Page Text
________________
જયારે જીવોને ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે પોતાને જરૂરી બધી પર્યાપ્તિઓ પ્રાપ્ત થાય ત્યારે તે જીવોનો પૂરો પૂરો વિકાસ થયો ગણાય. તે જીવો પર્યાપ્તા કહેવાય. એટલે કે પોતાને જરૂરી પર્યાદ્ધિઓ પ્રાપ્ત કરી શકનારા જીવો પર્યાપ્તા કહેવાય.
પરન્તુ તમામ જીવો પોતાને જરૂરી તમામ પર્યાપ્તિઓ પ્રાપ્ત કરે જ, તેવો નિયમ નથી. કેટલાક જીવો પોતાનું જીવન જીવવા માટે જરૂરી તમામ પર્યાપ્તિ શક્તિઓ) પ્રાપ્ત કરી શકે છે તો કેટલાક જીવો જરૂરી તમામ પર્યાપ્તિઓ પ્રાપ્ત થાય, તે પૂર્વે જ મરી જાય છે. જેઓ પોતાને જરૂરી પર્યાપ્તિઓ પ્રાપ્ત કરવાના ન હોય તે જીવો અપર્યાપ્તા કહેવાય છે.
આમ, આ વિશ્વમાં રહેલા એકેન્દ્રિયથી માંડીને પંચેન્દ્રિય સુધીના તમામ જીવો બે-બે પ્રકારના થયા. (૧) પૂરેપૂરો વિકાસ પામેલા એટલે કે પર્યાપ્તા અને (૨) અધૂરો વિકાસ કરનારા (પૂરેપૂરો વિકાસ નહિ પામેલા) અપર્યાપ્તા. આ પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્ત રૂપ જીવોના બે પ્રકારો પાડવાનું કામ પર્યાપ્ત નામકર્મ અને અપર્યાપ્ત નામકર્મનું છે.
જે જીવોને પર્યાપ્ત નામકર્મનો ઉદય હોય તે જીવો પોતાનું જીવન જીવવા માટે જરૂરી તમામે તમામ ૪, ૫ કે ૬) પતિઓ અવશ્ય પ્રાપ્ત કરે જ. તે શક્તિઓ મેળવ્યા વિના તેમનું મોત ન જ થાય. તે જીવોને શાસ્ત્રીય ભાષામાં લબ્ધિ પર્યાપ્તા કે પર્યાપ્તા જીવો કહેવામાં આવે છે.
પરન્તુ જે જીવોને અપર્યાપ્ત નામકર્મનો ઉદય હોય છે, તે જીવો પોતાનું જીવન જીવવા જરૂરી બધી (૪, ૫ કે ૬) શક્તિઓ (પર્યાપ્તિઓ) મેળવી શકતા જ નથી. જરૂરી બધી પર્યાપ્તિઓ મેળવ્યા પહેલાં તેમનું આયુષ્ય અવશ્ય પૂર્ણ થઈ જ જાય છે. આ બધા જીવો લબ્ધિ અપર્યાપ્તા કે અપર્યાપ્તા તરીકે ઓળખાય છે.
જો કે આ અપર્યાપ્તા જીવો પોતાના માટે જરૂરી તમામ પર્યાદ્ધિઓ પ્રાપ્ત ન કરતાં હોવા છતાં ય ઓછામાં ઓછી પહેલી ત્રણ પર્યાતિઓ તો પ્રાપ્ત કરે જ છે. પહેલી ત્રણ પર્યાપ્તિઓ મેળવ્યા વિના કોઈપણ સંસારી જીવ મરતો નથી. ત્યારપછીની પર્યાપ્તિઓ તે જીવ પ્રાપ્ત કરે કે ન પણ કરે; કિન્તુ પહેલી ત્રણ પર્યાપ્તિઓ તો તે જીવ મેળવે જ; કારણકે પહેલી ત્રણ પથતિઓ મેળવ્યા વિના કોઈપણ જીવ આવતા ભવનું આયુષ્ય બાંધી શકતો નથી.
જો પહેલી ત્રણ પર્યાપ્તિઓ પ્રાપ્ત કર્યા વિના કોઈ જીવ મરે તો તેનો અર્થ એ થયો કે તે જીવ આવતાભવનું આયુષ્ય બાંધ્યા વિના મર્યો ! અરે ! જેણે આવતા ભવનું આયુષ્ય બાંધ્યું જ નથી તે મરીને આવતો ભવ કયો લે? મરીને ક્યાં જાય? શું કરે? હકીકતમાં તો તમામે તમામ જીવો આવતા ભવનું આયુષ્ય બાંધ્યા પછી જ મરે
૮૦ કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૩ માં
| SR No. | 008957 |
| Book Title | Karmanu Computer Part 2 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Meghdarshanvijay |
| Publisher | Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 226 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Karma |
| File Size | 5 MB |