-DhaMga ne rItabhAta duniyAnA lokone game, jovAnuM mana thAya, prazaMsA karavAnuM mana thAya tevA suMdara hoya te jIvone zubhavihAyogati nAmakarmano udaya samajavo. haMsa, hAthI vagerenI suMdara cAla pAchaLa A karmano udaya kAraNa che. jyAre keTalAka jIvonA cAlavAnA raMgaDhaMga gamatA nathI. jotAM trAsa thAya che. paNa temAM te jIvono zo vAMka? A azubhavihAyogati nAmakarmanA udayanA kAraNe temane tevI cAla maLI che. UMTa ke kAgaDAnI cAla jevI gamatI nathI kema ke temane azubhavihAyogati nAmakarmano udaya hovAthI vicitra cAla maLI che. nAmakarmanA peTabhedonuM punarAvartana (1) gati nAmakarma : 4 | (8) saMsthAna nAmakarma : 6 | (2) jati nAmakarma : 5 ? (9) varNa nAmakarma (3) zarIra nAmakarma : 5 ! (10) gaMdha nAmakarma (4) aMgopAMga nAmakarma : 3 (11) rasa nAmakarma (5) saMghAtana nAmakarma : 5 (12) sparza nAmakarma : 8 (6) baMdhana nAmakarma : 15 (13) vihAyogati nAmakarma : 2 (7) saMghayaNa nAmakarma : 6 kula : 71 A ja che 42 karmanuM kapyuTara bhAga-3 mAM
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) TrAphIka vyavasthA (14) AnupUrvI nAmakarma :- ApaNI duniyAmAM jIvo hAthInI malapatI cAle ke kAgaDAnI vicitra cAle bhale gati karatAM hoya, paNa temane gati karavA mATe spezyala rastAo che. kyAMka nAnI keDIo che. kyAMka moTA roDa to kyAMka nAnI nAnI pagadaMDIo che. vaLI nizcita jagyAe javA mATe rastAmAM mArgadarzaka borDa hoya che. gamanAgamana vyavahAranuM niyamana karavA TrAphIka polIsa ane sIgnala vyavasthA paNa hoya che, jenA kAraNe eksiDanTa thatAM nathI. jemaNe jyAM javuM hoya tyAM teo sukhapUrvaka jai zake che. mAnave potAnI buddhino upayoga karIne mAnavo tathA vAhanonA gamanAgamana mATe vyavasthAtaMtra goThavI dIdhuM che, jenA kAraNe badho vyavahAra saraLatAthI cAle che. chatAM ya kyAreka koi bhUlo paDe che. khoTA raste vaLI jAya che. koikane eksiDanTa paNa thAya che. kyAreka sIgnala bagaDI jAya che. cAlanAra ke vAhana calAvanAra kyAMka cUkI jAya che. tevA prasaMgoe koika garabaDo paNa thai jAya che. A badhA ApaNA badhAnA anubhavo che. tethI manamAM prazna pedA thAya ke ApaNo AtmA eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jyAre jAya tyAre te kyA raste jAya ? te kyA vAhanamAM jAya ? teNe jyAM javAnuM hoya tyAM te kevI rIte pahoMcI jAya ? te vaccethI khoTA raste vaLI na jAya? ekI sAthe anaMtA AtmAo eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jAya to teo paraspara athaDAi na jAya ? tyAM koi TrAphIka polIsa jevI vyavasthA che ke nahIM? maryAM pachI bIjA bhavamAM javA rUpa tathA pUrvabhavamAMthI navA bhavamAM janma levA AvavA rUpa gamanAgamana vyavahAranuM saphaLatApUrvaka saMcAlana koNa kare che ? zuM koivAra eksiDanTa thAya ke nahIM ? thAya to AtmA marI jAya? tene koi phekacara thAya ? tenI sAravAra mATe hospITalanI jarUra kharI ? te kayAM hoya? tyAM tene koNa lai jAya ? AvA DhagalAbaMdha savAlo ApaNane pedA thAya to paNa muMjhAvAnI jarAya jarUra nathI kAraNa ke ApaNane adbhUta jinazAsana maLyuM che. sacarAcara sRSTinA samartha jJAtA sarvajJa bhagavaMta maLyA che. kevaLajJAnanA prakAza dvArA temaNe joyelI vAto jaNAvanAruM tattvajJAna maLyuM che. have ApaNe zuM ciMtA karavAnI ? jo jinazAsananA adbhUta tattvajJAnane sparzIe to koi muMjhavaNa UbhI na karmanuM kampyuTara bhAga-3 43
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahe. badhA praznonA sacoTa samAdhAna maLyA vinA na rahe. temAM ya jo karmavijJAnane barobara vyavasthita rIte samajI laie, vyAvahArika jIvanamAM te kavijJAnane barobara goThavI daie to ApaNane kyAreya saMkleza na thAya. saMkalpa-vikalpa na thAya. dareka vAtomAM samAdhAna maLavAthI suMdara samAdhi jaLavAya. prasannatA vadhatI jAya. eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jatI vakhatanI tamAma vyavasthAnuM saphaLa saMcAlana karavA mATe koi izvaranI jarUra paDatI nathI. A vizvamAM karmo dvArA AkhI vyavasthita goThavaNa thayelI che. jIvAtmAnI eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM javAnI vyavasthA aMge jainazAsanamAM nIce pramANe suMdara samAdhAna jaNAvela che. cAre gatimAM rahelAM tamAma jIvonuM mota to thAya ja che. potapotAnA bhavanuM AyuSya pUrNa thatAM AtmA je te bhavanA khoLIyAne choDI de che. deva-nArakano jIva potAnA bhavanA vaikiya zarIrane choDIne ane manuSya-tiryaMcano jIva potAnA bhavanA audArika zarIrane choDIne paraloka tarapha prayANa Adare che. te vakhate tenI sAthe taijasa ane phArmaNa zarIra to joDAyelAM ja hoya che. AkAza to vizALa che. caude rAjalokamAM vyApta che. temAM eka, be, nahi paNa aneka rastAo che. AkAzamAM jatAM vimAno to joyA che ne? temane javAnA rastA AkAzamAM nizcita che. bhale ApaNane na jaNAtA hoya, chatAMya bhAratathI amerikA, raziyA, enTavarpa vagere judA judA sthaLe javAnA AkAzI rastAo to nizcita che ja . te mArge AgaLa vadhavAthI vimAna potAnA nirdhArita sthaLe pahoMcI zake che. evI ja rIte jIvone eka gatimAMthI judI judI gatimAM javA mATenA rastAo nirdhArita che. e rastAone 'AkAzamArganI zreNI' kahevAya che. sAmAnya rIte AtmAmAM to urdhvagamanano (upara javAno) svabhAva che. tethI je AtmA kevaLajJAna pAmIne sarva karmano kSaya kare che te sIdho ja upara mokSamAM (siddhazIlAmAM) jAya che. parantu karmothI bhAre thayelo AtmA sIdho upara mokSamAM jai zakato nathI. teNe parabhavanuM je bhavanuM AyuSya karma bAMdhyuM hoya te karma te pramANenA bhavamAM tene lai jAya che. bhavamAMthI nIkaLyA pachI te jIva, teNe jyAM javAnuM hoya te uttara - dakSiNa - pUrva - pazcima - u52 ke nIcenI dizAmAM sIdhA raste ja gati kare che. nA, te jIva trAMsI gati kadApi karato nathI kAraNa ke AkAzamAM trAMsI dizA tarapha jatAM koi rastA nathI. tethI jyAre teNe trAMsI dizAmAM navo janma levAno hoya tyAre te upara jaNAvelI cha dizAmAMthI karmanuM kampyuTara bhAga-3 44
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ yogya dizAmAM sIdho gayA pachI jarUra jaNAya tyAM vaLAMka levA Icche che. keTalAka jIvo to eka bhavamAMthI nIkaLIne sIdhA mArge ja gati karIne potAnA utpanna thavAnA sthaLe pahoMcI jAya che. paNa keTalAka jIvone potAnA utpanna thavAnA sthaLe pahoMcavA mATe rastAmAM eka, be ke traNa vAra vaLavuM paDe che. sIdhA rastA upara AgaLa vadhatAM temaNe jyAM jyAM vaLAMka levAno hoya tyAM tyAM TrAphIka polIsa samAna AnupUrvI nAmakarmano udaya thAya che. jema vaLAMka levAnA sthaLe TrAphIka polIsa eksiDanTa na thAya, khoTA raste na javAya tenuM mArgadarzana Ape che tema A AnupUrvI nAmakarma je te jIvane te te dizAmAM vALavAnuM kAma kare che. je jIvone eka vAra vaLavAnuM hoya temaNe eka vaLAMka upara, be vAra vaLavAnuM hoya temaNe be vAra ane traNa vAra vaLavAnuM hoya temaNe traNa vAra te te vaLAMka upara A AnupUrvI nAmakarma udayamAM AvIne te jIvane te te jagyAe vaLAMka ApIne temaNe je gatimAM javAnuM hoya, je sthaLe utpanna thavAnuM hoya tyAM pahoMcADavAnuM kAma kare che. UMTa, baLada, ghoDA vagere pazuo temanA mAliko sAthe rastA upara cAlatAM hoya che. jayAre temaNe vaLavuM jarUrI hoya tyAre temano mAlika natha (nAka bAMdhela doraDuM) pakaDIne temane te te dizAmAM dorIne laI jAya che tema baLadIyAnI natha jevuM A AnupUrvI nAmakarma te te jIvone kheMcIne te te raste laI jaIne yogya sthAne pahoMcADe che. A AnupUrvI nAmakarma eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jatAM rastAmAM ja udayamAM AvI zake che. paNa koI bhavamAM utpanna thaI gayA pachI mRtyu na pAme tyAM sudhInA gALAmAM koIpaNa jIvane kyAreya udayamAM AvI zakatuM nathI. Ama, A karmaA bhavamAM paga vaDe thatI gatinuM niyaMtraNa karatuM nathI paNa eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jatI vakhatanI gatinuM niyaMtraNa kare che. te cAra prakAranuM che. deva bhavamAM jatI vakhate jarUrI vaLAMka pAse je karma udayamAM Ave te (A) devAnupUrvI nAmakarma kahevAya. je karma vaLAMka ApIne manuSyagatimAM kheMcI jAya te (B) manuSyAnupUrvI nAmakarma kahevAya. te ja rIte naraka tathA tiryaMcabhavamAM laI javA vaLAMkasthaLe je karma udayamAM Ave te anukrame (C) narakAnupUrvI nAmakarma tathA (D) tiryaMcAnupUrvI nAmakarma kahevAya. jIva eka paNa vaLAMka lIdhA vinA je sIdhI gati kare te Rjugati kahevAya che. jyAre jIva eka, be, traNa ke cAra vaLAMka levApUrvaka je gati kare che te vakragati kahevAya che. eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jatI vakhate cArathI vadhAre vaLAMka kyAre paNa levA paDatA nathI. tethI pAMca, cha vagere vaLAMkavALI vakragati hotI nathI. AjhAkajha 45 ja karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Rjugati mAtra eka ja samayanI hoya che. jIvane utpanna thavAnuM sthAna samazreNIe rahyuM hoya tyAM jIva Rjugati vaDe eka ja samayamAM pahoMcI jAya che. te ja samaye parajanma saMbaMdhI AyuSya udayamAM Ave che. tathA parabhavano AhAra paNa te karavA lAge che. tenI pUrvanA samaye pUrvabhavanuM mota thavA kALe teNe pUrvabhavanuM AyuSya udayamAM hatuM ane te vakhate pUrvabhavano AhAra paNa cAlu hato. Ama RjugatimAM jIva satata AhArI hoya che. AhAra vinAnI aNAhArI avasthA tene prApta thatI nathI. jayAre jIva uttarathI dakSiNa, pUrvathI pazcima, dakSiNathI uttara, pazcimathI pUrva, urvathI adho ke adhothI urdhvadizAmAM samazreNIe (sIdhI lAInamAM jaIne utpanna thAya che tyAre tene A Rjugati hoya che. vakragati cAra prakAranI che. (1) ekavakra = mAtra eka ja vaLAMkavALI (2) vikrA = be vaLAMkavALI (3) trivakra = traNa vaLAMkavALI tathA (4) caturvakrA = cAra vaLAMkavALI. ekavakrAgati be samayanI hoya che. vikrAgati traNa samayanI hoya che. trivakrAgati cAra samayanI hoya che ane caturvakrAgati pAMca samayanI hoya che. ekavakrAgati : jyAre jIva urdhvalokanI pUrvadizAmAMthI adholokanI pazcima dizAmAM jAya che tyAre te be samayanI ekavakragati kare che. jIva samazreNIe gamana karato hovAthI, pahelA samaye te sIdhI gatie adholokamAM jAya che. ane tyAMthI te vaLAMka laIne pazcima dizAmAM sIdhI gatie AgaLa vadhIne utpatti pradeza utpanna thAya che. vaLAMkasthaLe A AnupUrvanAmakarma udayamAM AvIne jIvanI gatine vaLAMka ApavAnuM kArya kare che. ekavakrAgatinA baMne samaye jIva AhArI hoya che kAraNa ke pUrvanA samayamAM te zarIra tyajI de che ane e ja samayamAM vaLI te jIva zarIra yogya keTalAka pudgalone lomAhAra vagere rUpa grahaNa karI de che. bIjA samaye utpatti pradezamAM Ave tyAre te bhavane yogya AhAra grahaNa karI de che; tethI A ekavakrAgatimAM aNAhArI avasthA hotI nathI. - dvivakrAgatiH urdhvalokanA agnikhUNAmAMthI adholokamAM vAyavya khUNAmAM utpanna thavuM hoya tyAre jIve traNa samayanI dvivakrAgati karavI paDe che. prathama samaye te jIva urdhvalokamAMthI samazreNIe adholokamAM jAya che. bIjA samaye tyAMthI prathama vaLAMka laIne te jIva samazreNIe agnikhUNAmAMthI pazcima dizAmAM Ave che. pachInA samaye te jIva karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAMthI vaLAMka laine samazreNIe vAyavyakhUNA tarapha gati karIne utpatti pradeze pahoMce che. A baMne vaLAMka sthaLe AnupUrvI nAmakarma udayamAM AvIne te jIvanI gatine tevA vaLAMka ApavAnuM kArya kare che. traNa samayanI A dvivakrAgatimAM jIvane pahelAM samaye pUrvabhavano tathA chellA samaye navA bhavano AhAra hoya che. paNa vacalA samaye jIva AhAra leto na hovAthI te bIjA samaye jIva agrAhArI hoya che. trasa jIvone eka-be ke traNa samayanI ja gati hoya che. temaNe eka gatimAMthI bIjI gatimAM jatAM tethI vadhAre samayo lAgatAMnathI, kAraNa ke trasa jIvo mAtra trasanADImAM ja hoya che. trasanADInI bahAra kyAMya hotA nathI. cauda rAjalokanuM citra to joyuM che ne ? temAM madhyamAM tirholoka eka rAjaloka jeTalo pahoLo che. te eka rAjaloka pahoLAi jeTalo vistAra TheTha upara siddhazIlAthI nIce sAtamI naraka sudhIno laie to te trasanADI kahevAya. temAM ja trasajIvo hoya. jyAre sthAvara jIvo to A trasanADImAM paNa hoya ane trasanADInI bahAra paNa hoya. caude rAjalokamAM koi sthAna evuM nathI ke jyAM sthAvara jIvo na hoya. trasajIvone trasanADImAM upajavAnuM hovAthI temanI gati mAtra 1, 2 ke 3 samayanI hoya paNa tethI vadhAre samayanI na hoya. sthAvara jIvo to cauda rAjalokamAM game te sthaLethI bIjA game te sthaLe utpanna thaI zake che. tethI temanI gati cAra ke pAMca samayanI paNa thaI zake che; kAraNake te mATe temaNe kyAreka traNa ke cAra jagyAe paNa vaLAMka levA paDe che. te A pramANe che. trivakrAgati :- jyAre koI sthAvara jIva adholokamAM trasanADInI bahAra koI dizAnA sthAnathI mRtyu pAmIne, trasanADInI bIjI bAju, uparanA bhAgamAM koIpaNa khUNAmAM utpanna thavAno hoya tyAre te jIva A cAra samayanI trivakrAgati kare che. A gatimAM jIva prathama samaye trasanADInI bahAranI dizAmAMthI sIdhI gatie trasanADImAM praveza kare che. pachI te vaLAMka laine trasanADImAM ja nIce jAya che. pachI bIjo vaLAMka laine te trasanADImAMthI bahAra nIkaLe che. bahAranA bhAgamAM pahoMcalo te jIva trIjo vaLAMka laine dizAmAMthI khUNA tarapha samazreNIe gati karIne icchita sthAne pahoMcI jAya che. A gatimAM tene traNe vaLAMkasthaLe AnupUrvI nAmakarma udayamAM AvIne vaLAMka ApavAnuM kArya kare che. A cAra samayanI trivakrAtimAM pahelA-chellA samaye jIva AhArI hoya che. vaccenA be samayamAM te aNNAhArI hoya che. karmanuM kampyuTara bhAga-3 47
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturvakrAgatiH koI sthAvara jIva jyAre trasanADInI bahAra ekabAjunA khUNAmAM mRtyu pAmIne trasanADInI bIjI bAjunA khUNAmAM utpanna thavAno hoya tyAre te jIva pAMca samayavALI A caturvakrAgati kare che. prathama samaye A sthAvara jIva trasanADInI bahAranI bAjunA khUNAmAMthI samazreNIe dizAmAM Ave che. pachI bIjA samaye prathama vaLAMka laine te samazreNIe trasanADImAM praveza kare che. trIjA samaye te jIva basanADImAM ja bIjo vaLAMka laIne uparathI nIcenI dizAmAM samazreNIe gati kare che. nIce pahoMcyA pachI te jIva cothA samaye trIjo vaLAMka laIne samazreNIe trasanADInI bahAra gati kare che. trasanADInI bahAra pahoMcelo te jIva pAMcamA samaye cotho vaLAMka laIne, khUNAmAM AgaLa vadhIne utpatti pradeze pahoce che. A rIte pAMca samayomAM, cAra vAra vaLAMka laIne te jIvo utpattisthAne pahoMce che. A pAMca samaya daramyAna pahelA tathA chellA samaye te jIva AhAra leto hovAthI AhArI che. bAkInA samayamAM te jIva AhAra karato na hovAthI aNAhArI che. tethI A caturvakrAgatimAM bIjA, trIjA ane cothA, ema traNa samayomAM jIva aNAhArI hoya che. A gati daramyAna cAra vAra vaLAMka Ave che. te vakhate AnupUrvI nAmakarmano udaya thAya che, jenA kAraNe te jIva te te rIte vaLAMka laIne potAnA icchita sthAne pahoce che. nAmakarmanI 14 piDaprakRtionA 05 peTAbhee (1) gati nAmakarma : 4 | (8) saMsthAna nAmakarma : 6 (2) jAti nAmakarma : 5 (9) varNa nAmakarma : 5 (3) zarIra nAmakarma : 5 (10) gaMdha nAmakarma : 2 (4) aMgopAMga nAmakarma : 3 (11) rasa nAmakarma : 5 (5) saMghAtana nAmakarma : 5 ! (12) sparza nAmakarma (6) baMdhana nAmakarma : 15 | (13) vihAyogati nAmakarma : 2 (7) saMghayaNa nAmakarma : 6 (14) AnupUrvI nAmakarma : 4 pAMca jJAnAvaraNIya karma, nava darzanAvaraNIya karma be vedanIya karma. aThThAvIsa mohanIsakarmI tathA cAra AyuSya karma samajavA karmanuM kapyuTara bhAga - 2 avazya vAMco. A 48 A karmanuM kamyuTara bhAga-3 4
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) avagati eTale zuM ? eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jatAM jIvane vadhAre samaya lAgato nathI. sAmAnya rIte to jIva mRtyu pachI 1, 2 ke 3 samayamAM bIjA bhavamAM utpanna thaI jAya che. kyAreka ja tene bIjA bhavamAM jatAM 4 ke 5 samaya lAge che. paraMtu pAMca samayathI vadhAre kALa to koI ja jIvane lAgato nathI. AMkhanA eka palakArAmAM to asaMkhyAtA samayo vItI jAya che. asaMkhyAtA eTale karoDo - abanne karatAM ya ghaNA vadhAre! temAMnA mAtra pAMca samayathI vadhAre samaya jIvane bIjA bhavamAM jatA lAgatA nathI ja. samaya e kALanuM ghaNuM sUkSma mApa che. te sekaMDonA abajomA bhAga karatAM ya ghaNo nAno pIrIyaDa che. gulAbanI eka hajAra pAMkhaDIne uparAuparI goThavyA pachI eka zaktizALI mANasa moTA tIkSNa soyAno prahAra karIne ekIsAthe badhI pAMkhaDIone vIMdhI nAMkhe to keTalo samaya lAge ? ApaNane to te pAMkhaDIo ekI sAthe ja vIMdhAI gayelI lAge paNa jarA vicAro to kharA ! eka pAMdaDI vIMdhAyA vinA tenI nIcenI bIjI pAMkhaDI vIMdhAya kharI ? bIjI pAMkhaDI vIMdhAyA vinA trIjI pAMkhaDI vIMdhAya kharI? ekeka pAMkhaDIne vIMdhatA 1-1 samaya gaNo to ya hajA2 samaya thaI gayA ne ? hakIkatamAM e eka hajAra pAMkhaDIne vIMdhAtA nathI to eka samaya lAgyo ke nathI to hajA2 samayo lAgyA ! paNa tene vIMdhAtA asaMkhyAtA samayo vItI gayA che. are ! hajAra pAMkhaDIomAMnI dareka pAMkhaDIne vIMdhAtA asaMkhyAtA samayo lAgI gayA che. ATalo badho sUkSma samaya che ! sAva junA thaI gayelAM, phATavAnI taiyArIvALA jIrNa dhotIyAne koI zaktizALI puruSa keTalA ochA kALamAM eka jhATake cIrI nAMkhe ! teTalA ochA kALamAM paNa asaMkhyAtA samayo pasAra thaI jAya che. AvA atisUkSma pAMca samaya pasAra thatA pahelAM ja jIvAtmA bIjA sthaLe utpanna thaI jAya che. haju to chaganakAkA hospITalamAM che. maraNapathArIe jholA khAI rahyA che. sagAsaMbaMdhIo vIMTaLAI vaLyA che. DokTaroe vadhu jIvavAnI AzA choDI dIdhI che. badhAnA mukha upara gamagInI chAI gaI che, bhagavAnanuM nAma laI rahyA che. badhAne lAge che ke have jIva nIkaLavAnI taiyArImAM che. pagamAMthI upara gayo. have kamare Avyo. e chAtIe pahoMcyo. hAtha ThaMDA paDI rahyA che. zvAsa baMdha thaI rahyA 49 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. zuM kharekhara jIva che ke nIkaLI gayo ?teno nirNaya thato nathI. koI temanA kapALa upara ghInA lacakAM mUke che. koI temanA nAka pAse rUnuM pumaDuM mUke che. jIva che ke nIkaLI gayo ? te pAkuM karavAnA prayatno thaI rahyA che. bicArA te saMsArI jIvone kyAM khabara che ke tuM rUnuM pumaDuM mUke ke ghIno lacako mUke te pahelAM to te chaganabhAIno AtmA bIjA bhavamAM pahoMcI paNa gayo che. nArakamAM paramAdhAmIo dvArA paMTaranA phaTakA khAI rahyo che ke kyAMka gaTaramAM paMcaraMgI kIDo banyo che. potAnI patnInA AMtaraDAmAM karamIyA tarIke janmI gayo che ke bhUMDaNanA peTamAM garbha rUpe pahoMcI gayo che. devalokamAM apsarAo vacce pahoMcI gayo che ke koI zeThANInA garbhamAM utpanna thaI gayo che. teno navo janma pote bAMdhelA karmo anusAra zaru thaI cUkyo che. te pramANenA sukha - duHkha te bhogavI rahyo che. saMsArIo tene marelo jAhera kare ke nA kare, tenI smazAnayAtrA vahelI kADhe ke moDI kADhe, teno agnisaMskAra kare ke tene kabaramAM daphanAve, tene gALo Ape ke tene phulahAra paherAve, mRtyu pAmIne bIjA bhavamAM pahoMcelA chaganabhAInA AtmAne tenI sAthe koI levA devA nathI. tenI koI asara tene pahoMcatI nathI. AthI nakkI thayuM ke jIvatAM jAgatAM ApaNe je kAMI karIzuM te ja ApaNI sAthe AvavAnuM che. mATe jIvatA jIvatA jeTalI ArAdhanA thAya teTalI karI levI joIe. maryA pachI dIkarAo mahotsava karaze evI IcchA rAkhavAnA badale jIvatA jIvatA ja potAno jIvita - mahotsava karI levo joIe. temAM je lInatA Avaze, ullAsa pedA thaze, bhaktinA bhAvo ubharAze, tenA dvArA je anaMtA pApakarmono khAtmo bolAze, aDhaLaka puNyakarma pedA thaze te lAbha jIvatA jIvatA mahotsava nahi karanArAne zI rIte maLaze ? pAchaLa dIkarAo mahotsava karaze to ya tenuM puNya temane maLaze. jo maranArAnA hRdayamAM tenI anumodanA ke karavA-karAvavAno bhAva ja na hoya to teno lAbha zI rIte tene maLe ? mATe jyAM sudhI ApaNo AtmA A khoLIyAne dhAraNa kare che tyAM sudhI A jIvanane zakyataH vadhu ArAdhanAothI maghamaghAyamAna banAvavuM joIe. jethI ahIMthI nIkLyA pachI AtmA tarata ja sadgatimAM pahoMcI jAya. durgatiomAM teNe rakhaDavuM na paDe. AMkhanA eka palakArAmAM je asaMkhyAtA samayo vItI jAya che, tevA mAtra pAMca samayathI vadhAre samayo maryAM pachI janma letA thatA nathI tevuM jANyA pachI manamAM savAla thAya ke A duniyAmAM loko pAse je evuM sAMbhaLavA maLe che ke jIva avagatie jAya che, tenuM zuM ? karmanuM kampyuTara bhAga-3 50
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjA bhavamAM janma letA pahelA keTalAka jIvo A duniyAmAM bhUta-preta thaIne rakhaDatA hoya che, tevuM je saMbhaLAya che tenuM zuM? zrAddhapakSamAM pitA - dAdAnuM zrAddha karavAthI avagatie gayelA teo kAgaDAnA rUpe te bhojana karavA Ave che, tevI mAnyatAnuM zuM? avagatie gayelA keTalAka pUrvajonI sArI gati karavA temanI IcchA pramANenI cIjo kyAMka mUkavAnI vAto thAya che, tenuM zuM? A duniyAnI koIka cIjomAM jo mana rahI gayuM hoya, Asakti rahI gaI hoya to teno jIva vacalI duniyAmAM rakhaDyA kare che te vAtane zI rIte saMgata karAya? uparanA savAlo thAya te sahaja che, kAraNake ApaNe jyAM vasIye chIe tyAM AvI vAto ghaNIvAra ApaNe sAMbhaLI hoya che. AvI vAto sAMbhaLavAnA kAraNe jIva vadhumAM vadhu mAtra pAMca ja samayamAM utpanna thaI jAya che te vAta svIkAravA mana kadAca jaldI taiyAra thatuM nathI. paNa jainazAsananA tatvajJAnane samajyA pachI A savAlonA samAdhAna maLyA vinA rahetA nathI. . hakIkatamAM to mota thatAM ja 1, 2, 3, 4 ke pa samayamAM AtmA potAnA karmo pramANenA sthAne utpanna thaI ja jAya che. AtmAnI A bhavamAMthI parabhavamAM gati thAya che. e bhava vacce avagati jevI koI cIja nathI. AtmAe vacce rajhaLavuM paDe, tenI IcchAo ke Asaktio saMtoSAyA pachI ja tene bIjo bhava maLe vagere vAtomAM koI tathya nathI. hA! evo niyama che kharo ke jIva A duniyAnA je bhautika padArthomAM Asakta hoya tyAM tene parabhavamAM janma maLe. paMcAzaka graMthamAM kahyuM che ke "jaltha Asakti tatya uppatti" eTale ke jemAM Asakti, tyAM janma. tethI je jIvone potAnI Asakti pramANe koI halakA bhavomAM janma maLe che te jIvone sArI gati maLI na hovAthI te jIvo avagati (ava = kharAba, gati = bhava) mAM gayA tevuM kahI zakAya kharuM. ahIM avagati eTale be bhavo vaccenI rajhaLapATa karAvanArI gati nahi samajavI paNa halakI gati rUpa bIjo bhava samajavo. vaLI, A vizvamAM, ApaNI pRthvInA nIcenA bhAgamAM vyaMtara-vANavyaMtara vagere devo paNa vase che. temAM bhUta, pizAca vagere devonI vAto paNa che. te halakA devo che. keTalAka jIvo mRtyu pAmIne bhUta-preta tarIkenA avatAra pAmI zake che. teo bhUtapretanA halakA bhavo pAmyA hovAthI avagati (halakI gati)mAM gayA tema kahI zakAya. paNa te temanI be bhava vaccenI avasthA nathI paNa temano bIjo bhava ja che. A bhUta-preta banelA te jIvo kyAreka potAnI adhUrI vAsanAo saMtoSavA A karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharatI upara Ave, saMbaMdhIone sahAya kare, koIne herAna kare tevuM paNa bane. temanI IcchA pramANenI cIjo temane ApavAthI ke teo kahe te sthaLe mUkavAthI, temanI IcchA saMtoSAI jatAM teo potAnA sthAne pahoMcI jAya tevuM bane. paNa te temano bIjo bhava samajavo. te bhava pUrNa karyA pahelAM teo tyAMthI navA bhavamAM to na ja jAya. temano te deva tarIkeno bhAva ochAmAM ocho dasa hajAra varSano to hoya ja. ' Ama bhUta, preta, pizAca vagerenI paNa eka duniyA to che ja. paNa te be bhava vaccenI avasthA rUpa avagati nathI paNa jIvanA navA bhava rUpa kharAba gati che. tyAM javA jevuM nathI. bhUta -- pretanI paNa eka duniyA che te vAta satya hovA chatAM ya kyAreka koIka vyakti potAnA svArthane sAdhavA bhUta-preta vagere zabdono durupayoga paNa karatI hoya che. bIjAne herAna karIne potAnuM kArya sAdhavA mATe paNa bhUta-preta zabdono ke tenA nakharAMono upayoga karAto hoya che. eka yuvAnanA zaherI kanyA sAthe lagna thayA. saMsAra teno cAlyo jAya che. patnIne sAsu dIThI paNa gamatI nathI. tene svataMtra ane svacchaMdI jIvana jIvavuM che. sAsumAnI hAjarImAM te zakya nathI. tethI sAsumA tenI AMkhamAM kaNIyAnI jema kheMce che. , te buddhizALI hatI. sAsumAne mArI zakAya tema to nahotuM. teNe vicAryuM, ""sAsumA sadA mArA dAbamAM rahe, mArA kabajAmAM rahe tevuM kAMI karuM, rasto tene maLI gayo. potAnA zarIramAM bhUta Ave che tevuM lokone ThasAvavA teNe tevA nakharA cAlu karyA. jema tema lavArA karavA lAgI. uchaLI - uchaLIne paDavA lAgI. kapaDAM phADavA lagI. bhUta tophAna macAve che tevuM badhAne lAge tevA prayatno cAlu thaI gayA. sAmAnya rIte asala karatA nakala vadhu caDiyAtI hoya. bhalabhalA tenAthI gabharAvA lAgyA. upacAro karI karIne kaMTALI gayA. bhUvAone bolAvI bolAvIne prayogo thavA lAgyA. jo bhUta kharekhara hoya to tene nIkALI zakAya paNa bhUta hoya ja nahi to tene zI rIte kADhI zakAya? sAcesAca UMghatA mANasane haju jagADI zakAya paNa je jAgato hovA chatAMya UMghavAno DoLa karato hoya, jeNe jAgavuM ja na hoya tene zI rIte jagADI zakAya? aneka prakAranA upacAro jyAre pheIla thavA lAgyA tyAre patine zaMkA paDI. teNe vicAryuM, "mArI patnIne mArI mA dIThI ya gamatI nathI tevuM meM anekavAra anubhavyuM che. mAne A gharamAM rAkhIne judA rahevA javAnI vAto teNe ghaNIvAra mUkI che, paNa Aja kAra para karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhI me tene kadI ya dAda ApI nathI. meM to tene cokhkhuM kahI dIdhuM che ke, ''mAne choDIne bIje javAnI vAta tuM kAyama mATe bhUlI jaje. jo judA thavuM ja paDaze to yAda rAkhaje ke huM mAnI sAthe rahIza paNa tArI sAthe nahi." tethI tene barobara samajAI gayuM che ke mAne dUra karI zakAze nahi. zuM te kAraNasara A khoTA nakharA zaruM nathI thayA ne ?' ane tenI zaMkAne puSTa karanAro prasaMga banI gayo. tenI patnIe bhUtapravezanuM nATaka karyuM. te dhuNavA lAgI. uchaLI - uchaLIne paDavA lAgI. 1 pati tarata tyAM pahocI gayo. teNe patnInI TacalI AMgaLI pakaDIne dabAvI. aMdara rahelA bhUtane uddezIne teNe prazno pUchavAnuM zarU karyuM. ''tu koNa che ? kema herAna kare che ?" patnI : huM bhUta chuM. mane ahIM game che eTale huM to ahIM ja rahIza. pati : tuM herAna zA mATe kare che ? mArI patnIe tAruM zuM bagADyuM che ? ene have to choDa. patnI H eNe mane gayA bhavamAM khUba herAna karela che. tethI huM paNa tene choDIza nahi. teno jAna laIne jaIza. bhUta vaLagyuM che tevuM nATaka karanAra patnIe jyAre kahyuM ke, ''huM to A strIno jAna laIne ja jaIza'' tyAre patine Azcarya thayuM. teNe potAno vArtAlApa AgaLa vadhAryo. pati : are ! zuM kaho cho ? jAna laIne ? nA, evuM to na cAle. tame je kaho te karIe, paNa temanA zarIramAMthI have tame bahAra jAo to sAruM, patnI : nA, huM ema to nahi jAuM. jAna laIne ja jaIza. jo tamAre tamArI patnIne jIvatI rAkhavI hoya to eka ja upAya che. pati : kyo upAya ? jaldI kaho. je upAya kahezo te karIzuM. paNa mArI patnInA zarIramAMthI tame tamArA sthAne jAo. patnI : juo, sAMbhaLo. huM kahuM te upAya tamAre karavo ja paDaze. jo nahi karo to AjathI dasamA dine tamArI patnIno jAna laIne jaIza. pachI kahetA nahi ke ame aMdhArAmAM rahI gayA. pati : nA, nahi kahIe, ame evuM banavA ja nahi daIe. je upAya hoya te kaho. ame tamArI IcchA barobara pUrI karIzuM. patnI : sAMbhaLo, jo mArI sAme tamArI bA mAthe muMDana karIne, badhA kALA kapaDAM paherIne, ghumaTo tANIne moDhA upara meza copaDIne thA - thA - thai - thai nAce ane tame karmanuM kampyuTara bhAga-3 53
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Dholaka vagADI vagADIne temane aDadhA kalAka sudhI nacAvo to ja huM ahIMthI jaIza. nahi to dasamA divase teno jAna laIne jaIza. A vAta sAMbhaLIne patine AMcako lAgyo. potAnI mAne kALA kapaDA paherAvIne, mAthe muMDana karIne patnInI sAme nacAvAnI vAta sAMbhaLatAM tene potAnI zaMkA sAcI lAgI. zuM A rIte potAnI sAme sAsunI halakAI karIne patnI potAnI sAsune kAyama vazamAM rAkhavAnI ramata to nahi ramatI hoya ne? khera! juo zuM thAya che? teNe be hAtha joDIne kahyuM "bIjo koI upAya batAvo ne? A rIte vahunI sAme mArI mAtAne nacAvavA dvArA apamAna karavuM yogya jaNAtuM nathI. huM mArI mAne zI rIte Ama nacAvI zakuM? patnIH huM kyAM kahuM chuM ke tuM tArI mAne nacAva. nA, nahinacAvato. huMto dasamA dine tArI patnIno jAna laIne jaIza. te upAya pUkyo eTale meM jaNAvyo. tArI mA tane bahu vhAlI hoya to tene na nacAvato basa! patiH nA, nA.. tame nArAja na thAo. mArI patnI mane ghaNI vhAlI che. mArI mA paNa mane ghaNI vhAlI che. tethI bIjo rasto meM pUchyo paNa mArI patnI kare te mArAthI sahana thAya tema nathI. huM mArI mAne samajAvIza. mArI patnIne bacAvavA te mAthe muMDana karIne moDhA upara meza copaDIne, ghumaTo tANIne, kALA kapaDAM paherIne nAcavAnI cokkasa hA pADaze. mArI khAtara te badho bhoga Apaze. A ravivAre tamArI sAme huM tene nacAvIza. patnI : basa! to jaldI ema ja kara. pachI tArI patnIne hemakhema choDIne huM cAlI jaIza. ane thoDIvAramAM bhUta cAlyuM gayuM. patnI mULa svarUpe AvI gaI. nA, bhUtane javAnI vAta ja kyAM hatI? are ! bhUta AvyuM ja kyAM hatuM? A to badho patnIno prapaMca hato. te nATaka karatI hatI. manamAM tene khUba AnaMda thaI gayo. "hAza! have mArA badhA pAsA pobAra paDaze. sAsumA mArI sAme AvI rIte nAcaze pachI mAro vaTa paDI jaze. bhAvimAM mArI sAme kyAreya dAdAgIrI nahi karI zake. jo karavA jaze to tarata ja saMbhaLAvI daIza ke te divase kevI nacAvela ! haju pharI nAcavuM che? A sAMbhaLatAM to enI sadA mATe bolatI baMdha thaI jaze. basa, pachI to huM A gharanI rANI banIza. mArI IcchA pramANe jIvana jIvI zakIza. mane bolanAra ke aTakAvanAra pachI koNa che?" tenA zekhacallInA vicAro AgaLa vadhatA hatA. A bAju pati samajI gayo ke A badhA A strInA nakharA che. nATaka barobara 54 karmanuM kamyuTara bhAga-3 .
