________________
પંડિત સાચો અર્થ કરે છે કે ખોટો? તેની શી ખબર પડે?”
હકીકતમાં આ વાક્યનો અર્થ થતો હતો, “તે જ્ઞાન જ નથી કે જે જ્ઞાન હોતે જીતે રાગ વગેરે દોષો માઝા મૂકે છે, પરંતુ પંડિતે તો પોતાનું પદ ટકાવી રાખવું હતું. તેથી તેણે રાજાને કહ્યું કે, ““હે રાજન! તેનો સાચો અર્થ છે: “બિલ્લી બેઠી બેઠી ચણા ખાય છે.” જે પંડિત આ અર્થ કરે તેને જ પદ આપવું. બાકી તો આ જમાનામાં પદલાલચું બોગસ પંડિતો પણ ઘણા હોય છે. તેથી તેમનાથી આપ ચેતતા રહેજો.”
રાજાએ પંડિતજીની વાત સ્વીકારી લીધી. પંડિતજી મનમાં ખૂબ ખુશ થયા. કારણ કે તેઓ જાણતા હતા કે “તમામ પંડિતો આ વાક્યનો હકીકતમાં જે સાચો અર્થ છે, તે જ કરશે, પણ “બિલ્લી બેઠી બેઠી ચણા ખાય છે એવો અત્યંત અજુગતો અર્થ તો કોઈ જ નહિ કરે. પરિણામે કોઈને પુરોહિત પદ ન મળતાં, મારું તે પદ સદા સચવાઈ રહેશે.”
જુઓને, આ પંડિતની આ તે કેવી બદમાશી ! પોતાને પ્રાપ્ત થયેલા જ્ઞાનનો તેણે કેવો દુરુપયોગ કર્યો! આ પંડિતના જ્ઞાનને ય જ્ઞાન શી રીતે કહેવાય?
સમય પસાર થતો જાય છે. અનેક પંડિતોને રાજપુરોહિત પદ માટે રાજા બોલાવે છે. દરેકને પેલા વાક્યનો અર્થ પૂછે છે. પંડિતો પાસેથી મળતો સાચો જવાબ પણ રાજાને ખોટો લાગે છે. કારણ કે પેલા પંડિતે પહેલેથી જ ખોટો અર્થ ફ્લાવી દીધો છે. રાજા કદાગ્રહી થઈ ગયો છે.
કદાગ્રહી કદીય ન બનવું. ઘણીવાર કો કે કેટલીક ખોટી વાતો - વિચારો કે માન્યતાઓ આપણા મનમાં એવી ઠસાવી દીધી હોય છે કે જેના કારણે સાચી માન્યતા પણ આપણને ઉપલક નજરે ખોટી લાગે, પણ ના, આપણે તેમાં મુંઝાવું નહિ. કદાગ્રહને દૂર કરી શાંત ચિત્તે વિચારણા કરવી. વરસોથી કોકે આપણા મનમાં ઘુસાડેલી તે ખોટી માન્યતાને છોડી દેવામાં સહેજ પણ હિચકિચાટ ન અનુભવવો.
તેવામાં એકવાર મન:પર્યવજ્ઞાનના સ્વામી ગુરુભગવંત તે નગરમાં પધાર્યા. પૂર્વે નાસીપાસ થયેલા અનેક પંડિતોએ પોતાનો સાચો અર્થ પણ ખોટો સાબિત થયાની વાત કરી.
મન:પર્યવજ્ઞાની ગુરુ ભગવંતે રાજાને બોધપાઠ આપવાનું નક્કી કર્યું. તેઓ રાજા પાસે પહોંચ્યા.
પૂર્વના ક્રમ મુજબ રાજાએ તેમને પણ તે સંસ્કૃત વાક્યનો અર્થ પૂછ્યો. તે વખતે તે રાજાના મનમાં તો તે વાક્યનો અર્થ ‘બિલ્લી બેઠી બેઠી ચણા ખાય છે” એવો જ હતો.
ગુરુભગવંત તો ચાર જ્ઞાનના સ્વામી હતા. મનઃ પર્યવજ્ઞાન તેમની પાસે હતું, ઝઝઝણઝામ ૨૧ કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૨ નાર