________________
ફાળી ચામડી કોણે આપી?
અમેરીકનો(રેડ ઈન્ડિયનો)ની ચામડી લાલ કેમ ? ચીનાઓની ચામડી પીળી કેમ ? હિન્દુસ્તાનીઓ કાળી ચામડીવાળા કેમ ? પોપટ લીલો કેમ ? કાગડો કાળો કેમ ? હંસ સફેદ કેમ ? શરીર અને તેના અવયવોને જુદા જુદા રંગ આપનાર કર્મનું નામ છે વર્ણનામકર્મ. આ નામકર્મના કારણે જ જાતજાતના રૂપ રંગ જીવોને મળે છે.
આ ભવમાં તો તેવી વ્યક્તિએ કોઈ જ ગુનો કર્યો નથી. પૂર્વભવે બાંધેલાં તેવા કર્મના કારણે તે સ્ત્રીને કાળી ચામડી મળી, કર્મે તો તેને સજા કરી દીધી. હવે તેવી કાળી ચામડીને નજરમાં લઈને આપણે પણ જો તેને ધિક્કારીએ તો પડેલાં ઉપર પાટું જ મારવાનું કામ કરીએ છીએ ને ? કર્મોથી તિરસ્કારેલાં ઉપર આપણાથી તિરસ્કાર શી રીતે થઈ શકે ? આપણને તેવા ક્રુર અને નિષ્ઠુર બનવું શોભે છે ?
કોઈ વ્યક્તિને પાનગુટકાના વ્યસનને કારણે કેન્સર થયું. મોત નજીક છે. બિચારો ભયંકર રીતે રીબાઈ રહ્યો છે. તે વખતે તમે તેની તબિયતના સમાચાર પૂછવા જાઓ ત્યારે તેને આશ્વાસન આપનારા પ્રેમાળ શબ્દોનો પ્રયોગ કરો કે તેની પાન – ગુટકાની ટેવને નજરમાં લાવીને કડવા શબ્દોના ડામ દો ? તેવા સમયે કોઈ એને ડામ દેતું નથી. બધાને એવો વિચાર આવે છે કે, ‘‘કર્મોએ તો કેન્સર કરીને તેને ત્રાસ દીધો છે, બિચારો હેરાન થઈ રહ્યો છે. મારે ક્યાં પડતાને પાટું મારવું ! બે શબ્દો મીઠા કહીશ તો તેને પીડામાં રાહત થશે.’’ બરોબર ને ?
બસ એવી જ વાત અહીં છે. જો કર્મોના ઉદયે માંદા પડેલાંને ધિક્કારાય નહિ, પણ હુંફ અપાય તો કર્મોના ઉદયે કાળી ચામડી પામનારને, તોતડા, મુંગા, બહેરાં, આંધળાને, ક્રોધીને, કામીને કે ખાઉધરાને પણ ધિક્કારી શકાય નહિ. તેમને પણ હુંફ જ અપાય. તેમના પ્રત્યે પણ અરુચિભાવ કેળવી શકાય નહિ.
યાદ રાખીએ કે સમગ્ર જીવસૃષ્ટિમાંથી કોઈપણ એક જીવ પ્રત્યેક કરાતો તિરસ્કાર તે સમગ્ર જીવસૃષ્ટિનો તિરસ્કાર છે, સર્વજીવરાશીની આશાતના છે. તે ન થઈ જાય તેની પળે પળે કાળજી રાખીએ. તે માટે તે તે જીવના દોષોને નજરમાં લાવીને તે વ્યક્તિને ધિક્કારવાના બદલે તે દોષોને લાવનારા કર્મોને ધિક્કારીએ. તે તે જીવોનેપ્રેમ, લાગણી, હુંફ, વાત્સલ્ય આપીએ અને જાત ઉપર ચડી બેઠેલાં કર્મોને ખતમ કરવાનો પુરુષાર્થ આદરીએ.
પણ આવી સમજણ જેમની પાસે નથી તેવા લોકો વ્યક્તિના તેવા રૂપ, રંગ, ગંધ, સ્પર્શ, રસ કે કામ, ક્રોધને જોઈને ધિક્કારવા લાગી જાય છે. પરિણામે તેમના કૌટુંબિક જીવનમાં તિરાડ પડે છે. શાંતિ, સમાધિ કે પ્રસન્નતા હજારો યોજન દૂર થઈ કર્મનું કમ્પ્યુટર ભાગ-૩
૩૫