________________
મને કોઈ મારી નાંખશે તો? મારું ધન કોઈ લૂંટી જશે તો? અચાનક ઈન્કમટેક્ષની રેડ પડશે તો? હું બિમાર પડી જઈશ તો? મારા સ્નેહીજનો મને છોડીને ચાલ્યા જશે. તો? મારો દીકરો મને ઘરડાઘરમાં મૂકી દેશે તો? વગેરે વગેરે વિચારો કરીને કેટલીક , વ્યક્તિઓ પોતાના જીવનને અશાંત બનાવી દેતી હોય છે. આવા ખોટાં ભયાન રાખવાનું સમજાવવા છતાંય તેમનો ભય દૂર થતો નથી.
આ ભય પેદા કરાવવાનું કામ કરે છે ભયમોહનીય કર્મ. ક્યારેક સાચું નિમિત્ત પમાડીને તે ભય કરાવે છે, તો ક્યારેક તેવા કોઈપણ નિમિત્ત વિના પણ તે ભય પેદા કરાવે છે. જ્યારે ભય પેદા થાય છે. ત્યારે વ્યક્તિ ધ્રૂજવા લાગે છે. હાંફળી – ફાંફળી થઈ જાય છે. બેચેન બની જાય છે. શું કરવું? શું ન કરવું? તે વિચારમાં તે હતપ્રભ બની જાય છે. તે દરમ્યાન તે પોતાની રીતે યોગ્ય નિર્ણય પણ કરી શકતો નથી. ભયભીત હાલતમાં તે નવું ભયમોહનીય કર્મ પણ બાંધી દે છે.
આપણો આત્મા તો કદી કોઈથી છેદાતો નથી. ભેદાતો નથી. બળાતો નથી, નાશ પમાડાતો નથી, તેના ગુણો કોઈથી ય ઝૂંટવી શકાતા નથી, પછી તેણે ભય પામવાની જરૂર જ ક્યાં છે? નિર્ભય આત્માને વળી ભય કેવો? તેણે ગભરાવવાની જરૂર શી?
પણ ભયમોહનીય કર્મનો ઉદય તેને ભયભીત બનાવે છે. નિર્ભય આત્માને ડરપોક બનાવે છે. જો આવા ડરપોક ન બનવું હોય તો ભયમોહનીય કર્મ ન બંધાઈ જાય તેની કાળજી રાખવી જોઈએ. તે માટે બીજા જીવોને ડરાવવાનું બંધ કરવું જોઈએ. પોતે ભય પામવો ન જોઈએ. ભય પામવાના પ્રસંગો આવે ત્યારે દેવ -ગુરુનું અનન્યભાવે શરણું લઈને નિર્ભય બની જવું જોઈએ.
બીજા જીવોને ત્રાસ – પીડા આપવાનું બંધ કરી દેવું જોઈએ. બીજાઓ સાથે સદા કોમળતાભર્યો વ્યવહાર કરવો જોઈએ પણ નિર્દયતા, કુરતા કે નિર્દયતાભર્યા વ્યવહારો કદી પણ ન આદરવા. ભય પામનારા જીવોની રક્ષા કરવી જોઈએ. તેમના ભયને દૂર કરવાના પ્રયત્નો કરવા જોઈએ. તેમ કરવાથી ભય મોહનીય કર્મ બંધાતું અટકી શકે છે. પણ જો ઉપર જણાવ્યા કરતાં વિપરીત વર્તન કરીએ તો ભયમોહનીય કર્મ બંધાવા લાગે છે.
(૬) જુગુપ્સા મોહનીય કર્મ જુગુપ્સા = દુર્ગછા, ચીડ, ચીતરી ચડવી, ધૃણા થવી.
બીલાડાએ હુમલો કરીને કબૂતરના શરીરને ફાડી ખાધું હોય, તેના પીંછા નીકળીને ચારે બાજુ ફેલાયા હોય, લોહીલુહાણ થયેલું શરીર એકબાજુ પડ્યું હોય, ત્યાંથી પસાર થવાનું હોય તો શું થાય? ચીતરી ચઢે ? બીજી બાજુ મોઢું રાખીને સડસડાટ ચાલી જવાનું મન થાય? તે પ્રભાવ છે આ જુગુપ્સા મોહનીય કર્મનો. ઝાઝataaaaaaa ૭૧ ના કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૨