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAle che. mArI mAne halakI pADavAnA badhA prayatno che. nA, mArI mAtAnI hAlAkI thAya tevuM to karAya ja nahi. have to mAre ja koI rasto kADhavo paDaze. patnInI zAna paNa ThekANe lAvavI paDaze. tenI pAse jo buddhi che to mArI pAse paNa buddhi che. tene paNa khyAla Avavo joIe ke zerane mAthe savA zera paNa hoya che. khUba vicArIne teNe suMdara upAya zodhI kADhayo. pachI te potAnA zaheramAM pherI karavA gayo. pharatA pharatA te sAsare pahoMcyo. jamAIrAjane AvelA joIne sAsumAe AvakAra Apyo. potAnI dIkarInA khabara pUchayA, vaLagADanI asara ochI thaI ke nahi? zuM upacAra karo cho ? mArI dIkarI kyAre sAjI thaze? vagere ghaNA savAlo pUchyA. yuvAna udAsIna banI gayo. moDhe sogiyuM banAvyuM. "jamAIrAja kema udAsa cho? mArI dIkarIne sAruM nahi thAya? je hoya te kaho. javAba kema ApatA nathI?" mAnI mamatAe tenI pAse ekI sAthe aneka prazno pUchAvI dIdhA. yuvAna : tamArI dIkarI upara bhUtanI gADha asara che. ghaNA upacAro karyA, paNa meLa jAmato nathI. aneka bhUvAoe dhUNI dhakhAvI che. jAtajAtanA prayogo karyA che, paNa sAruM thatuM nathI. chelle te bhUta to eka ja vAta kare che ke dasa divasamAM jAna laIne jaIza. have huM tene jIvatI nahi rahevA dauM.. A sAMbhaLatAM to sAsumAe poka mUkI.. "are jamAIrAja ! A zuM bolyA? mArI dIkarI vinA huM paNa jIvI nahi zakuM. nA, mArI dIkarI na ja karavI joIe ! o... bhagavAna ! mArI dIkarIne mAravA karatA tuM mane mArI de." bolatA bolatA teo paDI gayA. pavana nAMkhIne mAMDa temane bhAnamAM lAvavAmAM AvyA. yuvAne kahyuM, "sAMbhaLo, tamArI dIkarIne dasa divasamAM mArI ja nAMkhaze evuM nathI." huM! zuM bolyA? mArI dIkarI dasa divasa pachI paNa jIvatI raheze ne! hAza! have mane TADhaka thaI. paNa tame to kahetA hatA ne ke bhUta to kahe che ke dasa divasamAM jAna laIne jaIza, tenuM zuM?" "hA, bhUta to e ja vAta kare che, paNa meM bahu kAkaludI karI tyAre teNe eka upAya batADyo che. jo te upAya karavAmAM Ave to tamArI dIkarI jIvatI rahe eTaluM ja nahi, bhUta kAyama mATe tene mukta karI de." vAha, vAha! bahu sarasa ! to jamAIrAja ! te upAya jaldI kahI do. mArI dIkarIne jIvADo. te mATe game teTalA rUpIyAno kharca karavo paDe to ya ciMtA nahi karatA. ame paNa tamArI paDakhe ja chIe hoM!" che pa5 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ "bA pitAnI to koI ciMtA nathI. Aja sudhI tenA upacAro karavA paisAnI sAme kadI joyuM nathI. paNa bhUte je upAya jaNAvyo che temAM paisAnI jarUra nathI. huM to khUba muMjhAI gayo chuM. A upAya nahi thAya to dasa divasa pachI zuM thaze? tenA vicArathI dhrUjI jAuM chuM. duHkhI duHkhI thaI jAuM chuM." "je upAya hoya te kaho. jarAya ciMtA na karo. amArAthI je sahakAra ApavA jevI haze te badhI ApIzuM. paNa mArI dIkarIno vALa paNa vAMko na thavo joIe. bolo to kharA! teNe zuM upAya jaNAvyo?" zuM kahuM? mArI jIbha upaDatI nathI. kAraNake temAM tamAre apamAnajanaka sthitimAM mUkAvuM paDe tema che." "jamAIrAja! mArI dIkarIne jIvADavA mATe je kAMI karavuM paDe te karavA taiyAra chuM. tamAre jarAya ciMtA karavAnI jarUra nathI. mane kaho, mAre zuM karavAnuM che?" "juo bA! tame tevuM karo te huM Icchato nathI. paNa tamAro Agraha che to bhUta je kahe che te kahuM chuM. bhUte kahyuM che ke, "A strInI mA mAthe muMDana karIne, moDhe meza lagADIne, badhA kALA kapaDAM paherIne, mAthe ghumaTo tANIne mArI sAme aDadho kalAka tArA DholanA tAle A ravivAre nAce to ja huM jaIza. nahi to dasamA divase teno jAna laIne jaIza'. meM bIjo upAya jaNAvavA ghaNI kAkaludI karI, paNa te mAnavA taiyAra nathI. have zuM karavuM? te mane samajAtuM nathI, kAraNake A rIte tamane nacAvavA mane jarAya yogya lAgatuM nathI." "jamAIrAja ! basa ATalI ja vAta che ne? oho! emAM zuM thayuM? mArI dIkarIno jAna bacAvavA huM kALo veza paheravA ane mAthe muMDana karAvavA ya taiyAra chuM. moDhA upara meza paNa lagADIza. DholanA tAle nAcavA ya huM taiyAra chuM. jAo, A ravivAre bapore be vAge huM evA veze tyAM AvI jaIza. ciMtA na karatA." sAsumA sAthe badhuM pAkuM karAvIne jamAIrAja ghare pAchA pharyA. ravivAra savArathI ja patnInA AnaMdano pAra nahoto. "hAza! Aje sAsunI. barobara phajetI karuM. kAyama mATe tene vazamAM rAkhI lauM." bapore teNe bhUtanuM nATaka zarU karyuM. patine pUche che, "kema? tamArI mAne nacAvo cho ke Ano jAna laIne jAuM? je hoya te tarata kahI do." patiH "ciMtA na karo. badhu goThavAI gayuM che. huM Dholaka tathA bAne laIne AvuM chuM. tamArI badhI IcchA pUrI thaze. mAMDa mAMDa meM temane samajAvyA che. bAkI A rIte potAnuM apamAna karAvavA koNa taiyAra thAya? mATe teo nAce pachI tarata tame mArI patnIne mukta karI dejo." karmanuM kapyuTara bhAga-3 mAM
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAM to kALA vastromAM sajja thayelA DosImAM AvI gayA. rUmanA daravAjA baMdha thayA. patie Dholaka vagADavAnuM zarU karyuM. thA -thA - hai - jai nA nAca zarU thayA. patnInA AnaMdano pAra nathI. potAno vijaya vAvaTo gaganamAM laherAto dekhAvA lAgyo. 1520 miniTa sudhI nAca thayA pachI harakhapaduDI banelI te patnI paNa DholanA tAle gAvA lAgI. "dekha buDhiyA kA cAlA! zira muMDA, muMha kAlA !" be-traNa vAra uparanI paMkti sAMbhaLavAthI patine barobara samajAI gayuM ke, "A badhA patnInA nakharAM che. tenuM nATaka cAle che. te mArI mAne A vAkyosaMbhaLAvI rahI che. kAMI vAMdho nahi. hamaNA ja teno nazo utArI dauM eTale e paNa gAvA lAgyo, - "dekha baMde kI pherI', mAmerI ke terI?" be thI traNa vAra potAnA patinA mukhe A vAkya sAMbhaLyA pachI patnI camakI. tenA manamAM zaMkA paDI ke, "A sAme nAce che te sAsumA ja che ne? sagI mA to nathI ne? pati A zuM bole che? te tarata ubhI thaI. doDIne teNe nAcatI strIno ghumaTo dUra karyo... ane tenA moDhAMmAMthI cIsa nIkaLI gaI. potAnI mAne nAcatI joIne trAsa thayo. "ararara... A zuM thayuM? huM to sAsumAne nacAvavA gaI ane pariNAma to uchuM AvyuM. mArI sagI mAne nAcavuM paDyuM.' poka mUkIne raDavA lAgga. patie tene kahyuM, "bola ! have pharI kadI paNa AvA tophAna nahi kare ne? A badhA nakharA cAlu rAkhavA che ke have baMdha karavA che? jo have sIdhI nahi cAle to mArA jevo bhuMDo koI nathI hoM ! mArI mAne nacAvavA gaI to tArI mAne nAcavuM paDyuM. have Avo vicAra pharI svapramAM ya nahi karatI. mArI mAnI sevA karavAnI taiyArI hoya to choDuM. bola ! have kevI rIte tAre A gharamAM jIvavAnuM che?" badho bhAMDo phuTI jatAM te mAphI mAMgavA lAgI. tenI mAtAe paNa tene ghaNo Thapako Apyo. "kAyama mATe sAsunI sArI rIte sevA - bhakti karIza,' tevI teNe kabUlAta ApI. A strIe potAno svArtha sAdhavA bhUtanA cALA to ghaNA karyA. paNa te phAvI. nahi. keTalAka loko AvA cALA potAnA svArthane sAdhavA mATe kyAreka karatAM hoya che, temAM aMjAvA jevuM nathI. TUMkamAM, AvA bhUta-preta vagerenA bhavo hovA chatAM ya jo ApaNo AtmA tevA bhava tarIke ja utpanna thavAno hoya to 1 - 2 ke 3 samayamAM utpanna thaI jAya che. AtmAno te bIjo bhava ja gaNAya che. te bIjA bhavamAM jatAM vaccenA samayomAM vaLAMka ApavA A AnupUrvI nAmakarmano udaya thAya che. pa7 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) dhana dhana zrI arihaMtane re (1) tIrthakara nAmakarma mahAtmA gAMdhIjInA putra devadAsa gAMdhIe te vakhatanA khyAtanAma tattvaciMtaka barnADa zone patra lakhIne pUchyuM hatuM ke, "zuM tame punarjanmamAM mAno cho?" barnADa zoe javAba Apela, "hA! marIne pharIthI janma levAno che tema huM mAnuM chuM." devadAsa gAMdhIe pUchyuM, "jo marIne pharI janma levAno hoya to tame kyAM janma levA Iccho cho?" barnADa zo: "jo mAre maryA pachI kharekhara janma levAno hoya to huM hindustAnamAM jaina kuTuMbamAM ja janma levA IcchuM chuM." devadAsa gAMdhI: "samagra vizvamAM hindustAnathI samRddha ane vikasita ghaNA dezo che, tyAM kyAMya nahi ne hindustAnamAM ja kema? vaLI hindustAnamAM paNa aneka dharmone pALanArA kuTuMbo vase che, to mAtra jaina kuTuMbamAM ja kema?" barnADa zo: "huM hindustAnamAM ja, jaina kuTuMbamAM janma levA IcchuM chuM kAraNake mAre bhagavAna banavuM che. duniyAnA tamAma dharmoe bhagavAna banavAnI monopolI koI eka eka niyata vyaktine ApI dIdhI che. te sivAyanI anya koI paNa vyakti temanI mAnyatA pramANe bhagavAna banI zakatI nathI. jyAre vizvamAM eka mAtra jainadharma ja evo che ke jeNe bhagavAna banavAnI monopolI koI eka vyaktine ApI nathI. tenI mAnyatA pramANe koI paNa AtmA paramAtmA banI zake che. je AtmA sAdhanA karIne potAnA rAga-dveSano saMpUrNa khAtmo bolAve te badhA AtmAo bhagavAna banI zake che. mAre paNa bhagavAna banavuM che. mATe huM hindustAnamAM jaina kULamAM janma levA IcchuM chuM." barnADa zonI A vAta jANyA pachI ApaNane AvA mahAna jainakuLamAM janma thavA badala AnaMda thavo joIe. gharanI rUma baMdha karIne, barobara pUjI - pramArjIne mana mUkIne nAcavuM joIe. vaLI, Avo mahAna dharma pAmavA chatAM haju sudhI tene barobara oLakhI na zakavAnA kAraNe teno barobara lAbha UThAvI zakyA nathI te badala AMkhamAM AMsuM paNa AvavA joIe. have pachI A jainadharmane AtmasAta karIne bhagavAna banavAno puruSArtha Adaravo joIe. jainadharmanI mAnyatA pramANe je je AtmAo rAga -dveSano saMpUrNa khAtmo bolAve che, te badhA AtmAo mokSamAM pahoMce che. badhA kamano kSaya (nAza) thavAthI teo siddha bhagavaMta bane che. ja pa8 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha bhagavaMta thanArA te badhA AtmAomAMthI keTalAka AtmAo mokSamAM jatAM pahelAM arihaMta bhagavaMta bane che. teo ATha karmomAMthI cAra ghAtI karmo khapAvIne kevaLajJAna pAme che. jaina zAsananI sthApanA kare che. bhavya jIvone mokSano mArga batADe che. bAkI rahelAM jIvanamAM satata dharmano upadeza Ape che. sAdhu - sAdhvI - zrAvaka - zrAvikA rUpa caturvidha saMgha ke je tIrtha tarIke paNa oLakhAya che tenI teo sthApanA karatA hovAthI teo tIrthaMkaradeva paNa kahevAya che. bharatakSetra ane airAvatakSetramAM dareka utsarpiNIkALa ane avasarpiNI kALamAM AvA 24- 24 tIrthakara bhagavaMto thAya che atyAre avasarpiNI kALa cAle che. RSabhadeva bhagavAnathI mahAvIra svAmI bhagavAna sudhInA ra4 tIrthaMkara devo ApaNA A avasarpiNIkALamAM thayA che. mahAvidehakSetramAM sImaMdharasvAmI vagere vIsa tIrthaMkarabhagavaMto hAla vicArI rahyA che. A tIrthaMkara bhagavaMto jyAM sudhI bAkInA cAra aghAtI karmono nAza na kare tyAM sudhI arihaMtabhagavaMta kahevAya che. bAkInA cAra aghAtI karmono nAza karIne mokSa pahoMce tyAre teo paNa siddha bhagavaMto tarIke oLakhAya che. AThe karmono nAza karavAthI siddha bhagavaMta banAya che paNa arihaMta bhagavaMta kAMI karmono nAza karavAthI banAtuM nathI. arihaMtabhagavaMta banavA mATe jarUrI che, tIrthakara nAmakarmano udaya. je AtmAe pUrvanA trIjA bhavamAM tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM hoya te ja AtmA pachInA trIjA bhave te tIrthakara nAmakarmano udaya thatAM arihaMta paramAtmA bane che. dharmatIrthanI sthApanA kare che. cAra ghAtI karmono kSaya karIne vItarAga tathA sarvajJa bane che. traNe lokanA jIvone pUjya bane che. AThaprAtihArya ane cAra atizayothI yukta thAya che. A tIrthaMkara nAmakarma e chaThThA naMbaranA nAmakarmano eka peTAbheda che, te puNya prakRti che, kAraNake teno udaya thatAM te AtmAne badhA prakAranI anukULatA maLavA lAge che. temanuM puNya sAmrAjaya cArebAju phelAya che.temanA prabhAve anekonI pratikULatAo dUra thAya che. caramatIrthapati paramapitA mahAvIradeva A covIsInA chellA tIrthaMkara bhagavAna thayA. temano 27mo bhava hato. temaNe pUrvanA trIjA bhave eTale ke pacIsamAnaMdanarAjarSi tarIkenA bhavamAM A tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM hatuM. jeno udaya 27mA mahAvIra prabhu tarIkenA bhAvamAM thayo hato. che pa9 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAsasthAnaka tapanI ArAdhanA karavAthI tIrthakara nAmakarma baMdhAya che. visasthAnakanI ArAdhanA na thaI zake to temAMnA eka - be padonI ArAdhanA paNa jo sarvAMgasuMdara ane utkaTa rIte karavAmAM Ave to tIrthakara nAmakarma baMdhAI zake che. nA, mAtra vIsasthAnaka ke temAMnA eka - be sthAnakanI ArAdhanA karavA mAtrathI kAMI tIrthakara nAmakarma na baMdhAya. tIrthakara nAmakarma baMdhAvA mATe atizaya jarUrI to che: vizvanA jIvamAtra pratyeno karuNAno bhAva. vIsasthAnakanI ArAdhanA karanArA AtmAmAM satata vizvanA tamAma jIvo pratye karuNAno dhodha vahevo joIe. badhAne tamAma duHkhomAMthI mukta karavAnI bhAvanA uchaLavI joIe. "mAruM cAle to vizvanA sarva jIvone huM moze pahocADI dauM. badhA jIvone sAcA arthamAM sukhI banAvI dauM. duniyAnA koIpaNa jIvanA duHkhane huM joI zakuM tema nathI." evI bhAvanA joIe. A badhA jIvone koI vyakti duHkhamukta kare to sAruM, "ema nahi paNa huM pote ja temane duHkha mukta karuM. huM pote ja temane sukhI karuM." evI temanA romaromamAM uchaLatI savi jIva karuM zAsanarasInI bhAvanA tIrthaMkara nAmakarma baMdhAve che. temanA hRdayanI sarva jIvone sukhI karavAnI bhAvanA sAthe je vIsa sthAnaka ke temAMnA eka - be sthAnanI ArAdhanA teo kare che te vAsasthAnakanAM nAma nIce pramANe che. (1) arihaMta (2) siddha (3) pravacana (4) AcArya (5) sthavira (6) upAdhyAya (7) sAdhu (8) jJAna (9) darzana (10) vinaya (11) cAritra (12) brahmacarya (13) kriyA (14) tapa (15) gautama (16) jina (17) saMyama (18) abhinava jJAna (19) zruta ane (20) tIrtha. visasthAnaka tapamAM vIse padanI - darekanI - eka eka oLI karavAnI hoya che. dareka oLI vadhumAM vadhu cha mahInAnI samayamaryAdAmAM pUrI thavI jarUrI che. ekaeka padanA 20 aThThama karavAthI ekeka oLI pUrI thAya. te nabane to ekeka padanA ra0 chaThTha ke 20 upavAsa karavAthI paNa oLI pUrI thAya che. AvI vIse padanI oLI karavAnI hoya che. A vIsasthAnaka tapa karatI vakhate mAtra tapa karavAthI na cAle. te tapa karavAnI sAthe sAthe nIcenI vAtonuM pAlana karavuM paNa jarUrI che. pauSadha, tapa, ubhayaTaMka pratikramaNa, paDilehaNa, bhUmizayana, brahmacaryapAlana, pravacanazravaNa, khamAsamaNa, sAthIyA, pradakSiNA logassanA kAyotsarga, trikALa jhADa 60 lAkha karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ devavaMdana, jinapUjA, asatyatyAga, navakAravALIno jApa, te te padanI prazaMsA - guNagAna, chelle ujamaNuM vagere. vIsasthAnaka tapanI ArAdhanA karatI vakhate jema uparokta vAtonuM pAlana karavuM joIe, tema sAthe sAthe vizvanA sarvajIvone tArI devAnI bhAvanA paNa uchaLavI joIe. svArthanuM vilopana karavuM joIe. parArtharasika banavuM joIe. satata bIjAno vicAra karavo joIe. jAtanuM gumAvIne paNa jagatanuM kalyANa karavA tatpara thavuM joIe. vizvanA jIvamAtrane tAravAnI bhAvanA sAthe uparokata vIsasthAnaka ke temAMnA koIpaNa 1- 2 padonI ArAdhanA karavAthI pUrvanA trIjA bhavamAM tIrthaMkaranAmakarma baMdhAya che, nikAcita thAya che. zreNika mahArAjA dharma pAmyA nahotA tyAre zikAra karIne temaNe narakagatinuM AyuSya nikAcita bAMdhI dIdhuM hatuM. paNa tyAra pachI paramapitA paramAtmA mahAvIradevano satsaMga thatAM temanA jIvananuM joradAra parivartana thayuM hatuM. teo paramAtmAnA paramabhakta banyA hatA. temanA rome rome prabhubhakti, prabhu pratyeno bahumAnabhAva uchaLato hato. temanI A arihaMtapadanI ArAdhanAe tIrthaMkara nAmakarma baMdhAvyuM. pariNAme teo trIjA bhave tIrthakara bhagavAna banavAnA che. zreNika tarIkenA pUrvanA trIjA bhavamAM tIrthakara nAmakarma bAMdhIne teo pachInA bhavamAM pahelI narakamAM gayA che. tyAM 84000 varSanuM AyuSya hAla bhogavI rahyA che. duHkhone prasannatApurvaka sahana karIne anaMtAnaMta pApakarmo khapAvI rahyA che. narakagati paNa temanA mATe to pApakarmonA nAzanI sAdhanAnuM maMdira banyuM che. samyaga darzananI hAjarI hovAthI tyAM teo duHkhamAM dIna banatAM nathI. paramAdhAmIonI paNa karuNA ciMtave che. narakanuM AyuSya pUrNa karIne chellA bhavamAM tIrthakara rUpe teo A bharatakSetramAM padhAraze. A avasarpiNIno pAMcamo tathA chaThTho Aro purNa thayA pachI AvanArI utsarpiNIno pahelo - bIjo Aro purNa thaze tyAre trIjA ArAnA sADA traNa varSane ATha mahinA pasAra thatAM teo janma leze. padmanAbha svAmI nAmanA prathama tIrthaMkarabhagavaMta banaze. dIkSA laIne kevaLajJAna pAmaze tyAre zreNikakarAjA tarIkenA bhavamAM bAMdheluM te tIrthaMkara nAmakarma udayamAM Avaze. caturvidha saMghanI teo sthApanA karaze. utsarpiNIkALamAM mokSamArganI zarUAta karaze. sarvatra dharmano prasAra karaze. aneka AtmAone sAcA sukhanI keDI batADaze. mokSa sukhanA bhoktA banAvaze. tIrthakara nAmakarmanI--pUrvanA trIjA bhave -nikAcanA karyA pachI te AtmA kALadharma 61 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAmIne devaloka ke narakamAM ja jAya paNa manuSya ke tiryaMcagatino bhava pAme nahi. jo pUrve narakagatinuM AyuSya nikAcita baMdhAI gayuM hoya to ja narakagatimAM jAya. tyAM pApakarmono nAza kare. paNa jo narakagatinuM nikAcita AyuSya na baMdhAyuM hoya to te AtmA avazya vaimAnika devalokamAM deva bane. deva ke naraka bhavanuM AyuSya purNa thatAM te AtmA potAnA manuSya tarIkenA chellA bhavamAM padhAre. pUrve bAMdhelA tIrthaMkaranAmakarmanA prabhAve temanI mAtA teo garbhamAM Ave tyAre cauda mahAsvapnone jue. temano janma thatAM pa6 dikkumArikAo tathA 64 Indro temano janmamahotsava kare. dIkSA samayanA eka varSa pahelAM nava lokAntika devo temane zAsana sthApavAnI tathA dIkSA jIvana svIkAra karavAnI vinaMti karavA Ave. temanI dIkSAno mahotsava karavA devo tathA indro Ave. dIkSA lIdhA pachI mauna - kAyotsarga - tapazcaryA vagerenI sAdhanA karIne tathA upasargo - pariSaho sahana karIne, cAra ghAtIkarmo khapAvIne teo kevaLajJAna pAme. AkAzamAMthI devo nIce utare. samavasaraNanI racanA kare. aSTaprAtihAryo paramAtmAnI sevAmAM upasthita thAya. eka yojana pramANa samavasaraNamAM cAMdIno, sonAno tathA ratnono gaDha devo taiyAra kare. prabhuthI bAra gaNuM UMcuM tathA AkhA samavasaraNane DhAMkI detuM. (1) azokavRkSa race. (2) DhIMcaNa pramANa paMcavarNI sugaMdhI phulono varasAda varasAve. (3) cAre dizAmAM ratna jaDita suvarNanA siMhAsano race. pUrvadizAmAM paramAtmA birAje. badhA devo bhegA maLIne paNa paramAtmAno eka aMguTho paNa banAvI zakatA nathI, jyAre have paramAtmAnA prabhAve vyaMtaradeva paramAtmAnA traNa pratibiMbo racIne bAkInA traNa siMhAsana upara sthApana kare. (4) ratnajaDita sonAnI dAMDIvALA be - be cAmaro dareka bhagavAnane vIMjhAvAnuM zarU thAya. (5) mastaka upara traNa traNa chatro dharAya. (6) pAchaLa bhAmaMDaLa race. (7) paramAtmA mAlkI~za vagere rAgamAM dezanA Ape tyAre vAMsaLIonA sUra pure. (8) dezanA pUrve duMdubhI vagADIne lokone dezanA sAMbhaLavA padhAravAnuM AmaMtraNa Ape. tIrthaMkaranAmakarmanA prabhAve ATha prAtihAryonI sAthe cAra atizayo paNa pedA thAya. (1) jJAnAtizaya : traNe kALanA ane traNe lokanA tamAma padArthonuM paramAtmAne kevaLajJAna dvArA ekIsAthe akramathI jJAna thAya. (2) vacanAtizaya : paramAtmAnI vANI sau potapotAnI bhASAmAM samajI zake. 62 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka yojana sudhI badhAne saMbhaLAya. saunI zaMkAnA samAdhAno maLe. bhukha - tarasa vagere duHkhone bhulAvI de. vAgha - bakarI, siMha - ziyALa, sApa - noLIyo, kutaro - bilADI vagere janmajAta vairI pazuo paNa potAnA vairane visarI jAya. mitro banI jAya. (3) apAyApagamAtizaya : apAya eTale Apatti, muzkelI, taklIpho. paramAtmAnA astitva mAtrathI savAso yojanomAM mArI - marakI, roga - upadrava, duSkALa ativRSTi vagere dura thaI jAya che. (4) pUjAtizaya : badhA loko bhagavAnathI prabhAvita thAya che. jhADo nIcA vaLe che. kAMTA UMdhA thAya che. cha Rtu anukuLa bane che, suMgadhI pavana vAya che. pakSIo pradakSiNA de che. devo temane cAlavA nava suvarNa kamaLo race che. badhA temanAthI aMjAvA lAge che. paramAtmAno upadeza sAMbhaLIne aneka rAjAo - rANIo - rAjakumAro - zeThiyAo vagere saMyamajIvana svIkAre che. tIrthaMkara pote pUrNatAne pAme che ane zaraNe AvelAne pUrNatA Ape che. AvA tIrthaMkarabhagavaMtanI bhakti karavAthI ApaNe paNa tIrthaMkara nAmakarma bAMdhI zakIe chIe. nAmakarmanA 103 peTAbhedo. 14 piMDa prakRtionA pratyeka prakRtionA 1. 2. 3. 4. trasa dasaka ane sthAvaradasaka kula ATha pratyeka prakRtio tIrthaMkara nAmakarma parAghAta nAmakarma Atapa nAmakarma udyota nAmakarma 75 8 10 103 63 peTAbhedo. peTAbhedo. peTAbhedo. peTAbhedo. 5. upaghAta nAmakarma E. agurulaghu nAmakarma 7. zvAsozvAsa nAmakarma 6. nirmANa nAmakarma karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) prabhAva (2) parAghAta nAmakarmaH klAsarUmamAM aneka vidyArthIo bhaNatAM hatA. eka zikSaka pIrIyaDa levA AvyA paNa chokarAo temanI vAta sAMbhaLavA paNa taiyAra nahi. vAto karyA kare. paraspara tophAna - mastI paNa cAlu. bhaNAvanAra zikSakanI vAto to na gaNakAre paNa temanI mazkarI paNa kare. te zikSaka paNa kaMTALIne potAno pIrIyaDa pUro karI detAM. temane paNa majA nahotI AvatI. vAraMvAra te vidyArthIonI phariyAda karI sivAya temanI pAse koI vikalpa raheto nahoto. te ja vidyArthIo jayAre temanA klAsamAM bIjA eka zikSaka bhaNAvavA AvatAM, tyAre zAMta thaI jatA. jarAya dhamAla-mastI karatA nahi. are ! zikSaka AvatA pahelAM ja teo DAhyA -DamarA banI jatA. Akho pIrIyaDa zAMtithI sAMbhaLatA. A zikSaka pratye badhAne mAna paNa jAgatuM. are! prinsIpAla pote paNa temanI vAta AdarathI sAMbhaLatA. manamAM savAla thAya ke vidyArthIo to tenA te ja che, chatAM be zikSako pratyenA temanA abhigamamAM pharaka kema? jaina zAsananuM karma vijJAna eno javAba ApatA kahe che ke bIjA zikSakanuM parAghAta nAmakarma prabaLa hatuM. dareka vyaktinuM parAghAta nAmakarma judA judA prakAranuM hoya che. jenuM parAghAta nAmakarma prabaLa hoya teno prabhAva ghaNo phelAya. tene jotAM loko jhukavA lAge. tenI vAtane jaldIthI svIkArI le. tenA guNagAna gAyA kare. tenA astitva mAtrathI loko zistamAM AvI jAya. tenI vAtano virodha karavAnI sAmenAnI hiMmata na cAle. tenI sAthe laDavA Avelo teno bhakta banI jAya. A badho prabhAva che. prabaLa parAghAta nAmakarmanA udayano! - je vyaktinuM parAghAta nAmakarma nabaLuM hoya teno prabhAva na paDe. koI tenAthI aMjAya nahi. tenI vAtano virodha nAno chokaro paNa karavA lAge. potAnI vAtano te amalana karAvI zake. prathama zikSakanuM parAghAta nAmakarmanabaLuM hovAnA kAraNe vidyArthIo zAMta rahevAnA ke temanI vAta svIkAravAnA badale temanI mazkarI karatA hatA. je vyaktine A parAghAta nAmakarmano udaya khUba prabaLa hoya te vyaktino svabhAva kharAba hoya to ya tenuM nAva retImAM ya saDasaDATa doDe. te vyakti vAtavAtamAM koInuM apamAna karI de, tochaDAIbharyo vyavahAra kare, toya loko tenI sAme to ke cAna kare. hA! tenI gerahAjarImAM loko tenI niMdA - TIkA kare tevuM bane. teno virodha paNa kare. 4 64 jo karmanuM kamyuTara bhAga-3 4
