________________
અવયવ જયાં જોઈએ ત્યાં જ બધાને છે. બધા મનુષ્યોની આંખો આંખના સ્થાને જ છે. પણ કોઈની આંખ કપાળ, ગાલે કે ગળા પર નથી! તે જ રીતે કાન, નાક, હાથ, પગ, ગાલ વગેરે બધા અવયવો પોત-પોતાના સ્થાને જ ગોઠવાયા છે. અને છતાં ખૂબી તો જુઓ ! બાહ્ય આકાર બધાનો એકસરખો હોવા છતાં ય કોઈ બે વ્યક્તિના ચહેરા સામાન્યતઃ એકબીજાને સંપૂર્ણ મળતાં આવતા જ નથી. બધાના મોઢા એક વેંતના હોવા છતાં, બે આંખ, બે કાન અને એક નાક બધાને હોવા છતાં કોઈના મોઢા મળતા નથી! સગા બાપ-દીકરાના, મા- દીકરીના કે બે ભાઈઓના ચહેરામાં પણ ફરકતો જણાય જ છે ! આવી અદૂભૂત રચના કોણે કરી? કોની બુદ્ધિનો આ કસબ છે?
- ઈશ્વરે તો આ દુનિયાની કે આ શરીરની રચના કરી જ નથી. જેમ કુંભાર માટીમાંથી ઘડાને હાથ લગાડીને ઘડે તેમ માતા પણ પોતાના પેટમાં જુદા જુદા અવયવો બનાવીને શરીર ઘડતી નથી. તો આ અદ્દભૂત કરામત કોણે કરી? શરીરના એકેક અવયવો શી રીતે બને? કોણ બનાવે? કેવા બનાવે? હાડકાની રચના કોણ કરે? તેય નબળાં કે મજબૂત શા માટે બને? વગેરે સવાલોના જવાબો જાણવા જેવા છે. આશ્ચર્યકારી શરીરરચના પાછળનું રહસ્ય સમજવા જેવું છે.
કોઈ ધર્મે આ બધાનું સર્જન ઈશ્વર કરે છે એમ કહીને સંતોષ માન્યો. “બધી કુદરતની કરામત છે એમ કહીને કોઈએ બુદ્ધિને તકલીફ આપવાનું છોડી દીધું. આ તો માતા - પિતાનું સર્જન છે એમ કહીને કોકે તો વિચાર કરવાનું જ માંડી વાળ્યું. પણ ના, જૈનશાસન કહે છે કે આવા ગોળગોળ જવાબો આપીને વાતને છોડી ન દેવાય. દરેકે દરેક કાર્યનું કોઈને કોઈ સચોટ કારણ હોય જ છે. આ બધું નથી ઈશ્વરનું સર્જન કે નથી માત્ર માતા - પિતાનું સર્જન. આમાં કુદરતની કરામતની કોઈ વાત નથી. આમાં મહત્ત્વનું કોઈ સંચાલક બળ હોય તો તે છે નામકર્મ.
આમ તો આઠે કર્મો આ જીવાત્માને પોતાનો કોઈને કોઈ પરચો સતત બતાડ્યા કરે છે. પણ તેમાં શરીરની રચનાને અનુસરીને જે કાંઈ પરચો બતાડાય છે તેમાં મહત્ત્વનો ફાળો આ નામકર્મનો છે. તે ચિત્રકાર જેવું છે.
| ચિત્રકારનું કાર્ય છે ચિત્ર બનાવવાનું. તેની પાસે ચીતરવા મોટી ભીંત છે. ભીંત ઉપર તે ચિત્ર દોરે છે, જેમાં ઉગતો સૂર્ય છે. સુંદર પર્વત છે, ખળ ખળ નદી વહી રહી છે. મોર કળા કરે છે. પનિયારીઓ પાણી ભરવા જઈ રહી છે. દૂર મૂક્યો છે. નાના બાળકો એક બાજૂ રમી રહ્યા છે. આ બધું ચીતરતી વખતે તે પોતાની બુદ્ધિ વાપરતો હોય છે. બાળકોની આંખ, કાન, નાક, મુખ, તેની ઉપર રમતના ભાવો, નિર્દોષતા, શરીરની ચામડીનો રંગ, માથાના વાળ, સુંદર વસ્ત્રો, પગમાં પગરખાં વગેરે નાની
જ ૮ ના કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૩ માં