________________
તમે આ સ્ત્રીની વાત સ્વીકારવા તૈયાર ખરા? આ સ્ત્રીને પત્ની ના કહેવાય, કુલટા કહેવાય. પણ પત્ની તો તે જ કહેવાય કે જેને એક જ પતિ હોય. માટે તો તે પતિવ્રતા કહેવાય છે.
જો અનેક પુરુષોને પોતાના પતિ માનનારી સ્ત્રીને કુલટા કહેવાય તો બધાને ભગવાન માનનારાને, બધા ભગવાનને એક જ માનનારાને શું કહેવાય?
તેથી બધા ભગવાન સરખા, બધા ધર્મ સરખા, બધા ગુરુસરખા, આવું ન મનાય, ન બોલાય. છતાં આવું જ માને - મનાવડાવે છે આ અનાભિગ્રહિક મિથ્યાત્વ.
(૩) આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વઃ સત્ય અને અસત્યને બરોબર જાણવા છતાં , તમામ સત્યવાતોને સત્ય વાતોતરીકે સ્વીકારવા છતાં યદુરાગ્રહ, કદાગ્રહ કે હઠાગ્રહના કારણે કોઈ એક પકડાઈ ગયેલી ખોટી માન્યતાને પકડી રાખે, ખોટું છે તેવું જાણવા છતાં ય તેને છોડી ન શકે. કોઈ છોડાવવા માંગે તો ય તે વાત છોડવાની તૈયારી જ ન હોય. અરે ! સમજવા માટેની પણ તૈયારી ન હોય. તો તેમાં આ મિથ્યાત્વ કારણ છે.
મધ્યસ્થ બુદ્ધિથી જો સમજવા માંગે તો સરળતાથી સમજાઈ શકે તેવી વાત પણ તે સમજવા તૈયાર ન હોય. “મારું તે જ સાચું” તેવી તેની માન્યતા થઈ ગઈ હોય. પોતાની માન્યતા વિરુદ્ધ જો કોઈ વિચારે- બોલે કે આચરે તો તેવી વ્યક્તિઓ ગુસ્સે ભરાઈ જતી હોય છે, અને ક્યારેક તો પોતાની માન્યતાને ન માનનારા તરફ ધિક્કાર - તિરસ્કારની અગનવર્ષા કરવા લાગી જતી હોય છે.
જિનમત, જિનશાસનના બદલે પોતાની વિચારધારાને જ તે વ્યક્તિ મહત્ત્વ આપવા મંડે છે. પરિણામે પોતાની માન્યતાને પુષ્ટ કરવા જતાં તે જિનશાસનને ભયંકર નુકશાન પહોંચાડવાનું કામ કરતી હોય છે.
પરમાત્મા મહાવીરદેવના જમાઈ જમાલીને આ આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વ પેદા થયું હતું. ટૂંકમાં, પરમાત્માની તમામ વાતોને તે તે રૂપે સ્વીકારે પણ એકાદ બે વાતોમાં પોતાના કદાગ્રહના કારણે વિપરીત માનનાર વ્યક્તિ આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વવાળી ગણાય.
આવું મિથ્યાત્વ આપણા જીવનમાં કદી પણ પ્રવેશી ન જાય તેની બરોબર કાળજી રાખવી જોઈએ.
(૪) સાંશયિકમિથ્યાત્વઃ પરમાત્માના વચનમાં શંકા રહ્યા કરે. ભગવાને મોક્ષની વાત તો કરી છે પણ ખરેખર મોક્ષ હશે ખરો? શું સ્વર્ગ હશે! નરક હશે? ધમસ્તિકાય - અધર્માસ્તિકાય વગેરે શાસ્ત્રોની વાતો સત્ય રૂપે હશે કે નહિ? આવી શંકાઓ પેદા કરાવે.
૨ ભાગ-૨