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMtu tenI sAme paDavAno prayatna karanArA paNa jyAM te vyaktinI hAjarI thAya tyAM tenuM zaraNuM levA mAMDe. tene masakA mAravA lAge ! parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayavALI vyakti loko pAse puSkaLa dAna paNa apAvI zake. je mANasa bIjAne 50 - 1000 rU. nuM dAna ApavA taiyAra na hoya tevI vyakti pAsethI paNa A vyakti jo dhAre to 25-50 hajAra rUpiyA vAta-vAtamAM laI Ave. e paNa AjIjI ke kAkaludI karIne nahi paNa Adeza karIne! "A kAryamAM tamAre 50 hajAra rUpiyA ApavAnA che ema rophathI kahe chatAM sAmevALo nA na kahI zake. are ! tarata ja paisA ApI de. pachI bhale tenI gerahAjarImAM tene khuba gALo Ape ! paNa tenI sAme to kAMI ja kahI na zake. AvI vyaktiono rUAba eTalo badho hoya ke koI tenI sAme bolI na zake. are ! tenI hAjarImAM moTA avAje bolatAM paNa badhAne Dara lAge. ApasamAM khUba dhImA avAje vAta kare paNa jorathI bolavAnI koInI hiMmata na cAle. parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayavALI vyakti munima hoya, koInI Azrita hoya to tyAM paNa tenuM varcasva ghaNuM hoya, tenA zeThane te priya hoya. zeTha paNa tenI vAto sAMbhaLatA hoya -svIkAratA hoya. vAte-vAte tenI salAha letA hoya. tene nAkhuza karavA zeTha paNa taiyAra na hoya. A badho prabhAva prabaLa parAghAta nAmakarmanA udayano che. paNa jo nabaLuM parAghAta nAmakarma udayamAM hoya to abajo rUpIyAnA AsAmInI paNa koI noMdha na le. tenI vAtane koI gaNakAre paNa nahi. anekonI mazkarInuM te pAtra banato hoya. teno koI rUAba paDato na hoya. tenI vAtanI badhA upekSA karatA hoya. badhAnI vacce ThekaDI uDADatAM hoya, chatAM ya te kAMI karI zake nahi ke kahI zake nahi! kahe to tenuM kAMI upaje paNa nahi. prabaLa parAghAta nAmakarmanA udayavALI vyakti potAnuM dhAryuM karAvI zake che. potAnA vicAro anekonA hRdayamAM phITa karI zake che. netRtva ApIne lokone mArga ciMdhI zake che. paNa A parAghAta nAmakarmano prabaLa udaya sajjano ke saMtone ja hoya tevo niyama nathI. duSTa vyaktione paNa A parAghAta nAmakarmano prabaLa udaya hoI zake che. tevI vyaktio potAnA A parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayano durupayoga kare che. tenAthI samAjane dezane ghaNuM nukazAna thAya che. AvI vyaktio potAno svArtha sAdhavAno prayatna karatI hoya che. te mATe bIjI badhAne muzkelImAM mUkavAmAM temane hicakacATa thato nathI. game tevA kharAba kAryo karavA karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ chatAM ya loko tene rokI zakatA nathI. tenI gerahAjarImAM bUmAbUma karavA chatAM ya tenI hAjarImAM cUpa thaI jAya che. guMDAo - lUMTArAo vagere parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayanA kAraNe bIjAne DarAve che. lUMTe che. daDhaprahArI- cilAtIputra-arjunamALI vagerethI badhA loko tharatharatA hatA. Aje paNa dAuda, gavalI, vagerenuM nAma paDatAM loko dhruje che. vIrappana jevA to sarakArane haMphAve che. AvI vyaktiono parAghAta nAmakarmano prabaLa udaya bIjAne lAbhakAraka banato nathI. gharanI mukhya samajuvyaktine parAghAta nAmakarmano udaya hoya to gharanuM vAtAvaraNa sukha - zAMtibharyuM bane che. parasparano manameLa sAro rahI zake che. samAjanA agraNI vyaktio jo sadAcArI hoya ane temane parAghAta nAmakarmano udaya hoya to teo samAjanuM sAruM utthAna karI zake che. sArI dizAmAM samAjane AgaLa vadhArI zake che. - TUMkamAM, sajjana - saMta - sadAcArI vyaktione A parAghAta nAmakarmano tIvra udaya IcchavA jevo che. teo tenA dvArA sarvatra sadAcAra phelAvI zake. temanA vicAronI loko upara asara thatI hovAthI teo badhe suMdara vAtAvaraNa UbhuM karI zake, paNa duSTa mANasonA parAghAta nAmakarmanA udayathI kharAba vAtAvaraNa pedA thatuM hovAthI temane parAghAta nAmakarmano udaya IcchavA jevo nathI. parAghAta nAmakarmanA udayavALI vyaktinI vAto badhA svIkAravA taiyAra thatAM hovAthI AvI vyaktio dhAre to samAjane suMdara pradAna karI zake tema che. teo samAjanuM urvIkaraNa karI zake che. A karmanA prabhAve jayAre temanI khoTI paNa vAto svIkAravA loko taiyAra hoya tyAre temanI sAcI vAta svIkAravA mATe loko taiyAra kema na thAya? mATe parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayavALI vyaktioe potAnI A zaktino zreSTha upayoga karavAno prayatna karavo joIe. lokonA kalyANa mATe pUrato samaya phALavavo joIe. teo niSkriya banIne besI rahe te ucita nathI. vaLI, parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayavALAe Dagale ne pagale sAvadha rahevAnI jarUra che. temaNe dareka vAta khUba ja vicArIne rajU karavI joIe. temanuM eka paNa pagaluM khoTuM bharAvuM na joIe. jo teo thoDIka paNa bhUla kare to samAja temane anusaranAro hovAthI aneka lokomAM te bhUlanI paraMparA cAlu rahevAnI zakyatA che. mATe koIpaNa nirNaya karatAM pahelAM temaNe pAkI cakAsaNI karI levI joIe, jethI koI nukazAna thavAnI zakyatA na rahe. 66 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaLI, parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayavALI vyaktinI vAta badhA svIkAratA hovAthI tene ahaMkAra AvavAnI pUrNa zakyatA che. teNe sTImarolara banIne bIjAne kacaDavAnuM na banI jAya tenI kALajI levAnI che. potAnA kAraNe bIjAne nukazAna na thAya te mATe jAgrata rahevAnuM che. vaLI, potAno khoTo nirNaya thavA chatAM ya loko sAme bolI zakavAnA nathI. pariNAme potAnI bhUla samajAvI muzkela che. tethI teNe khAnagImAM, potAnI gerahAjarImAM potAnA mATe loko zuM vicAre che? zuM bole che? tenI mAhitI meLavavI joIe. te vAtone prAmANikapaNe vicArIne, bhUla hoya to sudhAravA prayatna karavo joIe. parAghAta nAmakarmanA prabaLa udayavALI vyaktionI AsapAsa khuzAmatakAro bhamatAM hoya che. temanI vAta upara vizvAsa mUkavAnI bhUla bhUlecUke paNa karavA jevI nathI. A karmano prabaLa udaya thavAthI mANasa saphaLatAnA sarvocca zikharane sara karI zake che; paNa tethI ahaMkAra karavA jevo nathI. A karmano prabaLa udaya kAyama Takato nathI. jyAre teno udaya dUra thAya che tyAre saphaLatAnA zikhare pahocela vyakti kSaNavAramAM UMDI khAImAM gabaDI paDe che. jenI vAto karoDo loko vinA virodhe svIkArIne vAhavAha karatA hoya te ja vyaktinI sAthe rahevA eka bacco paNa taiyAra na thAya, te badhA loko haTa haTa kare tevI paNa paristhiti pedA thaI zake che. jo A vAta dhyAnamAM raheze to prasiddhimAM Asakti pedA nahi thAya. parAghAtanA prabaLa udayamAM ahaMkAra nahi jAge. namratA raheze. tIrthaMkara paramAtmAone parAghAta nAmakarmano udaya utkRSTakakSAno hoya che. tethI teo dharmanA siddhAnto anekonA hRdayamAM utArI zake che. anekonA jIvanane khoTA rastethI sAcA raste lAvI zake che. bIjAone dharma mArge joDavA mATe, khoTA mArge jatAM jIvone tyAMthI aTakAvIne sAcA mArge lAvavA mATe A parAghAta nAmakarma upayogI che. tenA dvArA ApaNe ghaNAnA kalyANa mitra banI zakIe chIe. ghara gharamAM tattvajJAnano prakAza phelAvatuM ghera beThAM tatvajJAna (mAsika) Aivana lavAjama H 1. 1000 rilIjhaH 2, 200 Aje ja grAhaka banI jaIne tattvajJAnI bano. lavAjamaH caM. ke. saMskRtibhavana, gopIpurA, subhASa coka, surata. AjanA 67 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) karAmata zarIranI (3-4) Atapa ane udyota nAmakarmaH sUrya AkAzamAM ghaNe dUra che. dUra rahIne te sUrya ApaNI dharatI upara garamI phelAve che. - ATale badhe dUra rahelo sUrya paNa jo unALAmAM ApaNane ATalI badhI garamI Apato hoya to te pote keTalo garama haze? AvI bhayAnaka garamI dharAvanAra sUryanA vimAnamAM rahenArA devo baLI na jAya? teo potAnuM jIvana kevI rIte jIvatA haze? vaLI AkAzamAM rahelAM candra, tArA vagere ghaNo prakAza Ape che. je prakAza Ape te to garama ja hoyane? to garamacaMdra tArA vagereno prakAza paNa garama hovo joIe. tenA badale caMdra - tArA vagere ThaMDo prakAza kema Ape che? temanI hAjarImAM ApaNane ThaMDakano anubhava kema thAya che? hakIkatamAM sUryanuM vimAna dedIpyamAna, sphaTIkamaya ThaMDA pRthvIkAyanuM che. e vimAnane sparzavAmAM Ave to e khUba ThaMDuM lAge che. paraMtu temAMthI nIkaLatA kiraNo jema jema dUra jAya tema tema garama thatA jAya che. Ama, ThaMDA vimAnamAMthI garama prakAza nIkaLe che, tenuM kAraNa temAM rahelAM devo nathI; paNa te vimAna jemAMthI banyuM che, te pRthvIkAyanA jIvonA zarIro che! pRthvIkAyanA jIvone jo Apa nAmakarmano udaya hoya to tenA prabhAve temane garama prakAza pheMkanAruM ThaMDuM zarIra maLe! sUryanuM vimAna tevA Atapa nAmakarmanA udayavALA pRthvIkAyanA jIvonA zarIrothI baneluM che. tethI te vimAna pote ThaMDuM che, paNa temAMthI nIkaLato prakAza garama che. pote ThaMDu hovAnA kAraNe te vimAnamAM vasanArA devo baLI jatA nathI. teo mastIthI potAno jIvana vyavahAra karI zake che. temAMthI nIkaLato garama prakAza pRthvI upara garamI pedA kare che. vaLI, caMdra bhale tejasvI che, paNa teno prakAza jarAya garama nathI. je je tejasvI hoya teno prakAza garama ja hoya tevuM jarUrI nathI. candra tathA tArAonA vimAno paNa pRthvIkAyanA jIvonA zarIramAMthI banelA che, paNa te jIvone udyota nAmakarmano udaya cAlI rahyo che. A udyota nAmakarmanA udayathI pote ThaMDA hoIne ThaMDo prakAza ApanArA banAya che. AgIyo, ratna, hIrA, keTalIka auSadhIo vagere camake che, teja pheke che, chatAM teonI garamI anubhavAtI nathI, kAraNa ke te badhAne ughAtanAmakarmano udaya che.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTalAka vaikriyalabdhidhArI sAdhu bhagavaMto kyAreka te labdhino upayoga karIne navuM vaikriya zarIra banAve che. keTalAka devo paNa bIjuM uttara vaikriya zarIra banAve che. te navA banAvAtA zarIromAM paNa prakAza hoya che. caLakATa hoya che, kAraNa ke udyota nAmakarmano temane udaya hoya che. mahAvidehakSetramAM rahelA sImaMdharasvAmInI labdhi jovA mATe ke koI zaMkAno javAba meLavavA AkarSa auSadhIvALA, caudapUrvI mahAtmA je AhAraka zarIra banAve che, te paNa tejasvI hoya che, temAM A udyotanAmakarmano udaya kAraNa che. TUMkamAM ThaMDI vastuno garamaprakAza AtapanAmakarmanA udayane AbhArI che to ThaMDI vastuno ThaMDo prakAza udyota nAmakarmanA udayanA prabhAve che. (5) upaghAta nAmakarmaH keTalAka jIvo potAnA zarIranA avayavothI pIDAtA. jaNAya che. keTalAkane hAthamAM pAMca AMgaLIonA badale cha AMgaLIo hoya che. tenA kAraNe teo mAnasika rIte pIDAtA hoya che. keTalAkane paDajIbha eTale ke nAnI jIbha hoya che. vAraMvAra dAMtamAM dabAI jAya, kacarAI jAya, tenA kAraNe pIDA pahoMce che. koIne gaLAmAM, khabhe, paga vagere sthAne rasoLI eTale ke gAMTho hoya che. keTalAkane coradAMtano upadrava hoya che. AvA, zarIra - manane pIDA ApanArA zarIranA judA judA avayavo A upaghAtanAmakarmanA udaye maLe che. cAlatAM cAlatAM paDI javAya, paganI AMTI AvatA paDI javAya, potAnA zarIranA halanacalana dvArA potAne ja pIDA pahoMce vageremAM paNa A upaghAta nAmakarma kAraNa bane che. (6) agurulaghunAmakarmaH ApaNe joIe chIe ke dareka jIvonA zarIranuM vajana sarakhuM nathI hotuM. koIka skUlazarIravALA hoya che, to koI sukalakaDI hoya che. koIno sapramANa deha hoya che to koIno deha pramANarahita hoya che. chatAM dareka jIva pota - potAnI rIte dharatI upara cAlI - doDI zake che. sthUla - zarIravALI vyakti paDI jatI nathI. pAtaLI vyakti pavananA jhapATAmAM uDI jatI nathI. pakSIo pAMkha vaDe AkAzamAM uDI zake che to dharatI upara paga mUkIne cAlI paNa zake che. mAchalIne darIyAmAM tarI zakAya tevuM zarIra maLyuM che. to sApane dharatI upara sarakI zakAya tevuM zarIra maLyuM che. A badhAmAM te te jIvonuM agurulaghunAmakarma kAraNa che. guru = bhAre. laghu = halakuM. bhAre ke halakuM nahi, paNa potAno cAlavA vagereno vyavahAra karI zakAya tevuM zarIra A agurulaghu nAmakarmanA udaye maLe che. (7) zvAsozvAsa nAmakarma : zvAsozvAsa levA mUkavAnuM kArya to zvAsozvAsa paryApta kare che. zvAsozvAsa paryApti eka evI zakti che ke jenA prabhAve AtmA karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ zvAsozvAsa vargaNAnA pudgalone grahaNa kare che. zvAsozvAsa rUpe banAve che. eTale ke zvAsa levA-mUkavA mATe yogya banAve che. pachI ucchavAsa dvArA te pugalone AkAzamAM pAchA pheMkI de che. AvI A zvAsozvAsa pati rUpa zakti to pati nAmakarmanA udaye maLe che, paNa A zvAsozvAsa paryApti rUpa zaktino vaparAza kyAre karavo ? keTalo karavo? tenuM niyaMtraNa A zvAsozvAsa nAmakarma kare che. kayA jIvane amuka samayamAM keTalA zvAsozvAsa cAlavA joIe? te nakkI karavAnuM kArya te te jIvanA zvAsozvAsa nAmakarmanuM che. (8) nirmANa nAmakarma badhA mANasone AMkho AgaLa ja kema che? eka AMkha AgaLa ane eka AMkha pAchaLa kema nahi? pAchaLa paNa AMkha hota to pAchaLanuM paNa jovA maLatA ne? be kAna be sAIDamAM kema? nAka, AMkha ane hoThonI vacce ja kema? hAtha khabhA pAse ja kema? kamara pAse kema nahi? popacAM AMkha upara ja kema? kAna upara kema nahi! kAna upara paNa hota to koI zabdo sAMbhaLavA na hoya tyAre kAna baMdha thaI zakata ne? jIbha moDhAmAM ja kema? paga nIce ja kema? zarIranA judA judA avayavo judA judA paNa niyata sthAne ja kema? koNa temane temanA niyata sthAne goThave che? mammI to potAnA peTamAM hAtha nAMkhIne garbhakALamAM bALakanuM zarIra banAvatI nathI ! te kAMI zarIranA judA judA avayavo niyata sthAne goThavavAnuM kAma karatI nathI ! to pachI A badhuM kArya konuM? zarIranA judA judA avayavone je te niyata sthAne goThavavAnI karAmata "nirmANa nAmakarma kare che. nirmANa nAmakarma kaDIyA jevuM che. makAna banAvatI vakhate IMTo, bArI, bAraNAM vagerene yathAyogya sthAne goThavavAnuM kArya jema kaDIyo kare che, tema zarIra banAvatI vakhate judA judA AMgopAMgane tenA yogya sthAne goThavavAnuM kArya A nirmANa nAmakarma kare che. A nirmANa nAmakarmanA prabhAve tamAma manuSyono dekhAva ekasarakho lAge che. tamAma vAgha ekasarakhA, tamAma kUtarA eka sarakhA, tamAma bilADIo eka sarakhI. Ama, judA judA - prANIono potapotAnA jAtabhAIonI samAna eka ja AkAra rahe tevI zarIranA judA judA avayavonI goThavaNa A nirmANa nAmakarma kare che. koI suMdara makAna banAvavuM hoya to ArkaTika sau prathama tenI DIjhAIna taiyAra kare. te DIjhAIna pramANe jarUrI bArI - bAraNA - divAlo vagere banAvavA mATe jarUrI mAlano orDara Apavo paDe. jhADa 70 ja karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ jarUrI mAla AvyA pachI suthAra bArI, bAraNA vagere taiyAra kare. kaDIyo IMTa - sImenTa, bArI - bAraNA vagere goThavIne makAna taiyAra kare. jarUra jaNAya tyAM phevIkola, sImenTa vagere vaDe sAMdhA paNa karavA paDe. makAna jevuM majabUta banAvavuM hoya tevo halako - bhAre mAla lAvavo paDe. makAna taiyAra thAya tyAre tene yogya kalara paNa karavo paDe, te ja rIte AtmAe potAne rahevA mATe zarIra banAvavuM hoya tyAre paNa upara pramANenI aneka prakriyAomAMthI pasAra thavuM paDe. audArika zarIra vagere nAmakarmano udaya thAya eTale zarIra banAvavAno orDara apAya. zarIra banAvavAnuM zaruM thAya. saMghAtana nAmakarmanA udaya pramANe te te zarIra mATe jarUrI mAla bhego thAya. baMdhana nAmakarmanA udaya pramANe zarIra mATenA jarUrI te te mAla vacce joDANa thAya. saMsthAna nAmakarma rUpI ArkITeke nakkI karela DIjhAIna pramANe zarIra banatuM jAya. saMdhayaNa nAmakarmanA udaya pramANe te zarIra tathA tenA hADakA vagerenI ochI - vattI majabUtAI nakkI thAya. AMgopAMga nAmakarmanA udaya pramANe zarIranA judA judA avayavo taiyAra thAya. taiyAra thayelA te te avayavone te te niyata sthAne goThavavAnuM kArya nirmANa nAmakarma kare . varNa - gaMdha, rasa - sparza nAmakarmanA udaya pramANe judA judA avayavone judA judA raMga maLe. judA judA gaMdha - rasa - sparzanI prApti thAya. - vihAyogati nAmakarmanA udaya pramANe temane sArI ke kharAba cAla maLe. zvAsozvAsa nAmakarmano udaya tenA zvAsozvAsanuM niyaMtraNa kare. agurulaghunAmakarma je te zarIra potAnI kriyAo vyavasthita karI zake tenI kALajI le. potAne pIDA Ape tevA avayavo jo zarIramAM taiyAra thAya to temAM upaghAta nAmakarma bhAga bhajave. karaDAkI ke parzanAlITI pedA karavAnuM kArya parAghAta nAmakarma kare. Ama, mAtra eka zarIrane banAvavAmAM AvA to aneka karmo potapotAnI rIte bhAga bhajave che. taiyAra thayelA A zarIrano upayoga jo ArAdhanA - sAdhanA mATe karavAmAM Ave to A mAnavajanma saphaLa thayo gaNAya, paNa jo mojamajA, eza ArAma ane jalasA karIne jIMdagI pUrI karavAmAM Ave to jIvana niSphaLa banyA vinA na rahe. A zarIra dvArA azarIrI banavAnI sAdhanA karavAnI che. karmoe banAvelA zarIra vaDe karmono ja nAza karavAnI ArAdhanA karavAnI che, te vAta kadI paNa bhUlavI nahi. nAmakarmanA 14 piMDaprakRtinA 75 peTAbhedo ane 8 pratyeka prakRtione samajyA pachI have ApaNe trasa dasaka ane sthAvara dasakane vicArIe. 71 e karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) che kamoMnA khela nirALA badhA jIvonuM zarIra eka sarakhuM hotuM nathI. koIne zarIra moTuM maLe che to koIne zarIra nAnuM maLe che. keTalAka jIvone potapotAnuM separeTa zarIra maLe che to keTalAka jIvone badhA vacce komana eka ja zarIra maLe che. keTalAka jIvone potAnI IcchA pramANe Ava-jA karI zakAya tevuM zarIra maLe che to keTalAka jIvone potAnI game teTalI IcchA thAya to paNa hAlI - cAlI na zake tevuM sthira zarIra maLe che. A badhuM thavA pAchaLa paNa keTalAka nAmakarmo kAraNa che. (1) trasanAmakarmaH - ApaNe sau jANIe chIe ke sarva karmothI mukta banelo AtmA siddhazIlAmAM (mokSamAM) pahoMce che. kAyama mATe tyAM sthira rahe che. te jarA ya gati karato nathI. jyAre A saMsAramAM rahelA jIvo eka sthAnathI bIjA sthAne javA AvavAnI kriyA karatA dekhAya che, tethI savAla e pedA thAya ke javA-AvavAnI kriyA karavAnI zakti AtmAmAM che ke koI kamamAM che? jo AtmAmAM gamanAgamana karavAnI zakti hoya to mokSamAM pahoMcelo AtmA tyAM gamanAgamana kema karato nathI? jo te zakti karmomAM hoya to sarva karmathI rahita banelo AtmA manuSyalokamAMthI upara siddhazIlA javAnI gati kevI rIte kare che? hakIkatamAM to AtmAmAM anaMtazakti che. sadA uparanI dizAmAM sIdhI gatie gamana karavAno teno svabhAva che. potAnA te svabhAvane kAraNe karma rahita AtmA upara sIdhI lITImAM gati karIne siddhazIlAmAM pahoMce che. tyArapachI gati karavAmAM sahAyaka dharmAstikAya na hovAthI AgaLa gati karato nathI. paraMtu upara sIdhI gati karavAno svabhAvavALA AtmAne upara-nIce ke cAre dizAmAM gati karAvavAnuM kArya trasanAma karma kare che. vaLI cAre dizAmAM ke upara-nIce karAtI gatinuM niyaMtraNa karavAnuM kArya paNa A karmanuM che. saMsArI jIvo potAne IcchA mujaba cAlavAnI kSamatA A karmanA prabhAve meLave che. saMsAramAM rahelA tamAma jIvo kAMI potAnI IcchA mujaba gati karI zakatA nathI. beIndriya, Indriya, caurindriya, paMcendriya jIvo ja potAnI IcchA pramANe gamanAgamana (gati) karI zake che, paNa je ekendriya jIvo che, teo potAnI IcchA pramANe gamanAgamana karI zakatA nathI. beIndriyathI paMcendriya sudhInA jIvone trasanAmakarmano udaya hoya che tethI temanAmAM che 72 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ IcchA pramANe cAre dizAmAM maryAdita gati karavAnI kSamatA Ave che. bhukha, tarasa, ThaMDI, garamI vagere kAraNe eka sthAnathI bIjA sthAne javAnI IcchA thatAM teo - trasanAmakarmano udaya hovAnA kAraNe - gamanAgamana karI zake che. parantu pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspati rUpa ekendriya jIvone trasanAmakarmano udaya nathI. tethI bhukha, tarasa, ThaMDI, garamI vagere koIpaNa kAraNasara temane eka sthAnathI bIjA sthAne javAnI IcchA thAya to paNa teo eka sthAnathI bIjA sthAne thoDI paNa gati karI zakatA nathI. temane sthira ja rahevuM paDe che. jo ke nadI vageremAM pANI vahetuM dekhAya che; agninI jvALAo upara jatI dekhAya che; pavana tIrthro jAya che. vRkSanA pAMdaDA halatAM dekhAya che; paNa potAnI IcchA pramANe nahi. IcchA kadAca na hoya to ya DhALa ke DhoLAvanA kAraNe pANIe nIce gati karavI ja paDe. ane kyAre ka koIka nukazAnInA kAraNe tyAMthI bIje javAnI IcchA thAya to paNa te bIje na jaI zake. te ja rIte agni, pavana ke jhADanA pAMdaDA vagere paNa gati karatAM dekhAtA hovA chatAM ya potAnI IcchA pramANe gati karI zakatA nathI kAraNa ke temane trasa nAmakarmano udaya nathI. beIndriyayAdi je jIvone trasa nAmakarmano udaya hoya che, teo to potAnI IcchAthI gati karI zake che. hakIkatamAM to caude rAjalokamAM game tyAM gati karavAnI ane game tyAM sthiratA karavAnI zakti to jIvAtmAM che ja. paNa A trasanAmakarma te zaktinuM niyamana kare che, eTale ke te zaktine maryAdita kare che. tethI dareka jIvo cauda rAjalokamAM potAnI IcchA pramANe game tyAM jaI zakatA nathI. maryAdita vistAramAM ja gati karI zake che. jIvanI gamanAgamana zaktimAM maryAdA bAMdhavAnI tAkAta jema trasa nAmakarmamAM che, tema te jIvAtmAnI zArIrika azakti, roga, baMdhana, anicchA vageremAM paNa che, teo paNa jIvonI gamanAgamana zaktine maryAdita karavAnuM ke aTakAvavAnuM kArya karI zake che. trasanAmakarmano udaya hovA chatAM azAtA vedanIya karmano udaya thAya to roga - azakti - baMdhana thAya; pariNAme te jIva IcchA hovA chatAM ya gamanAgamana karI zakato nathI. bhalene game tevA upadravo hoya, mANasa tyAM paravaza - lAcAra banI jAya che ! kyAre ka azAtA vedanIya karmano udaya na hovAthI zarIra nirogI hoya, pUrI zakti hoya, baMdhanAdi na hoya, chatAM ya gamanAgamana karavAnI jo jIvanI IcchA na hoya to trasa nAmakarmano udaya hoya to ya jIva gamanAgamana karato nathI. 73 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsArI jIvo unALAmAM taDakAthI kaMTALIne jyAre chAMyaDAmAM javA prayatna kare che, ziyALAmAM ThaMDIthI bacavA sAme cAlIne taDakAmAM jAya che tyAre sAdhaka AtmAo, gamanAgamana karavAnI zakti hovA chatAM ya unALAmAM baLabaLatA tApamAM AtApanA levA UbhA rahe che. svecchAe taDako sahana kare che. ziyALAmAM ochA vastro paherIne sAmethI ThaMDI sahe che. temane trasanAmakarmano udaya hovA chatAM ya, kaSTo sahana karIne karmo khapAvavA garamI, ThaMDIthI bacavA anyatra javAnI IcchA na thavAthI teo gamana karatA nathI. koI cora, DAku, hatyArA vagerethI gabharAIne sAmAnya mANasa to bacavA mATe bhAgI javAno jyAre prayatna kare tyAre sAdhaka puruSo - aDaga - nirbhaya hovAthI, are! kaSTone paNa mokSamArgamAM sahAyaka mAnatA hovAthI tyAM ja UbhA rahe che. temanA prahArone samatAthI sahana kare che paNa trasanAmakarmano udaya hovA chatAM ya anyatra gati karavAnI IcchA karatA nathI. (2) sthAvara nAmakarma - siddhazIlAmAM pahoMcelA AtmAo jema tyAM sthira rahe che, paNa gati karatA nathI tema A saMsAramAM rahelA keTalAka jIvo paNa sthira rahe che kintu gati karatA nathI. trasanAmakarmanA udaya veLA je jIvo ApaNane kyAreka sthira rahelAM jaNAya che, temAM to temanI gati karavAnI anicchA ke roga, baMdhana, azakti vagere kAraNo che, paNa pRthvI-pANI - agni-vAyu- vanaspati vagere ekendriya jIvo paNa potAnI IcchA hovA chatAM ya kadI paNa gati karI zakatA nathI, temAM zuM kAraNa? jIvano svabhAva to gati karavAno ja che. trasanAmakarmano udaya te gatinuM niyamana kare che. ekendriyAdi jIvone trasanAmakarmano udaya nathI mATe temanI gatinuM niyamana bhale na thAya, paNa satata gati to thayA kare ne? amaryAdita paNe te jIvo gati karatA rahevA joIe ne? tenA badale teo sthira zA mATe jaNAya che? potAnI IcchA pramANe teo gati kema karatA nathI? uparanA praznono javAba e che ke pRthvI vagere tamAma ekendriya jIvone bhale trasanAmakarmano udaya nathI paNa temane sthAvara nAmakarmano to udaya che ja. A sthAvara nAmakarmano udaya je jIvone hoya te jIvone bhukha - tarasa - ThaMDI - garamI vagere koI paNa kAraNasara eka sthAnathI bIjA sthAne javAnI game teTalI IcchA thAya to paNa teo gamanAgamana karI zake ja nahi. A sthAvara nAmakarma temane temanI IcchAthI gamanAgamana karavA detA nathI paNa te jIvone eka sthAne sthira rAkhavAnuM kArya kare che. 34 karmanuM kamyuTara bhAga-3 4 ja
