________________
-
હા
કર્મોનો નાશ કરવા પ્રયત્ન કરવો. કર્મોદયે તકલીફમાં મૂકાયેલા જીવો પ્રત્યે હમદર્દી - સહાનુભૂતિ દાખવવી.
જ્ઞાનાવરણીય - દર્શનાવરણીય - વેદનીય મોહનીય અને આયુષ્ય કર્મની વિચારણા કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-રમાં કરી હતી. અહીં ભાગ -૩માં નામ-ગોત્ર અને અંતરાય કર્મની વિચારણા કરતાં આઠે કર્મનું વર્ણન પૂર્ણ થયું.
કર્મનું કમ્યુટર' લેખમાળાથી વાચકોને એ વાત બરોબર સમજાઈ ગઈ હશે કે સંસારમાં તમામ જીવો કર્મબદ્ધ છે. કર્માધીન છે. આત્મા હકીકતમાં સ્વતંત્ર હોવા છતાં ય અનાદિકાળથી કર્મના પાસમાં જકડાયેલો છે. અનંતજ્ઞાન, અનંત દર્શન વગેરે તેના ગુણો કર્મોના કારણે ઢંકાઈ ગયા છે. આ વાત સમજ્યા પછી હવે કોઈ પણ જીવોના દોષો જ્યારે દેખાય, ભૂલો તરફ નજર જાય, પાપના પંથે દોડતા તેઓ જણાય ત્યારે તેમના પ્રત્યે નારાજ નહિ થવાનું. રોષ કે રીશ નહિ કરવાની. તેમના પ્રત્યે ધિક્કાર કે તિરસ્કાર પણ નહિ કરવાનો. પણ વિચારવાનું કે “એ જીવ તો નિર્દોષ છે. નિષ્પાપ છે. બધા દોષોનું મૂળ કર્મો છે. બીચારો આ જીવ ! કર્મો તેને પછાડે છે. દોષિત બનાવે છે. તેમાં તેનો શો વાંક? વાંક તો તેના કર્મોનો છે. મારે તેના પ્રત્યે દુર્ભાવ ન કરાય.
આવા વિચારો કરવાથી જીવો પ્રત્યે દ્વેષ કે વૈર નહિ થાય. મૈત્રી ભાવ જળવાઈ રહેશે. કોઈ પ્રત્યે નારાજી નહિ રહે. આ જીવનમાં આટલું સત્ય ઉપલબ્ધ થઈ જાય તો બસ ! ઘણું છે ! આ જ્ઞાનદૃષ્ટિ છે, તત્ત્વષ્ટિ છે. રાગ - દ્વેષ ઉપર વિજય મેળવવા સૌ પ્રથમ આ જ્ઞાનદષ્ટિ જોઈએ.
તપ વધારે કરવાનો પ્રતિક્રમણ - સામાયિક પૂજાદિ ધર્મક્રિયાઓ અવશ્ય કરવાની; પણ એ બધાની સાથે સાથે આ જ્ઞાનદષ્ટિ - તત્ત્વદૃષ્ટિ પણ કેળવવી જ રહી. જ્ઞાનદષ્ટિ કેળવ્યા વિના રાગ-દ્વેષ ઉપર વિજય મેળવવો મુશ્કેલ છે. જીવમૈત્રી ટકવી અશક્યપ્રાય છે.
કર્મવિજ્ઞાનથી દરેક સમસ્યાનું સમાધાન મેળવીને પ્રસન્ન રહી શકાશે. તે કર્મો બાંધતાં અટકાવી શકાશે. કર્મયુક્ત જીવોની ભૂલો પ્રત્યે થતો તિરસ્કાર અટકાવી શકાશે. કર્મોદયમાં સમાધિ ભરપૂર જીવન જીવી શકાશે. કર્મોનો નાશ કરવા છ પ્રકારના બાહ્યતપોનો આશરો લઈને છ પ્રકારના અત્યંતર તપોનું સેવન કરવા તરફ લક્ષ જશે. તે રીતે તમામ કર્મોનો નાશ કરીને, આત્માનું કર્મરહિત શુદ્ધ સ્વરુપ પ્રાપ્ત કરી શકાશે. આપણે સહુ જલ્દીથી જલ્દી આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપમાં કાયમ માટે રમણ કરનારા બનીએ તેવી શુભભાવના. વીતરાગ પરમાત્માની આજ્ઞા વિરુદ્ધ કાંઇ પણ લખાયું હોય તો અંત:કારી નિશ મિ દુક્કમ,
૧૨૬ રાજા કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૩ માં