Page Text
________________
બધા દેવો, નારકો અને માનવો પંચેન્દ્રિય જ હોય છે. તેથી તે બધાને પંચેન્દ્રિયજાતિનામકર્મનો ઉદય હોવા છતાંય તે તે જાતિની અવાંતર પેટાજાતિઓ ઘણી હોવાથી પંચેન્દ્રિયજાતિનામકર્મના અવાંતર પેટાભેદો પણ ઘણા છે. તેના આધારે તે જ અવાંતર જાતિમાં જીવ જન્મ લે છે અને દુનિયામાં તે જીવનો તે જ અવાંતર જાતિનામકર્મના આધારે તે તે જાતિવાળા તરીકેનો વ્યવહાર થાય છે.
બધા મનુષ્યો પંચેન્દ્રિય હોવા છતાંય આપણે જોઈએ છીએ કે કોઈને કાને બહેરાશ હોય છે તો કોઈક આંખે આંધળા હોય છે. તેથી કાંઈ તેમને તે ઈન્દ્રિય કે ચઉરિન્દ્રિય ન કહેવાય. ઈન્દ્રિયોની કાર્યક્ષમતાનો આધાર દર્શનાવરણીય કર્મના ચક્ષુદર્શનાવરણીય અને અચક્ષુદર્શનાવરણીય કર્મ ઉપર છે, જ્યારે આ જીવ પંચેન્દ્રિય છે તેવો વ્યવહાર કરાવનાર આ પંચેન્દ્રિય જાતિનામકર્મ છે.
આ પંચેન્દ્રિય છે, આ એકેન્દ્રિય છે, આ બ્રાહ્મણ છે, આ ગાય છે, આ વનસ્પતિ છે, આ પાણી છે એવો પરિચયાત્મક વ્યવહાર આ જાતિનામકર્મ કરાવે છે પણ આ ઊંચી જાતિનો છે, આ નીચી જાતિનો છે તેવો વ્યવહાર આ જાતિનામકર્મ કરાવી શકતું નથી. ઉચ્ચ -નીચનો વ્યવહાર કરાવનાર જે કર્મ છે તેનું નામ છે ગોત્રકર્મ, ચારે ય ગતિમાં રહેલી અનેક પ્રકારની જાતિઓમાં કેટલીક ઊંચી જાતિઓ છે તો કેટલીક જાતિઓ નીચી ગણાય છે. આપણને જો ઊંચી જાતિ મળી હોય તો તેનું અભિમાન કરવાનું નથી કે બીજાની નીચી જાતિ જોઈને તેમને ધિક્કારવાના કે તિરસ્કારવાના પણ નથી.
(૩) શરીર નામકર્મ : ગતિનામકર્મ અને જાતિનામકર્મ પ્રમાણે આત્મા જે તે ગતિમાં, નિશ્ચિત કરેલી જાતિમાં પહોંચી તો જાય પણ ત્યાં તે કયું શરીર ધારણ કરે ? તે શરીર તેને કોણ ધારણ કરાવે?
દેવ, માનવ, નરક અને તિર્યંચ; આ ચારે ય ગતિમાં કોઈ ગતિ એવી નથી કે જયાં શરીર ન હોય. માત્ર મોક્ષગતિ જ એવી છે કે જ્યાં શરીરની કોઈ જરૂર નથી. સર્વ પ્રકારના શરીરોને છોડી દો પછી જ મોક્ષ મળે, પણ જયાં સુધી મોક્ષમાં ન જાય ત્યાં સુધી તો આત્માએ કોઈને કોઈ ગતિમાં જવું જ પડે ને ત્યાં કોઈને કોઈ શરીર ધારણ કરવું જ પડે. કારણ કે આત્મા શરીરમાં વાસ કરે છે.
શરીર તો કર્મે જીવને રહેવા માટેનું ભાડાથી આપેલું ઘર છે. કોઈને બે થાંભલા (પગ) નું તો કોઈને ચાર થાંભલા (પગ)નું. સાપ વગેરેને થાંભલા (પગ) વિનાનું તો કાનખજૂરા જેવાને ઘણા થાંભલા(પગ)વાળું. કરોળીયા જેવાને આઠ પગો) થાંભલાવાળું તો વનસ્પતિ વગેરેને માત્ર એક (થડ રૂપ) થાંભલાવાળું. આમ શરીર રૂપી ઘર ભલે જુદું જુદું હોય, તેની અંદર વસનારો આત્મા પોતે તે સચ્ચિદ્ આનંદ
કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૩ માં
| SR No. | 008957 |
| Book Title | Karmanu Computer Part 2 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Meghdarshanvijay |
| Publisher | Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 226 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Karma |
| File Size | 5 MB |