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sthAvara nAmakarmanA udayanA kAraNe A ekendriya jIvo taDakAmAM duHkhI thavA chatAM ya chAMyaDAmAM jaI zakatA nathI. ThaMDImAM dhrujatA hovA chatAM ya taDakAmAM jaI zakatA nathI. pRthvI - mATI vagerene koI khode - cIre to ya te jIve tyAMthI khasI zakatA nathI ke cIsa pADI zakatA nathI! koI pANIne garama kare, ukALe ke pheke to ya te jIvo game teTalo trAsa pAmavA chatAM ya chaTakI zakatA nathI ! koI vyakti Aga pragaTAve, vadhu iMdhaNa nAkhIne tene prajavalita kare, pANI nAMkhIne olave te samaye game tevI pIDA thavA chatAMya te agninA jIvo tyAMthI anyatra gamana karI zakatA nathI. , jyAre paMkho calAvIe, havAmAM hAtha vIMjhIe, jorathI zvAsozvAsa laIe, phUMka mArIe tyAre vAyunA jIvone khUba kalAmaNA thAya che, chatAM ya teo sthaLAMtara karI zakatA nathI! jhADane koI kApe che, pAMdaDA toDe che, phUlo cUMTI le che, phUlo toDe che. koI DALIo kApe che. jAnavaro ghAsa khAya che. chokarAo ghAsa upara doDAdoDI kare che. A badhAthI vanaspatinA jIvo bhayAnaka vedanA anubhave che. temane ghaNo trAsa thato hoya che. chatAM ya teo eka jagyAthI bIjI jagyAe jaI zakatA nathI. pRthvI-pANI - agni- vAyu ane vanaspatinA jIvo trAsa-pIDA veThavA chatAM ya bIjI jagyAe khasI zakatA nathI temAM sthAvara nAmakarma kAraNa che. A sthAvarakarma keTaluM badhuM bhayaMkara gaNAya ! mANasa jelamAMthI nAsI zake che. makAnanA daravAjA toDIne bhAgI zake che, dhAre tyAre eka sthAnethI chaTakIne bIjA sthAne pharAra thaI zake che, kAraNa ke tene A sthAvara nAmakarmano udaya nathI. paNa A pRthvI vagere ekendriya jIvo to kyAre ya sthAvara nAmakarmanI jelamAMthI chaTakI zakatA nathI, game teTalI pIDAo bhogave, marI jAya to ya A karmanI parAdhInatAne kAraNe bIjA sthAne jaI zakatA nathI. kevI che A karmonI parAdhInatA! kevI che A karmonI kuratA! vicAra karatAM ya mUjI javAya che? vaLI A karmonI sattA vizvanA sarva saMsArI jIvo upara cAle che. nAnakaDA bALakathI mAMDIne vRddha sudhInI, bhikhArIthI mAMDIne samrATa sudhInI, abhaNathI mAMDIne buddhizALI sudhInI, kiDIthI mAMDIne kuMjara (hAthI) sudhInI koI paNa jIvasRSTi temAMthI bAkAta nathI. A karmo potAnI tAnAzAhI badhA upara calAve che. duniyAnI anya koI sattA ATalI hade kUra nathI jeTalI krUra A karmasattA che. karmasattAnI jema jema vicAraNA karatA jaIzuM tema tema ApaNane A karmonA 75 hajAra karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ sakaMjAmAMthI mukta banavAnI IcchA thaze. navA navA karmo na baMdhAI jAya tenI kALajI levAnuM mana thaze. ApaNA vicAro, uccAro ane AcAromAM svayaMbhU parivartana Avaze. ApaNane koI gurunI paNa jarUra nahi paDe. ApaNe ApaNA guru banI zakIzuM. khoTA rAha jatAM ApaNA jIvanane sAcA rAhe AgaLa vadhArI zakIzuM. paramapitA paramAtmAe karmonI A bhayAnakatAne barobara pIchANI hatI. mATe svayaM sAdhujIvana svIkArIne karmonI parAdhInatAmAMthI mukta banyA ane ApaNane paNa temAMthI mukta banavAno sAco rAha temaNe cIMdhyo. vaLI, temaNe A ekendriyAdi jIvonI paravazatAne paNa nihALI hatI. temanI karuNA te jIvo pratye paNa ubharAtI hatI. tethI temaNe ApaNane saune upadeza Apyo ke koIpaNa jIvane trAsa na Apo. potAnA svArtha khAtara pRthvInA jIvone duHkhI na karo. pANInA jIvone trAsa na Apo. agninA jIvone herAna na karo. vAyunA jIvone pIDA na Apo. vanaspatine kaSTa na Apo. mAtra potAnA sukha, sagavaDatA ke zokhane poSavA pRthyAdi koI paNa jIvono saMhAra na karo. paNa asahAya, abola A sthAvara jIvonI rakSA karavAno udyama karo. - trasa ane sthAvara nAmakarmanA prabhAvanI vAto jANIne trasa ke sthAvara koIpaNa jIvonI hiMsA na thaI jAya tenI kALajI laIe. parAdhInatA bharelo sthAvarano bhava na maLe te mATe jIvanane dharmadhyAnathI bharIe. trapaNAno avatAra paNa have na levo paDe tevA siddhabhagavaMta banavAnA nakkara prayatno karIe. (3 - 4) sUkSma - bAdara nAmakarma A trasa ane sthAvara jIvomAMthI keTalAka jIvone ApaNe narI AMkhe joI zakIe chIe jyAre keTalAka jIvone ApaNe bhale narI AMkhe na joI zakIe, paNa sUkSmadarzakayaMtra vaDe to joI zakIe chIe paraMtu A vizvamAM keTalAka jIvo to narI AMkhe ke sUkSma darzaka yaMtra vaDe paNa joI zakAtA nathI. hakIkatamAM AtmA to apI che. tene koI rUpa - raMga - AkAra na hoya. tethI narI AMkhe ke sUkSmadarzakayaMtrathI koI paNa AtmA kadI paNa dekhAya ja nahi. parantu AtmAne vaLagelA karmo te AtmAne saMsAranI cAre gatimAM rakhaDAve che tyAre te AtmAne jAta jAtanA rUpa levaDAve che. rUpI zarIrane dhAraNa karavAthI teo rUpajIvo tarIke oLakhAya che. tamAma saMsArI jIvono karmo sAtheno saMbaMdha anAdikALathI hovAthI tamAma saMsArI jIvo rUpI che. ja karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmonA kAraNe pedA thayeluM rUpa be prakAranuM che. tenA kAraNe A rUpI saMsArI jIvo paNa be prakAranA che, (1) sUkSma jIvo ane (2) bAdara jIvo. ahIM sUkSma eTale nAnAjIvo ane bAdara eTale moTA jIvo; evo artha karavAno nathI. jo tevo artha karIe to borane sUkSma ane AmaLAne bAdara manAze. AmaLAne sUkSma ane TAmeTAne bAdara manAze. TAmeTAne sUkSma ane sapharajanane bAda2 manAze. sapharajanane sUkSma ane taDabUcane bAdara manAze. nA, te rIte parasparanI apekSAe nAnI - moTI sAIjhane najaramAM rAkhIne sUkSma - bAdaranI ahIM vAta nathI. paNa sUkSma nAmakarmano udaya je jIvone hoya te jIvone sUkSmajIvo kahevAya tathA bAdara nAmakarmano udaya je jIvone hoya temane bAdara jIvo kahevAya. - bAdara nAmakarmanA udayavALA bAdara jIvone evuM rUpI zarIra prApta thAya che ke jenA kAraNe temAMnA keTalAka bAdara jIvone ApaNe narI AMkhethI joI zakIe chIe. mATI, pANI, jhADa, zaMkha, macchara, kUtarA, bIlADA, mANasa vagere ApaNI AMkhe dekhAtA tamAma jIvo bAdara che. keTalAka bAdara jIvo eka - be nI saMkhyAmAM bhegA thavA chatAM joI na zakAya tevuM bane, paraMtu teo ghaNI saMkhyAmAM bhegA thAya tyAre ApaNe joI zakIe. dUra hAthamAM eka vALa laIne koI UbhuM hoya to te eka vALa dUrathI na joI zakIe paNa ghaNA vALono jaththo hAthamAM laIne koI UbhuM rahe to dekhAya. tema ghaNA jIvo bhegA thAya tyAre joI zakAya tevuM bane; to teo bAdara hoya. kyAre ka narI AMkhe na joI zakAvA chatAM ya jo sUkSma darzaka yaMtranI madadathI joI zakatA hoya to te paNa bAdara jIvo ja gaNAya. pavana (vAyu) nA jIvo narI AMkhathI ke sUkSma darzaka yaMtranI madadathI paNa joI zakAtA nathI, chatAM ya teo bAdara jIvo ja che, kAraNa ke teo bhale joI zakAtA nathI; paNa anubhavI to zakAya che. tethI jemanA eka, be, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA zarIro bhegA thatAM joI ke anubhavI zakAya te bAdara jIvo kahevAya. temane bAdara nAmakarmanA udayathI tevuM zarIra prApta thAya. parantu je jIvonA ghaNA badhA zarIro bhegA thavA chatAM ya joI ke anubhavI na zakAya te jIvo sUkSma kahevAya. sUkSma nAmakarmanA udayathI te jIvone tevuM zarIra prApta thAya. beIndriyathI paMcendriya sudhInA jIvonuM zarIra ApaNe joI zakIe chIe, tethI karmanuM kampyuTara bhAga-3 37
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ te badhA bAdara nAmakarmanA udayavALA bAdara jIvo che. pRthvIkAya vagere ekendriya jIvomAM paNa ApaNe je mATI, paththara, pANI, agni, vanaspatione joIe chIe te badhA bAdara che. je pavanano anubhava thAya che, te paNa bAdara che. paraMtu A vizvamAM ghaNA badhA pRthvI - pANI - agni - vAyu ane sAdhAraNa vanaspatinA jIvo che, ke jenA eka, be, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA zarIro bhegA thAya to paNa ApaNe temane koIpaNa rIte joI ke anubhavI zakatA nathI kAraNake teo sUkSma nAmakarmanA udayavALA sUkSmajIvo che. pratyeka vanaspatikAya mAtra bAdara ja hoya. te sivAyanA pRthvIkAya vagere tamAma ekendriyo sUkSma ane bAdara; ema be prakAranA hoya. beIndriya-te Indriya-caurindriya - paMcendriya jIvo to bAdara ja hoya. sUkSmajIvono ApaNane anubhava ja thato na hovAthI temanI hiMsA ApaNe zI rIte karI zakIe ? ApaNA halanacalanathI temanI hiMsA kadAca thatI paNa hoya to ya ApaNane teno doSa na lAge. paraMtu temanI hiMsA karavAno vicAra karIe ke te mATe koI prayatna karIe to te jIvonI hiMsA kadAca na paNa thAya to ya temanI hiMsAnuM pApa ApaNane lAge; mATe manathI koI jIvanI hiMsA karavAno vicAra paNa kadIya na karavo. bAdara jIvo to ApaNA jIvana vyavahAramAM Ave che. temanI hiMsAno tyAga karavo hoya to saMyamajIvana ja svIkArI levuM joIe te sivAya te sarva jIvone saMpUrNa abhayadAna ApavuM zakya nathI. jo dIkSA na ja laI zakAya to satata dIkSA jIvana svIkAravAnI tAlAvelI sAthe zakyatA vadhAre jIvonI rakSA thAya tevo prayatna karavo joIe. je je hiMsA thaI jAya, tenuM prAyazcitta karavuM joIe. jaina zAsananI samagra vizvane mahAna bheTaH kavAda AkarmavAdane sAva saraLa bhASAmAM jANavA samajavA ane mANavA mATe pU. gaNivaryazrI meghadarzana vijayajI ma. sAheba likhita karmanuM kamyuTara bhAga- 1, 2, 3 Ajeja vasAvo. kAkA 78 4 karmanuM kamyuTara bhAga-3 ja
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) jIvana jIvavAnI jarurI zakti (pa- 6) paryApta nAmakarma tathA aparyApta nAmakarmaH saMsAramAM janma-jIvana-maraNanI ghaTamALamAM pasAra thatAM jIvone dareka bhavamAM zarIra to dhAraNa karavuM ja paDe che, paNa dhAraNa karatAM te zarIrano vikAsa dareka bhavamAM pUrepUro thAya ja, tevo niyama nathI. koIka jIvone pUrepUruM vikasita zarIra maLe che to koIka jIvane adhUruM vikasita zarIra maLe che. tamAma saMsArI jIvono zArIrika vikAsa sarakho nathI hoto. keTalAka jIvono zArIrika vikAsa ochA pramANamAM thAya to keTalAkono zArIrika vikAsa vadhAre pramANamAM thAya. zArIrika vikAsa thayA pachI keTalAka jIvono vAcika vikAsa thAya ane keTalAka jIvono vAcika vikAsa na paNa thAya. kAyika ane vAcika vikAsa thayA pachI paNa badhA jIvono mAnasika vikAsa thAya ja, tevo niyama nathI. keTalAka jIvono mAnasika vikAsa thAya ane keTalAka jIvono mAnasika vikAsa na paNa thAya. A vizvamAM je ekendriya jIvo che, temano kAyika vikAsa thAya che, paNa vAcika ke mAnasika vikAsa kadI thato nathI, kAraNa ke temanI pAse bhASAlabdhi ane manolabdhi ja nathI. beIndriya - teIndriya - caurindriya jIvono kAyika vikAsa jema thAya che - tema vAcika vikAsa paNa thaI zake che, paNa temanI pAse manolabdhi na hovAthI temano mAnasika vikAsa to thato ja nathI. paraMtu je paMcendriya jIvo che, temanAmAMnA keTalAkano mAnasika vikAsa paNa thaI zake che, kAraNa ke temane manolabdhi paNa prApta thaI hoya che. kAyika vikAsa karavA mATe cAra prakAranI zaktinI jarUra paDe che. vAcika vikAsa ane mAnasika vikAsa mATe bIjI ekeka zaktinI jarUra paDe che. A prakAranI zaktine paryApti kahevAmAM Ave che. paryApti eTale jIvana jIvavA mATe jarUrI zakti. ekendriya jIvo cAra paryAptio, vikasendriya (beIndriya - teIndriya - caurindriya) jIvo pAMca paryAptio ane paMcendriya jIvo cha pathatio prApta karI zake che. potAnuM jIvana vyavasthita rIte pasAra karavA mATe te te jIvone teTalI zaktio (paryAptio) pUratI che. w 79 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ jayAre jIvone upara jaNAvyA pramANe potAne jarUrI badhI paryAptio prApta thAya tyAre te jIvono pUro pUro vikAsa thayo gaNAya. te jIvo paryAptA kahevAya. eTale ke potAne jarUrI paryAddhio prApta karI zakanArA jIvo paryAptA kahevAya. parantu tamAma jIvo potAne jarUrI tamAma paryAptio prApta kare ja, tevo niyama nathI. keTalAka jIvo potAnuM jIvana jIvavA mATe jarUrI tamAma paryApti zaktio) prApta karI zake che to keTalAka jIvo jarUrI tamAma paryAptio prApta thAya, te pUrve ja marI jAya che. jeo potAne jarUrI paryAptio prApta karavAnA na hoya te jIvo aparyAptA kahevAya che. Ama, A vizvamAM rahelA ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhInA tamAma jIvo be-be prakAranA thayA. (1) pUrepUro vikAsa pAmelA eTale ke paryAptA ane (2) adhUro vikAsa karanArA (pUrepUro vikAsa nahi pAmelA) aparyAptA. A paryAptA ane aparyApta rUpa jIvonA be prakAro pADavAnuM kAma paryApta nAmakarma ane aparyApta nAmakarmanuM che. je jIvone paryApta nAmakarmano udaya hoya te jIvo potAnuM jIvana jIvavA mATe jarUrI tamAme tamAma 4, 5 ke 6) patio avazya prApta kare ja. te zaktio meLavyA vinA temanuM mota na ja thAya. te jIvone zAstrIya bhASAmAM labdhi paryAptA ke paryAptA jIvo kahevAmAM Ave che. parantu je jIvone aparyApta nAmakarmano udaya hoya che, te jIvo potAnuM jIvana jIvavA jarUrI badhI (4, 5 ke 6) zaktio (paryAptio) meLavI zakatA ja nathI. jarUrI badhI paryAptio meLavyA pahelAM temanuM AyuSya avazya pUrNa thaI ja jAya che. A badhA jIvo labdhi aparyAptA ke aparyAptA tarIke oLakhAya che. jo ke A aparyAptA jIvo potAnA mATe jarUrI tamAma paryAddhio prApta na karatAM hovA chatAM ya ochAmAM ochI pahelI traNa paryAtio to prApta kare ja che. pahelI traNa paryAptio meLavyA vinA koIpaNa saMsArI jIva marato nathI. tyArapachInI paryAptio te jIva prApta kare ke na paNa kare; kintu pahelI traNa paryAptio to te jIva meLave ja; kAraNake pahelI traNa pathatio meLavyA vinA koIpaNa jIva AvatA bhavanuM AyuSya bAMdhI zakato nathI. jo pahelI traNa paryAptio prApta karyA vinA koI jIva mare to teno artha e thayo ke te jIva AvatAbhavanuM AyuSya bAMdhyA vinA maryo ! are ! jeNe AvatA bhavanuM AyuSya bAMdhyuM ja nathI te marIne Avato bhava kayo le? marIne kyAM jAya? zuM kare? hakIkatamAM to tamAme tamAma jIvo AvatA bhavanuM AyuSya bAMdhyA pachI ja mare 80 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. eka bhavamAM mAtra AvatAbhavanuM ja AyuSya baMdhAya che. A bhavamAM bAMdhelA AyuSyakarmane avazya AvatA bhavamAM ja udayamAM AvavuM paDe che. A parabhavanuM AyuSya trIjI paryApti prApta karyA pachI baMdhAtuM hovAthI dareka jIvo pahelI traNa patio avazya prApta kare ja che. * potAnI yogyatA pramANe jarUrI cothI, pAMcamI ke chaThThI paryAti prApta karyA vinA je jIvo A bhavanuM AyuSya pUrNa karI de te jIvo aparyAptA kahevAya che. temane aparyApta nAmakarmano udaya hoya che, ane je jIvo potAnI yogyatA pramANe potAnuM jIvana jIvavA jarUrI bAkInI cothI, pAMcamI, chaThThI paryApti paNa prApta karI levuM jarUrI tamAma paryAddhio meLavI le eTale te jIvo paryAptA kahevAya. paryApta nAmakarmanA udayathI temane badhI paryAptio prApta thAya. jIvana jIvavA mATe jarUrI zaktiopa paryApticha che. (1) AhAra paryApti (2) zarIra paryApti (3) Indriya paryApti (4) zvAsozvAsa paryAti (5) bhASA paryApti ane (6) manaH paryApti. (1) AhAra paryApti AtmA jyAre eka bhavane pUro karIne bIjA bhavamAM jAya che, tyAre sau prathama kAma te AhAra levAnuM tathA lIdhelAM AhAramAMthI rasa ane kacarAne chUTA pADavAnuM kArya kare che. te kArya karavA mATenI zakti navA bhavanA prathama samaye ja AtmAmAM utpanna thAya che. AhAra levAnI ane lIdhelA AhArane khala (kacaro) ane rasamAM pariNamana (TrAnsaphara) karavAnI - AtmAmAM pedA thatI - zaktine AhAra paryApti kahevAmAM Ave che. tamAma saMsArIjIvo navA bhavanA prathama samaye ja AhAra paryApta pUrNa kare che. prathama samaya rUpa mAtra eka ja samayamAM pedA thatI A AhAra paryApti samagra jIvana daramiyAna potAnuM AhAra levAnuM tathA tene rasa ane khalamAM pariNamana karavAnuM kArya cAlu rAkhe che. (2) zarIra paryAti: AhAra paryAptithI to AhAra grahaNa thAya. temAMthI rasa ane kacaro chUTA paDe. pachI pasInA - viSThA - mUtra vagere dvArA kacaro zarIranI bahAra pheMkAI jAya, paNa je rasa taiyAra thayo hoya temAMthI have zarIra banAvavAnuM kArya zaru thAya. AtmAmAM pedA thatI je zakti vaDe rasamAMthI zarIra banavAnuM kArya thAya te zaktine zarIra paryApti kahevAya che. AtmA navA bhavamAM Ave tenA eka ja aMtarmuhUrtamAM A zarIra paryApti nAmanI zakti AtmAmAM pedA thAya che, jenA prabhAve samagra jIvana daramiyAna lIdhelA AhAranA rasamAMthI zarIranA judA judA avayavo banavAnuM tathA AchA AchA 81 bAja karmanuM kamyuTara bhAga-3 4
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarIranuM vadhune vadhu puSTa thavAnuM kArya cAle che. prathama samaye jIve jo AhAra lIdho na hota to zarIra zI rIte banata ? ane jo zarIra ja na hoya to jIva pApo konA mATe kare ? *; sarva jIvonA sAMsArika jIvana tarapha najara karIzuM to jaNAze ke badhA jIvonA pAponuM mULa temanuM zarIra che. zarIranA kAraNe ja khAvA - pIvA - paheravA - oDhavA vagerenI IcchAo thAya che, tene saMtoSavA dhana jarUrI bane che, te meLavavA dhaMdhA nokarI karavA paDe che. tenA pariNAme navA pApo baMdhAvAnA cAlu rahe che. Ama zarIra che to badhA pApo che, zarIra na hoya to badhA ja pApo thaI zake nahi, tethI badhA pAponuM mULa zarIra che, te zarIrane banAvavAnuM kArya lIdhelA AhAramAMthI thAya che. jo ApaNA AtmAe prathama samayathI AhAra levAnuM kArya karyuM ja na hota to zarIra zI rIte banata ? A to jIve AhAra karavAnI bhUla karI ane zarIra tene vaLagI paDyuM. jIve zarIra banAvavAnI IcchA karI ja nahotI. are ! zarIra banAvavAno prayatna paNa nahoto karyo, paNa AhAra karavAnI bhUle tene zarIra coMTI gayuM. ''paDhavA gayo namAjha ne masjIda koTe vaLagI'' jevI vAta thaI. jIve prathama samaye AhAra karavAnI je bhUla karI temAM paNa kAraNa to tenI anAdikAlina khAvAnI AhArasaMjJA che. khAuM - khAuM nA UbhA karelA saMskAro bhavobhava sudhI AtmAno keDo choDatA nathI. te kusaMskArone khatama karavAno prayatna jo mAnavabhavamAM nahi karIe to bIjo to koI evo bhava jaNAto nathI ke jemAM A kusaMskAro nAza thaI zake ! tethI ApaNane mahAdurlabha je mAnavabhava maLyo che, tene saphaLa banAvavA AjathI ja AhA2saMjJAnA kusaMskArono nAza karavAno prayatna karIe. te mATe vadhune vadhu tapa karIe. sAthe tyAgano yajJa mAMDIe. upavAsa vagere taponI sAthe uNodarI, vRttisaMkSepa ane rasatyAga nAmanA tapone paNa mahattva ApIe. (3) Indriya paryApti H AhAra levAnuM ane lIdhelA AhArane rasa ane kacarA rUpe judA pADavAnuM kArya AhAra paryApti kare che, banelA te rasamAMthI zarIra banAvavAnuM kArya zarIra paryApti kare che, to banelA te zarIranI te te IndriyonA judA judA avayavomAM sAMbhaLavAnI - jovAnI - sUMghavAnI - cAkhavAnI ane sparza karavAnI zakti pedA karavAnuM kArya Indriya paryApti kare che. Ama, AMkha, kAna, nAka, jIbha vagere avayavo banAvavAnuM kArya zarIra paryAptinuM che paNa Indriya paryAptinuM nahi, paraMtu banelA te avayavomAM te te jovA - karmanuM kampyuTara bhAga-3 82
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMbhaLavAnuM kArya karavAnI zakti pedA karavAnuM kArya Indriya paryAptinuM che. AhAra - zarIra ane Indriya; A traNe ya paryAptio tamAma saMsArI jIvone hoya che. have pachInI bAkInI cothI - pAMcamI ane chaThThI paryApti koI saMsArI jIvane hoya to koI saMsArI jIvone na paNa hoya. temaNe mArakeTamAM tapAsa karIne A chae prakAranA mazInano orDara Apyo. A mazIno makAnamAM ekavAra goThavAyA pachI, jyAM sudhI mIla cAlu rahe tyAM sudhI potAnuM kAma karavAnI kSamatA dharAvatA hatA. zeThanI sUcanA mujaba akhAtrIjanA zubhamuhUrte savAre cha vAge ekI sAthe chae mazIna temanI mIlamAM goThavavAnuM zaru thayuM; paNa A mazInonI sAIjha vageremAM judAI hovAthI chae mazInane phITa thatAM judo judo samaya lAgyo. paheluM mazIna to mUkI ja devAnuM hatuM, tethI 1 miniTamAM goThavAI gayuM. bIjA mazInane goThavAtAM bIjI 15 miniTa lAgatAM 6 16 samaye teNe potAnuM kArya tela kADhavAnuM zaru karI dIdhuM. trIjuM mazIna goThavavAnuM bhale cha vAge zaru thayela, paNa tene goThavAtAM 20 miniTa lAgavAthI 6 20 samaye teNe potAnuM kArya zaru karyuM. cothuM mazIna 6 25 samaye goThavAI gayuM, pAMcamu mazIna 6 - 30 miniTe ane chaThThuM mazIna 6 - 35 samaye goThavAI gayuM. * 4 - cha e mazIna goThavavAnuM ekI sAthe zaru karyuM hovA chatAM temane phITa karatAM judo judo samaya lAgyo hovAthI temaNe potapotAnuM kArya karavAnuM judA judA samaye zaru karyuM. have jyAM sudhI A mIla cAlaze tyAM sudhI teo potAnuM kArya karyAM ka2ze. hA ! mAla navo na Ave to temanuM kAma aTakI jAya te bane; paNa temanI pAsethI zeTha jo kAma Icche to teo potAnI sarvIsa ApavAnI cAlu rAkhaze. kyAre ka koI mazIna bagaDI jAya tevuM paNa bane. jyAM sudhI rIpera na thAya tyAM sudhI te mazIna ochuM kAma karatuM thaI jAya ke kAma karatuM sadaMtara baMdha thaI jAya tevuM paNa bane. chevaTe mIla ja baMdha paDI jAya to te mIla mATe ane te zeTha mATe to te mazIno nakAmA banI jAya; paNa jyAM sudhI mIla baMdha na paDe tyAM sudhI A jIvarAma zeTha te chae mazIno phITa thaI gayA pachI, potAnI IcchA pramANe temano upayoga karI zake che. A jIvarAma zeTha eTale ApaNo jIva. te jIvana nAmanI mIla navo bhava maLavAnA prathama samaye zaru kare che. te mIla calAvavA tene je cha mazInonI jarura paDe che, te A cha paryAptio che. cha jema cha e mazIno makAnamAM phITa karavAnuM ekI sAthe zaru thayuM tema ApaNA 83 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmAmAM cha e paryAptao ekI sAthe zaru thAya che; paNa mazIno goThavAtAM jema judo judo samaya lAgyo tema paryAptio pUrNa thatAM paNa judo judo samaya lAge che. badhA mazIno goThavAtAM kula 3pa miniTa lAgI tema AtmAmAM badhI paryAptio pUrNa thatAM 48 miniTathI paNa ocho samaya lAge che, jene aMtarmuhUrta kahevAmAM Ave che. AMkhanA eka palakArAmAM asaMkhyAtA (abajonA abajo karatAM ya vadhu) samayo pasAra thaI jAya che. tevA ra thI 9 samayane jaghanya aMtarmuhUrta kahevAmAM Ave che. eka muhUrta eTale 48 miniTa pUrI. aMtarmuhUrta eTale muhUrtanI aMdara eTale ke 48 miniTanI aMdara. tethI 48 miniTamAM 1samaya ochA kALane utkRSTa aMtarmuhUrta kahevAya che. jaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrta vaccenA kALane madhyama aMtarmuhUrta kahe che. 10 samayathI zaru karIne 48 miniTamAM be samaya ochA sudhIno judo judo dareka kALa madhyama aMtarmuhUrtano banato hovAthI madhyama aMtarmuhUrta asaMkhyAta prakAranuM che. devo ane nArakone vaikriya zarIra hoya che. manuSya ane tiryaMcone audArika zarIra hoya che. keTalAka manuSya ane tiryomAM vaikriya zarIra banAvavAnI zakti paNa hoya che. keTalAka cauda pUrvadhara mahAtmAo AhAraka zarIra paNa banAvI zake che. A dareka zarIrane AzrayIne payartio taiyAra thAya che. cha e patio ekI sAthe zaru thavA chatAM audArika zarIramAM prathama samaye AhAra paryApta pUrNa thAya che. pachI eka aMtarmuhUrta zarIra payaMti pUrNa thAya che. pachI eka aMtarmuhUrta Indriya paryApti, pachI eka aMtarmuhUrta zvAsozvAsa paryApti, pachI eka aMtarmuhUrtI bhASA paryApti ane pachI eka aMtarmuhUrta pasAra thaye manapayapti pUrNa thAya che. chatAM chae paryAptione pUrNa thatAM eka aMtarmuhUrtathI vadhAre samaya thato nathI. vaikriya tathA AhArakazarIramAM prathama samaye AhAra paryApta pUrNa thAya che. pachI aMtarmuhUrta zarIra paryApti pUrNa thAya che. pachI 1 samaye Indriya, pachI 1 samaye zvAsozvAsa, e rIte 1 - 1 samaya pasAra thaye chate 1 - 1 paryApta pUrNa thAya che. A rIte badhuM maLIne eka aMtarmuhUrtamAM chae paryAptio pUrNa thAya che. jIvarAja zeThanA kArakhAnAmAM chae mazInane phITa karavAnuM ekI sAthe zaru karavA chatAM pUrepUruM phITa thatAM darekane judo judo samaya lAgyo tema zarIramAM paryAptio ekI sAthe zaru thavA chatAM temanI samApti thavAmAM judo judo samaya lAge che. chae mazIna goThavAI gayA pachI potAnuM je kArya zaru kare che, te kArya kArakhAnuM jyAM sudhI cAlu rahe tyAM sudhI cAlu rahe che, tema paryAptao pUrNa thayA pachI, temanuM kArya paNa jIvanuM jIvana jyAM sudhI cAlu rahe tyAM sudhI cAlu rahe che. mazIna jo bagaDI jAya to tenI kArya karavAnI kSamatA ochI - vattI thayA kare che, 84 hA karmanuM kamyuTara bhAga-3 4
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ kyAreka rIpera karI zakAya che to kyAreka te mazIna kAyama mATe pheIla thaI jAya che. tema paryAptionI potAnI kArya karavAnI zaktimAM paNa vadhAro - ghaTADo thaI zake che. navuM kArakhAnuM kholAya tyAre navA mazIno phITa karavA paDe tema audArika zarIradhArI manuSya jyAre navuM vaikriya ke AhAraka zarIra banAve tyAre temaNe navI chae paryAptio karavI paDe che. zaktisaMpanna zrImaMta mAnava chae mazInothI yukta kArakhAnuM khole. paNa jenI tevI kSamatA na hoya te pAMca, cAra ke traNa mazInovALuM kArakhAnuM paNa khole. saMsAranA kAryo mATe zaktinA zrota tarIke paiso mukhya gaNAya che, tema kudaratI ke AdhyAtmika kAryo mATenI zaktinA zrota tarIke puNya - pApamukhya gaNAya che. puNyano udaya hoya to sArI anukULatA maLe. pApakarmono udaya thAya to pratikULatAo maLe. jene jevA prakAranA paryApta nAmakarmano udaya hoya tene teTalI paryAddhio prApta thAya. koIne che, koIne pAMca to koIne cAra paryAptio prApta thAya. paryAddhio prApta karAvavAnuM kArya A paryApta nAmakarmanuM che; paNa aparyApta nAmakarma paryAptio prApta thatI aTakAvavAnuM kArya kare che, kAraNa ke te pApakarma che. A aparyApta nAmakarma koIjIvone pAMcathI, cArathI ke traNathI vadhAre paryAptio prApta thavA detuM nathI. te jIvo aparyAptA jIvo tarIke prasiddha thAya che; paNa A aparyApta nAmakarma prathama traNa paryAddhio prApta thatAM aTakAyata karI zakatuM nathI. tethI sarva jIvone ochAmAM ochI traNa paryAptio to hoya ja che. jIvana jIvavA mATe ekendriya jIvone pahelI cAra, beIndraya - teIndriya - caurindriya jIvone pAMca tathA paMcendriya jIvone cha paryAptio rUrI che. te te jIvo mATe A svayogya paryAptio gaNAya. jevo svayogya paryAptio pUrNa karyA pahelAM ja maraNa pAmavAnA hoya te badhA jIvone labdhi aparyAptA jIvo kahevAmAM Ave che. A labdhi aparyAptA jIvo paNa ochAmAM ochI traNa patio to pUrNa kare ja che. paNa tyArapachInI keTalIka paryAptio teo pUrNa kare ke na paNa kare; kintu badhI patio to pUrNa na ja kare. parantu je jIvo svayogya badhI ja paryAptio pUrNa karyA pachI ja maravAnA hoya teo labdhi paryAptA jIvo gaNAya. temaNe koIpaNa yogya paryAti prApta karavAnI bAkI rahetI nathI. narakanA ane devanA jIvonuM ochAmAM ochuM AyuSya paNa dasa hajAra varSanuM che. badhI paryAptio aMtarmuhUrtamAM pUrNa thaIjajatI hovAthI tamAma nArako ane devo svayogya chae paryAptio pUrNa karyA pachI ja mare che, te vAta nakkI thaI. tethI tamAma nArako ane kaI 85 hajAra karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ devo labdhi paryApta ja che. temAno eka paNa jIva labdhi aparyApto nathI. badhI pati pUrNa karyA vinA maranAro koI nAraka ke deva na hoya. manuSyo ane tiryaMconuM AyuSya ochuM-vatuM hoya che. keTalAka jIvo to garbhamAM ja mota pAmI jatAM hoya che. navA bhavamAM utpanna thaIne ghaNA ochA samayamAM pharI bIjA bhavamAM cAlI jatAM hoya che. tethI mAnavo ane ticomAM keTalAka jIvo badhI paryAptio pUrNa karanArA maLe to keTalAka jIvo pUrNa karyA vinA ja marI janArA paNa maLe. tethI labdhi - paryAptA ane labdhi aparyAptA; baMne prakAranA mAnavo tathA tiryaMco maLI zake. A vAMcIne manamAM savAla pedA thAya ke jIvavicAra prakaraNamAM devo ane nArakonA paryAptA ane aparyAptA; baMne prakAro jaNAvyA che, jyAre ahIM to devo ane nArako labdhi paryAptA ja hoya paNa labdhi aparyAptA to na ja hoya tevuM jaNAvela che; tenuM zuM kAraNa? A dekhitA virodhane dUra karavA zuM karavuM? paryAptA ane aparyAptA jIvo paNa dareka be be prakAranA che. labdhi paryAptA ane karaNa paryAptA. labdhi - aparyAptA ane karaNa aparyAptA. devo ane nArako labdhi paryAptA ja hoya paNa labdhi aparyApta na ja hoya. paraMtu te devo ane nArako karaNa paryAptA ane karaNa aparyAptA; ema baMne prakAranA che ja. jIvavicAramAM devo ane nArakone paryAptA ane aparyAptA; ema baMne prakAranA je jaNAvyA che te A karaNa paryAptA ane karaNa aparyAptAnI apekSAe jaNAvyA che. karaNa eTale Indriya. chapatiomAM trIjA naMbaranI je Indriya paryAti che, te jyAM sudhI pUrI na thAya tyAM sudhI jIva karaNa aparyApto gaNAya. jyAre A trIjI naMbaranI Indriya paryApti paNa pUrNa thAya tyAre te ja jIva karaNa paryApyo kahevAya. - karaNa paryAptA ane karaNa aparyAptAnI A vyAkhyAnA AdhAre, labdhi paryApto jIva potAnI svayogya tamAma pathatio pUrNa karyA pachI ja marato hovAthI te jIva jayAM sudhI Indriya paryApti pUrNa na kare tyAM sudhI karaNa aparyApto gaNAya. jyAre te jIva Indriya paryApti paNa pUrNa karI de tyAra pachI te karaNa paryApto gaNAya. labdhi apayato jIva to svayogya tamAma paryApti pUrI karavAno ja nathI. te pUrve ja tenuM mota thavAnuM che. chatAM ya te Indriya paryApti pUrNa karI de tyAra pachI te paNa karaNaparyApto gaNAya. Ama, labdhi paryApto jIva paNa - Indriya paryApti pUrNa thayA pahelAM - karaNa - aparyApto hoI zake che ane labdhi aparyApto jIva paNa - Indriya paryApti pUrNa thayA pachI - karaNa paryApto hoI zake che. tethI badhA ja nArako ane devo labdhi paryAtA hovA chatAM ya jayAM sudhI temaNe kAkA kAkA 86 A karmanuM kamyuTara bhAga-3 :
