________________
(11) નીકપાય ગોહનીય માં
કષાયના ભાઈ છે નોકષાય. ઘણી વાર તેઓ કપાય જેવા બની જાય છે. કષાયોને ખેંચી લાવવાનું કામ પણ તેઓ કરે છે. કષાયો જેટલું, ક્યારેક તો કષાયો કરતાં પણ વધારે નુકસાન આ નોકષાયો કરે છે.
કષાયો ભયંકર છે, તે વાત મનમાં બેઠેલી હોવાથી કષાયોથી બચવાનો પ્રયત્ન પણ આપણે કરીએ છીએ પણ નોકષાયોની ભયંકરતા સમજાઈ ન હોવાથી તેનાથી બચવાનો પ્રયત્ન પણ ઘણીવાર આપણાથી થતો નથી. અરે ! ઘણીવાર તો આપણે સામે ચાલીને તેને આવવાનું આમંત્રણ આપીએ છીએ.
નગરમાં લૂંટફાટ કરીને, પુષ્કળ ઝવેરાત લૂંટીને ચોરો નાસ્યા. પોલીસો તેમની પાછળ પડ્યા છે. પોલીસોને ખૂબ દૂર રાખીને તેઓ આગળ નીકળી ગયા. રસ્તામાં - થાક લાગતાં - ઝાડ નીચે આરામ કરવા બેઠા. ભૂખ પણ લાગી હતી. પાસે રહેલો નાસ્તો કરવા લાગ્યા.
તે વખતે સામેથી કોઈ બે વટેમાર્ગ પણ આવતા હતા. તેઓ પણ ભૂખ્યા - થાક્યા હોવાથી ચોરોની પાસે જ જમવા બેઠા. પરસ્પર વાર્તાલાપ કરતાં કરતાં તેઓ ભોજન કરતા હતા.
એટલામાં તો ફરીથી પોલીસ ત્યાં જ આવી. લૂંટાયેલું ઝવેરાત ચોરો પાસેથી મળી આવ્યું. એક પછી એક બધાના હાથ - પગમાં બેડીઓ નંખાવા લાગી.
પેલા બે વટેમાર્ગુએ પોતાની નિર્દોષતા સાબિત કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો, “અમે વટેમાર્ગ છીએ. અમે ચોર નથી. અમે સામેના રસ્તેથી આવતા હતા. ભૂખ લાગી એટલે આમની સાથે જમવા બેઠા એટલું જ, બાકી અમે તો તેમને ઓળખતા પણ નથી. અમે ક્યારેય, ક્યાં ય, ચોરી કરી નથી.”
જુઓ ! સાંભળો! તમારી વાત સાંભળી, પણ અમે એ બધું કાંઈ ન સમજીએ. તમે અત્યારે તો આ ચોરો સાથે જમતા હતા, તે વાત સાચીને? ચોરનો ભાઈ ઘંટીચોર. શું ખાતરી કે તમે તેમના મળતિયા નહિ હોં. તમે જો નિર્દોષ હતા, તો શા માટે ચોરોની દોસ્તી કરી? જે સજા ચોરોને થશે, તે તમને પણ થશે. ચોરોની દોસ્તી નું ફળ તમે પણ ચાખી લો.”
આ પ્રમાણે કહીને તેમના હાથ - પગમાં પણ બેડીઓ નંખાઈ ગઈ. સૈનિકોએ બધાને જેલમાં પૂરી દીધા. aata
૬૫ કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૨ -