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Indriya paryApti pUrNa na karI hoya tyAM sudhI karaNa aparyAptA ane Indriya paryApti pUrNa karyA pachI teo ja karaNa paryAptA tarIke gaNAya che. ane A rIte vicArIe to karaNa paryAptA ane karaNa aparyAptAnI apekSAe 7 narakanA cauda bhedo tathA devonA 198 bhedo saMgata thAya che. labdhi paryAptA - aparyAptA ane karaNa paryAptA - aparyAptAnI vyAkhyAo manamAM barobara dhArI rAkhazo to samajAze ke (1) je jIva labdhi paryApto hoya te jIva karaNa paryApto ane karaNa aparyApto, baMne prakArano judA judA samaye hoI zake che, paNa te jIva labdhi - aparyApto to hoI zake ja nahi, kAraNa ke te maratAM pahelAM badhI paryAptio pUrI karavAno ja che. (2) je jIva labdhi aparyApto hoya eTale ke badhI paryAptio pUrNa karyA pahelA marI ja javAno hoya te jIva paNa karaNa -- aparyApyo ane karaNa paryApto judA judA samaye hoI zake che. kAraNa ke dareka jIve Indriya paryApti to pUrI karavI ja paDe che. te pahelAM koInuM ya maraNa thaI zakatuM nathI. paraMtu te jIva labdhi paryApto to na ja hoya. (3) je jIva hAla karaNa aparyApyo che, te jIva te ja samaye karaNa paryApto na hoI zake. pachIthI te jIva avazya karaNa paryApto bane ja. jo te jIva svayogya badhI ja pathatio pUrNa karyA pachI ja maravAno hoya to te labdhi - paryApto hoI zake. paNa jo te jIva svayogya tamAma paryAptio pUrNa karyA pahelAM ja marI javAno nakkI hoya to te jIva labdhi aparyApyo hoya. Ama, karaNa aparyApto jIvate ja samaye labdhi paryApyo ke labdhi aparyApto hoI zake paNa karaNa paryApto to na ja hoya. (4) je jIva hAla karaNa paryApyo hoya te jIva te ja samaye karaNa aparyApto to na ja hoya, hA ! pUrve te karaNa - aparyApyo hato te judI vAta. A karaNa paryApto jIva labdhi paryApto ke labdhi aparyApto hoI zake. karaNa paryAptA ane karaNa aparyAptAnI vyAkhyA mATenA anya mato paNa che. jyAM sudhI jIva badhI ja paryAptio pUrNa na kare tyAM sudhI aparyApto. tamAme tamAma svayogya paryAptio pUrNa kare pachI ja te karaNa paryApto gaNAya. A vyAkhyA pramANe labdhi aparyApyo jIva kyAre paNa karaNa paryApto banI zake nahi kAraNa ke te jIva badhI paryAtio pUrNa karyA pahelAM ja marI javAno nakkI che. anya mata pramANe je jIve je pati pUrNa karI hoya te patinI apekSAe. te jIva karaNa paryApto gaNAya. je paryAptio haju pUrNa karavAnI teNe bAkI che. tenI apekSAe te karaNa aparyApto gaNAya. jIvane paryAptA ane aparyAptA banAvavAnuM kArya A paryApta nAmakarma ane aparyApta nAmakarma kare che. karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) nathI jAuM nigodamAM (7- 8) pratyeka sAdhAraNa nAmakarmaH judI judI dharmazALAomAM AjakAla be prakAranI utaravAnI vyavasthAo jaNAya che. spezyala rUma tathA komana rUma. eTeca - saMDAsa - bAtharumavALA spezyala rUmanA cArja paNa vizeSa hoya che. temAM eka phemIlI utare che. tene tyAM ghaNI sagavaDo maLe che. salAmatI paNa pUrI sacavAya che. vadhAre paisA ApIne paNa zrImaMto tyAM utaravA IcchatA hoya che. paNa badhAnI zakti tevA spezyala rUmamAM rahevAnI ane tenuM vizeSa bhADuM cUkavavAnI hotI nathI. keTalAkanI tevI zakti hovA chatAM be - cAra kalAka mATe ja rokANa karavuM hoya to teo tyAM utaravA IcchatA nathI. te badhA mATe komana holanI vyavasthA hoya che. te holamAM judA judA gAmonA, judA judA kuTuMbonA judA judA mANasone sAthe ja rahevAnuM hoya che. tyAM satata Avana-jAvana cAlu hoya che. teno cArja hoto nathI ke ghaNo ocho hoya che. sAmAnya mANasane paNa paravaDI zake tevI A vyavasthA che. mAnavone utaravA - rahevA jema makAnanI jarUra paDe che, tema saMsAramAM pharatA A AtmAne paNa rahevA mATe zarIranI jarura paDe che. AtmA mATe zarIra e ghara che. temAM te rahe che. tenA dvArA te sukha - duHkhano anubhava kare che. ane AyuSya karma pUrNa thatAM te zarIrane choDIne te AtmA bIjA zarIramAM jato rahe che. dharmazALAmAM to keTaluM rahevAya? kAyama mATe thoDuM rahI zakAya? jema dharmazALAmAM be prakAranI utaravAnI vyavasthA che tema AtmAne rahevA mATe be prakAranA zarIranI vyavasthA che. (1) spezyala ane (2) komana. keTalAka AtmAo viziSTa puNya bAMdhIne AvyA hoya che, temanI A puNyanI zrImaMtAIthI temane evuM zarIra maLe che ke jemAM bIjAnI koI InTaraphIyara rahetI nathI. potAnI manasUbI pramANe te jIvI zake che. eka zarIramAM teNe ekalAe ja rahevAnuM hoya che. te zarIramAM bIjo koI AtmA bhAga paDAvI zakato nathI. AvuM svataMtra eka zarIra apAvanAruM je puNyakarma che, tenuM nAma pratyekanAmakarma che. A pratyeka nAmakarmanA prabhAve te AtmAne potAnuM svataMtra mAlikInuM zarIra maLe che. te zarIrane te potAnI rIte bhogavI zake che. tenI upara badhI rIte potAno kaMTrola hoya che. tene navaDAvavAnI - khavarAvavAnI- sAcavavAnI badhI javAbadArI tenI potAnI kAkA 88 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja rahe che. AvI rIte eka zarIramAM je eka AtmA rahe che te pratyeka jIva kahevAya che. paNa badhA AtmAo pAse AvI viziSTa puNyAI hotI nathI. pariNAme tevI viziSTa puNyAI nahi dharAvanArA AtmAone potAnuM svataMtra zarIra - rahevA mATe - maLatuM nathI. tevA ghaNA badhA AtmAone sAthe rahevA mATe komana eka ja zarIra maLe che. maLelA A zarIramAM temaNe sAthe AhAra levo paDe che. sAthe zvAsozvAsa karavA paDe che. anicchAe paNa sAthe rahIne ja jIvana pUruM karavuM paDe che. temane badhA vacce AvuM komana eka ja zarIra apAvanAruM karma sAdhAraNa nAmakarma che. A karma badhA AtmAo mATe eka komana = sAdhAraNa zarIra apAvatuM hovAthI sAdhAraNa nAmakarma tarIke oLakhAya che. AvuM sAdhAraNa zarIra dharAvanArA te tamAma jIvo sAdhAraNa jIvo. tarIke oLakhAya che. teo A sAdhAraNa jIvone nigoda paNa kahevAya che. Ama, pratyeka nAmakarmanA udaye dareka jIvane potapotAnuM juduM juduM zarIra maLe che, ane te jIvo pratyeka kahevAya che. sAdhAraNa nAmakarmanA udaye anaMtAjIvone komana eka ja zarIra maLe che, tethI te jIvone sAdhAraNa jIvo kahevAya che. deva - nAraka - manuSyo - kUtarA - bIlADA vagere paMcendriya jIvone to darekane potapotAnuM juduM juduM zarIra maLe che, tethI A badhA pratyeka jIvo kahevAya che. temane pratyeka nAmakarmano udaya che. zaMkha - koDI - chIpalA vagere beIndriya jIvo, kIDI - maMkoDA - mAMkaDa vagere teInDiyajIvo ane mAkhI - bhamarA - vagere caurindriya jIvo paNa potapotAnuM judu - juduM zarIra dharAve che, tethI teo badhA paNa pratyeka jIvo che. paraMtu badhA ekendriya jIvo pratyeka nathI. temAMnA keTalAka jIvone pratyekanAmakarmano udaya hovAthI teo pratyeka che, temane darekane potapotAnuM juduM juduM zarIra hoya che, jyAre keTalAka jIvone sAdhAraNa nAmakarmano udaya hovAthI teo sAdhAraNa che. tevA anaMtA jIvo vacce eka zarIra hoya che. temAM ya pRthvI - pANI - agni-vAyu; A cAre prakAranA badhA ekendriyo jIvo to pratyeka ja che. temAM koI jIvo sAdhAraNa nathI, paNa je vanaspatikAyanA jIvo che, teo badhA pratyeka nathI ke teo badhA sAdhAraNa paNa nathI. temAMnA keTalAka jIvo pratyeka che to keTalAka jIvo sAdhAraNa che. lIMbu, kerI, maracA, turIyA, vaTANA vagere je phaLa-phaLAdi ke zAkabhAjI che, te moTAbhAge pratyeka jIvo che. jayAre kAMdA, baTATA, lasaNa, zakkarIyA, gAjara, AdumULA, bITa, sUraNa vagere kaMdamULo sAdhAraNa vanaspatikAya che eTale ke temAM anaMtA - 89 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ anaMtA jIvo vacce sAdhAraNa eka ja zarIra che. dekhAvamAM bhale te eka ja kaMda ke eka ja phaLa rupa dekhAtuM hoya paNa temAM jIvo to anaMtA - anaMtA hoya che. temane sAdhAraNa nAmakarmano udaya hovAthI te anaMtA jIvoe ekeja zarIramAM sAthe rahevuM paDe che. lImaDo, pIpaLo, AMbo vagere badhA pratyeka vanaspatikAya che. temane pratyekanAmakarmano udaya che. te dareka jhADamAM teno potAno eka jIva hoya che. vaLI, te jhADonA mULa, kaMda, skaMdha (thaDa), zAkhA (DALI), chAla, phUla, phaLa, bIja vagere dareka judA judA zarIra gaNAya che. te dareka zarIramAM potapotAno ekeka jIva judo judo hoya che. lImaDAnA mULamAM mULano eka jIva hoya. thaDamAM thaDano eka jIva hoya. dareka DALIomAM potapotAno judo judo ekeka jIva hoya. nAnInAnI DALIomAM potapotAno judo jIva hoya. tenI uparanA dareka pAMdaDAmAM potapotAnA judA judA jIvo hoya. dareka phUlamAM potapotAno jIva. dareka phaLamAM paNa temano judo jIva. phaLamAM rahelA dareka bIjamAM paNa temano judo judo jIva. vaLI mULa, thaDa, DALI, pAMdaDA, phUla, phaLa ane bIjomAM te lImaDAnA jhADano potAno eka jIva to sarvatra vyApIne rahyo ja hoya. mULa thaDa, chAla, DALI, phaLa, phUla bIja vagere dareka judA judA zarIra che, ane te darekamAM potapotAno jIva paNa che. AtmA sthiti sthApaka che. te saMkoca ane vikAsa pAmavAnA svabhAvavALo che. jayAre lImaDAnI lIMboLI (phaLa) toDavAmAM Ave tyAre lIMboLIno potAno jIva to temAM akabaMdha rahe che, paNa lImaDAnAjIvanA je Atmapradezo te lIMboLImAM paNa pahoMcelA che, te kheMcAIne te DALImAM pahoMcI jAya che. ApaNo hAtha kapAya tyAre jema ApaNA hAthamAM rahelA Atmapradezo khabhA vageremAM kheMcAIne AvI jAya tevuM lImaDAmAM paNa bane che. te vakhate lImaDAnA jIvane vedanA paNa thAya che. tethI raste cAlatI vakhate jhADanA pAMdaDA, phaLa, phUla vagere toDavA na joIe. jhADanA A dareka avayavo judA judA AtmAonA potapotAnA judA judA zarIro che. dareka zarIramAM temano potAno svataMtra AtmA vase che. eka zarIramAM eka AtmAvALA pratyeka vanaspatikAya jIvo lokaprakAza graMthanA pAMcamA sargamAM bAra prakAranA jaNAvAyA che. (1) vRkSa (2) gucchA (3) gulma (4) latA (5) velaDI (6) parva (7) tRNa (8) valaya (9) haritaka 10) auSadhI (11) jalaha ane (12) kuhaNa. (1) vRkSaH keTalAka vRkSo evA hoya che ke jenA dareka phaLamAM ekeka bIja hoya che; bAbAi 90 : karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale ke dareka phaLamAM eka eka jIva hoya. dA. ta. lImaDo, jAMbu, kerI vagere. keTalAka vRkSo evA che ke jenA phaLomAM aneka bIjo hoya che. eTale ke ekeka jIvavAnA aneka bIjo temAM hoya che. dA. ta. dADama, cIku, sItAphaLa vagere.. A vRkSonA mULonI aneka peTAzAkhAo nIkaLatI hoya che. ghaNI DALIo hoya che. tethI temanA mULamAM, thaDamAM, DALIomAM, chAlamAM, pravAlamAM vageremAM asaMkhya asaMkhya pratyeka jIvo rahyA hoya che. phUlamAM aneka jIvo hoya che. dareka pAMdaDAmAM ekeka jIva hoya che. dareka bIjamAM ane dareka phaLamAM paNa potAno alaga alaga jIva hoya che. saMpUrNa vRkSamAM teno potAno eka svataMtra jIva hoya che je vRkSanA mULa - thaDathI mAMDIne phaLa - bIja sudhInA daseya prakAranA avayavomAM vyApIne rahe che. (2) gucchAH boraDI, tulasI, gaLo vagere gucchA kahevAya che. (3) gulmaH mallikA, kuMda, jUI, mogaro vagere gulma che. (4) latAH azoka - caMpo - nAga - vAsaMtI vagere latA che. je thaDamAMthI eka ja moTI zAkhA upara nIkaLatI hoya, bIjI eka paNa evI DALI na hoya tene latA kahevAya che. (5) vallI drAkSa, korAphaLa vagere vallImAM gaNAya. (6) parvaH jemAM vacce sAMdhA - gAMTha AvatI hoya te parva kahevAya. zeraDI, netara, vAMsa vagere. (7) tRNaH judA judA prakAranA durvA-darbha, eraMDa vagere ghAsa. (8) valaya: sopArI, khajUra, nALIyera vagere goLa vastuonA jhADa. (9) haritaka sarasava, coLA vagere haritaka kahevAya. (10) auSadhaH ugI gayelA tamAma dhAnya - anAja - auSadhI A vibhAgamAM Ave. tenA 24 prakAra che. (11) jalahaH pANImAM pedA thAya te kadaMba - kamaLa vagere. (12) kahaNa: A eka ajANI jAtinI vanaspati che. vRkSa vageremAM badhA maLIne kula asaMkhyAtA jIvo hoya che, jo ke tenA dareka judA judA avayavo rupa judA judA zarIramAM to potapotAno eka ja jIva che. te ja rIte guccha vageremAM prAyaH saMkhyAtA jIvo hoya che, kAraNa ke gucchA vageremAM ekI sAthe saMkhyAtI phaLIo ke phaLo hoya che te darekamAM ekeka zarIramAM eke ka jIva hoya che. pratyeka vanaspatikAyamAM paNa jIvo hovAthI jenI zakti hoya teNe teno paNa 91 eka karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga karI ja devo joIe. paNa badhAnI kAMI tevI zakti na hoya. sattva ke ullAsa na hoya. to chevaTe bAratithi - dasatithi ke chelle pAMca tithi to A lIlotarIono (vanaspationo) saMpUrNa tyAga karavo ja joIe. te uparAMta paryuSaNa, caitrI - Aso AyaMbIlanI oLI, cha aThThAI ane tevA bIjA paNa je je parvanA divaso hoya temAM paNa lIlotarIno tyAga karI devo joIe. bacAya teTaluM bacavA mATeno A prayatna che. Ane jayaNA kahevAya che. sAdhAraNa nAmakarmanA udaye anaMtA jIvone badhA vacce komana (sAdhAraNa) eka ja zarIra maLe che - A anaMta jIvone zarIra - zvAsozvAsa ane AhAra sAdhAraNa hoya che. badhAnuM A badhuM ekI sAthe thAya che. mATe A badhA sAdhAraNa vanaspatikAya kahevAya che. temane anaMtA jIvo vacce eka ja kAya = zarIra maLatuM hovAthI teo anaMtakAya kahevAya che. zAstromAM batrIsa prakAranA anaMtakAya jIvo batADyA che. te badhAne barobara jANI laIne teno tyAga karavAno prayatna karavo joIe, kAraNa ke teno upayoga karavAmAM eka nahi paNa ekI sAthe anaMtAnaMta jIvono kaccaraghANa bolAya che. potAnI mojamajA mATe anaMtAjIvone sajA pahoMcADavAnI A vAta zI rIte svIkArI zakAya ? je vastuo jamInanI aMdara uge che, jene sUryano prakAza maLato nathI, jemAMthI tela nIkaLatuM nathI, te badhA kaMdamULo anaMtakAya che. kAMdA, baTATA, zakkarIyA, gAjara, AdU, mULA, bITa, sUraNa, lasaNa vagereno samAveza A anaMtakAyamAM thAya che, mATe thoDIka paNa karuNA jenAmAM hoya temaNe tamAma kaMdamULano tyAga karavo joIe. mULa, kaMda, skandha, phaLa vagere vastuone toDavAthI jo samarupatuTe to te anaMtakAya kahevAya. sAmAnya rIte ApaNe keLAdi koInA bhAga karIe to tenI be bAjunI sarapheza kharabacaDI rahe te rIte bhAga thAya che. hA! cappa ke charIthI bhAga karIe to lIsA bhAga thAya te judI vAta. paNa tevA koI sAdhanano upayoga karyA vinA bhAga karIe to kharabacaDA ja thAya ne? paNa anaMtakAya = sAdhAraNa vanaspatikAyanuM lakSaNa e che ke temanA mULa - kaMda - skaMdha - phaLa vagere koInA paNa - sAdhanano upayoga karyA vinA paNa - bhAga karIe to te samabhAga thAya che. tenI be bAjunI saraphesa kharabacaDI thatI nathI paNa lIsI rahe che. anaMtakAyanA sAMdhA - parva - nazo vagere gupta hoya che. tenA resAo dekhAtA nathI. kahevAyuM che ke je vRkSanA pAMdaDA dUdhavALAM hoya ke dUdha vagaranA hoya, jenA resAo dekhAtA nA hoya, be pAMdaDA vaccenA sAMdhA dekhAtAM na hoya to te badhA pAMdaDA anaMtakAya A 92 karmanuM kamyuTara bhAga-3 ja
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNAya che. cAhe AMbo - pIpaLo - lImaDo vagere pratyeka vanaspatikAya kema na hoya, te badhAno je pahelo aMkUro nIkaLe te to anaMtakAya hoya. temAM anaMtAjIvo hoya. temAMno eka jIva jhADa rupe AgaLa vadhe. bAkInA jIvo aMtarmuhUrtanuM AyuSya pUrNa karIne navA bhavamAM cAlyA jAya. Ama, prathama aMtarmuhUrta kALamAM to te anaMtakAya hoya che. anaMtakAyanA A lakSaNone jANIne, te jIvone abhayadAna ApavA bhojanAdimAMthI teno tyAga karI devo joIe. moTAbhAge A kaMdamULa jamInamAM ugatAM hovAthI temane sUryano prakAza maLato nathI. ane vijJAna paNa kahe che ke "Where there is darkness, there are gurms !' 'jyAM aMdhakAra hoya che tyAM puSkaLa jIvo hoya che.' jamInanI aMdaranA bhAgamAM sUryano prakAza pahoMcato na hovAthI tyAM sadA aMdhAruM ja hoya che. tethI tyAM uganArI vanaspatimAM anaMtajIvo pedA thAya, temAM zuM navAI ? , sUryanA prakAzanI tAkAta jIvotpattine aTakAvavAnI che. tethI rAtrInA samaye (sUryaprakAzanI gerahAjarI hovAthI) jyAM puSkaLa macchara vagere jIvo dekhAya che, tyAM ja divase sUryanA prakAzamAM temAMnA koI jIvo dekhAtA nathI. kaMdamULane sUryaprakAza na maLato hovAthI temAM anaMtA jIvo pedA thaI jAya che; mATe kaMdamULabhakSaNano niSedha karavAmAM Avyo che. potAnuM peTa to bIjI ghaNI cIjothI - ochI hiMsAe - paNa bharI zakAya che, pachI AvA anaMtA jIvono nAhakano saMhAra karavAnI zI jarura ? magaphaLI paNa jamInamAM thAya che, paraMtu te pratyeka vanaspatikAya che, sAdhAraNa vanaspatikAya nahi. te jamInamAM ugatI hovA chatAM, tene sUrya prakAza na maLato hovA chatAM ya temAM raheluM tela temAM anaMtA jIvone pedA thavA detuM nathI. ApaNe sau jANIe chIe ke gharanI baheno ekI sAthe bharela ghauM vagere anAja ke judI judI dALane telathI moe che. tema karavAthI temAM jIvo utpanna na thavAnA kAraNe temAM bagADo thato nathI. kAraNa ke telamAM jIvotpatti aTakAvavAnI tAkAta che. magaphaLImAM 2heluM tela temAM anaMtA jIvone utpanna thatAM aTakAve che; mATe temano kaMdamULa ke anaMtakAyamAM samAveza karavAmAM Avyo nathI. kaMdamULanA tyAgIo paNa - jarura paDe - teno upayoga karI zake che. telanA kAraNe te magaphaLImAM eka zarIramAM eka ja jIva pedA thato hovAthI te pratyeka vanaspatikAya kahevAya che. tene pratyeka nAmakarmano = 3 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhAraNa vanaspatikAyane nigoda paNa kahevAmAM Ave che. nigodanA pratyeka zarIramAM anaMtA - anaMtA jIvo hoya che. temanI hiMsA na thaI jAya tenI badhAe sUkSmabuddhithI kALajI karavI joIe. sAdhAraNa vanaspatikAyanI hiMsAmAM anaMtAjIvonI hiMsA hovAthI dareka jaNe kaMdamULAdino avazya tyAga karavo ja joIe. vaLI pratyeka vanaspatikAyamAM paNa ekeka zarIramAM ekeka jIva to che ja. tethI te khAvAmAM paNa hiMsAno doSa to lAge ja che; paNa sAdhAraNa vanaspatikAyanI apekSAe te doSa ahIM ocho lAge che. mATe jo tamAma vanaspatino (lIlotarIno) kAyama mATe tyAga karI zakAya to ghaNuM sAruM; paNa jo te na ja thaI zake to kAyama mATe kaMdamULano tyAga karIne chevaTe parvanA divasomAM to lIlotarIno pratyeka vanaspatikAyano tyAga karavo ja joIe. caitrI - AsomAsanI oLI, paryuSaNa mahAparva tathA dara mahInAnI be-be bIja-pAMcama-AThama-agyArasa - caudasa tathA punama | amAsa maLIne 12 tithi, chevaTe dasa ke pAMca tithi paNa lIlotarIno tyAga karavo joIe. phaLo paNa lIlotarI ja gaNAya. AjakAla keTalAka loko pAMca ke dasa tithi lIlA zAkabhAjI khAtA nathI paNa pAkA keLA, kerIno rasa ke TukaDA, sakaraTeTI, taDabUca, jAmaphaLa, vagere phaLo ke tenA zAkano upayoga karavA lAgyA che, paNa te ucita nathI. have to keTalAka pAkA keLAnA kAraNe kAcA keLAnuM zAka paNa vAparatA thayA che; te paNa ucita nathI. jema lIlA zAkabhAjI na vaparAya tema pAkAM phaLa paNa na ja vaparAya. temAM paNa jIva che ja. vaLI, zAkabhAjI karatAM ya phaLa vAparavAmAM to vadhAre Asakti thAya che. ane Asakti to bhayAnaka pApa che. to jo lIlA zAkabhAjI na vaparAya to phaLa to zI rIte vaparAya ? pratyeka ane sAdhAraNa nAmakarmanI vividhatAo jANIne kaMdamULano jIMdagIbhara mATe tathA lIlA zAkabhAjI - phaLa vagere tamAma lIlotarIno dasa ke pAMca tithi mATe tyAga karavAnI pratijJA saue karI levI joIe. kaMdamULa vagere sAdhAraNa vanaspatikAya nigoda che. teno vaparAza karavAthI ApaNe nigodamAM janma levo paDe. eka zvAsozvAsamAM sADI sattara vAra janma-maraNa karavA paDe. bhayAnaka vedanA anubhavavI paDe. zuM A badhu maMjUra che? zuM AvI nigodamAM javuM che? jo nigodamAM javuM nathI to AjathI ja kAyama mATe kaMdamULano tyAga karI devo joIe. jo ke 94 karmanuM kapyuTara bhAga-3 mAM
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) zuM game ? zuM na game ?|| (9, 10) sthira - asthira nAmakarma ApaNA samagra zarIranI racanA mAtApitAe karI nathI paNa karme karI che. nava mahInA garbhakALamAM kAMI mAtAe peTamAM hAtha nAMkhIne hAtha - paga vagere ApaNA judA judA avayavone ghaDavAnuM kAma nahotuM karyuM. jo mAtAe ja te kArya karavAnuM hota to A duniyAmAM koI paNa dIkaro beDoLa ke kadarupo na hota. badhA sarvAMgasuMdara hota. badhI chokarIo byuTIphula hota ane badhA chokarAo henDasama hota ! are ! badhA ja tevA hota to byuTIphUla ke henDasama zabdonI jarura ja na paData!! kAraNa ke kaI mAtA potAnA putra-putrIne suMdara rupavAna banAvavA na Icche? koNa potAnA dIkarAne kadarupo banAvavA taiyAra thAya? paNa, mAtAnA hAthamAM kAMI nathI; badhuM karmanA hAthamAM che. karmo zarIranA keTalAka avayavone rabbaranA jevA DhIlA - lIlA - komaLa kare che, jema ke jIbha.. jyAre keTalAka avayavone ekadama kaThaNa, vaLe nahi tevA, majabUta, sthira kare che, jema ke dAMta. zarIranA keTalAka avayavo duniyAmAM zubha gaNAya che, to keTalAka avayavo duniyAmAM azubha gaNAya che. eka ja zarIranA avayavo hovA chatAM ya temAM AvA taphAvata karavAnuM kArya karmonuM che. are ! jyAre AkhuM zarIra pote ja karmathI janya hoya to te zarIranA judA judA avayavo karmathI janya hoya temAM zI navAI che? zarIranA judA judA avayavonI racanA nAmakarmanA judA judA peTA bhedone AbhArI che. dareka avayavanuM judI judI rIte niyamana karanAra karma juduM juduM hoya che. te te karma te te avayava tathA tevI tevI tenI racanA upara barobara dhyAna rAkhe che. zarIramAM dAMta, hADakA vagere je je avayavo kaDaka che. sthira che; vaLI jatA nathI, namI jatA nathI, komaLa banatA nathI, halatA nathI tenI pAchaLa sthira nAmakarma kAraNa che. avayavamAM daDhatA ane sthiratA lAvavAnuM kArya A karmanuM che. tenA kAraNe ApaNuM zarIra ke tenA avayavo namI jatAM nathI, vaLI jatAM nathI, labaDI jatAM nathI. A sthira nAmakarma jeTaluM prabaLa - joradAra, dAMta - hADakAM vagere eTalAM ja sudaDha raheze. A karmanI avadhi jeTalI lAMbI haze teTalA lAMbA samaya sudhI dAMta vagere avayavo majabUta raheze. avadhi pUrNa thatAM halavA lAgaze, tuTI jaze. vidAya leze. . . A AkhA 95 ja karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ A duniyAmAM ApaNane jAtajAtanA mAnavo jovA maLe che. koI kahe che ke mane 80 varSa thayA chatAM haju ya mArA badhA ja dAMta salAmata che. eka paNa dAMta tuTyo to nathI, paNa halyo ya nathI. kaDakamAM kaDaka vastu huM TesTathI khAI zakuM chuM. A prabhAva sthira nAmakarmano che. koI kahe che ke mArA dAMta evA majabUta che ke huM AkhIne AkhI sopArI cAvI jAuM. koI mANasa vaLI dAMtamAM doraDA pakaDIne kAra ke Trakane kheMcI javAnI tAkAta dharAvato jaNAya che. A badhAmAM kAraNa sthiranAmakarma che. koI kahe che ke huM sUI jAuM. mArI chAtI uparathI kAra pasAra thaI jAya to ya mArA hADakAne kAMI na thAya. mArA jaDabA upara koI mukkAbAja bhAre prahAra kare to ya mAruM eke ya hADakuM hAle nahi. A badhAno AdhAra sthira nAmakarma che. - sabaLA sthira nAmakarmanA prabhAve badhA avayavo sthira - majabUta - dRDha maLe che, to nabaLA sthiranAmakarmanA kAraNe dAMta, hADakA vagere majabUta maLatA nathI. koI sAmAnya prahAra kare to dAMta tuTI jAya che. kAMIka vAgatA ke athaDAtA hADakA baTakAI jAya che. nIce paDI jatAM phekcara thaI jAya che. koI hAtha kheMce emAM to hADakuM utarI jAya che. koIne 18 - 20 varSanI uMmare ja dAMta paDI jAya che. cokaThuM karAvavuM paDe che. A badho nabaLA sthiratnAmakarmano prabhAva che. paNa ApaNA zarIramAM jIbha vagere je avayavo komaLa che, vaLe tevA che, labaDI zake che, tevA avayavonuM niyamana asthiranAmakarma kare che. kSaNa mATe jarA vicAro ke, jIbha jo halavAnuM baMdha karI de ke ekadama kaDaka thaI jAya to zuM thAya ? kAna paththara jevA kaThaNa thaI jAya to? hoTha vaLI zakatA na hoya to ? AMkhanI pAMpaNo halI zakatI na hoya to? AvA vicAro karatAM ya dhrUjI javAya che ne ? paNa ciMtA na karazo. AvuM nahi bane. kAraNa ke ApaNuM asthiranAmakarma joradAra che. A asthira nAmakarmanA prabhAve jIbha paththara jevI kaThaNa thatI nathI ke kAna kaDaka thatAM nathI. hoTha vaLI zake che to AMkhanI pAMpaNo halI zake che. ApaNA zarIramAM je avayavo sthira rahevA jarUrI che, te avayavo jo sthira na hota ane je avayavo asthira hovA jarUrI che, te jo asthira na hota to ApaNuM zarIra kAM to paththara jevuM ekadama kaThaNa hota athavA to ghInA lacakAM jevuM ekadama pocuM hota ! evuM nathI paNa jevuM jarUrI che, tevuM ja che, temAM A sthiranAmakarma ane asthira nAmakarmano prabhAva che. A karmonA saMtulananA kAraNe zarIranuM sauSThava sacavAya che. je avayavo karmanuM kampyuTara bhAga-3 96
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthira rahevA joIe te sthira rahe che. je avayavo narama rahevA joIe te narama rahe che. zarIranA avayavonI sthiratA - asthiratA mATe A be kama mULabhUta rIte javAbadAra che. bahAranA nimitto paNa temAM potAnI rIte bhAga bhajave che, paNa mukhya kAraNa to A karmo che. koI mANasa gussAmAM AvIne mukko mAre to dAMta paDI jAya che. dAMtamAM roga thatAM, te halavA lAge ne chevaTe paDI paNa jAya. TI. bI. vagere thatAM hADakA gaLI paNa jAya. koI prahAra kare to hADakuM tuTI paNa jAya, koI maMtra prayoga kare to AkhuM zarIra akaDAI jAya tevuM paNa bane. AvI ghaTanAo zarIramAM thatI jaNAya tyAre te te nimittonI upara gusso na karAya. ArtadhyAna ke raudradhyAna paNa na karavuM. paNa te nimitto pratye udAsInatA keLavIne tenA mULa kAraNa kane khatama karavA prayatna karavo joIe. (11 - 12) zubha -azubha nAmakarma mAnava - deva -nAraka - tiryaMca vagerenuM je zarIra taiyAra thAya che, tenA judA judA AMgopAMga taiyAra karavAnuM kArya AMgopAMga nAmakarmanuM che. taiyAra thayelA te AMgopAMgane tenA yathAyogya sthAne goThavavAnuM kArya nirmANa nAmakarmanuM che; paNa manamAM savAla pedA thAya ke judA judA jIvonA keTalAka AMgopAMga suMdara lAge che, game che, zubha gaNAya che jyAre keTalAka AMgopAMgo sArA lAgatA nathI. lokone gamatA nathI. te avayavo joIne aruci ke jugupsA thAya che. tenI azubha tarIke gaNatrI thAya che, temAM kAraNa zuM haze? sAmAnya rIte mAnavanA zarIramAM nAbhI (DUMTI) thI uparano bhAga ane AgaLano bhAga duniyAmAM zubha manAya che. mAthuM, AMkha, kAna, nAka, jIbha vagere avayavo suMdara manAya che. te avayavo AkarSaka che, mATe sArAM manAya che; evuM nathI. ahIM AkarSakatA ke anAkarSakatAnI vAta nathI paNa gamAM ane aNagamAnI vAta che. A gamo ane aNagamo pedA karavAnuM kArya zubhanAmakarma ane azubhanAmakarma kare che. evI ja rIte keTalAka pazuonA moMDhA, suMDha, ziMgaDA vagere avayavo ApaNane jovA jevA lAge che. jyAre nAbhIthI nIcenA avayavo duniyAmAM kharAba manAya che. mUtrAzaya, maLAzaya, garbhAzaya, paga vagere avayavo azubha manAya che. AnI pAchaLa azubhanAmakarma kAraNa che. jo ke AmAM apavAda paNa hoI zake che. sAmAnya rIte paga azubha gaNAya che. paNa pUjanIya puruSonA- mahApuruSonA pagane caraNa kahevAya che. tenI pUjA karAya che. Ama to koInA pagane aDavAnuM game nahi, bhUlamAM koIno paga aDe to gusso Ave. "samaje che zuM? tAro TAMTIyo toDI daIza." zabda dvArA Akroza vyakta karAya che. chatAM kAkA 97 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ ya mahApuruSono caraNasparza karavA paDApaDI thAya che. AvI rIte koI mANasanA paga game che, sArA lAge che, temAM temanA zubhanAmakarmano prabhAva che. ' te ja rIte nAbhIthI uparanA avayavomAM AMkha, nAka, moTuM, kAna vagere je suMdara lAge che, game che, te ja avayavo ephIDanTa ke roga vagerenA kAraNe jayAre beDoLa ke kadarUpA banI jAya tyAre azubha lAgavA mAMDe che. gamatA nathI. jovAnuM mana paNa thatuM nathI. kyAreka to aruci ke gusso pedA thAya che. tenA te avayavo azubha lAgavAmAM te vyaktine thayelo azubhanAmakarmano udaya kAraNa bane che. A duniyAmAM evA to anekAneka prasaMgo banyA kare che ke jemAM zubha - azubha nAmakarmonA vipAkonI mAhitI na hovAthI anekonA jIvana naraka karatAM ya badatara bane che. kauTumbika jIvana chinnabhinna thaI jAya che. jIvana jIvavA karatAM mota vadhAre mIThuM lAge che. krodhano dAvAnaLa bhabhUkI UThe che ke dhikkAra - tiraskAranI Aga vachUTe che. jo A badhuM na banavA devuM hoya to karma vijJAnanA gaNitane barobara samajI laIne jIvanamAM AtmasAt karavuM joIe. eka zrImaMta parivAranI kanyA madhyamavarganA chokarA upara pAgala thaI. tenA premamAM paDavA pAchaLanuM mahattvanuM kAraNa hatuM te chokarAnuM rupa. teno mohaka cahero. tenuM AMkho - nAka tathA kAna dvArA suzobhita suMdara mukha. tenI pAchaLa te mugdha hatI. teno cahero atizaya gamavAnA kAraNe teNe kuTuMbIjanonI uparavaTa thaIne tenI sAthe prema - lagna paNa karyo. paraMtu te chokarAno A zubhanAmakarmano udaya lAMbo na Takyo. phekTarImAM Aga lAgatAM te dAjhI gayo. upacAro karIne tene bacAvI levAmAM to Avyo paNa tenuM moDhuM sAva kadarUpuM thaI gayuM. teno azubhanAmakarmano udaya thayo. tenI pAchaLa pAgala banelI te patnIe tene saMbhaLAvI dIdhuM, "tAruM moDhuM have mane jovuM paNa gamatuM nathI. huM tArI sAthe have rahI zakuM tema nathI." jenI sAthe ghara choDIne premalagna karyA hatA, te patine choDIne te kAyama mATe potAnA ghare cAlI gaI! lagna jIvana mATe pasaMdagInuM mAdhyama kadI paNa rupa ke rupIyAne na banAvAya. Aje sAmAnyataH chokarI chokarAnA rupIyA sAme jue che to chokaro chokarInA panI sAme jue che. pasaMdagInA A mAdhyamo sAva khoTAM che, kAraNake A baMne cIjo karmone AdhIna che. lAbhAntarAya karmanA kSayopazame rupIyA maLe ane zubhanAmakarmanA udaye potAnuM rUpa bIjAne sAruM lAge. s 98 hajAra karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa A karmonA udaya vagere sadA ekasarakhA rahetA nathI. temAM jAtajAtanA pheraphAra thayA kare che. tethI A rupa ane rupIyAnI paristhitimAM paNa pheraphAra thatAM ja rahevAnA. pariNAme Icchita 5 ke rupIyA cAlI jatAM te vyakti pratye aNagamo thavAno. kleza - kajIyA - kaMkAsa zaru thavAnA. mIThA saMbaMdho vacce tirADa paDavAnI. lagnajIvana chinnabhinna thaI javAnuM. tethI rupa ke rupIyAne mAdhyama banAvavAnA badale khAnadAnI tathA saMskArone mAdhyama banAvavuM ucita jaNAya che. UMcI khAnadAnI ane sArA saMskArovALI vyaktiono saMyoga prasannatAbharyuM jIvana bakSavAmAM sahAyaka banI zake che. pazu ane pakSIo bAbatamAM paNa temano zubha-azubha nAmakarmano udaya kyAreka ghaNI uthalapAthala macAvato hoya che. zubhanAmakarmano udaya cAlato hoya tyAre hAthI - ghoDo, popaTa, gAya vagere ApaNane jovA jevA lAge. gamavA lAge. sarakasamAM ToLeToLA umaTe. paNa jyAre temano azubhanAmakarmano udaya thAya tyAre te ja hAthI-ghoDA - gAya dIThAM paNa na game suMdara maroDadAra ziMgaDuM gumAvI beThelI gAyane pAMjarApoLamAM mUkavA javAnuM mana thaI jAya! zubha -azubha karmanA udaye zarIranA avayavo zubha ke azubha lAge che. Ama joIe to AtmAne AnI sAthe kAMI levA devA nathI! paNa jayAM sudhI AtmA zarIramAM che, tyAM sudhI avayavonuM zubha - azubhapaNuM AtmAmAM paNa AropAI jAya che. tenA kAraNe te vyakti pratye gamo ke aNagamo thayA kare che. Ama, karmonA kAraNe AtmAe ghaNIvAra sahavuM paDe che. "jamavAmAM jagalo ne kuTAvAmAM bhagalo' jevI hAlata thAya che. karmonA vAMke sajA AtmAne bhogavavI paDe che. A paristhitimAMthI mukta thavA AtmAe karmone khatama karavAno puruSArtha sakriyapaNe karavo joIe. (13-14) subhaga - durbhaga nAmakarmaH ApaNe ApaNI AsapAsa joIe to lAge che ke keTalAka mANaso paropakAranA aneka kAryo karatA hoya che. sArA kAmo pAchaLa potAnA tana - mana - dhana - jIvanano puSkaLa bhoga ApatA hoya che. loko mATe marI phITatA hoya che. chatAM teo lokapriya banI zakatA nathI. are ! kyAreka to apriya ke aLakhAmaNAM bane che. e ja rIte keTalAka mANaso koI paNa prakArano paropakAra karatA na hoya, jarA ya ghasAtA na hoya, koI sArA kAryo karatA na hoya chatAM ya lokone khUba priya banatA hoya che, sArI lokapriyatA meLavatA hoya che. AnI pAchaLa durbhaga nAmakarma ane subhaga nAmakarma kAraNa che. A nAmakanA pariNAmonI vAstavika jANa na hovAthI samAjamAM - dezamAM ja 99 ja karmanuM kamyuTara bhAga-3 ja A
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmasthAnamAM aneka viparIta -- paristhitio pedA thAya che. paropakAra karavA chatAMya, bIjA khAtara ghasAvA chatAM ya, puSkaLa bhoga ApavA chatAM ya jayAre durbhaga nAmakarmanA udaye lokapriyatA maLatI nathI, balve loko niMdA kare che, kaTAkSa kare che, khoTA AkSepo kare che, tyAre paropakAra karanArI vyakti nirAzAmAM DUbI jAya che, paropakAranI paraba baMdha karI de che. sArA kAryo karatI aTakI jAya che. paNa Aucita nathI. durbhaganAmakarmano udaya dUra thatAM paristhiti AkhI palaTAI jaze. paNa tethI kAMI Aje badhuM baMdha karI devAnI jarura nathI. te ja rIte paropakAra karyA vinA, sArA kAryo AcaryA vinA, koI jAtano bhoga ApyA vinA (subhaga nAmakarmanA prabhAve jayAre) lokapriya banI javAya che, tyAre te mANasa khoTA kAma karavA protsAhita thAya che. tenuM jIvana khoTA mArge javA lAge che. te ahaMkAramAM cakacUra banato hoya che. A paNa ucita nathI. durbhaga nAmakarmanA udaye mANasa bIjAne priya nathI lAgato. e ghare ke dukAne vagara bolAye AvI jAya to koIne gamatuM nathI. ene Adara maLato nathI. koIno prema, huMpha, ke potAnApaNAnI lAgaNI tene maLatI nathI. badhe apriyatA maLavAnA kAraNe AvA durbhaga nAmakarmanA udayavALA loko bhegA thAya tyAre potAnA mananuM duHkha vyakta karatA hoya che. koI kahe che ke, "gharamAM ame game teTalAM kAmo karIe chatAM koI kadara ja nathI. dhanyavAdanA be zabdo paNa koI bolatuM nathI." koI kahe che ke, "samAjanA koI kAma karavAnI jarUra ja nathI. saMgha ke samAjanA game teTalA kAmo karo, koIne tenI koI kiMmata ja nathI. jyAM kadara na hoya tyAM kAma karavAnuM zuM prayojana che?" koI kahe che ke, "jAte ghasAIne, ATa - ATalA kAmo lokonA karuM chuM, chatAM koI mArI sAthe malakAIne vAta karavA paNa rAjI nathI, are koI mane AvakAravA paNa taiyAra nathI to ApaNe zuM bhAMga pIdhI che ke svArtha choDIne badhAnA kAma karavA? mUko paMcAta. have to koInuM kAMI ja karavuM nathI. ghara saMbhALIne besI rahIe to ya ghaNuM." durbhaga nAmakarma kahe che ke, "tame sArA kAryo karo ke kharAba kAryo karo, durbhAgyanA vAdaLo gherAyelAM ja raheze. tame badhe apriya banyA ja karazo paNa tethI tamAre sArA kAryo karavAnA choDI devAnI jarura nathI. bIjA pratye aNagamo ke tiraskAra karavAnI paNa jarUra nathI. tamArA karAtAM sArA kAryo tamane navuM puNya baMdhAvI ja rahyA che. tenA udaye tamane sAro lAbha maLavAno ja che. koI na AvakAre tethI duHkhI ke nArAja thavAnI jarura 100 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI. potAnA durbhaga nAmakarmane najaramAM lAvIne samatA keLavavAnI che. rAga - dveSa na thaI jAya te mATe sAvadha rahevAnuM che. nahi to rAga - dveSa karIne navA DhagalAbaMdha cIkaNA karmo baMdhAvA lAgaze. potAnA durbhaga nAmakarmanA udayane najaramAM nahi lAvanAra vyakti, jenI pAsethI Adara - mAna - sanmAnanI apekSA rAkhatI haze ane jyAre te nahi maLe tyAre tenuM mana pelI vyakti mATe dveSa - tiraskArathI ubharAI jaze. 'meM ATalA sArA kAryo karyAM chatAM ya eNe khuza thaIne mane dhanyavAdanA be mIThA zabdo paNa kahyA nahi ane pelA bhAI AvyA... jIvanamAM teNe sama khAvA jeTaluM ya sAruM kAma karyuM nathI to ya ene premathI AvakAra Apyo, vAto karI, mArI to sAme ya joyuM nahi ! meM enA keTalA kAmo karI ApyA che. paNa have basa ! huM paNa enuM moDhuM nahi jouM' vagere... ya paNa jo te vyakti karmavijJAnane samajI haze to AvA phAlatu rAga - dveSathI aTakI jaze. enA vicAro to A badhAnI pAchaLa kAma karatAM karmane zodhavA mATenA haze. meM AvuM durbhAga nAmakarma kevI rIte bAMdhyuM haze ? have huM jANe ke ajANe tevI pravRtti nahi karuM ke jethI navuM durlIMga nAmakarma baMdhAya. mAnavajIvananI saphaLatA rAga - dveSathI bacIne jIvavAmAM che. tattvajJAna ke kavijJAna jANIne A ja kArya karavAnuM che. samyaga jJAnane jIvanamAM utAravAthI ja rAga - dveSa kAbUmAM AvI zake che. subhaga nAmakarmano udaya jene haze te vyakti rastA uparathI pasAra thato haze to ya bAjunI dukAnavALA tene mAnathI bolAvaze, premathI teDAvaze. tenI hAjarImAtrathI AnaMdita banI jaze; paNa A subhaganAmakarmano udaya pAmelo tattvajJAnI AtmA vicAraze ke, 'meM tenuM kAMI nathI karyuM chatAM ya te mane ATaluM badhuM sanmAna Ape che, temAM mAruM subhaganAmakarma kAraNa che. paNa mAre sAvadha rahevuM joIe. jyAre A karma pUruM thaze tyAre Aje Adara ApanArA mane apamAnita karavA lAgaze. Aje mIThI vAto karanArA moDhuM saMtADavA lAgaze. chaDI pokAranArA charI laIne sAme thaze. tyAre mAre AghAta lAgavA devo na hoya to Aje maLatAM A mAna - sanmAnamAM chakI javA jevuM nathI. vadhune vadhu namra banavAnI jarura che.' je mANasa karmanA AvA siddhAntone samajyo haze tenA ja ciMtananI kSitijo upara Avo dIvaDo pragaTI zake. paNa jeNe karmanA siddhAnto mAtra vAMcyA ke jANyA ja haze, zabdono vepArI ke pustakano paMDita banyo haze, te AvA suMdara ciMtanonA dIvaDAo pragaTAvI nahi zake. te A kavijJAnanA padArtho vaDe jIvanamAM samAdhi ane prasannatA 101 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ meLavI nahi zake. jenAmAM AtmajJAnano aruNodaya thayo haze, Atma jAgRtinA ajavALA relAyA haze, Atmatattva tarapha jenI dRSTi pahoMcI haze, jaDa padArtho pratye vairAgI banyo haze te ja AvA suMdara vicAronuM vAvetara potAnI cittabhUmimAM karI zakaze. te mATe ja A ghera beThAM tattvajJAna mAsika lakhAIne bahAra paDe che. jo ghara - gharamAM A tattvajJAna pahoMcavA lAge, A zAstrIya padArtho vyakti vyaktine samajAvA lAge, jo tamAma strIo paNa A samajaNa meLavI le to ghara gharamAM sarjAtA aneka kleza- kajIyA kaMkAsa dUra thaI jAya. pratyeka gharamAM svarga utaravA lAge. - sAmAnya rIte strIonA mana ghaNAM lAgaNIzIla hoya che. kyAreka ALAM hoya che. bhAvuka hoya che. vadhu paDatAM svakendrita hoya che. koInA upara upakAra karyo hoya, koIne nabaLA samayamAM madada karI hoya, pachI enA ghare gayA. ane tyAM apekSA pramANe Adara -mAna-sanmAna to na maLyA paNa upekSA maLI to tyAMthI pAchA AvyA pachI potAnA svajanonI pAse tenI niMdA - bUrAI - badaboI cAlu thaI jaze. bhArobhAra kaTutAnI lAgaNI vyakta karaze. potAnA pati pAse, chokarAo pAse, putravadhuo pAse potAnI apamAnita lAgaNI rajU karaze. kyAreka to mahInAo sudhI A prakaraNa cAlu rAkhaze. emAMthI tIvra dveSanI gAMTho baMdhAya che. vairanI paraMparAo cAle che. AvA anarthothI bacavA karma siddhAntonuM adhyayana ghaNuM upayogI nIvaDe che. roja banatI judI judI ghaTanAo pAchaLa koIne koI karma prerakabaLa tarIke kAma karatuM ja hoya che. tenI jANakArI jo AvA tattvajJAna mAsiko vagere dvArA barobara meLavI levAya to ghaNuM kAma thaI jAya. nA, mAtra vAMcI javAthI nahi cAle. vAraMvAra vAMcavuM paDaze. tenI upara ciMtana - maMthana karavuM paDaze. tema karavAthI ghaNo bodha maLaze. je sArI - narasI ghaTanAomAM paNa mastIthI jIvatA zIkhavaze. hAya - voya karatAM aTakAvaze. rAga - SamAMthI mukti Apaze. prasanna jIvananA svAmI banAvaze. mAtra tame ja prasanna jIvananA svAmI bano te na cAle. AjubAjunA sagA - saMbaMdhI - snehIjanone paNa prasanna jIvananA svAmI banAvavA AvA tattvajJAnamAsiko temanA sudhI paNa pahoMcADavA joIe. temanI sAthe paNa karmasiddhAntonI vicAraNAo karIne te te padArthone jIvanamAM AtmasAta karavA joIe. (15-16) susvara - dusvara nAmakarma ApaNe A vizvamAM joIe chIe ke sAva beDoLa zarIra hovA chatAM, viziSTa prakAranuM rupa na hovA chatAM ya teno avAja 102 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ mITho, halakadAra, zrutimadhUra hovAthI te lokomAM priya banI jAya che. tene sAMbhaLavA hajAro loko dUra dUrathI Ave che, tenA kaMThe gavAtA gItonA zravaNane potAnA jIvananuM madhUra saMbhAraNuM gaNe che. tevI vyakti saphaLatAnA zikharo upara varaso sudhI rahe che. tenI sAme A vizvamAM evA paNa keTalAka kalAkAro che ke jemanI pAse suMdara kaLA, viziSTa jJAna, suMdara rUpa, AkarSaka AkRti vagere hovA chatAM ya avAjamAM madhUratA na hovAnA kAraNe teo saphaLatAnI taLeTIe paNa mAMDa mAMDa pahoMcI zake che. keTalAka to potAnA karkaza ane ghogharAM avAjanA kAraNe apriya banatAM hoya che. Ama, ApaNA jIvana vyavahAramAM avAja khUba mahattvanuM phekTara che. madhura - manorama avAjano khUba prabhAva hoya che. te lokapriyatA apAve che. jyAre kaThora - karkaza, barachaTa ke ghogharo avAja apriya banAve che. paNa jIvAtmA pote je karma laIne Ave che, te pramANe ja tene avAja maLe che. te dusvara nAmakarmano udaya laIne AvanAra jIvAtmAno avAja bIjAne apriya ja lAgaze to susvara nAmakarmano udaya dharAvanArAno avAja bIjAne khUba gamaze. A to karmono khela che. tethI apriya avAja sAMbhaLIne ApaNe khinna thavAnuM nathI ke tevA avAjavALI vyakti upara aNagamo nathI keLavavAno te ja rIte madhura svaravALAne sAMbhaLatA uchaLI nathI javAnuM ke nathI bahu rAjI thavAnuM tenA kAraNe rAga - dveSa nathI karavAnA. susvara nAmakarmano udaya hoya to teno svara badhAne madhura lAge. sAMbhaLavo game. vAraMvAra sAMbhaLavAnuM mana thAya. te bole to doDIne tenI pAse sAMbhaLavA javAnuM mana thAya. te satata bolyA ja kare, bolyA ja kare to sAruM, evuM manamAM thayA kare. are ! susvaranAmakarmavALI vyaktino avAja hakIkatamAM kadAca ghogharo ke karkaza hoya to paNa sAMbhaLavo game, AnaMda Ave. tenAthI urdu, jo dusvara nAmakarmano udaya hoya to te vyaktino avAja sAMbhaLavo game ja nahi. khUba apriya lAge. have A baMdha kare to sAruM, ahIMthI jAya to sAruM, tevuM AsapAsanA lokone lAgyA kare. te vyakti potAnA hitanI vAta karatI hoya to tenA karkaza avAjanA kAraNe sAMbhaLavI game nahi. are ! kyAreka to svAbhAvika avAja sAro hoya to ya jo A duvara nAmakarmano udaya thAya to tevo sAro avAja paNa sAmevALAne sAMbhaLavo game nahi, apriya lAge. eka chokarAnI vAraMvAranI phariyAda e hatI ke, "huM boluM chuM to gharamAM kema koIne gamatuM nathI ! badhAnA moDhA kema caDI jAya che?" hakIkatamAM te chokarAno avAja 103 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja dusvara nAmakarmanA udaye evo karkaza hato ke sAMbhaLanArane apriya ja lAge. mahAvidvAno ane pravacanakAro paNa A dusvaranAmakarmanA udaye karkaza avAja pAmavAnA kAraNe potAnI vidvatAno lAbha samAjane pUro ApI zakatA nathI; kAraNake temanA avAjanI karkazatA ke barachaTatAnA kAraNe loko temanA vidvattApUrNa pravacanane sAMbhaLavA jatA nathI. paNa, nA, A ucita nathI. jyAre ApaNane bIjAno avAja ghogharo, karkaza ke apriya lAge tyAre ApaNe tenI pAchaLanA temanA svaranAmakarmane najaramAM lAvIne temanA pratye durbhAva na karavo. aNagamo na karavo. bIjA durbhAva ke aNagamo karatA hoya to temane samajAvavuM. tevI vyaktinI vidvatApUrNa ke upayogI vAta avazya sAMbhaLavI. apriya avAjanA dasa mAInasa gaNIne bAkInA 90 plasano lAbha levo cUkavo nahi. nahi to nukasAna ApaNane ja che. te ja rIte jo potAne jadusvara nAmakarmano udaya hovAnA kAraNe ghogharo-apriya avAja maLyo hoya to dIna nahi banavuM. duHkhI na thavuM. karmanA vipAkone najaramAM rAkhIne prasanna rahevuM. paNa potAne jo susvara nAmakarmanA udaye priya - madhura avAja maLyo hoya to ahaMkAra na karavo. chAkaTA thaIne na pharavuM. bIjAnA karkaza avAjane niMdavo nahi ke potAnI chaTAno kepha na karavo. susvara nAmakarmanA kAraNe bIjAne maLelA madhura - priya avAjanI IrSyA na karavI. TUMkamAM tamAma sthitimAM sva -paranI prasannatA vadhe, dubhava maTe, saMbaMdho mIThA bane, rAga - dveSa dUra thAya tevA prayatno karavA te A karmavijJAna samajyAnuM phaLa banavuM joIe. tamArA ghare tathA tamArA sagA - saMbaMdhI - nehIjanonA ghare ghera beThAM tattvajJAna (mAsika) badhA sabhyo dvArA saMcAvuM hovuM joIe. zuM tame haju ghera beThAM havAnAnA sabhya nathI banyA? chellA daza varSathI dara mahInAnI 10mI tArIkhe vera beThAM tatvajJAnano AMka posTathI mokalAya che, jemAM jaina dharmanA vividha viSayonuM jJAna sAva saraLa bhASAmAM pragaTa karAya che. Aje ja rivArSika rUA. 200 bharIne tenA grAhaka bano, banAvo. 104 karmanuM kamyuTara bhAga-3 )
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) badhA mAruM mAne zI rIte ? (17 - 18) Adeya - anAdeya nAmakarma : sAmAnya rIte duniyAnI dareka vyaktinA manamAM paDelI A IcchA che ke mArI vAta bIjAe mAnavI ja joIe." mAtA - pitA Icche che ke, "amArA saMtAno nAnA che. ame ghaNI divALI joI che. amArI pAse anubhavajJAnano jaththo che. dIkarAone potAnuM hita na samajAya. mATe dIkarAoe to amArI vAta mAnavI ja joIe." AvI IcchA dharAvanArA mAtA - pitAo jayAre dIkarAo temanI vAta na mAne tyAre duHkhI thAya che. AghAta pAme che. dIkarAo mAne che ke, "amArA mAtA - pitAe amArI vAta sAMbhaLavI to joIe ja. amArI vAta sAMbhaLe ja nahi, vicAre ja nahi te kema cAle? teo to amArI vAta gaNakAratA ja nathI. jo sAMbhaLe to temaNe amArI vAta cokkasa mAnavI ja paDe. paNa mAtA - pitA to amArI vAta sAMbhaLatA nathI ke mAnatA ya nathI." jyAre AvuM bane che tyAre potAnI IcchA pUrI na thavAthI te dIkarAo vyathita thaI jAya che. patnIne ema lAge che ke, "mArA patie mArI keTalIka vAta to svIkAravI ja joIe ne ! huM temanI keTalI badhI vAto mAnuM chuM. zuM teo mArI be - cAra vAta paNa na mAne?" tethI jayAre koI pati potAnI patnInI vAta pratye bedarakArI ke lAparavAhI batADe tyAre te patnI rIsAI jAya che. tene ochuM AvI jAya che. kyAreka A kAraNe te pIyara cAlI jAya che ke temanA ghare chUTAcheDAnI nobata vAge che! moTobhAI nAnAbhAI pAse evI apekSA rAkhato hoya che ke, "nAnAbhAIe potAnI vAta mAnavI ja joIe." paNa nAno bhAI jo tenI vAtanI upekSA kare to moTAbhAInuM mana khATuM thaI jAya che. manamAM ne manamAM te dUbhAya che. te ja rIte nAnobhAI Icche che ke, "moTAbhAIe mArI IcchAone paNa dhyAnamAM levI ja joIe. mArI apekSAo saMtoSavI joIe." paNa jayAre tema thatuM nathI tyAre tenuM mana baLavo karavA prerAya che. guru Icche che ke, "ziSya sadA temane samarpita ja rahevuM joIe. temano paDyo bola teNe jhIlavo joIe. kAMIpaNa vicAryA vinA teno amala ja karavo joIe. temanA vicAro pramANe ja ziSya jIvana jIvavuM joIe." paNa jyAre ziSya te pramANe nathI karato, temanA vacananI avagaNanA kare che tyAre guru nirAza thAya che. kyAreka 105 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ krodhI bane che. ziSyo upara tuTI paDe che! te ja rIte ziSyo ema mAne che ke, "amAre gurudevanuM badhuM ja mAnavAnuM, te vAta to barobara, paNa kyAreka gurudeve paNa amArI vAta sAMbhaLavI to joIe ne? kyAreka amArI koI IcchA pUrI na karavI joIe?" ane jyAre ziSyanI tevI koI vAta gurudeva svIkAratA nathI tyAre ziSyo temanI upara nArAja thaI jAya che. udvigna banI jAya che. teno rasa UDI jAya che. - "amArI vAta loko to ja mAnaze ke jo amAruM Adeya nAmakarma udayamAM haze. je teo amArI vAta nathI mAnatA to nakkI amAre anAdeya nAmakarma udayamAM che. temano koI ja vAMka nathI." ATalI vAta jo uparanA loko samajI jaze to temanA mananuM saMpUrNa samAdhAna thaI jaze. temanI prasannatA jaLavAI jaze. temaNe duHkhI, becena, nirAza, hatAza ke udvigna banavAnI jarura nahi rahe. jo ApaNo Adeya nAmakarmano udaya hoya to ApaNI nakAmI vAta, sAmenAnuM ahita thAya tevI paNa vAta sAmevALo prasannatAthI svIkAravA taiyAra thaI jAya che. paNa jo ApaNuM anAdeya nAmakarma udayamAM hoya to ApaNe sAmevALAnI hitanI vAta karIe, tene lAbha thAya tevuM kahIe, moTA nukasAnamAMthI bacAvanArI vAta karIe to paNa te vyakti ApaNI te vAta svIkAravA taiyAra thAya nahi. Adeya nAmakarmanA udayavALo je kAMI kharuM - khoTuM, sAcuM - jUThuM kahe che te badhA loko mAnI le che, tenuM vacana bahumAnanIya bane che, sadaiva mAnya rahe che. jyAre anAdeya nAmakarmanA udayavALI vyakti sAcI hitakArI tarkabaddha vAta suMdara rIte rajU kare to paNa loko tenI te vAta upara dhyAna ApatA nathI. mAnya karatA nathI. tene satkAratA nathI. AvA vakhate gusso karavAnI jarura nathI. udvigna banavuM nahi. svayaM azAMta thavuM nahi. paNa potAnuM anAdeya nAmakarma najaramAM lAvIne mananuM samAdhAna karI levuM jarurI che. keTalAka savAla kare che ke amArA Azritojo amArI vAto na mAne to anuzAsana zI rIte cAle? maryAdAo tuTe. AmanyAna jaLavAya. tethI amArA Azritoe amAruM vacana mAnavuM ja joIe. te lokone ema jaNAvavAnuM mana thAya che ke jemanuM AyanAmakarma udayamAM hoya temaNe ja anuzAsana karavAnI javAbadArI nibhAvavI joIe. jemane lAgatuM hoya ke mAro anAdeya nAmakarmano udaya cAle che, temaNe samajIne ja te javAbadArI bIjA Adeya nAmakarmavALAne soMpIne pote nivRtta thaI javuM joIe. bAkI anAya nAmakarmano udaya hovA chatAM ya je loko anuzAsana karavAno 100 karmanuM kamyuTara bhAga-3 )
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayatna kare che, temane temAM saphaLatA to maLatI nathI paNa sAmevALI vyaktio temanuM anuzAsana na svIkAravAnA kAraNe kyAreka AghAta lAge che. duHkhI ane nirAza banAya che. kyAreka to koI ApaghAta sudhI pahoMcI jAya che. nahi to ribAtA ribAtA potAnuM jIvana pUruM kare che. jyAre mANasa pAse sAMsArika badhI sAmagrIo hoya, dunyavI sukhonA DhagalAM hoya, samAjamAM sAro mobho hoya, bahAra nAma sAruM hoya tyAre je teno parivAra AjJAMkita na hoya (jo tenuM ATheya nAmakarma prabaLa na hoya ke anAdeya nAmakarma udayamAM hoya to AvuM bane. moTAbhAge saMsAramAM ghara - gharamAM AvI ja sthiti hoya che.) tyAre te vaDila azAMta banI jAya che. becenI, akaLAmaNa ane ajaMpo temane gherI vaLe che. satata ataDApaNuM lAge che. gharamAM badhAnI vacce hovA chatAM ya tene ataDApaNAnI - aTulApaNAnI - ekalApaNAnI lAgaNI thAya che. temAM ya yuvAna dIkarA - dIkarIo jyAre AjJAmAM nathI rahetA, sAme bole che, temanI vAtone toDI de che, adhavacce kApI de che ke sAme ghUrakIyA kare che tyAre te vaDilo AkarI ciMtAmAM zekAvA lAge che. manamAM ne manamAM pIDAya che. AvI vyaktio phariyAda karatI hoya che ke bajAramAM mArI moTI zAkha che. mArI vAta badhA sAMbhaLe che, mAne che, svIkAre che ane mane mAna Ape che. jyAre mArA gharamAM - parivAramAM to mAruM koI mAnatuM ja nathI. koI mArI vAta sAMbhaLatuM ja nathI. mArI vAtanI upekSA kare che. jANe gharamAM huM chuM ja nahi tevuM vartana kare che. mAruM aucitya paNa sAcavatA nathI mane AnuM ghaNuM du:kha che. hakIkata evI che ke je Adeya nAmakarma udayamAM hoya to ApaNI khoTI, ahitakArI, nukazAnakAraka vAta paNa sAmenI vyakti premathI svIkAre, AdarathI mAne. paraMtu jo ApaNuM anAdeya nAmakarma udayamAM hoya to ApaNe sAmenAnuM kalyANa thAya tevI sArI vAta karIe to paNa te vyakti te vAtane AdarathI svIkAre nahi. A vAstavikatAne kadI bhUlavI nahi. tethI jo ApaNo anAdeya nAmakarmano udaya hoya to 'badhA loko ApaNI vAta mAne ja' tevo ApaNe Agraha rAkhavo joIe nahi. mArI patnI, mArI mAtA, mArA pitA, mArA dIkarA vageree huM kahuM tema karavuM ja joIe tevI IcchA kadI na rAkhavI. AvI IcchA rAkhanArAnA nazIbamAM prAyaH duHkha sivAya bIjuM kAMI ja AvatuM nathI. yAda rahe ke IcchA ja sarva duHkhonuM mULa che. jo ApaNA manamAMthI uparanI IcchA, Agraha dUra thaI jAya to khUba ja zAMti ane samAdhi prApta thayA vinA na rahe. koI karmanuM kampyuTara bhAga-3 10784
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ apekSA ja na rAkhIe to duHkha kyAMthI Ave? sAmAnya rIte ApaNI apekSAo bahAranA karatAM gharavALAo pAse vadhAre rahe che. dUranA karatAM najIkanA pAse vadhAre rahe che. saMbaMdhIo karatAM svajano pAse ane pADozIo karatAM Azrito pAse vadhAre rahe che. ane anAdeya nAmakarmano udaya hovAthI te apekSAo na saMtoSavAthI saMbaMdhomAM tirADo paDe che. manaduHkho thAya che. kyAreka nirAzA tathA hatAzA Ave che ApaghAta karavA sudhInA vicAro Ave che. tethI have nakkI karavuM ke bahAranA ke dUranA pAse to apekSA nathI rAkhavI paNa gharanA ke najIkanA pAse paNa koI apekSA nathI rAkhavI. koInI paNa pAse koI ja apekSA mATe rAkhavI nathI. kadAca rAkhavI paDaze to paNa ochAmAM ochI apekSA rAkhIza. bahAranAvALAo karatAM gharanAvALAo pAse rAkhelI apekSAo jyAre pUrI na thAya tyAre sAmAnya rIte vadhAre AghAta lAge che. te AghAta asahya hoya che. tethI bahAranA pAse kadAca apekSA rAkhIe to paNa gharanA ke najIkanA pAse to sAva apekSA na rAkhavI, jethI tevo asahya AghAta lAgavAno prasaMga ja na Ave. anAya nAmakarmanA udayamAM paNa svastha, nirAkula ane prasanna rahI zakAya. vaLI, je thoDI ghaNI apekSAo rAkhI che, te na pUrI thAya tyAre ya "mAruM koI mAnatuM nathI, huM zuM karuM? mAruM to lokone kAMI ja mahattva ja nathI, vagere vicArothI dIna nahibanavAnuM. potAnuM anAdeya nAmakarmanajaramAM lAvIne svasthatA dhAraNa karavAnI. "mAruM koI nahi mAne to paNa cAlaze... mAro AtmA jinavacanane mAnyA kare... enuM pAlana kare... basa! enAthI vadhAre zuM joIe? huM ekalo Avyo chuM... ekalo javAno chuM... huM koIno nathI... mAruM koI nathI... A vAstavikatA mAre svIkArI levAnI che. have mAruM koI sAMbhaLe ke na sAMbhaLe, mAne ke na mAne, tenI mAre zA mATe ciMtA karavAnI? pADozIno dIkaro mArI vAta na mAne to mane gusso nathI thato to mAro dIkaro paNa mArI vAta na mAne to mAre gusso zA mATe karavo? kAraNa ke mAro dIkaro paNa hakIkatamAM kyAM mAro che ? mAre to Adeya ke anAdeya nAmakarmanI paNa ciMtA nahi karavAnI. mAre to mArA mohanIyakarmane khatama karavAnI sAdhanA karavAnI. te mATe ja badhI ArAdhanA karavAnI. A ja mAruM dhyeya che - lakSya che. tenAthI ja mane mArA AtmAnA gharanuM sukha - AnaMda prApta thaze." AvI vicAradhArAmAM lIna bananArA AtmAne anAdeya nAmakarmano udaya kAMI paNa nukazAna pahoMcADI zakato nathI. 108 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyAre jyAre anAdeya vagere pApakarmono udaya Ave tyAre tyAre samatAbhAvano Azraya laIne tene mastIthI sahana karatA rahevAnuM. te mATe vAraMvAra jinavacanonuM ciMtana - manana karatAM rahevAnuM. tema karavAthI AtmAmAM te pApone sahavAnI zakti AvyA karaze. jo ApaNA AtmAno Adeya nAmakarmano udaya cAlato hoya to teno jeTalo Atmika lAbha UThAvAya teTalo uThAvavAno prayatna karavo joIe. Adeya nAmakarmanA udayanA prabhAve jyAre ApaNI vAta ghaNA loko mAne che, AdarapUrvaka svIkAre che, tyAre ApaNe aneka jIvone saraLatAthI dharmanA mArge lAvI zakIe. mokSa tarapha doDatA karI zakIe. temane pApothI aTakavA tathA dharma AdaravA puSkaLa preraNA karI zakIe. ApaNuM Adeya nAmakarma joramAM hoya to ApaNe zrImaMtone dAna devAnI preraNA karavI joIe. yuvAno pAse zIla pAlana karAvavuM joIe. lokone aneka prakAranA tapamAM joDavA joIe. AtmakalyANanI pravRttio tarapha lokone vALavA joIe. hajAro parArthanA kAryo karAvavA joIe. nA, ApaNe AdeyanA udayamAM chakI na javuM joIe. mAruM kahyuM badhA mAne che tethI mAro vaTa paDe che, tevA ahaMkArano bhoga na banavuM joIe. svArtha prerita jIvana jIvavA mATe ApaNuM dhAryuM karavA - karAvavAno prayatna na karavo joIe. ApaNA svArthane poSavA bIjAone mAyAjALamAM phasAvavAnI ke herAna-parezAna karavAnI vRtti svapnamAM paNa rAkhavI na joIe. bhUtakALanA itihAsa tarapha najara nAMkhIzuM to jaNAze ke Adeya nAmakarmanA udayavALA mahApuruSoe lAkho lokone ahiMsaka banAvyA che. ghaNAone nirbasanI banAvyA che. sadAcAranA AgrahI ane dharmanA rakSako banAvyA che. zraddhALuo, pavitro ane dharmAtmAonuM temaNe sarjana karyuM che. temAMthI zIkhIne ApaNe paNa AdeyanAmakarmanA udayano durupayoga na karatAM sArA kAryo karavA joIe. tenAthI navuM Adeya nAmakarma baMdhAya che. sArA kAryo karavA - karAvavAnA uccatama bhAvomAM zreSTha puNyakarma baMdhAya che. te puNya jyAre udayamAM Ave che tyAre vadhAre satkAryo karavAnI zakti maLe che. tevA anukULa saMyogo paNa prApta thAya che. mATe jo ApaNuM vacana mAnya banatuM hoya to svArtha mATe nahi, paNa parArtha mATe satata teno upayoga karavA prayatnazIla banavuM joIe. | jaina dharmanA sUtro pAThaLa ghUghavATa karI rahelAM UMDA rahasyone jANavA samajavA-mANavA rahasyo bhAga - 1 - 2 avazya vasAvo. 109 karmanuM kamyuTara bhAga-3 nuM
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) jasa joIe ke jutA ? (19 - 20) yaza - apayaza nAmakarma : A duniyAmAM evuM jovA maLe che ke koI mANasa potAnA kuTuMbanuM, samAjanuM ke dharmanuM ghaNuM kAma karato hoya, rupIyA kharcIne, samayano bhoga ApIne ghasAI jato hoya chatAM tene jaza maLato nathI ! are ! jaza maLavAnI vAta to dUra raho, kyAre ka to tene jutA khAvA paDe che. vAha vAha to thatI nathI paNa khoTA AkSepo sahana karavA paDe che. AvA mAnavo chevaTe thAkI - hArI - phaMTALIne samAjanA kAryo choDI detAM hoya che. manamAM prazna thAya ke ATaluM badhuM karavA chatAM temane yazanA badale apayaza kema maLato haze ? temanI vAhavAha kema nahi thatI hoya ? te ja rIte ApaNI AsapAsa evuM paNa jovA maLe che ke koI vyakti jarA ya ghasAtI na hoya. paisA ya kharcatI na hoya to paNa tene puSkaLa yaza maLyA kare ! tenI hAtha nIcenA loko ghaNI gadhdhA - majUrI kare chatAM temane yaza nahi paNa temanA netAne vagara mahenate hAratorA maLe. Thera Thera vAhavAha maLe. puSkaLa pratiSThA prApta thAya. AvuM kema ? jaina zAsanano karmavAda kahe che ke yaza - nAmakarma ane apayaza nAmakarma, nAmanA be nAmakarmo che, jenA prabhAve jIvane yaza ke apayaza maLe che. jIvanuM yazanAmakarma jyAre udayamAM Ave che tyAre ene Thera Thera yaza maLe che. enI kIrti phelAya che. e nAnakaDuM paNa sAruM kAma kare eTale enI vAhavAha thaI jAya. paNa jo jIvanuM apayaza nAmakarma udayamAM Ave to ene apayaza maLe. enI badhe niMdA thAya, sArAM sArAM kAma karavA chatAM ya tene yaza na maLe ! enA sArA kAmanI loko noMdha paNa na le ! are ! kyAre ka to tenA kAryamAM paNa khoTI bhUlo joIne tene badanAma kare ! sAmAnya rIte dareka jIvane yaza, nAmanA, kAmanA, vAhavAha vagere game che. apayaza koI IcchatuM nathI. Abaru to badhAne vahAlI hoya che. pratiSThA meLavavAnI jhaMkhanA darekanA manamAM hoya che. paNa takalIpha tyAre sarjAya che ke jyAre mAnava yazaH kIrti meLavavA valakhAM mArato hoya che tyAre tenuM jo yazaH nAmakarma udayamAM na hoya ! tenuM apayaza nAmakarma udayamAM hoya ! tethI tene yaza meLavavAnI IcchA hovA chatAM ya apayaza maLe che. pariNAme, tenI IcchA pUrI na thavAthI te azAMta bane che. becenI tene karmanuM kampyuTara bhAga-3 110 ....
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ gherI vaLe che. udvigna banIne saMtapta thAya che. kyAre ka na karavAnA kAryo karI bese che. eka nirdoSa vyakti upara cAritra hinatAnuM kalaMka AvyuM. tenAthI te sahana na thayuM. dhasamasatI Trena nIce paDatuM mUkIne teNe jIvana TUMkAvI dIdhuM! tene koNa samajAve ke bhAI tuM nirdoSa che. kabUla; paNa tAruM apayaza nAmakarma udayamAM che tenuM zuM? tAruM yaza nAmakarma hAla udayamAM nathI tethI tane yaza maLato nathI. tArI IcchA bhale yaza meLavavAnI hoya paNa tene apAvanAruM yaza nAmakarma evuM nathI ke te sadA udayamAM rahe athavA ApaNe jyAre IcchIe tyAre udayamAM Ave. are ! tene mana phAve tyAre bAMdhIne udayamAM lAvI zakAtuM paNa nathI. tatkALa tenuM phaLa maLI jAya tevuM paNa nathI. jo pUrve A yazanAmakarma bAMdheluM hoya to udayamAM Ave. bAkI to mANasa bhalene lAkho koziSa kare, pAra vinAno puruSArtha kare, yaza tene na maLI zake. tene te sthitine samatAthI sahavI ja rahI. mATe, mahApuruSo vAraMvAra preraNA kare che ke, "yaza ke apayazanI ciMtA karyA vinA tame tamArA kartavyamArga upara satarkatAthI cAlyA karo."tamArAthI thaI zake teTalA sukRto karo. temAM kadI pAchI pAnI na karo. cUMTI khaNIne jAtane pUchI juo ke huM je karuM chuM te barobara chene? jo hA, to mAre te kArya karyA karavAnuM. te daramiyAna je karmano udaya Ave tene harSa ke zoka karyA vinA bhogavI levAno. mastIthI potAnuM kArya karavAnuM. yaza maLe to temAM levAI nahi javAnuM to apayaza maLe temAM duHkhI nahi banavAnuM. sarva avasthAmAM potAnI prasannatA TakAvI rAkhavAnI. A to tattvajJAna pAmyAnuM phaLa che ! paNa jeo tattvajJAnane sparyA hotA nathI teo to bhojana - pANInI jema nAmanA - kAmanAnI paNa apekSA rAkhatA hoya che. mAtra saMsAranA kAryomAM ja nahi dharmanA kAryomAM paNa teo nAmanA - pratiSThAno moha choDI zakatA nathI. nAma upara AvyuM ke nIce AvyuM? borDa upara lakhAyuM ke na lakhAyuM? takatI mUkAI ke na mUkAI? tenA jhagaDA karatA hoya che. guptadAna karavAnuM to teo svapnamAM paNa vicArI zakatA nathI. Dagale ne pagale temanI pratiSThAnI bhukha ughaDelI jaNAya che. jo yaza maLavAno na hoya to teo ArAdhanA karavA paNa taiyAra hotA nathI. siddhacakrapUjana paNa lokonA mAna-sanmAna meLavavA mATe karAve. temAM jo arihaMtapadanA pUjanamAM sonAnI vIMTI sUtI vakhate phoTogrAphara ke vIDIyovALo AghopAcho thaI gayo hoya to jayAre te pAcho Ave tyAre te vIMTI yaMtra uparathI pharI hAthamAM laIne mUkato phoTo na paDAve tyAM sudhI tene cena na paDe! hAya! A konuM pUjana? siddhacakra bhagavAnanuM ke potAnA ahaMkAranuM ! 111 karmanuM kamyuTara bhAga-3 nA
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ janma thayo tyAre potAnuM nAma pote lakhAvI zakyA nathI, mA - bApe lakhAvyuM che. ane marI jaIzuM tyAre maraNanA dAkhalAmAM paNa potAnuM nAma pote lakhAvI zakavAnA nathI paNa vArasadAro lakhAvaze, te nAma pAchaLa ATalo badho ahaMkAra zA mATe ? tenA kAraNe kajIyA zA mATe ? paNa tattvajJAnane nahi pAmelI vyakti nAmanAnA mohamAM taNAya che. yazanI apekSA rAkhe che. paNa apayaza nAmakarmanA kAraNe jyAre yaza nathI maLato, apayaza maLe che tyAre e loko dharmanA kAryo - samAjanA kAryo choDI de che. apayaza ApanArA pratye aNagamo pedA kare che. zatrutAnI gAMTha bAMdhe che. vairanI paraMparA calAve che. A bhava - bhavobhava barabAda kare che. nA A to jarA ya UMcata na gaNAya. hA ! apayazanA bhayathI mANasa jo corI - durAcAra vagerethI dUra rahe to te sAruM che. are ! yaza meLavavAnI dRSTie paNa jo mANasa dAna - paropakAra vagere satkAryo kare che, puNyakarma kare che, to sArI vAta che. yaza meLavavA maMdira bAMdhe, dharmazALAo baMdhAve, pAThazALAo kholAve to sAruM che. tethI samAjane, saMghane, dezane phAyado thAya che, paNa A to prAyamarI kakSAnA mAnavanI vAta thaI. paNa jyAre mAnava yoga ane adhyAtmanA mArge AgaLa vadhe tyAre tene mana yaza - apayazanuM koI ja mahattva hotuM nathI, AdhyAtmika vyaktie yaza meLavavA mATe dharma karavAno nathI ke apayazathI kadI DaravAnuM nathI. teNe to mastIthI potAnI AdhyAtmika sAdhanAmAM ja lIna banavAnuM che. AdhyAtmika - yogI puruSanI eka paNa pravRtti evI hotI ja nathI ke jenAthI tene apayaza maLe. chatAM ya pUrvabhavamAM baMdhAyelA apayaza nAmakarmanA udaye tenI upara AkSepa thAya tevuM bane. khoTI badanAmIno kAdava uchaLe. cAre bAju tenI niMdA thAya tevuM paNa bane. tevA samaye e sattvazALI puruSo apayazathI jarA ya DaratA nathI. temAM paNa teo nirAkula hoya che. tevI ApattionI vacce paNa teo aDIkhama UbhA rahe che. sAmAnya rIte to sajjano, saMto, sAdhupuruSone apayaza nAmakarmano udaya Avato ja nathI. chatAM ya koI nikAcitakarmanA udaye evI Apatti Ave to temAM teo samabhAvathI rAga - dveSamAM phasAyA vinA masta rahe che. yaza, apayaza, mAna - sanmAnane teo potAnA mana upara letAM ja nathI. karmodayane teo eka tamAso mAtra samaje che ! teo samaje che ke, ''yaza ke apayaza; koI kadI kAyamI rahenAra nathI. baMne parivartanazIla che. karmane AdhIna che. moTA nAma ane moTI IjjatavALo mANasa paNa apayazanI UMDI khINamAM gabaDI paDe che to badanAmInA khADAmAM daTAyelo mANasa paNa yaza - kIrtinA zikhara u52 pahoMcI jAya che. A vAstaviktAne svIkAranAra tattvajJAnI puNyanA udayamAM karmanuM kampyuTara bhAga-3 112
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ unmatta na bane ke pApanA udayamAM nirAza na bane. mahAsatI sItAjIne zuM apayaza nahoto maLyo? sudarzana zeTha upara badanAmInuM kalaMka zuM nahotuM caDhayuM ? mahAsatI aMjanA upara zuM Aropa nahoto lAgyo ? paNa e badhA sattvazIla hatA. jJAnI hatA. temaNe tevA kAraNe ApaghAtano vicAra paNa na karyo. teo nirAza ke hatAza na thayA. tevuM kalaMka ApanArA upara temaNe durbhAva paNa na karyo. teoe to tevI paristhitine paNa dharmamaya jIvana jIvavAmAM upakAraka mAnI. AtmasAkSIe je loko nirdoSa hoya, niSkalaMka hoya, pavitra hoya, temaNe zA mATe AtmahatyA karavI joIe ke nirAza banavuM joIe? bahu bahu to tevA sthAnathI bIjA sthAne javuM joIe. dharmArAdhanAmAM vadhAre lIna banavuM joIe. ArtadhyAna karavAnI ke hatAza thavAnI jarA ya jarura nathI. karmavAdane jANyA pachI have to ApaNane e vAta barobara samajAI javI joIe ke yaza ke apayaza, badhA karmonA khela che. bAhya bhAvo che. karmapudgalanA nATaka che. temAM ApaNA AtmAe AnaMdita banavAnI ke gabharAvAnI jarA ya jarura nathI, paNa pudgalanA khelane barobara samajI laIne ApaNe to ApaNI AtmaramaNatAmAM ja lIna banavAnuM che. nAmakarmanA kula 103 bheda (75) piMDa prakRtio gati - jAti - zarIra - |AMgopAMga - saMghAtana - baMdhana - | saMdhayaNa - | saMsthAna - varNa - gaMdha rasa - | sparza - vihAyogati - |AnupUrvI - | kula 4 5 5 3 5 15 E E 5 ra 5 8 ra 4 15 75 + 8 + 10 + 10 = 103 (8) pratyeka prakRtio 1. tIrthaMkara nAmakarma 2. parAghAta nAmakarma 3. Atapa nAmakarma 4. udyota nAmakarma 5. upaghAta nAmakarma 6. agurulaghu nAmakarma 7. zvAsozvAsa nAmakarma 8. nirmANa nAmakarma trasadasaka trasa - bAdara - paryApta - pratyeka sthira - zubha - subhaga - susvara Adeya ane yaza sthAvara daska sthAvara - sUkSma - aparyApta - sAdhAraNa - asthira - azubha - durbhAga - dusvara - anAdeya - apayaza 113 karmanuM kampyuTara bhAga-3
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarmanA A 103 peTAbhedobe vibhAgamAM vaheMcAI jAya che (1) zubhanAmakarma ane (2) azubha nAmakarma. tIrthakara nAmakarma, devagati manuSyagati, 5 zarIra, 1luM saMghayaNa, 1luM saMsthAna, trasadazaka vagere karmonA udaye jIvAtmAne anukULatA prApta thAya che. sukhadAyI avasthAono anubhava thAya che. mATe te zubhanAmakarmo gaNAya. jenAthI jIvAtmAne pratikULatAo pedA thAya, duHkhadAyI avasthA maLe te badhA nAmakarmo azubha gaNAya. je jIva saraLa hoya, mAyA - kapaTa - daMbha vagerethI rahita hoya te zubhanAmaka bAMdhe. tenAthI viparIta jIvo azubha nAmakarmo bAMdhe che. je jIvo rasagArava, RddhigArava, zAtAgArava vagerethI rahita hoya te zubhanAmakarmo bAMdhe. jeo tenAthI sahita hoya te azubhanAmakarmo bAMdhe. gArava eTale Asakti, svAdiSTa vastuo khAvA mATe satata ciMtana karavuM, te meLavavA phAMphA mAravA, maLe tyAre emAM DUbI javuM, atyaMta AsaktithI teno bhogavaTo karavo te rasagArava che. je lokoThAThamATha ane mojamajAthI jIvanArA hoya, eza ArAma ane zAna zaukatathI jIvatA hoya, pAchA e badhAmAM Asakta hoya te jIvo RddhigAravavALA gaNAya. zAtA eTale sukhazIlatA. ArAmapriyatA. zarIrane jarA ya takalIpha ke pIDA ApavAnI vAta nahi. sahana karavAnI taiyArI nahi. Dagale ne pagale zarIranI ja kALajI lIdhA karavI te zItAgAravanA lakSaNo che. AvA rasagArava, RddhigArava ane zAtA gAravathI tathA kapaTavRttithI azubhanAmakarmo baMdhAya che to A gAravarahita avasthAthI ane saraLatAthI zubhanAmaka baMdhAya che. deza - paradezanA uno mATe vinA mUlya jJAna prAptinI amUlya taka www.jaingyanprasar.com pU. paM. zrI candrazekharavijayajI ma. sAheba tathA pUjya gaNivaryazrI meghadarzana vijayajI ma. sAhebanI kalame saraLa bhASAmAM lakhAyela jaina dharmanA vividha viSayonuM $lle on www.jaingyanprasar.com Guz ve aia zakazo. tamArA mitro - elIyarna paNa avazya jANa karo. A cha 114 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. .... - - - - - - (19) gotra kama) (7) gotrakarma : jIvane kaI jAtimAM janma maLavAno che? teno nirNaya jAtinAmakarma kare che paNa duniyAnA najaramAM te jIva UMco ke halako gaNAze? teno nirNaya A gotrakarma kare che. gotrakamanA be bheda che. (1) uccagotrakarma ane (2) nIcagotra karma. uccajAtimAM janmelo mANasa paNa jo nIcagotrakarmano udaya thaze to duniyAnI najare nIca gaNAvA lAgaze jyAre halakI jAtimAM janmelo mANasa paNa uccagotra karmanA udaye ucca kahevAya che. duniyAnA tamAma dezomAM ucca-nIca jAtio hoya che. jIvo potAnA jAti nAmakarmanA udaya pramANe tevI Ucca - nIca jAtimAM janma le che; paNa potAnA uccagotrakarma ke nIcagotrakarma anusAra te Ucca ke nIca tarIke oLakhAya che. jo mAnava kuLavAna, khAnadAna tarIke oLakhAto hoya to tenuM uccagotrakarma udayamAM che, tema samajavuM paNa jo koI mANasa binakhAnadAna, akulIna, halako oLakhAto hoya to tenuM nIcagotrakarma udayamAM che, tema samajavuM. kyAreka evuM paNa bane che ke A ja janmamAM ucca - gotrakarmano udaya samApta thaI jAya ane nIcagotrakamano acAnaka udaya thaI jAya che. pariNAme te mANasa ekAeka duniyAnI najaramAMthI utarI jAya che. teno tiraskAra thavA mAMDe che. loko napharata - dhRNAnI lAgaNI rAkhe che. avahIlanA ke dhikkArane pAtra banAya che. tethI, bhUlecUkeya nIcagotrakarma bAMdhavA jevuM nathI, te mATe paLe paLe sAvadhAnI rAkhavI joIe. paNa pUrve bAMdheluM nIca -gotra karma jo udayamAM AvI jAya to dIna nathI banavAnuM. svastha manathI, samatAbhAvathI pUrNa prasannatA ane mastIthI jIvana jIvavAnuM che. ApaNe A karmavijJAna samajIne evuM manobaLa keLavavAnuM che ke jyAre duniyAnA loko ApaNo tiraskAra karatA hoya, durIyo bolAvatA hoya te vakhate paNa hAMphaLA - phAMphaLA na thaIe. hatAza ke nirAza na banIe. manamAM paNa duHkha ke pIDAno anubhava na karIe. tattvajJAna mAsika bahAra pADavA pAchaLa, karmavijJAna samajAvavA pAchaLa mAro Azaya e ja che ke AnuM vAMcana karIne tame badhA sadA svastha raho, prasanna citta raho. dharmArAdhanAmaya jIvananA svAmI bano. je rIte nIcagotrakarmanA udayamAMdIna+rAMkaDA banavAnuM nathI tema uccagotrakarmanA udayamAM unmatta nathI banavAnuM. ApaNA moDhe ApaNe ApaNI prazaMsA nathI karavAnI. ApaNI mahAnatAnA guNagAna nathI gAvAnA. loko ApaNI vAhavAha kare tevI apekSA jIruM 1150 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ to nathI rAkhavAnI, paNa jo koI ApaNI vAhavAha kare to temAM gAMDA nathI banavAnuM. pUrvanA viziSTa mahApuruSonA jIvanane najaramAM lAvIne namratA keLavavAnI. sAmAnya rIte dareka vyakti badhe potAnI prazaMsA thAya tevuM IcchatI hoya che. koI potAne tiraskAra - dhikkAre nahi, tevI badhAne tamannA hoya che. te mATe uccagotrakarmano udaya ane nIcagotrakarmanA udayano abhAva hovo jarurI che. uccagotra baMdhAya tevuM jIvana jIvavAnI sAthe nIcagotrakarmana baMdhAI jAya, tenI paLe paLe kALajI levI joIe. je manuSya (1) guNagrAhI = guNAnurAgI hoya che, (2) abhimAnarahita eTale ke garvazUnya hoya che, (3) satata adhyayana - adhyApanamAM pravRtta rahe che. (4) jinezvara devano bhakta hoya che, (5) gurudevono namra sevaka bane che (6) siddha bhagavaMtonuM dhyAna dhare che (7) sAdharmikonI sevAmAM dhanyatA anubhave che, te manuSya te vakhate uccagotrakarma bAMdhe che. jayAM sudhI mokSa na maLe tyAM sudhI thanArA AvatA janmomAM ucca, khAnadAna, kulIna parivAramAM janma levAnI IcchA hoya, badhAne mAnanIya banavuM hoya, prazaMsApAtra avatAra joIto hoya to uccagotra karma bAMdhavuM jarUrI che. te mATe guNadaSTa banavuM paDaze. guNone jovAnI, guNo zodhavAnI ane guNavAnuM mANasonI prazaMsA karavAnI Teva A bhavamAM atyArathI ja pADavI paDaze. bIjA jIvonA doSa jovA ja nathI. dareka jIvamAM anaMtA doSo hovAnA; paNa ApaNe ekapaNa doSa nahi jovAno. dareka jIvamAM ochA - vatte aMze guNo paNa che ja. guNa vinAno eka paNa jIva na ja hoya. ApaNe tenA guNo ja jovAnA. te mATe doSadRSTi dUra karIne guNadaSTi keLavavI. pachI tenI anumodanA karavAnI. sau prathama doSadaSTi- tyAgI guNadaSTi keLavavAnI. pachI badhethI guNo zodhavAnA. te guNonA anurAgI banavAnuM. satata te guNonI prazaMsA karatAM rahevAnuM. guNavAnono Adara karavAno. te guNo prApta karavAnI IcchA karavAnI. yAda rahe ke guNavAna banavuM saheluM che, paNa guNAnurAgI banavuM muzkela che. ApaNe guNavAnuM banIne aTakavAnuM nathI, guNAnurAgI paNa banavAnuM che. maLelI uccajAtinuM ke kULanuM, zreSTha baLanuM umadA lAbha prAptinuM, tIkSNa buddhinuM ke vividha jJAnanuM, adbhuta lokapriyatAnuM ke zArIrika suMdaratAnuM kyAreya abhimAna nahi karavAnuM. garva nahi karavAno. haMmeza mATe namra banIne jIvavAnuM. ATha prakAranA madamAMthI eka paNa madana thaI jAya tenI kALajI rAkhavAnI. tethI ucca gotrakarma baMdhAya. dharmazAstronuM khUba adhyayana karavuM. vAraMvAra tenuM punarAvartana karavuM. yogya vyakti maLe to tene te zAstronuM adhyApana karAvavuM. temAM jarA ya thAkavuM nahi. ullAsathI A 116 A karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaNAvavuM. tene samajAya te rIte aneka dalIlo, dAkhalAo, prasaMgo dvArA te te padArtho khUba saraLa banAvIne bhaNAvavA. bhaNavA - bhaNAvavAthI ucca gotra karma baMdhAya che. arihaMta paramAtmAnI ananya ane niSkAma bhAve bhakti karavAthI, gurubhagavaMtonI sevA karavAthI, siddha bhagavaMtonuM umadA dhyAna dharavAthI anaMtA karmono kSaya thAya che. sAthe ucca gotrakarma paNa baMdhAya che. sAdharmikonI khUba bhakti karavAnI. hRdayamAM paNa bhArobhAra bahumAnabhAva rAkhavAno. mArA bhagavAnano A bhakta che, sevaka che, mArA puNyodaye mane tenA darzana maLyA che, lAva, tenI bhakti karIne mArA jIvanane pAvana banAvI dauM, tevA uchaLatAM bhAva sAthe bhakti karavAthI ucca gotra karma baMdhAya che. sAdhamikone sahAyatA karavI, emanI daridratA pheDavI ane emane sAcA raste lAvavA e bahu moTo dharma che. tenI upekSA kadI na karavI. upara jaNAvelA cha kAraNothI jo ucca gotrakarma baMdhAya che, to tenAthI viparIta AcaraNa karavAthI nIcagotrakarma baMdhAya che. bIjA jIvonA doSo jovAthI, doSAnuvAda karavAthI nIcagotra karma baMdhAya che. moTA bhAganA loko bIjAnA doSo jotAM hoya che - gAtAM hoya che. kerIno rasa choDI zakanArA, are ! samagra saMsArano tyAga karI denArA paNa niMdAno rasa choDI zakatA nathI... te lokone koNa samajAve ke niMdA karavAthI, bIjAnA doSo jovAthI ane jAhera karavAthI nIcagotrakarma baMdhAya che. pariNAme daridra kuLomAM - halakA kuLomAM janma ane tiraskAra - dhikkAra pAmanAruM - jIvana maLaze. jo te pasaMda na hoya to nakkI karIe ke mAre kyAreya bIjAnA doSo jovA nathI, jovAI jAya to bolavA nathI. mAre to mAtra mArA doSo ja jovA che. mArAmAM anaMtA doSo bharelA che. jyAM sudhI huM mArA tamAma doSo dUra na karuM tyAM sudhI bIjAnA doSo jovAno ke bolavAno mane jarA ya adhikAra nathI. abhimAna karIe, potAnI vAha vAha karIe, jayAM tyAM potAnA guNo gAIe, potAne prApta thayelI labdhi, zakti, lAbha, aizvarya, baLa, jAti, kuLa, jJAna, vidvatA, tapa vagereno ahaMkAra karIe to tarata ApaNane te vinAnAo pratye tiraskAra jAgavAno. tenAthI evuM nIcagotrakarma baMdhAya che ke jenA prabhAve ghaNA bhavo sudhI apamAna, tiraskAra, dhRNA, halakAI sahana karavI paDe che. vaLI, nIcI jAtimAM janmelA jIvono tiraskAra, avahelanA karavAthI, emanI sAthe durvyavahAra karavAthI, napharata ke dhRNA karavAthI nIcagotrakarma baMdhAya che. potAnI ke potAnA parivAranI prazaMsA paNa tevI rIte kadI na karavI ke jethI ja 117 karmanuM kamyuTara bhAga-3 4
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjAnI halakAI rajU thAya. jema ke 'tamAro chokaro to jugAra 2me che, mAro chokaro to kadI pAnAne paNa aDato nathI !''mAro pati dArune kadI aDe paNa nahi ne pelA bhAI to roja zarAbanI pArTImAM jAya che !' ''mArA bApujI DaoNkTara che, bhAI enjInIyara che, huM sI. e. chuM, mArI patnI vakIla che, mAro dIkaro ema. bI. e. karavA paradeza gayo che. amAro parivAra to ekadama suzikSita ane pragatizIla !' vagere. AvA vacano potAnI baDAza sAthe bIjA pratyenA niraskArane jaNAve che. AnAthI nIcagotrakarma baMdhAvA lAge che. AjanA yugamAM to mitra, bahenapaNI ke svajana maLe eTale svaprazaMsAnI pIpUDI vagADavAnI jANe ke phezana paDI gaI che. svaprazaMsAnI sAthe bIjAnI niMdA thayA vinA prAyaH rahetI nathI. AmAM ajJAnatA ja moTo bhAga bhajavatI hoya tema lAge che, te ajJAnatAne dUra karavA tattvajJAnane samajavAno samaya kADhavo joIe. paNa kyAreka karmanA tattvajJAnane samajanArA vidvAna loko paNa svaprazaMsA ane paranindAnI jALamAM phasAtA dekhAya tyAre navAI nathI lAgatI paNa duHkha to cokkasa thAya che. je vidvAno pAse jIvanasparzI jJAna na hoya paNa mAtra koruM gokheluM zAstrajJAna hoya teo AvI jALamAM jaldI phasAya che. kyAreka sAco jJAnI karmonA udaye phasAI jAya te judI vAta, paNa zAstra jJAnano ahaMkAra karIne phasAya te ghaNuM duHkhada kahevAya. vyaktigata rIte ApaNA potAnA viSayamAM to AvuM na ja banavuM joIe. - bhaNavAnA sAdhana - saMyogo hovA chatAM ya je bhaNe nahi. bhaNAvanAra samajAvanAra sadguruno yoga hovA chatAM ya je pramAda ke ALasane vaza thaIne bhaNato nathI, te nIcagotra - karma bAMdhe che. te ja rIte jenI pAse bhaNAvavAnI zakti che, te bejavAbadAra rIte vartIne, chatI zaktie yogya vyaktine bhaNAve nahi to tene paNa nIcagotrakarma baMdhAya che. je vyakti paramAtmA pratye zraddhA dharAvato nathI, temanI bhakti karato nathI, paramAtmatattvamAM zaMkA kare che, siddhabhagavaMtonuM dhyAna dharato nathI, mokSane mAnato nathI, te nIcagotrakarma bAMdhe che. jeo sAdharmika sAthe durvyavahAra kare che, apamAnita kare che, emanA pratye durbhAva kare che, zakti hovA chatAM temanI kALajI letA nathI, temanI mazkarIo kare che, teo nIcagotrakarma bAMdhe che. A badhI vAto jANIne nIcagotrakarma na baMdhAtA ucca - gotrakarma baMdhAya tevA prayatno AdaravA joIe. karmanuM kampyuTara bhAga-3 118
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) aMtarAya karma (8) aMtarAya karmaH ATha karmomAM sauthI chelle A aMtarAya karma che. AtmAnI dAnAdi pAMca labdhiono sarvathA ghAta karavAnI zakti tenAmAM hovAthI te ghAtI karma kahevAya che. tenA pAMca peTA bhedo che. (1) dAnAMtarAya karma dAna devAnI vasta! dhana vagere pAse hoya te dAna lenAra yogya pAtra sAme hoya, dAnanA phaLanI tene jANakArI hoya chatAM ya jo te mANasane dAna devAnI IcchA thatI na hoya to temAM kAraNa A dAnAntarAya karma che. dAna devAnI IcchA AdAnAntarAya karma thavA detuM nathI. A duniyAmAM keTalAka kRpaNa kaMjusa) mANaso hoya che. teo jarurIyAtamaMda yogya vyaktine paNa dAna ApatA nathI. jANItA - prabhAvi dharmaguru upadeza Ape, dAnadharmano mahimA samajAve, dhananI asAratAnuM varNana kare chatAM ya dAna devA mATe utsAhita banatA nathI. eka divasa A badhuM dhana mAre ahIM mUkIne jatuM rahevAnuM che, tevI samajaNa hovA chatAM ya dAna ApatA nathI! are ! kyAreka to koI garIba levA Ave to tenA upara gusso kare che. kaDavA zabdo saMbhaLAvIne, apamAnita karIne kADhI mUke che, tenuM kAraNa A dAnAMtarAya karmano udaya che. AvA kAraNe te vyaktio parivAramAM apriya bane che. mitravartuLamAM Adara nathI meLavI zakatI ke samAjamAM temanuM vajana paDatuM nathI. kyAreya teo lokapriya banI zake nahi. ApaNe temane tiraskAravA nahi. temanA pratye paNa bhAvadayA ciMtavavAnI. temanuM A karma tuTI jAya to sAruM. temanA pratye paNa saddabhAva TakAvavo. apamAna kadI na karavuM. temanA dAnAntarAya karmane najaramAM lAvIne saujanyapUrNa vyavahAra karavo. avasare temane karmavijJAna samajAvavuM. koI mANasa jyAre sAdhu - mahAtmAone bhikSA Apato hoya, davA deto hoya, rahevA jagyA Apato hoya, vAMcavA pustako deto hoya, paheravA vastro Apato hoya tyAre tene aTakAvavAthI, aMtarAya karavAthI dAnAntarAya karma baMdhAya che. tenA udaye dAna karavAnuM mana thatuM nathI. mana thAya to dAna karI zakatA nathI. temanI dAnanI bhAvanA pUrI thatI nathI. ahIM e na vicAravuM ke mANasa dAna na ApI zake to nukazAna zuM? are! emAM to mANasanA paisA bace che. A to lAbha thayo ne? Ama, dAnAMtarAya karmano udaya to sAro gaNAya ne? nA, A vicAraNA jarA ya barobara nathI. upara challI ajJAnadaSTithI AmAM a s 119 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAbha dekhAya che paNa tAttvika dRSTie to nukazAna che. dAnAntarAya karmanA udayanA kAraNe mANasa dAna nathI karI zakato. puNyopArjananI taka gumAvI bese che. te puNyathI prApta thanArI, sadgati (nIrogI) samRddhi -vaibhava vagerene meLavI zakato nathI. vaLI, dAna na devAnA kAraNe bacelA dhana upara gADha Asakti thAya che. te tIvra prabaLa pApakarma baMdhAve che. jenA udaye durgati - bhayAnaka duHkho tathA daridratA doDIne Ave che. pelA mammaNazeTha potAnI saMpattimAM gADha Asakti karIne marIne 7mI narake gayA, te vAta zuM ApaNe nathI jANatA? vaLI, dAna nahi devAtAM baceluM dhana saMsAranA pApakAryomAM vaparAze. haravA - pharavA - rakhaDavAmAM, mojazokhamAM ke kAmabhogomAM anukULatA karI ApIne navA DhagalAbaMdha pApo baMdhAvaze. tenA udaye zuM zuM kharAba nahi thAya? te savAla che. mATe dAna to devuM ja joIe. te mATe dAnAntarAya karmano udaya na hovo jarUrI che. mAruMdAnAMtarAya karma mane dAna karatAM roke che, ema nahi vicAravAnuM paNa "mAre kRpaNa nathI banavuM, mAre lobhI nathI banavuM, jo huM saMpattinuM dAna nahi karuM to A saMpatti mane vipattinA khADAmAM dhakelaze. mArI dhanAsakti mane duHkhI duHkhI karI deze." evuM vicArIne dAnadharmamAM tatpara rahevAnuM che. (2) lAbhAArAya karmaH A lAbhAntarAya karmane dAnAntarAyakarma sAthe ghaNo najadIkano saMbaMdha che. lAbhAntarAya karma dAnaprAptimAM vina nAMkhe che. sAme dAnavIra vyakti hoya, devA lAyaka vastu hoya, mAMgavAvALo paNa khUba ja namratAthI mAMgato hoya chatAM tene jo dAna na maLe to temAM teno lAbhAntarAya karmano udaya kAraNa che. sAmenI dAnavIra vyakti anekone dAna Ape che, mATe tene dAnAntarAya karmano udaya nathI. badhAne ApavA chatAM te dAnavIra ApaNane ja na Apato hoya to temAM ApaNuM lAbhAntarAya karma kAraNa che. karmavijJAna jANIne ApaNe have te dAnavIra pratye pUrvagraha nahi bAMdhavAno. tenA pratye dveSa nahi karavAno." joyo... moTo dAnavIra, potAnI jAtane jagaDuzA jaNAve che. eka paiso ya Apyo nahi! huM paNa mAMgavA ja gayo hato ne? badhA nAmanA bhUkhyA che. kIrtinA tarasyA che !" Avo Akroza nahi ThAlavavAno. paNa ema vicAravAnuM ke, "e to dAnavIra che ja. badhAne dAna Ape che. mane nathI Apato temAM mAruM prabaLa lAbhAMtarAya karma kAraNa che. are ! mArA A kameM mArA viSayamAM tenA dAnAMtarAya karmane paNa udayamAM lAvI dIdhuM! mAro duzmana te nahi paNa mAruM prabaLa lAbhAMtarAya karma che, mAre teno nAza karavAnI sAdhanA karavI joIe, navuM na baMdhAya tenI kALajI levI joIe." A che 120 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka vyaktinA karmanI asara bIjI vyaktinA karma upara paNa paDI zake che. eka puNyazALInA puNyanA prabhAve nahi DUbatuM vahANa, jyAre te puNyazALI bIje gayo tyAre bAkInA 99 jaNane laIne DUbI gayuM. tenI hAjarImAM tenuM puNya bIjAnA pApa karmonA udayane aTakAvatuM hatuM, eka vyaktinI lAbhalabdhi eTalI joradAra hatI ke koIne paNa dAna nahi ApanAra vyakti pAsethI te dAna laI Avyo. tenI lAbha labdhie pelAnA dAnAMtarAya karmanA udayane dUra karI dIdho ! A lAbhalabdhi lAbhAMtarAya karmanA kSayopazamathI pedA thAya che. tenAthI Icchita tamAma cIjonI prApti thAya che. paNa jo lAbhAMtarAyakarmano udaya hoya to tanatoDa puruSArtha karavA chatAM ya dhana maLatuM nathI. nokarI cAlI jAya che. bekArIno bhoga banAya che. jyAM jyAM hAtha nAkhe tyAM tyAM niSphaLatA maLe che. pariNAme jIva azAMta - saMtapta ane udvigna bane che. "A dIkarI janmI tyArathI mAre panotI beThI che', 'A vahunA pagale dhaMdho khalAsa thaI gayo vagere vicAra karIne te te vyaktio upara napharata-dhikkArabharyuM vartana kare che. koke paisA pAchA na ApyA, paDAvI lIdhA, dhArI anukULatA na karI ApI, ocho bhAga Apyo to tenI upara gusso kare che. gALAgALI ane tiraskArabharyuM vartana kare che. chevaTe kaMTALIne ApaghAta karIne jIvana TUMkAve che. - nA, AmAMnI eka vAta ucita nathI. dIkarI - putravadhu - bhAgIdAra - bhAI ke koI anya vyaktino koI vAMka nathI, teo to badhA nimitta che. hakIkatamAM to potAnuM lAbhAMtarAya karma ja AmAM kAraNa che. tenA lIdhe ja Icchita vastuonI prApti thaI zakI nathI. A vAta vicArIne temanA pratye durbhAva - dhikkAra nahi karavAno. azAMta - asvastha nahi banavAnuM. maravAnuM nahi paNa lAbhAMtarAya karmane khatama karavA dharmArAdhanA karavI ane navuM lAbhAMtarAya karma na baMdhAya tevA prayatno karavA. bIjAnI Icchita vastunI prAptimAM vighna karavAthI, dhaMdhAmAM bhAgadArano napho AMcakI levAthI, gharAkane halako - kharAba ke ocho mAla ApavAthI, vizvAsaghAta karavAthI, bIjAne chetaravAthI, bIjAne darzana-pUjA karato aTakAvavAthI, sAdhubhagavaMtone gocarI vahorAvavAmAM aMtarAya karavAthI, bIjane vyAkhyAna zravaNa, pAThazALA mATe jatAM aTakAvavAthI, dIkSA letAM aTakAvavAthI vagere kAraNe lAbhAMtarAya karma baMdhAI zake che. A janmamAM lAbhAMtarAyakarmano udaya na hoya to game tevA dhaMdhA karavAthI ke beImAnI - anIti - apramANikatA AcaravA chatAM ya puSkaLa dhana maLe tevuM bane paNa sAthe sAthe evuM prabaLa lAbhAMtarAya karma baMdhAya ke bhAvimAM jayAre te udayamAM Avaze tyAre bhayAnaka garIbI apAvaze. mAthuM pachADavA chatAM ya kANI koDI paNa maLavA nahi 121 karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ de. bhikhArI banIne ghara - ghara bhaTakavA chatAM ya peTa bharavA anna nahi maLe ! - dhaMdhAmAM nyAya -jAti- pramANikatA AcaranArAne lAbhAMtarAya karmano udaya haze to hamaNAM bhale ochA paisA maLe paNa e navuM lAbhAMtarAya karma nahi bAMdhe. pariNAme bhaviSyamAM tene saMpattionA DhagalA thaze. ochI mahenate ghaNuM sAmethI maLavA lAgaze. ene dhanaprAptimAM koI vighna nahi naDe. tethI nIti - pramANitAne jIvanano maMtra banAvavo joIe. dharmArAdhanA dvArA lAbhAMtarAya karmane toDavA sAthe dAnAMtarAya karmane toDavAno prayatna paNa karavo joIe. vipUla dhanasaMpatti prApta thaI gayA pachI jo dAnadharmanI bhAvanA prabaLa banI jAya to duniyAne aneka jagaDuzA - bhAmAzA vagere dAnavIro maLe; paNa jo lAbhAMtarAya tuTavA sAthe dAnAMtarAya na toDAya to mammaNa zeThanI jamAta vadhI jAya ! bhogAMtarAya - upabhogAMtarAya karma: bhojana - vilepana - mALA vagere je padArthono ekavAra bhogavaTo karyA pachI pharIthI karI zakAto nathI te bhoga kahevAya. vasa, AbhUSaNa, makAna, pharnIcara -vAhano, sI vagere je padArthono vAraMvAra bhogavaTo karI zakAya tene upabhoga kahevAya. jo lAbhAMtarAya karmano udayatIvra hoya to AvI bhoga ane upabhoganI vastuo prApta thatI nathI. jeTalA pramANamAM A lAbhAMtarAya karma tuTe teTalA pramANamAM bhoga - upabhoganA padArtho prApta thAya che; paNa prApta thayelA te padArtho upayogamAM kyAreka laI zakAya ne kyAreka upayoga karavo hoya to ya karI na zakAya. bhogAntarAya ane upabhogAntarAya khAvA-pIvA - paheravA - oDhavA vagere bAbatonuM niyaMtraNa kare che. jo A karmono udaya tIvra hoya to badhI sAmagrIo hovA chatAM, teno upayoga karavAnI tIvra IcchA hovA chatAM ya evuM koI kAraNa acAnaka AvIne UbhuM rahe che jenA kAraNe jIva teno bhoga ke upabhoga karI na zake. DAyAbITIsano roga thaI jAya ane tethI zakti - IcchA hovA chatAM ya mIThAI vagere gaLapaNa khAI na zake ! kyAreka khAvAnI arucithavAthI bhukhyA rahevuM paDe. managamatAM padArtho sAme paDyA hovA chatAM ArogI na zakAya. jelamAM javAnA kAraNe managamatuM bhojana khAvA na maLe ! sArA padArtho bhANAmAM pIrasAyelA chatAM patnI sAthe jhagaDo thatAM khAvAnI IcchA marI jAya ! potAnI manapasaMda vAnagI ghare banAvarAvI hoya paNa ghare mahemAna AvI jatAM tene jamADavI paDe. potAnA nasIbamAM kAMI na Ave! A badho prabhAva bhogAMtarAya karmano che. AvuM kAMI bane tyAre akaLAInahi javAnuM. gusse paNa nahi thavAnuM. bhogAMtarAya
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmane najaramAM lAvavAnuM. khAvA-pIvAnA kAraNe koInI sAthe kadI jhagaDA nahi karavA. kaSAyonI hoLI na saLagAvavI. paNa karmavijJAnanI samajaNa vikasAvIne samAdhAna karavuM. zAMti ane samatA pamAze. AnaMdamaya ane prasannatAbharyuM vAtAvaraNa khaDuM thaze. mane mAruM manapasaMda bhojana nathI maLatuM, mane je vakhate jamavAnuM joIe te samaye nathI maLatuM, jeTaluM joIe teTaluM nathI maLatuM, IcchA thavA chatAM jamI nathI zakato to e badhA pAchaLa mArA bhogAntarAya karmano vAMka che. bIjA lokono doSa nathI. e badhA to nimitta che, e pramANe vicArIzuM to te karmano nAza karavAnI sAdhanA karavAnuM mana thaze. zAMti prasannatA-svasthatA jaLavAI raheze. paNa karmavijJAna nahi samajanArA to vicAraze ke, "mArI patnI kevI che? mAro samaya paNa sAcavatI nathI! mArA mATe banAvelI rasoI teno bhAI Avyo to tene jamADI dIdhI ! mAruM to kAMI dhyAna ja rAkhatI nathI. gharanA loko khUba bedarakArI rAkhe che. jo huM temane kazuM nahi kahuM to temanI bedarakArI vadhatI jaze. teo potAnA kartavyapAlanamAM sabhAna nahi rahe. pariNAme gharamAM arAjakatA - aMdhAdhUMdhI sarjAze. A to na cAle." AvuM vicArIne te gusso karaze. jhagaDaze. tenA pariNAme gharamAM rahenArA vacce prasannatA ke premaLatA nahi rahe. karmavijJAna na samajyAnuM A pariNAma che! gharanA sabhyonuM kartavyapAlana tarapha dhyAna doravuM joIe te sAcI vAta. paNa te mATe zAMtithI kahevAya. yogya rIte samajAvI zakAya. paNa magaja gumAvavAnI kaMI jarUra nathI. apaseTa ke asvastha banavAthI ke gusso karavAthI teo badhA samajI jaze; tevuM mAnavAnI kAMI jarUra nathI. tamAruM puNya nahi hoya to gusso karavAthI paNa koI saphaLatA nahi maLe. je upabhogAntarAya karmano udaya cAlato haze to upabhoganI sAmagrIo maLavA chatAM, upabhoga karavAnI tIvra IcchA hovA chatAM ya upabhoga nahi karI zakAya. lagnamAM paheravA potAnA manapasaMda suMdara vastro sivaDAvyA, paNa paheratAM pUrve ja elarjIthI cAmaDI evI lAla thaI gaI ke DaoNkTare tevA polIsTaranA kapaDAM paheravAnI nA pADI ! suzikSita, guNavAna, zrImaMta yuvAna sAthe lagna thayA pachI cAra ja divasamAM tene TI. bI. nuM nidAna thatAM DaoNkTaroe kAmasevanano niSedha karI dIdho! manamAM IcchA hovA chatAM, sAme uttamapAtra hovA chatAM enA sukhabhogamAM oTa AvI gaI! suMdara, AkarSaka navo baMgalo banAvyo. tyAM rahevA javAnA pUrva dine cokIdAre kahyuM, "sAheba! cokI karatAM meM rAtre sapheda kapaDAvALA UMcA mANasane baMgalAmAM pharato joyo hato. mane Dara lAgyo. pasIno thayo. rajAI oDhIne sUI gayo. koI bhUta lAge 123 ja karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ che!" ane zeThe baMgalAmAM rahevA javAnuM mAMDI vALyuM. eka zeThANI ghare traNa traNa peTI bharIne jhaverAtanA ghareNAM hovA chatAM avAranavAra navA navA ghareNAM kharIdyAM kare che, paNa muMbaImAM dhoLA divase paNa guMDAono bhaya che; tethI gamatA hovA chatAM ye, IcchA hovA chatAM ya te ghareNAo te paherI zakatI nathI ahIM bAhya kAraNa tarIke elarjI, TI. bI. no roga, bhUta ke guMDAno bhaya vagere bhale jaNAtA hoya paNa hakIkatamAM to A upabhogAntarAya karmano udaya kAraNa che. A karma badhA upabhogomAM ekI sAthe aDacaNa UbhI kare tevuM na paNa bane. A karma kyAreka zarIranA sukhamAM, kyAreka kapaDAnA sukhamAM, kyAreka vAhananA sukhamAM, kyAreka alaMkAranA sukhamAM to kyAreka strInA sukhamAM naDatararupa bane. kyAreka be, traNa, cAra ke badhI bAbatamAM paNa A karma aMtarAya Ubho karI zake. koIka puNyazALI AtmAne ghaNA varSo sudhI bhogAntarAya ke upabhogAntarAya karmano udaya ghaNo nabaLo hoya tevuM paNa bane. teo tamAma prakAranI bhoga ane upabhoganI sAmagrIonA sukhane bhogavyA kare. samaju mANase nimitta banatI vyakti tarapha durbhAva ke durvartana karavAne badale baMdhAyelA bhogAntarAya ane upabhogAntarAya karmone toDavAno tathA navuM na baMdhAya te mATeno prayatna karavo jarUrI che. te mATe paramAtmAnI bhAvavibhora banIne pUjA karavI. temAM ya aNAhArI avasthAnI prArthanA sAthe uttamottama padArthothI roja naivedyapUjA karavI joIe. uttama padArtho vaDe bhagavAnanI suMdara AMgI karavI joIe. vaLI, pazu- pakSI ke manuSyane khAtAM-pItAM aMtarAya na karavo. jhuMTavI na levuM. koIne koI ApatuM hoya to rokavA nahi. bhojanano kyAre ya tiraskAra na karavo. thALI-vATakI na pachADavA. bIjAne premathI sAruM sAruM jamADavuM. sAdharmikonI bhakti karavI. koI atithine jamyA vinA javA devo nahi. gurubhagavaMtone uttama padArtho vahorAvavA. azakta, apaMga - mAMdA - anAtha lokone jamADavA. garIbo mATe khIcaDIghara kholavA. jIvadayA karavI. bIjAne maLelI sArI sAmagrInI IrSyAna karavI. koInA sukhopabhogamAM rukAvaTa karavI nahi. (5) vIrAya karmaH vIrya eTale ullAsa, thanaganATa, zakti, baLa kAMI karI chUTavAnI dhagasa, muDa vagere... AtmAmAM to anaMtu vIrya che. paNa tene dabAvavAnuM kArya A vIryAntarAyakarma kare che. tenA udayathI jIva azakta, mAyakAMgalo, nirAza, becena, muDaleza ke hatAza bane che. tenAmAM kAMI karavAno ullAsa, thanaganATa ke taravarATa ocho thaI jAya che. A karmanA udayavALAne nokarI - dhaMdho - gharanuM kAmakAja vagere kAMI karavuM gamatuM ka 124 kalAka karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI. Akho divasa ALasunI jema paDI rahevuM game che. pariNAme gharamAM badhAne te apriya thaI paDe che. nA, enA pratye tiraskAra karavAnI ke meNA - ToNA mAravAnI jarura nathI. tenA karmane najaramAM lAvIne karuNA tathA vAtsalya ApavAnI jarura che. dharmano puruSArtha karAvIne tenA karmane toDavA jevuM che. keTalAko phariyAda kare cheH "zarIra nabaLuM paDI gayuM che. tapAsa karAvatAM zarIramAM to koI ja roga nathI chatAM thoDuM kAma karuM ne thAkI jAuM chuM. thoDuM cAluM to paNa thAkI jAuM. are! bolatAM bolatAM paNa hAMphI javAya - thAkI javAya. vAre vAre ArAma karavAnuM mana thAya. jIvavAno ullAsa osarI gayo che. maravAnuM mana thAya che. vagere.." koNa tene samajAve ke A badhA pAchaLa tAruM vIryAntarAya karmano udaya kAraNa che. te ja rIte tapa karavAnuM mana na thAya, karIe to ullAsa vinA karIe, saMsAra asAra samajAya chatAM dIkSA levAno ullAsa na jAge, dIkSA laI levA chatAM ya pachI svAdhyAya - tyAga - tapa - ArAdhanA karavAmAM ullAsa na jAge, satata vicAro cAlyA kare te badhAmAM kAraNa A varyAntarAya karmano udaya che. DIprezana nAmano roga paNa A vintarAya karmanA udayanI upaja che. A badhAthI bacavA vidhipUrvaka, UbhA UbhA vadhune vadhu dharmanI kriyAo karavI joIe. viryAntarAya karma bAMdhavAnA kAraNo jANIne tenAthI dUra rahevAno prayatna karavo joIe. maMtra - taMtra - yaMtra dvArA bIjA jIvonI zaktio saMdhavI. kAmaNa -TumaNa karavA, tevA prayogo karavA. krodhathI - verabhAvanAthI - lobha-lAlacathI bIjA jIvonI hiMsA karavI, jIvonA AMgopAMga chedavA, bAMdhavA, apaMga banAvavA, AMkha - kAna - nAka vagerenI zakti jhuMTavI levI, koIne behoza karavA, Dhora mAra mAravo, chatI zaktie jJAnana meLavavuM, pratikramaNAdi dharmakriyAo karavI, tapa-tyAga na karavA, vaDilono vinaya - vaiyAvacca - sevAmAM bedarakArI dAkhavavI vagere kAraNe navuM varyAntarAya karma baMdhAya che, jenA udaye anaMta zaktino svAmI AtmA nirmaLa, nirutsAhI ane ullAsahIna bane che. dAnAntarAya -lAbhAntarAya-bhogAntarAyake upabhogAntarAyakarmano kSayopazama hoya paNa jo AvIryAntarAyakarmano kSayopazamanA heyato dAna devAmAM paisA kamAvAmAM, khAvA - pIvAmAM ke anya padArthono upabhoga karavAmAM koI paNa jAtano utsAha ke AnaMda nA rahe. azakta, paravaza ane dIna - hIna banIne jIvananI yAtrA jema tema pUrI karavI paDe. A badhuM jANIne aMtarAyakarma na baMdhAya tenI kALajI rAkhavI. pUrvanA karmodaye AvatI takalIphomAM samatA rAkhavI. bIjA upara tiraskAra ke gusso na karatAM potAnA pAchA 125 karmanuM kamyuTara bhAga-3
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ - hA karmono nAza karavA prayatna karavo. karmodaye takalIphamAM mUkAyelA jIvo pratye hamadardI - sahAnubhUti dAkhavavI. jJAnAvaraNIya - darzanAvaraNIya - vedanIya mohanIya ane AyuSya karmanI vicAraNA karmanuM kamyuTara bhAga-ramAM karI hatI. ahIM bhAga -3mAM nAma-gotra ane aMtarAya karmanI vicAraNA karatAM AThe karmanuM varNana pUrNa thayuM. karmanuM kamyuTara' lekhamALAthI vAcakone e vAta barobara samajAI gaI haze ke saMsAramAM tamAma jIvo karmabaddha che. karmAdhIna che. AtmA hakIkatamAM svataMtra hovA chatAM ya anAdikALathI karmanA pAsamAM jakaDAyelo che. anaMtajJAna, anaMta darzana vagere tenA guNo karmonA kAraNe DhaMkAI gayA che. A vAta samajyA pachI have koI paNa jIvonA doSo jyAre dekhAya, bhUlo tarapha najara jAya, pApanA paMthe doDatA teo jaNAya tyAre temanA pratye nArAja nahi thavAnuM. roSa ke rIza nahi karavAnI. temanA pratye dhikkAra ke tiraskAra paNa nahi karavAno. paNa vicAravAnuM ke "e jIva to nirdoSa che. niSpApa che. badhA doSonuM mULa karmo che. bIcAro A jIva ! karmo tene pachADe che. doSita banAve che. temAM teno zo vAMka? vAMka to tenA karmono che. mAre tenA pratye durbhAva na karAya. AvA vicAro karavAthI jIvo pratye dveSa ke vaira nahi thAya. maitrI bhAva jaLavAI raheze. koI pratye nArAjI nahi rahe. A jIvanamAM ATaluM satya upalabdha thaI jAya to basa ! ghaNuM che ! A jJAnadRSTi che, tattvaSTi che. rAga - dveSa upara vijaya meLavavA sau prathama A jJAnadaSTi joIe. tapa vadhAre karavAno pratikramaNa - sAmAyika pUjAdi dharmakriyAo avazya karavAnI; paNa e badhAnI sAthe sAthe A jJAnadaSTi - tattvadRSTi paNa keLavavI ja rahI. jJAnadaSTi keLavyA vinA rAga-dveSa upara vijaya meLavavo muzkela che. jIvamaitrI TakavI azakyaprAya che. karmavijJAnathI dareka samasyAnuM samAdhAna meLavIne prasanna rahI zakAze. te karmo bAMdhatAM aTakAvI zakAze. karmayukta jIvonI bhUlo pratye thato tiraskAra aTakAvI zakAze. karmodayamAM samAdhi bharapUra jIvana jIvI zakAze. karmono nAza karavA cha prakAranA bAhyatapono Azaro laIne cha prakAranA atyaMtara taponuM sevana karavA tarapha lakSa jaze. te rIte tamAma karmono nAza karIne, AtmAnuM karmarahita zuddha svarupa prApta karI zakAze. ApaNe sahu jaldIthI jaldI AtmAnA zuddha svarUpamAM kAyama mATe ramaNa karanArA banIe tevI zubhabhAvanA. vItarAga paramAtmAnI AjJA viruddha kAMi paNa lakhAyuM hoya to aMta:kArI niza mi dukkama, 126 rAjA karmanuM kamyuTara bhAga-3 mAM
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ * madhalipta talavAra jevuM vedanIya karma beDI jevuM Avya kama I 1 . * citArA jevuM nAmakarma kuMbhAranA ghaDA jevuM - -gotra -